کودک میانماری که یاد آیلان را زنده کرد

انتشار این تصویر دردناک یادآور ماجرای سال گذشتۀ آیلان کُردی، کودک خردسال و پناه‌جوی سوری است که انتشار تصاویری از جسدش در سواحل ترکیه بسیاری از مردم و مقامات را در سراسر دنیا تکان داد.

این پناه‎جوی کوچک از مسلمان روهینگیا در ایالت راخین در کشور میانمار بود و محمد نام داشت.

وی و خانواده‎اش برای فرار از خشونتی که علیه مسلمانان روهینگیایی در میانمار می‎شود از راخین گریخته بودند، اما سرنوشت محمد، برادر سه‌ ساله، مادر و دایی‎اش غرق شدن در رودی پر آب در مرز بنگلادش بود.

پدر این کودک 16 ماهه گفت: «هنگامی‌که این تصویر را می‌بینم، احساس می‎کنم بهتر بود می‌مردم. زندگی من در این دنیا دیگر معنایی ندارد.»

مسلمانان روهینگیایی در میانمار بیش از هر اقلیت دیگری در دنیا مورد آزار و اذیت قرارگرفته‌اند. دولت میانمار آن‎ها را مهاجران بنگالی می‎داند، درحالی‌که به گفتۀ بسیاری از ناظران بین‎المللی این افراد بومی ایالت راخین به‌حساب می‎‌آیند.

پدر محمد گفت: «در روستای ما، بالگردهای ارتش به‌سوی ما شلیک کردند و سربازان میانماری نیز ما را هدف گلوله قراردادند. ما نمی‎توانستیم در خانۀ خود بمانیم بنابراین فرار کردیم و در جنگل پناه گرفتیم.»

وی افزود: «پدربزرگ و مادربزرگ من هر دو زنده در آتش سوختند. ارتش تمام روستای ما را سوزاند، هیچ‌چیز باقی نماند.»

پدر این کودک غرق‌شده گفت آن‎ها برای گریز از خشونت از روستایی به روستای دیگر می‌رفتند و افزود: «من شش روز تمام راه رفتم. چهار روز نتوانستم برنج بخورم. در طی این شش شبانه‎روز اصلاً نخوابیدم. ارتش در پی مسلمانان روهینگیایی بود و ما به‌طور مداوم مکان خود را تغییر می‎دادیم.»

پدر محمد در طول این سفر از خانواده‎اش جدا شد و خود را به رودخانۀ ناف رساند که در مرز کشورهای بنگلادش و میانمار جاری است. وی به آب زد و درنهایت به کمک یک ماهیگیر بنگلادشی از مرز میانمار خارج شد. این مرد پس از موفقیت خودش تلاش کرد تا خانواده‎اش را به بنگلادش منتقل کند.

وی گفت: «من یک قایقران پیدا کردم و از وی خواستم تا به همسر و پسرانم کمک کند تا از رودخانه عبور کنند. در تاریخ 14 آذر با آن‏‌ها تماس گرفتم. آن‌ها بسیار ناامید شده بودند. این آخرین تماس من با خانواده‎ام بود. هنگامی‌که با همسرم صحبت می‎کردم صدای پسر کوچکم را می‎‏شنیدم که مرا صدا می‌کرد.»

تنها چند ساعت پس‌ازاین تماس تلفنی عملیات فرار خانوادۀ این مرد آغاز شد.

پدر محمد دراین‌باره گفت: «وقتی پلیس میانمار متوجه شد که عده‌‏ای قصد عبور از رودخانه را دارند، بر روی آن‎ها آتش گشود. مرد قایق‎ران برای فرار از گلوله‎‏ها باعجله مردم را سوار کرد. قایق بیش‌ازحد پر و سپس غرق شد.»

پدر این خانواده یک روز بعد و در پی یک تماس تلفنی متوجه حادثه می‎شود.

به گفتۀ این مرد: «کسی به من زنگ زد و گفت جسد پسرم پیدا شده است. او با تلفن همراهش عکسی از پیکر پسرم گرفت و برای من فرستاد. زبانم بند آمده بود.»

داستان این خانواده، یادآور وقایع دردناکی است که خانواده‎های روهینگیا روزانه تجربه می‎کنند. بر اساس اعلام سازمان بین‎المللی مهاجرت حدود 34 هزار نفر در هفته‌‏ها و ماه‌‏های اخیر از مرز میانمار و بنگلادش گذشته‎اند.

پدر محمد می‎‏گوید: «تنها رودخانه می‎داند پیکر چند روهینگیایی در آب شناور شده است.»

بسیاری از پناه‌جویان میانماری ازجمله این مرد در اردوگاه پناه‌جویان لِدا در منطقۀ تِکناف در جنوب بنگلادش زندگی می‎‏کنند.

