روزشمار جنگ در سال 1359

1359/1/13 هـ .ش:

ترور نافرجام طارق عزيز، معاون نخست وزير عراق، در بغداد؛ دولت عراق بدون ارائه سندي ايران را به اين اقدام متهم كرد.

1359/1/18 هـ .ش:

همزمان با قطع رابطه آمريكا و ايران، صدام حسين خواهان واگذاري جزاير ايراني تنب بزرگ و تنب كوچك و ابوموسي به عراق شد.

1359/1/19 هـ .ش:

شهادت آيت الله سيد محمد باقر صدر و خواهرش، به دستور دولت عراق.

1359/2/4 هـ .ش:

تأكيد صدام حسين بر حاكميت عراق بر خوزستان (عربستان).

1359/2/5 هـ .ش:

نخستين حمله ارتش عراق به تأسيسات نفتي ايران، در دهلران؛ تا آغاز رسمي جنگ 13 نوبت ديگر به تأسيسات مختلف نفتي حمله شد.

1359/3/29 هـ .ش:

پس از 20 سال و در نخستين انتخابات مجلس در عراق، حزب بعث 175 كرسي از 200 كرسي نمايندگي مجلس را به دست آورد.

1359/4/18 هـ .ش:

كشف كودتاي نوژه، كه كودتاچيان با همكاري دولت عراق قصد براندازي نظام جمهوري اسلامي را داشتند.

1359/5/4 هـ .ش:

اعلام نارضايتي دولت عراق از امضاي قرارداد 1875 و شرايط آن.

1359/5/21 هـ .ش:

حمله ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌هاي بندر جوق و برار عزيز، در منطقه عمومي قصر شيرين، كه به شهادت 21 نفر از مأموران دو پاسگاه انجاميد.

1359/6/14 هـ .ش:

حمله ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌هاي مرزي دهلران و نفت شهر.

1359/6/16 هـ .ش:

نخستين حمله هوايي و زميني ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌هاي ايلام، قصر شيرين، خرمشهر، خسروآباد، نفت شهر، سومار.

1359/6/16 هـ .ش:

تحويل يادداشت دولت عراق به كاردار ايران، در بغداد، مبني بر پس دادن سرزمين‌هاي (به زعم آنان) اشغالي به عراق،
 
1359/6/17 هـ .ش:

عراق، پس از دادن دو يادداشت به كاردار جمهوري اسلامي ايران در بغداد، پاسگاه زين القوس و مناطق اطراف آن را اشغال كرد؛ اين مناطق به موجب پيمان 1975م الجزاير به ايران واگذار شده بود

1359/6/18 هـ .ش:

حمله زميني و هوايي ارتش بعثي عراق به شهرهاي مرزي خرمشهر و نفت شهر و قصر شيرين و پاسگاه‌هاي مرزي جنوب و غرب ايران.

1359/6/19 هـ .ش:

درگيري مرزداران جمهوري اسلامي ايران با مهاجمان ارتش بعثي عراق در پاسگاه‌هاي مرزي صالح آباد، ايلام، مهران، نفت شهر، طلائيه، قصر شيرين؛ در همين روز عراق سومين يادداشت را به ايران تحويل داد.
 
 
1359/6/20 هـ .ش:

سخنراني صدام حسين در جلسه وزيران امور خارجه كشورهاي عربي در مورد باز پس‌گيري خاك عراق! از ايران.

1359/6/21 هـ .ش:

حمله زميني و هوايي ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌ها و مناطق مرزي جنوب و غرب جمهوري اسلامي ايران، از جمله خرمشهر و سومار و بازرگان و سرپل ذهاب.

1359/6/22 هـ .ش:

درگيري مرزداران جمهوري اسلامي ايران با نيروهاي متجاوز ارتش بعثي عراق در پاسگاه‌هاي مرزي قصرشيرين و خرمشهر و…

1359/6/23 هـ .ش:

هشت نامه عراق به رؤسا و سران هشت سازمان بين‌المللي (سازمان ملل متحد، ششمين كنفرانس سران كشورهاي غير متعهد، سازمان كنفرانس اسلامي، اتحاديه عرب، سازمان وحدت آفريقا، بازار مشترك اروپا، سازمان جنوب شرقي آسيا، سازمان كشورهاي قاره آمريكا)، درباره ادعاهاي اين دولت نسبت به جمهوري اسلامي ايران.

