به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از مشرق، امروز در زبان فارسی و در میان ایرانیان، کلمه «امید» مانند بسیاری از لغات دیگر این زبان، جایگاهی پرکاربرد و در عین حال مغفول مانده دارد. مغفول، از این زاویه که در اکثر مواقع به مفهوم عظیمی که گاهی پشت یک عبارت یا لغت پنهان شده است توجه نمیشود. اما در نگاه امام خامنهای به عنوان یک زبانشناس و استراتژیست قدرتمند، استفاده از تکتک کلمات و عبارات، با منظور بوده و هر کدام به مفهومی خاص اشاره دارد.
گاهی نیز ایشان، از عبارت یا لغتی خاص برای برپایی یک نظام مفهومی جدید و مبنایی، برای ارائه طریق به پیروانشان استفاده میکنند. اما توجه کافی، جستجو، و شکلدهی مبانی نظری امام خامنهای وظیفه پیروان ایشان خواهد بود. لذا گروه جنگ نرم مشرق با توجه به یکی از کارویژههای خود که همانا تصریح و روشن کردن میدان مبارزه در عرصه مغز و قلب انسانها برای سربازان این جنگ است، اقدام به بررسیمفهوم امید و ضد امید از منظر امام خامنهای کرده است.
با یک جستوجوی ساده در میان سخنان امام خامنهای از ۱۰ سال قبل تا کنون به نتایج زیر میرسیم. آنچه که در ادامه میآید الگوهایی از جایگاه امید در نظام فکری، ساختاری و مفهومی یک انسان و یک حکومت انقلابی از کلام ایشان است:
ناامیدی= بیاعتمادی به خود
ملت ما را با تبلیغات پیوسته، از فرهنگ خود، از اعتماد به خود تهى کرده بودند؛ ملت ما را به خود بىاعتماد و ناامید کرده بودند.
اسلام دین امید است.
در آیین و فرهنگ پیامبر اعظم... نومیدى وجود ندارد؛ پیامبر ما با نومیدى جنگید. مسلمان سرشار از امید است.
کارکرد امید، پایداری است.
امید، پایدارى شما را زیاد مىکند.
نعمت امید و نغمت ناامیدی:
یکى از بزرگترین نعم الهى، امید و اعتمادبهنفسى است که در مردم هست. روح امیدوارى، خیلى نعمت بزرگى است.
مردمِ مأیوس، ناامید و بدون افق دید، بىصبرى مىکنند؛ نه اینکه کار نمىکنند، مانع کار هم مىشوند؛ ولى مردمِ امیدوار خودشان جلو جلو مىدوند و مسئولان را به دنبال خودشان مىکشانند.
این اتفاق امروز در کشور افتاده است و روح امید بر مردم حاکم است؛ مردم به آینده امیدوارند. این، خیلى نعمت بزرگى است.
امید، نشاط مردم است:
یکى از نقاط مثبت، همین روح امیدى است که در مردم هست؛ مردم احساس نشاط مىکنند.
میزان امید، از نشانههای پیشرفت است:
وفور تولیدات، وفور صادرات، افزایش بهره ورى، ارتقاء سطح سواد، ارتقاء سطح معلومات عمومى مردم، ارتقاء خدمات شهروندى، خدمت دادن به شهروندان، رشد نرخ عمر متوسط - به قول تعبیرات اخیر، امید به زندگى - اینها جزو نشانه هاى پیشرفت است و درست است.
