دشمن چگونه پروژه دین‌گریزی جوانان را کلید زده است/ راهکارهای مقابله چیست؟

رشد شبکه های اجتماعی، توسعه فضای مجازی، تکثر شبکه های ماهواره ای، توطئه چینی و تهاجم فرهنگی غرب باعث شده تا خانواده ها و گروه های دین مدار، با دغدغه ها و تهدیداتی عمیق و جدیدی روبرو شوند.

این تهدید زمانی جدی تر می شود که متاسفانه مکاتب فلسفی الحادی و برخی ایدئولوژی های دین ستیز یا دین گریز ذهن و اندیشه طیف ها و گروه هایی از جوانان و نوجوانان را در معرض تهدید و آسیب قرار می دهد.

اما آنچه که در این میان به عنوان یک تناقض و شائبه مطرح است،مشمول این موضوع می شود که چرا اساسا انسانی که فطرتا خداجو است و به دین و معنویت گرایش دارد، در مسیری قرار می گیرد که به گریز و ستیز با دین دچار می شود.

سید محمد طباطبایی کارشناس ارشد معارف اسلامی، در تشریح و واکاوی این موضوع عنوان کرد: هجمه فرهنگی شبکه های ماهواره ای و طراحی محتوایی دشمن برای ایجاد شائبه و شک و تردیدهایی جدی در میان جوانان و نوجوانان از عوامل بسیار موثر و تاثیرگذار در بروز این پدیده به شمار می رود.

وی افزود: البته نباید از نظر دور داشت که بخشی از این معضل را باید در کم کاری خویش و متولیان فرهنگی جامعه و نظام آموزش و پرورش کشور جستجو کرد که نتوانسته آنچنان که باید واقعیت دین را برای جوانان و نوجوانان فهم کند و طبیعتا در چنین شرایطی ذهن و اندیشه برخی جوانان و نوجوانان آماده پذیرش شائبه های بی پایه و اساسی می شود که با هوشمندی و طراحی های شوم،بصورت حق طلبانه خود نمایی می کند.

دانش آموخته رشته معارف اسلامی عنوان کرد: از سوی دیگر شرایط خاص دوران نوجوانی را نباید در بروز چنین تفکرات و اندیشه هایی نادیده گرفت.

وی افزود: اغلب نوجوانان در شرایط خاص دوران بلوغ، به نوعی دچار تنش ها و فشارهای روحی، روانی و عاطفی می شوند و برخی از آنها به دلیل عدم درک صحیحِ دین و البته شناخت ناکافی والدین از نحوه رفتار با نوجوان در این مقطع خاص سنی، دچار تنش هایی با فرزندان خویش می شوند.

طباطبایی گفت: در این کش و قوس ها، برخی نوجوانان و جوانان تلاش می کنند با مقابله به مثل و اثبات خود، افکار و اندیشه ها و روش ها و سبک زندگی والدین خویش را به چالش بکشند و به واقع با معجون و تلفیقی از فشارهای روحی و روانی، لجاجت، کنجکاوی و هجمه فرهنگی که بصورت مستمر آنها را تهدید می کند، به طرح سئوالات و شائبه هایی مشغول می شوند که در صورت عدم پاسخ مستدل، محکم و منطقی، امکان لغزش های اعتقادی در برخی از آنها(جوانان و نوجوانان) دور از ذهن نخواهد بود.

میل فزاینده به تَشَخُص طلبی در جوانان و نوجوانان

صدیقه نوبهار روانشناس و کارشناس علوم رفتاری، در تشریح و واکاوی دلایل و عوامل موثر در بروز دین گریزی در میان برخی از جوانان و نوجوانان گفت: بررسی عمیق و علمی این پدیده،دراین مجال نمی گنجد و به واقع برای ریشه یابی اصولی این ناهنجاری رفتاری و عقیدتی باید ابعاد گوناگون شخصیتی، محیطی، خانوادگیِ فرد و جامعه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

وی افزود: از نگاه روانشناختی می توان به میلِ به تشخص طلبی در جوانان و نوجوانان به عنوان عاملی اثر گذار در ظهور و بروز این پدیده یاد کرد.

نوبهار گفت: عمده جوانان و نوجوانان علاقه مند هستند دیده شوند، شخصیت آنها درک شود و از سوی خانواده، اطرافیان و جامعه به عنوان فردی که دوران کودکی را پشت سر گذاشته و به پختگی و بزرگی کافی رسیده پذیرفته شود.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری عنوان کرد: در این میان،برخی از جوانان و نوجوانان با اتکای به طرح شائبه و شک و تردید هایی در خصوص مسائل دینی، اعتقادی و عقیدتی تلاش می کنند به مصاف افراد و گروه هایی بروند که به زعم جوانان، بزرگی و پختگی آنها را باور نکرده اند.

وی افزود: به واقع این افراد برای اثبات خویش، پای در مسیری می گذارند که به تدریج این افکار و عقاید بی پایه در سایه تهاجمات فرهنگی سنگین و جدی دشمن به بخشی از باور و اعتقاد آنها مبدل می شود.