1359/6/24 هـ .ش:

حمله توپخانه‌اي ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌هاي نفت شهر و شلمچه و بيات.

1359/6/25 هـ .ش:

حمله ارتش بعثي عراق به پاسگاه‌ها و مناطق مرزي آبادان و رشيديه و بازرگان و…

1359/6/26 هـ .ش:

دولت عراق به طور يك جانبه عهدنامه مرزي و حسن همجواري 1975م الجزاير و 3 پروتكل ضميمه و 4 موافقتنامه تكميلي آن را لغو كرد (در اين قرارداد حق لغو يك جانبه پيش بيني نشده بود)؛ ارتش عراق 5 روز بعد به خاك جمهوري اسلامي ايران تجاوز كرد و سرانجام، پس از هشت سال دفاع قهرمانانه رزمندگان اسلام، در 23 مرداد 1369 بناچار دوباره همين پيمان را پذيرفت و به موجب رأي سازمان ملل متحد در 18 آذر 1370 نيز عراق، «آغازگر جنگ و مسئول آن“ شناخته شد.

1359/6/27 هـ .ش:

محاصره قصرشيرين به دست ارتش عراق، كه پس از چهار روز مقاومت، در 31/6/1359 به اشغال آنان درآمد و به ويراني 12 هزار و 882 واحد مسكوني در شهر و روستاهاي اطراف آن انجاميد؛ اين شهر با تلاش رزمندگان اسلام، در 22 خرداد ماه 1361، آزاد شد.

1359/6/30 هـ .ش:

ششصد و ششمين و آخرين حمله ارتش عراق قبل از شروع رسمي جنگ، با حمله به كشتي تجارتي، در خور موسي، در خليج فارس.

ب) جنگ تحميلي عراق و آغاز هشت سال دفاع مقدس.

1359/6/31 هـ .ش:

يورش وحشيانه ارتش بعثي عراق از زمين و هوا و دريا به خاك جمهوري اسلامي ايران و آغاز هشت سال دفاع مقدس رزمندگان اسلام.

1359/6/31 هـ .ش:

حمله هوايي شش ميگ ارتش عراق، به محل تجمع مردم اسلام آباد غرب، كه شهادت 50 تن را به دنبال داشت.

1359/6/31 هـ .ش:

حمله هوايي عراق به چند فرودگاه ايران، از جمله فرودگاه بين‌المللي مهرآباد.

1359/7/1 هـ .ش:

اشغال سرپل ذهاب، به دست ارتش متجاوز عراق، كه به نابودي شهر و شهادت 95 نفر از اهالي آن انجاميد.

1359/7/1 هـ .ش:

تشكيل جلسه شوراي امنيت، به درخواست دبيركل سازمان ملل متحد، با توجه به خطرهاي گسترش جنگ تحميلي در جهات، كه به صدور بيانيه‌اي انجاميد و از طرفين خواست تا اقدام نظامي را كنار بگذارند و حل اختلاف‌ها با روش‌هاي صلح آميز صورت پذيرد.
 
1359/7/2 هـ..ش:

اشغال شهرهاي مهران و سومار و نفت شهر، به دست ارتش متجاوز بعثي عراق.

1359/7/2  هـ .ش:

حمله هوايي ارتش عراق به مناطق نفت خيز و تأسيسات جزيره خارك.

1359/7/3  هـ .ش:

آغاز محاصره خرمشهر به دست ارتش بعثي عراق؛ در همين روز، راديو بي.بي.سي. حمايت عربستان صعودي و كويت را از عراق در جنگ با جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد.

1359/7/4 هـ..ش

برگزاري جلسه شوراي امنيت سازمان ملل متحد براي بررسي وضعيت جنگي موجود ميان عراق و ايران.
 
 
 1359/7/4  هـ .ش:

حمله توپخانه‌اي عراق به خرمشهر، كه 50 شهيد و 140مجروح برجاي گذاشت.