امید دشمن کاهش یافته است:
امروز طمع و امید دشمنان ملت ایران - یعنى همین مستکبرین آمریکائى و شبکهى شیطانى و خطرناک صهیونیسم در دنیا - نسبت به غلبه پیدا کردن بر ملت ایران، از بیست سال پیش بمراتب کمتر است؛
دشمن مایوس شود، امیدوار نشود:
ملت ایران کارى کنند که انگیزهى تمام نشدنى آنها براى دشمن مشخص شود؛ این، دشمن را مأیوس میکند. دشمن اگر احتمال بدهد که با جنجالآفرینى و با غوغا و تبلیغات توانسته انگیزهى مردم را ضعیف کند، امیدش بیشتر میشود، تهاجمش شدیدتر میشود. باید دشمن احساس کند که انگیزهى این ملت تمام نشدنى است،
حضور جوانان امید میآورد:
در همان عین محنتها در دوران دفاع مقدس، حضور پر شور جوانهای این کشور دلها را لبالب از امید میکرد و کارساز هم بود.
جنگ روانی و جنگ سرد (جنگ نرم) دشمن برای ناامید کردن است:
نکتهى دیگرى در وصیتنامهى امام (رضوان اللَّه علیه) وجود دارد که بسیار مهم است و آن توجه به جنگ سرد و عملیات روانى دشمن است. دشمن آنوقتى که در میدان، در صحنهى عمل نتواند کارى از پیش ببرد، دست به جنگ روانى میزند؛ براى مأیوس کردن، براى ناامید کردن، براى خالى کردن دل ملتها. با جنگ روانى و با تهدید سعى میکنند ملتهاى مقابلشان میدان را خالى کنند.
مجلس، نقطه اساسی امید است:
مجلس همیشه براى همه - براى مردم و براى مسؤولان - نقطه اساسى امید است. کار مهمِّ شما این است که نگذارید این امید ضعیف شود.
معیشت بد، امید را کم میکند:
بله، مسأله معیشت قطعاً در اولویّت اوّل است. معیشت که نبود، دین هم نیست؛ اخلاق هم نیست؛ حفظ عصمت و عفت هم نیست؛ امید هم نیست.
حفظ امید، اولویت اول:
اولویّت اوّل براى شما این است که امید مردم را حفظ کنید.
ناامیدی باعث روانپریشی مردم است:
یکى دیگر از پیامهایى که حتماً باید منتقل شود، نفى دشمنسازیهاى موهوم، توسعهى تفاهم اجتماعى و ایجاد امنیت روانى در جامعه است. یکى از عواملى که در ذهنیّت کلّ جامعه، به قول روانشناسان «روانپریشى» بهوجود مىآورد، ناامیدى و یأس است.
کار خبری امیدبخش:
مثلاً خبر تجهیزات امریکایى یا تجهیزات اسرائیلى را مىشود بهگونهاى داد که مردم انگیزه پیدا کنند که با آن به مقابله برخیزند؛ همان خبر را مىشود طورى داد که مردم احساس کنند که نمىشود دست از پا تکان داد و اصلاً هیچ حرکتى نمىشود کرد. پس نحوهى دادن خبر باید امیدبخش باشد.
کار دشمن، تحقیر انقلاب و باعث ناامیدی:
تحقیر دستاوردهاى انقلاب چیزى نیست که به نفع ملت باشد؛ بلکه موجب ناامیدى و یأس مردم خواهد شد و این کارى است که دشمنان مىخواهند آن را انجام دهند.
ترس دشمن از امید ملسمانان:
آنان از فکر روزى که امت اسلامى یکپارچه و امیدوار، بپاخیزد به خود مى لرزند.
همه چیز به امید متکی است:
منتها توجه کنید که کیفیت بیان را یأسبرانگیز نکنید؛ یعنى مراقب باشید که فضا یأسآلود نشود. عزیزان من! همه چیز به امید متکى است
خطر درجه اول، خطر عمده، ناامیدی است:
خطرى که در مردم تداوم این حرکت سرافرازانه را تهدید مىکند، در درجه اوّل عبارت از ناامیدى است. اگر دشمن بتواند مردم ما را، جوانان ما را، قشرهاى ما را، نسبت به آینده این حرکتشان ناامید کند، ضربه خود را زده است. این خطر عمده است.
