عامیانه‌سرایی با عوامانه‌سرایی در شعر هیئت اشتباه گرفته می‌شود

سیار در ابتدای این نشست با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری برای توجه شعرا به سرود و نوحه، گفت: در صدد آن هستیم که کارنامه شعر هیئتی کشور را تا جایی که در توانمان باشد و مادحین هم این آمادگی را داشته باشند، مورد بررسی و نقد ادبی قرار دهیم.

وی با بیان اینکه در شعر هیئت هنوز باب نظریه‌پردازی و نقد و گفت وگو باز نشده، گفت: شاید این فعالیت‌ها از این جهت نیز کمک شایانی به شعر هیئت کند. با این گونه فعالیت‌ها می‌توان به شعر هیئت امیدوار بود و آینده خوبی ترسیم کرد.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) تصریح کرد: به نظر من چیزی را که شعر فارسی امروز از دست داده است، می شود در قالب چهار گسست بررسی کرد: گسست شعر از مردم، گسست شعر از موسیقی، گسست شعر از اندیشه و گسست شعر از آیین از جمله این گسست‌هاست. خدمتی که هیئت می‌تواند به شعر فارسی کند، از این حیث مهم است که هیئت تنها جایی است که این گسست‌ها هنوز در آن اتفاق نیفتاده و هنوز این پیوندها ولو ضعیف وجود دارد.

جواد حیدری نیز در ادامه با بیان اینکه ریشه آسیب های شعر اهل بیت(ع) قطع ارتباط با پیشینه خود است، گفت: تاکنون شعرای هیئت را از این نظر که چگونه بودند و چگونه شعر می‌گفتند، بررسی نکردیم. شعر اهل بیت و هیئت نوعی از عصمت باید داشته باشد و حرمت‌ها و خط قرمزها باید شناخته شوند. چنان که در شعر انقلاب باید آثار کسی مثل خوشدل تهرانی خوانده شود؛ بنابراین مطالعه روی آثار پیشینیان و ادب و قداستی که به اهل بیت(ع) داشتند، بسیار مهم است.

مدیرمسئول مجمع شاعران اهل بیت(ع) با بیان اینکه روانشناسان معتقدند روایت دو نوع است، افزود: این دو نوع روایت شامل اتفاق و تجربه است. شاعران بزرگ که سوز دلشان در دل مخاطب اثر می‌گذارد، بسیاری از مصیبت ها را تجربه کردند.. در شعرهای بزرگان خودبینی و خودخواهی وجود ندارد و یکی از آسیب‌های مداحی و نوحه‌سرایی امروز نیز در این است.

حیدری تصریح کرد: در نوحه‌ها باید بندهایی گفته شود که قابل حفظ شدن توسط مردم باشد و باید از کلمات ساده بهره برد. مفاهیم توحیدی، تنبیهات و تشویقات روایی و توجه به انتظار نیز در غزل های آیینی باید استفاده شود.

حسن بیاتانی نیز دیگر صاحب نظر عرصه نوحه‌سرایی بود که در خصوص عامیانه سرایی شعر هیئت اظهار داشت: شعر هیئت پرمخاطب‌ترین گونه شعر فارسی است چون در مواقعی از سال مخاطب میلیونی دارد. هر چه از اتقلاب می‌گذرد نظام عرضه و تقاضا در شعر هیئت به وجود آمده بیشتر می‌شود.

وی افزود: این جریان بیش از آنکه در ادبیات رخ داده باشد، در محتوا اتفاق افتاده است و محتوایی انقلابی و سالم در قالب‌های هیئت جریان دارد؛ ولی هنوز قوام خود را پیدا نکرده است؛ چرا که هنوز هیئت‌های انقلابی تعاریف دقیق از شعر هیئت ندارند و رابطه طولی محتوای انقلابی و قیام عاشورا تعریف نشده است.

شاعر کتاب «آقایی که شما باشید» گفت: اقتضای مخاطب مردمی این است که شعر هیئت به سمت زبان سهل ممتنع برود و اصطلاحات عامیانه به نحو شاعرانه به کار برده شود. با توجه به اینکه محتوای شعر هیئت با اهل بیت(ع) ارتباط دارد، شاعر اهل بیت(ع) باید ادب حرف زدن با معصوم را داشته باشد. خیلی وقت‌ها عامیانه‌سرایی با عوامانه‌سرایی اشتباه گرفته شده است.

برنامه «شب شعر و خاطره» از دیگر برنامه‌هایی بود که در اردوی دوره تکمیلی در مجتمع آدینه با حضور تعدادی از شاعران کشور تهران برگزار شد. در دقایق آغازین این جلسه، سه شاعر جوان دوره تکمیلی، میلاد حبیبی، محسن نقدی و محمد هنری اشعار خود را قرائت کردند. در ادامه، عباس احمدی از اساتید این دوره، پشت تریبون حاضر شد و یک رباعی عاشورائی و یک شعر طنز در قالب قطعه، تقدیم حضار کرد که با استقبال خیلی خوبی از جانب شاعران حاضر در شب شعر، مواجه شد. در ادامه رضا سهرابی از اصفهان غزلی به مختار ثقفی تقدیم کرد و شاعر زنجانی، حسین طاهری با ذکر خاطره‌ای، دو غزل عاشقانه برای جمع حاضر خواند.

در ادامه علی داودی، مدیر دفتر نشر موسسه شهرستان ادب، نیز خاطره‌ای شیرین از اشتباه گرفتن آدم‌ها حتی مکان‌ها در موقعیت‌های مختلف تعریف و خاطره‌ای دیگر از زندگی آپارتمان نشینی نقل کرد. وی قبل از شعر خوانی، خطاب به شاعران جوان گفت: شعر حاصل عرق‌ریزان روحی است و گفتن شعر خوب، بسیار سخت است و ما باید با اندیشه و شعرمان به جنگ این دنیا برویم.

حسین بیاتانی، مدیر سایت ادبی آیات غمزه نیز از جمله میهمانان حاضر در شب شعر و خاطره آفتابگردان‌ها بود. مهدی جهاندار، مسئول انجمن ادبی نارنج اصفهان از دیگر شاعران حاضر در جمع بود که غزلی را به آستان حضرت عباس(ع) تقدیم کرد.

سعید پورطهماسبی، سعید خسروپور، حسین زحمتکش، محمد شکری فرد، امیر مرادی، اکبر قنبرزاده، حجت الاسلام والمسلمین حاج حسینی، وحید زاده، رضا سهرابی، امیر رضا یزدانی، سید جواد میرصفی، امیر سلیمانی، سید علیرضا شفیعی، علیرضا گل‌افشان و چند تن دیگر از شاعران جوان، اشعار خود را با مضامین عاشقانه، اجتماعی و آئینی تقدیم حضار کردند.