1359/7/4 هـ .ش:

حمله هوايي ارتش عراق به مناطق مسكوني اهواز، كه 18 شهيد و 91 مجروح به جاي گذاشت.

1359/7/6 هـ..ش

براي تخريب روحيه رزمندگان اسلام، عراق شايعه اشغال خرمشهر را اعلام كرد.

1359/7/6 هـ .ش:

در هفتمين روز از جنگ تحميلي عراق به جمهوري اسلامي ايران، شوراي امنيت سازمان ملل متحد-بدون محكوم كردن تجوز عراق و اشغال بخشي از ايران- با صدور قطعنامه 479(نخستين قطعنامه اين شورا در مورد جنگ تحميلي) دو كشور را به استفاده از راه حلهاي مسالمت آميز دعوت كرد.
 1359/7/7 هـ .ش:

اولين مسافرت هيئت كنفرانس اسلامي (محمد ضياء الحق، ياسر عرفات و...)به تهران، براي اعلام آتش بس در جنگ؛ روز بعد اين هيئت به بغداد سفر كرد و صدام حسين ظاهرا آتش بس را پذيرفت، ولي در عمل اجرا نكرد.

1359/7/7 هـ .ش:

صدام حسين هدف تهاجم خود را به ايران، عربي كردن تمام حوزه (خليج فارس) اعلام كرد.

1359/7/10 هـ .ش:

شكست ارتش عراق در اشغال خرمشهر.

1359/7/11 هـ .ش:

اعتراضات دولت عراق به تصرف نظامي بخش‌هايي از آن سرزمين به دست ارتش محمد رضا پهلوي، سال‌ها پس وقوع آن، در مجمع عمومي سازمان ملل متحد، با اعلاميه‌هاي رسمي اين دولت در گذشته تضاد دارد.

1359/7/13 هـ..ش:

اعلام حمايت كامل اردن از عراق، در پي حمله اين كشور به جمهوري اسلامي ايران.

1359/7/15 هـ..ش:

نخستين حمله هوايي عراق به مناطق مسكوني انديمشك.

1359/7/16 هـ..ش:

حمله موشكي عراق به مناطق مسكوني دزفول، كه شهادت 105 نفر و مجروح شدن حدود 300 نفر را به دنبال داشت.

1359/7/20 هـ..ش:

امام خميني، رهبر كبير انقلاب اسلامي ايران و فرمانده كل قوا، رسيدگي به امور جنگ تحميلي را بر عهده شواري عالي دفاع قرار دادند؛ اين شورا به ايجاد هماهنگي ميان نيروهاي مسلح در جنگ، تظاهرات بر تبليغات و اخبار جنگي، تعيين سياست خارجي جنگ، موظف شد.

1359/7/21 هـ..ش:

حمله موشكي عراق به مناطق مسكوني سوسنگرد كه به شهادت 15 عضو يك خانواده انجاميد.

1359/7/23 هـ..ش:

اعلام صريح جدايي دين از سياست در عراق.

1359/7/24 هـ.ش

حمله هوايي ارتش عراق به مناطق مسكوني كرمانشاه، كه 131 شهيد و ده‌ها مجروح و ويراني به جاي گذاشت.

1359/7/24 هـ .ش:

«حماسه خونين شهر»؛ با مقاومت قهرمانانه خرمشهر در برابر اشغالگران بعثي اين شهر به خونين شهر تغيير نام داد.

1359/7/25 هـ .ش:

موسيان و دهلران به طور موقت به اشغال ارتش عراق درآمدند.

1359/7/25 هـ .ش:

سخنراني آقاي محمد علي رجايي، نخست وزير جمهوري اسلامي ايران، در شوراي امنيت، درباره حمله سازماندهي شده عراق به جمهوري اسلامي ايران و نقض حقوق انساني؛ اين جلسه بدون نتيجه خاتمه يافت.

1359/7/29 هـ .ش:

دومين مسافرت هيئت كنفرانس اسلامي (حبيب شطي، محمد ضياء الحق، ياسر عرفات و …) به تهران، براي برقراري آتش بس، كه بي نتيجه بود.
 