ناامیدسازی یکی از سه تخریب اصلی توسط دشمن:
سه تخریب، مورد نظرِ دشمن است: تخریب وحدت ملى، تخریب باورهاى کارساز و مقاومتبخش، و تخریب روح امیدو آینده در ذهن مردم. اسم این تخریبها را هم «اصلاح» مىگذارند!
ناامیدی باعث بیخطر شدن ما برای دشمن:
براى اینکه این ملتِ ریشهدارِ تاریخىِ بافرهنگِ شجاعِ بزرگ را آنچنان ضعیف و خُرد و ناامید و مأیوس کنند که هیچ خطرى از ناحیه آن، قدرتهاى بزرگ را تهدید نکند.
امید، پیشبرنده ملت؛ ناامیدی، تحقیر و عقبماندگی میآورد:
مردم را بىحال و بىحوصله و ناامید مىخواستند. اخلاقهاى پیشبرنده یک ملت، امید و تحرّک و جدّیت است. ملتى که ناامید باشد، ملتى که از آینده خود مأیوس باشد، ملتى که خود را تحقیر کند، پیشرفت نخواهد کرد.
دشمن به دنبال ناامید کردن مردم؛
نقطه دوم، تیرهوتار و مبهم جلوه دادن آینده است. سعى دشمن این است که نشان دهد آینده مبهم و تیرهوتار است و معلوم نیست که چه خواهد شد و به کجا مىرسند.
امیدسازی وظیفه مبلغین دینی:
وظیفه مبلّغ دین و مبلّغ معنویت و پیامآور حقیقت این است که مردم را امیدوار کند و یأس را از آنها بزداید. یأس، بزرگترین دشمن یک ملت است. باید تلاش گردد که یأس از مردم زدوده شود. نگاه کنید ببینید در منطقهاى که مورد بحث شماست، مخاطبتان چه زبانى نیاز دارد.
ممانعت از ناامیدی:
به هر تقدیر باید مانع شوید که یأس در دلها راه پیدا کند.
دشمن به دنبال ناامید کردن مردم:
کارى که دشمن مىخواهد بکند، این است که یأس را بر دلها حاکم کند و هر کس به گونهاى مأیوس باشد: دانشجو یکطور، دانشآموز یکطور، کارگر یکطور، روحانى یکطور، کاسب یکطور، ادارى یکطور، مسؤول دولتى یکطور، مسؤول بلندپایه یکطور. هرکدام روشهایى دارند؛ ما از نزدیک مىبینیم. روشهایى دارند که حتّى برخى از مسؤولان بلندپایه را هم در یک کشور مأیوس کنند. ما مسؤولانى را از کشورهاى دیگر مىبینیم که گاهى با ما صحبت مىکنند، دلشان پر از یأس است.
آدم مایوس، ناتوان است؛ باید امید داد:
واقعاً آدم مأیوس چهکار مىتواند بکند؟ ما سعى کردیم یأس را از دلهاى آنها بیرون بکشیم و به جایش امید تزریق کنیم. بحمداللَّه ملت ما، ملت امیدوار و بانشاطى است. در مردم امید را تزریق کنید.
خصوصیت مهدویت، امید است.
چند خصوصیت در عقیده مهدویّت هست که این خصوصیات براى هر ملتى، به منزله خون در کالبد و در حکم روح در جسم است. یکى، امید است. گاهى اوقات دستهاى قلدر و قدرتمند، ملتهاى ضعیف را به جایى مىرسانند که امیدشان را از دست مىدهند. وقتى امید را از دست دادند، دیگر هیچ اقدام نمىکنند؛ مىگویند چه فایدهاى دارد؟ ما که دیگر کارمان از کار گذشته است؛
ناامیدی و یاس هدف استعمار؛
این، روح ناامیدى است. استعمار این را مىخواهد. امروز استکبار جهانى مایل است که ملتهاى مسلمان و از جمله ملت عزیز ایران، دچار روح ناامیدى شوند و بگویند: دیگر نمىشود کارى کرد؛ دیگر فایدهاى ندارد! مىخواهند این را به زور در مردم تزریق کنند. ما که در جریان خبرهاى تبلیغاتى و زهرآگین دشمنان قرار داریم، به عیان مىبینیم که اغلب خبرهایى که تنظیم مىکنند، براى مأیوس کردن مردم است. مردم را از اقتصاد و از فرهنگ مأیوس کنند، متدیّنین را از گسترش دین مأیوس کنند، آزادىطلبان و علاقهمندان به مسائل فرهنگى و سیاسى را از امکان کار سیاسى، یا کار فرهنگى مأیوس کنند.