نوبهار عنوان کرد: در چنین شرایطی نقش خانواده، اطرافیان و محیط زندگی و محل تربیت و آموزش بسیار حائز اهمیت،نافذ واثرگذار است و در صورت آشنایی به فراز و نشیب های این سن و برخورداری از تکنیک های خاص و ظریف رفتاری در تعامل با نوجوانان و جوانان از بروز بسیاری از آسیب های مورد اشاره پیشگیری و جلوگیری می شود و حتی در صورت انحراف جوانان و نوجوانان،باز گرداندن آنها به مسیر حق مُیَسَر خواهد بود.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری گفت: متاسفانه در برخی موارد دیده یا شنیده می شود که خانواده ها و والدین در مقابل طرح شک و تردیدهای اعتقادی از سوی جوانان، رویکردِ تنش، درگیری و حتی خشونت کلامی و رفتاری را بر می گزینند که به واقع این شیوهِ رفتاری آفت و آسیبی جدی است که نه تنها جوان و نوجوانی که در معرض چنین آسیب های اعتقادی و اندیشه ای قرار دارد را نجات نخواهد داد،بلکه باعث می شود به زعم آنها، درستی و صحت اعتقادات پوچ آنها اثبات شود.

نوبهار عنوان کرد: از سوی دیگر نقش گروه های هم سن و سال و دایره دوستان و آشنایان در ظهور و بروز اندیشه های انحرافی در حوزه اعتقاد و باورها بسیار جدی،پررنگ و موثر است.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری عنوان کرد: اهمیت این امر به میزانی است که بعضا جوانان و نوجوانانی که اسیر افکار شوم، بی پایه و اساس و سطحی نگری هایی در عرصه مذهب و اعتقادات دینی شده اند، با تغییر محیط زندگی و بازنگری در تعاملات با گروه های هم سن و سال،به مسیر صحیح و آنچه که حقیقت باورها و دین با اصالت است سوق پیدا می کنند.

اشاعه فرهنگ فساد و فحشا

روح ا...اصفهانی، محقق و پژوهشگر حوزه جوانان، در تشریح دلایل و عوامل موثر در دین گریزی برخی جوانان و نوجوانان گفت: یکی از راهکارها و ابزارهای دشمن برای سوق دادن جوانان به سمت بی دینی را باید در اشاعه فرهنگ فساد و فحشا خلاصه کرد.

وی افزود: به تعبیری می توان گفت فساد و فحشا آفت دین، باورها و اعتقادات اصیل و برحق است و دشمنان و معاندان به این امر پی برده اند که برای شکست هر ملت و جامعه ای باید قشر جوان و نوجوان آن را به عنوان آینده سازان آن جامعه و کشور مورد هدف قرار داد.

اصفهانی عنوان کرد: در این میان تشریح، تصریح و واکاوی واقعیت های دین از سوی نهادهای دینی و فرهنگی جامعه نقش بسیار تعیین کننده ای در دفع مخاطرات مورد اشاره ایفاء می کند.

وی افزود: البته نباید از نقش حیاتی کانون خانواده و والدین نیز به سادگی گذشت زیرا نهاد خانواده،نخستین محیطی است که فرد پس از تولد با آن ارتباط برقرار می کند و به واقع این خانواده است که نوجوانان را برای حضور در عرصه های اجتماعی به جامعه آماده می کند تا در نظام آموزشی تعریف و طراحی شده به رشد و تکامل برسند.

محقق و پژوهشگر مسائل جوانان عنوان کرد: برخی تمامی آسیب ها و مشکلات را به گردن نهادهای فرهنگی جامعه می اندازند،اما نباید این واقعیت را نادیده گرفت که خانواده و والدین نیز موظف هستند در راستای تعالی و تکامل فرزندان خویش به اصول آموزشی و تربیتی اشراف هر چه بیشتری پیدا کنند و در چنین شرایطی حلقه های اجتماعی پذیری و تکامل فرزندان از کودکی تا جوانی بصورتی به هم پیوسته یکدیگر را تکمیل خواهند کرد.

وی در خاتمه یاد آور شد: در پایان باید به این نکته نیز اشاره شود که رفتارهای برخلاف دین برخی از مدعیان دین مداری در آزردگی، سرخوردگی و ترغیب جوانان به دین گریزی بی تاثیر نیست و باید این واقعیت برای جوانان و نوجوانان بصورتی ملموس، تشریح شود،که رفتارهای عده ای در قالب و پوشش دین واقعیت و حقیقت دین نیست بلکه چنین رفتارهایی،سوء استفاده ای است که از دین برای برخی اهداف خاص شخصی یا گروهی به کار گرفته می شود و متاسفانه این طمع ورزی ها،بعضا باعث تحمیل هزینه های سنگین و عمیقی می شود و زحمات خالصانه بسیاری از مسئولان، متولیان فرهنگی، نهادهای دینی، اجتماعی و آموزشی را تحت الشعاع قرار می دهد.

منبع: باشگاه خبرنگاران