1359/8/1 هـ .ش:

با تأكيد بر اشغال 20 هزار كيلومتر مربع از خاك جمهوري اسلامي ايران، و درخواست اعمال حاكميت بر اروندرود و عدم مداخله ايران در امور عراق و پس گرفتن سرزمين‌هاي به جاي مانده ديگر، عراق آمادگي خود را براي پايان دادن به جنگ با ايران اعلام كرد.
 
1و 2/8/1359 هـ .ش:

تشكيل دو جلسه بدون نتيجه شوراي امنيت، براي بررسي وضعيت جنگي ايران و عراق.

1359/8/3 هـ..ش

خونين شهر، پس از 34 روز مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام، به دست ارتش متجاوز بعثي اشغال شد، كه تا 3 خرداد 1361 ادامه يافت

1359/8/4 هـ..ش

حمله موشكي عراق به مناطق مسكوني دزفول، كه به شهادت 65 نفر و زخمي شدن 174 نفر انجاميد.
 
 
1359/8/4 هـ .ش:

ياداشت اعتراض آميز وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران به عراق درباره تجاوزهاي مكرر دولت عراق به ميهن اسلامي.

1359/8/5 هـ .ش:

غارت خانه‌ها و مغازه‌هاي شهر بستان، به دست ارتش اشغالگر عراق.

1359/8/5 هـ .ش:

اعلام آمادگي عراق براي برقراري آتش بس و مذاكره با ايران، ضمن تأكيد بر حق حاكميت خود بر قلمرو خشكي و آبي مورد نظر اين كشور.

1359/8/7 هـ .ش:

تشكيل جلسه بدون نتيجه شوراي امنيت، براي بررسي جنگ ايران و عراق.

1359/8/8 هـ .ش:

شهادت محمد حسين فهميده، رزمنده قهرماني كه در 13 سالگي با بستن تعدادي نارنجك خود را به زير تانك ارتش عراق انداخت و با شهادت رساندن خود تانك دشمن را منهدم كرد و نماد حضور نوجوانان در جنگ تحميلي شد و به همين علت اين روز را روز «نوجوان» ناميدند.

1359/8/8 هـ .ش:

محاصره كامل شهر مقاوم آبادان، به دست ارتش اشغالگر بعثي، كه با مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام روبرو شد.
 
1359/8/9 هـ .ش:

عبور ارتش اشغالگر عراق از رود بهمنشير، و ورود آنان به آبادان از منطقه ذوالفقاري و خاكستان، در جنگ تحميلي.

1359/8/9هـ .ش:

اسارت محمد جواد تندگويان، وزير نفت جمهوري اسلامي ايران، و هيئت همراه او، در جاده اهواز ـ آبادان، به دست نيروهاي متجاوز عراقي، در جنگ تحميلي؛ ايشان بر اثر شكنجه‌هاي وحشيانه مأموران بعثي در اردوگاه‌هاي اسيران به شهادت رسيد و پيكر پاك ايشان روز 26 آذر 1370 به تهران آورده شد.
 
1359/8/10 هـ..ش:

آروزي تجزيه ايران، در سخنان صدام حسين.

1359/8/11 هـ..ش:

ناكامي ارتش عراق در اشغال دهلاويه.

1359/8/16 هـ..ش:

شكست حمله ارتش عراق در اشغال دهلاويه.

1359/8/19 هـ..ش:

تحويل رونوشت يادداشت دولت جمهوري اسلامي ايران به عراق، به دبير كل سازمان ملل متحد، درباره معتبر دانستن قرارداد 1975م الجزاير.

1359/8/19 هـ..ش:

تأ‌كيد عراق بر حاكميت حقوقي خود بر سرزمين‌هاي اشغالي ايران.

1359/8/21 هـ..ش:

عراق اشغال سرزميني به طول 550 كيلومتر و به عرض 20 تا 110 كيلومتر را از خاك جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد.

1359/8/21 هـ..ش:

صدام حسين، رئيس جمهوري عراق، اعلام كرد كه اين كشور از تجزيه و انهدام ايران ناراحت نمي‌شود.

1359/8/25 هـ..ش:

«حماسه سوسنگرد»؛ استقامت قهرمانانه مردم اين شهر در برابر بعثيان.