ناامیدی=عدم تحرکت=شکست
اگر ملتى براى خودش تحرّکى نداشت و ارزش و آیندهاى براى خود قائل نبود، دشمنان مىتوانند بیایند و برایش نقشه بکشند، به او توصیه کنند، به جاى او تصمیم بگیرند و عمل کنند! بدون هیچ مانعى این کارها را مىتوانند انجام دهند. این ناشى از عدم تحرّک است. عدم تحرّک، ناشى از عدم امید است. لذا سعى مىکنند مردم را ناامید کنند! شما بدانید.
ناامیدکنندگان داخلی و خارجی دشمناند
امروز هر نفَسى و هر حنجرهاى که براى ناامید کردن مردم بدَمد و به صدا درآید بدانید که در اختیار دشمن است؛ چه خودش بداند، چه خودش نداند! هر قلمى که کلمهاى را در جهت ناامید و مأیوس کردن مردم روى کاغذ بیاورد، متعلّق به دشمن است. چه صاحب این قلم بداند، چه نداند
دشمن به دنبال ناامید کردن است.
چرا (دشمن) مىخواهد وضع را از لحاظ اقتصادى تیره و تار نشان دهد و چرا مىخواهد وضع را از لحاظ انقلابى و فرهنگى دچار هزیمت قلمداد کند. علّت چیست؟ در یک کلمه، علّت این است که با این کار مىخواهند نور امید را از دلِ ملت ایران و بخصوص دلِ جوانان محو کنند؛ فروغ امید را در دلها خاموش و مردم را ناامید نمایند.
امید، قوه محرکه اصلی انسان. ناامیدی عامل سکون.
عزیزان من! امید، بزرگترین قوّه محرّکه انسان است. امید به پیروزى، امید به پیشرفت و امید به موفقیّت، هر انسانى را به حرکت وادار مىکند. اگر شما بخواهید هر انسان فعّال و سرزنده و شادابى از حرکت بیفتد، کافى است او را ناامید کنید. اگر ناامید کردید، دستهاى فعّالْ سست خواهد شد؛ زانوان فعّال و استوار به لرزه خواهد افتاد. مىخواهند ملت ایران را ناامید کنند.
امید مایه حرکت و مبارزه
امید، چنین نقشى دارد. همین قدر که امیدى در دل انسان به وجود آمد، مرگ بالهاى خود را جمع مىکند و کنار مىرود. امید موجب مىشود انسان تلاش و حرکت کند، پیش ببرد، مبارزه کند و زنده بماند. فرض کنید ملتى در زیر سلطهى ظالمانه قدرت مسلّطى قرار دارد و هیچ امیدى هم ندارد. این ملت مجبور است تسلیم شود. اگر تسلیم نشد، کارهاى کور و بىجهتى انجام مىدهد. اما اگر این ملت و جماعت، امیدى در دلشان باشد و بدانند که عاقبتِ خوبى حتماً وجود دارد، چه مىکنند؟ طبیعى است که مبارزه خواهند کرد و مبارزه را نظم خواهند داد و اگر مانعى در راه مبارزه وجود داشته باشد، آن را بر طرف خواهند کرد.