به گفتۀ این پناه‌جو زندگی در بنگلادش نیز برای مسلمانان روهینگیایی رنج‎آور است. هیچ خانه‎ و غذایی برای آن‎ها وجود ندارد و در اردوگاه‎هایی فاقد امکانات به سر می‎برند.

اما پناه‎جویان می‌گویند همین‌که در بنگلادش در ترس مداوم قرار ندارند، برایشان کافی است.

سخنگوی دولت میانمار در واکنش به این گزارش ادعا این گزارش داستان‎پردازی و دروغ است.

وی درعین‌حال تأیید کرد که بالگردهای نظامی میانمار یک روستا را در تاریخ 22 آبان هدف گلوله قراردادند، اما مدعی شد عملیات ارتش برای مقابله با «اراذل‌واوباش مسلح» و نجات جان سربازان بوده است.

دولت میانمار بارها اتهامات سازمان‏‌های بین‎المللی در مورد نقض گستردۀ حقوق‎ مسلمانان روهینگیا را رد کرده و مدعی شده است که ارتش این کشور تنها در حال اجرای یک عملیات پاک‌سازی برای مقابله با مظنونین حمله به مرزبانان میانماری است.

اما هفتۀ جاری پس از انتشار ویدئویی که افسران پلیس میانمار را در حال ضرب و شتم روستائیان روهینگیا نشان می‎‏داد، دولت میانمار در اقدامی نادر اعلام کرد موضوع خشونت پلیس را بررسی خواهد کرد.

در شهریورماه سال جاری، آنگ سان سو چی، وزیر امور خارجۀ میانمار و رهبر جنبش دموکراسی، کوفی عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد، را به‌عنوان رئیس کمیسیون بررسی نقض حقوق‎ بشر در ایالت راخین برگزید.

اما مسلمانان روهینگیا می‎‌گویند تغییری در وضعیت ایجاد نشده است.

پدر محمد دراین‌باره می‏‌گوید: «این کمیسیون برای فریب تمام جهان تشکیل شده است. ارتش هنگام بازدید کمیسیون از منطقه، مردم را از روستاها خارج می‎کند. هنگامی‌که در میانمار انتخابات برگزار شد، من تصور کردم که با پیروزی آنگ سان سو چی، وضعیت ما بهتر می‎‏شود. اما رؤیا با واقعیت بسیار متفاوت است. از زمانی که وی به قدرت رسید، هیچ‏‎چیز تغییر نکرده است و آزار و اذیت ما ادامه دارد.»

وی افزود: «آنگ سان سو چی و ارتش می‎‏خواهند مسلمانان روهینگیایی را از راخین بیرون کنند. او در حال انکار جنایات ارتش میانمار است.»

سازمان عفو بین‎الملل اخیراً گزارشی مفصل منتشر و اعلام کرد خشونت سیستماتیک علیه مردم روهینگیا احتمالاً جنایت علیه بشریت است.

آنگ سان سو چی که مشاور دولت میانمار است، در ماه جاری جلسه‏‌ای با وزرای خارجۀ اتحادیۀ کشورهای جنوب شرق آسیا برای بررسی وضعیت ایالت راخین برگزار کرد.

وی به این وزرا گفت دولت میانمار به حل‌‎وفصل مسائل ایالت راخین متعهد است، اما برای حل این موضوع به زمان بیشتری نیاز دارد.

اما پدر محمد می‌گوید: «می‎خواهم تمام جهان بداند که نباید به دولت میانمار زمان بیشتری داد. اگر تعلل کنید، آن‎‏ها همۀ مسلمانان روهینگیا را خواهند کشت.»

چند روز پیش 23 تن از برندگان جایزۀ صلح نوبل با انتشار نامه‎ای سرگشاده از سازمان ملل متحد خواستند به بحران انسانی دربارۀ اقلیت مسلمان روهینگیا در میانمار خاتمه دهد.

در این نامه دربارۀ وقوع تراژدی انسانی و «پاک‌سازی نژادی» در میانمار هشدار داده شد و این شخصیت‎های بین‎المللی از آنگ سان سو چی که خود یکی از برندگان جایزۀ صلح نوبل است، به دلیل انفعال در مورد حمایت از مسلمانان روهینگیا انتقاد کردند.

علاوه بر ارتش میانمار، بودائیان که اکثریت جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، همواره اقلیت مسلمان روهینگیا را که تنها 4 درصد از جمعیت میانمار را تشکیل می‎دهند، آزار داده‎اند. این خشونت‌ها تاکنون صدها کشته و هزاران آواره بر جای گذاشته‌اند.
 
منبع: پرس تی وی