1359/8/26 هـ..ش:

با مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام و حمله مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي درعمليات شكوهمند آزاد سازي سوسنگرد، محاصره اين شهر شكسته شد و نيروهاي اشغالگر بعثي با دادن تلفات بسيار گريختند.
 
1359/9/5 هـ..ش:

مناطق مسكوني آبادان نخستين بار هدف موشك عراق قرار گرفت.

1359/9/5 هـ..ش:

تشكيل نيروي بسيج مستضعفين، به فرمان امام خميني، براي دفاع از انقلاب اسلامي ايران.

1359/9/8 هـ..ش:

وقوع بزرگترين نبرد دريايي ميان ايران و عراق كه با تلفات بسيار بعثي‌ها و آتش زدن اسكله البكر پايان يافت.

1359/9/8 هـ..ش:

عقب نشيني ارتش اشغالگر عراق از منطقه شمال غربي اهواز، در پي تخريب بخشي از سد كرخه.
 
  1359/9/15 هـ..ش:

شهادت سرگرد احمد كشوري، خلبان هوا نيروز، در جبهه‌هاي جنگ حق عليه باطل.

1359/10/1 هـ..ش:

هواپيماهاي عراقي شهر آبادان را به شدت بمباران كردند.

1359/10/2 هـ..ش:

بمباران شديد زميني و هوايي مناطق مسكوني آبادان و جزيره مينو، به دست ارتش عراق، كه 88 شهيد و صدها زخمي بر جاي گذاشت.

1359/10/4 هـ..ش:

عراق نخستين محموله از قرارداد 60 فروند ميراژ اف ـ 1 را از فرانسه تحويل گرفت.

1359/10/7 هـ..ش:

گلوله باران وحشيانه شهر اهواز كه بيش از100 شهيد بر جاي گذاشت.

1359/10/15 هـ..ش:

امضاي موافقتنامه خريد اسلحه ميان عراق و شوروي.
 
 
  1359/10/16 هـ..ش:

حمايت صدام حسين از تجزيه طلبي اقوام ايراني، در سالروز تشكيل ارتش عراق.

1359/10/16 هـ..ش:

حمله موشكي ارتش عراق به مناطق مسكوني اهواز، كه به شهادت و زخمي شدن چندين نفر انجاميد.

1359/10/16 هـ..ش:

«حماسه هويزه»؛ شهادت 300 دانشجوي مسلمان- به رهبري حسين علم الهدي- در هويزه، هنگام محاصره اين شهر به دست ارتش اشغال عراق.

1359/10/19 هـ..ش:

آغاز عمليات ضربت ذوالفقار، در محور ميمك و تنگه بينا، در منطقه عمومي ايلام، با تلاش مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و ژاندارمري و بسيج عشاير.

1359/10/23 هـ..ش:

نخستين حمله شيميايي عراق، در منطقه‌اي بين هلاله و ني‌‌خزر، در 50 كيلومتري غرب ايلام.

1359/10/27 هـ..ش:

اشغال و غارت شهر، هويزه، به دست ارتش بعثي عراق.

1359/11/5 هـ..ش:

آغاز برگزاري اجلاس چهار روزه كنفرانس سران اسلامي، كه در آن صدام حسين (رئيس جمهور عراق) آبادان را جزء عراق اعلام كرد.

1359/11/20 هـ..ش:

نخستين جلسه وزراي خارجه جنبش عدم تعهد، در دهلي نو، براي بررسي وضعيت جنگ تحميلي عراق به ايران، كه 4 روز طول كشيد؛ چهار سفر نمايندگان جنبش به ايران و عراق نتيجه‌اي در بر نداشت.

1359/12/17 هـ..ش:

مناطق مسكوني و غير نظامي اهواز هدف 7 موشك عراقي قرار گرفت.

1359/12/26 هـ..ش:

آغاز عمليات امام مهدي ‹عج›، در غرب سوسنگرد، با تلاش مشترك سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و ارتش جمهوري اسلامي ايران، كه صد كشته و 60 اسير عراقي و انهدام يك گردان تانك و يك گردان مكانيزه نتيجه آن بود.