امید، دلیل مبارزه
امید، موجب مىشود که انسان به مبارزه بپردازد و راه را باز کند و پیش برود. وقتى به شما مىگویند انتظار بکشید، یعنى این وضعیتى که امروز رنجتان مىدهد و دلتان را به درد مىآورد، ابدى نیست و تمام خواهد شد. ببینید چقدر انسانْ حیات و نشاط پیدا مىکند! این، نقش اعتقاد به امام زمان صلوات اللَّه علیه و ارواحنا فداه است. این، نقش اعتقاد به مهدى موعود است.
دشمن به دنبال ناامیدسازی
به همین خاطر، یکى از اساسیترین کارهاى استعمار و استکبار و ایادى آن، این بوده است که عقیده امید و مبارزه را در دل مردم از بین ببرند.
بزرگترین نیاز مردم ما امید است.
شیعه خوب کسى است که این حضور (امام معصوم) را حس کند و خود را در حضور او احساس نماید. این، به انسان امید و نشاط مىبخشد. این ملت بزرگ، بیش از همه چیز به همین امید نیاز دارد؛ ملتى که در راه خدا و براى عظمت اسلام، مجاهدت و مبارزه مىکند و افتخار طول تاریخ بشر و همه تاریخ اسلام شده و پرچم اسلام را در زمان ما به اهتزاز در آورده است. چنین ملتى، بیشتر از همه چیز، به همین امید درخشان احتیاج دارد. آن اعتقاد، این امید را به او مىبخشد.
قبل از انقلاب هم مردم را ناامید میکردند.
قبل از پیروزى انقلاب، دشمن از همه وسایل استفاده مىکرد تا مردم را از پیروزى انقلاب ناامید کند. مىگفتند: «مگر مىشود چنین انقلابى بر پا شود و ملت با دستِ خالى بر دستگاهِ تا دندان مسلّح پیروز گردد؟! اصلاً ممکن نیست!» این ناامیدى را با هزار زبان، در میان مردم ترویج مىکردند؛ ولى مردم، امیدشان را از دست ندادند.
بیشترین همت امام خمینی، امید دادن به مردم بود.
امام بزرگوار ما به عنوان یک رهبر تمام عیار، بیشترین همّت خود را به امیدوار نگاه داشتن مردم گماشته بود. وقتى مردم امیدوارند، حرکت و تلاش مىکنند. در مقابلِ تلاش مردم، هیچ قدرتى نمىتواند مقاومت کند. فقط باید مردم امیدوار باشند. امام بزرگوار، از همه وسایلِ الهى و ملکوتى و معنوى استفاده کرد و این امید را در مردم دمید و به برکت آن امید، این پیروزى بزرگ به دست آمد.
ایمان به خدا مایه امید، امید مایه شجاعت.
ملتى که به خدا معتقد و مؤمن و متّکى است و به آینده امیدوار است و با پرده نشینان غیب در ارتباط است؛ ملتى که در دلش خورشید امید به آینده و زندگى و لطف و مدد الهى مىدرخشد، هرگز تسلیم و مرعوب نمىشود و با این حرفها، از میدان خارج نمىگردد.
در میان جملات کلیدیای که در بالا آمد، تعدادی دارای اهمیت فوقالعادهای هستند؛ به طوری که میتوان آنها را جملاتی اساسی در مدل فکری امام خامنهای دانست:
- اسلام، دین امید است.
- جنگ روانی و جنگ سرد (جنگ نرم) دشمن برای ناامید کردن است
- حفظ امید، اولویت اول.
- همه چیز به امید متکی است.
- خطر درجه اول، خطر عمده، ناامیدی است.
- ناامیدسازی، یکی از سه تخریب اصلی دشمن است.
- بزرگترین نیاز مردم ما امید است.
- بیشترین همت امام خمینی، امید دادن به مردم بود.
- ایمان به خدا مایه امید، امید مایع شجاعت است.
هر یک از این عبارات، به تنهایی حامل پیامی و نشاندهنده بخشی از جانمایی مفهوم امید در ساختار نظام مردمی جمهوری اسلامی است. میتوان دو مفهوم امید و تروریسم امید را از میان این عبارات دستهبندی کرد.
امید:
- اسلام، دین امید است.
- حفظ امید، اولویت اول.
- همه چیز به امید متکی است.
- بزرگترین نیاز مردم ما امید است.
- بیشترین همت امام خمینی، امید دادن به مردم بود.
- ایمان به خدا مایه امید، امید مایه شجاعت است.
- گویی امام خامنهای نگاهی کاملا متفاوت به اسلام دارند. یا به عبارتی دیگر اسلام را از زاویه امیدمدار نگاه کردهاند. ایشان اسلام را دین امید و همه چیز را بر پایه امید میدانند در نتیجه، حفظ امید که پیام اسلام است را اولویت اول مسئولین و مبلغین ذکر میکنند زیرا امیدی که مردم از ایمانشان به دست آوردهاند مایه شجاعت آنان و باعث به وجود آمدن انقلاب اسلامی شد. ایشان در جایی دیگر امید را نیاز اول و مهمترین احتیاج مردم ایران در نظر گرفتهاند تا جایی که فرمودهاند امام خمینی (ره) بیشترین همت خود را برای امید دادن به مردم به کار میگرفتند.
ترور امید:
- جنگ روانی و جنگ سرد (جنگ نرم) دشمن برای ناامید کردن است.
- خطر درجه اول، خطر عمده، ناامیدی است.
- ناامیدسازی، یکی از سه تخریب اصلی دشمن است.
امام خامنهای هدف اصلی جنگ نرم دشمن علیه ملت ایران را ناامید کردن این مردم دانسته و مهمترین خطر را خطر ناامیدی میداند. همچنین در جایی دیگر ناامید کردن مردم را یکی از مهمترین تخریبهای دشمن علیه مردم کشورمان دانسته است.
با توجه به آنچه که از نظر گذشت میتوان نتیجه گرفت که امید، مغز و هسته اصلی جنگ نرم است. میتوان گفت که در جنگ نرم امروز، «امید یا ناامیدی؟ مساله این است» جریان دارد. در این معنا هر کس که به گونهای امید مردم را نشانه رود، خواسته یا ناخواسته عامل دشمن و هر کس که به هر شکلی امید را در مردم زنده کند و نگاه دارد عامل اسلام و در نتیجه خداوند است.
به این شکل، وظیفه سنگین اهالی رسانه، مسئولین اجرایی کشور و تمام افرادی که به گونهای در حال خدمات رساندن به مردم هستند بیشتر روشن میگردد. در عین حال حتی میتوان پا را فراتر نهاد و به این اندیشید که هر کدام از ما به عنوان یک فرد در جامعه اسلامی موظفیم در حد توان خودمان به امید، دامن زده و با ناامیدی در جامعه مبارزه کنیم. از خانواده و اقوام گرفته تا تاکسی و مترو و محل کار.
سکوت در برابر افرادی که در هر کوی و برزنی از رسانه و ادارات مختلف گرفته تا خیابان و خانه، سخن از ناتوانی و خرابی بیش از حد اوضاع بخشهای گوناگون کشور میزنند و دل اطرافیان خود را خالی میکنند، چیزی جز دست به دست آنان دادن و شاید امر به منکر کردن نیست.
در اینجا نهی از منکر یعنی جلوی ناامید ساختن مردم را گرفتن و امر به معروف یعنی تزریق امید در رگهای جامعهای که اکنون بیش از هر زمان دیگری به امید و در نتیجه تلاش مضاعف برای ساختن آیندهای بهتر نیاز دارد.
مهدویت، پایه در امید دارد و انسان ناامید چارهای جز دوری از حضرت صاحب الزمان (عج) ندارد.