به گزارش گروه سایر رسانه های
دفاع پرس، خوشبختانه رفته رفته لزوم توجه به نشر خاطرات رزمندگان دوران دفاع مقدس بيشتر احساس مي‌شود و هر چند وقت يك بار كتابي در قالب خاطره‌نگاري يا تاريخ شفاهي منتشر مي‌شود و جنگ را از زواياي تازه‌اي مورد بررسي قرار مي‌دهد. بيان و گفته شدن تاريخ دفاع مقدس هم در زمان حال و هم در آينده كمك بسيار زيادي به فهم اين مقطع مهم تاريخي مي‌كند. مكتوب كردن خاطرات رزمندگان كه از نزديك و به طور مستقيم و بدون واسطه با فرماندهان و شهدا ارتباط داشتند و حوادث و اتفاقات رخ داده در مناطق عملياتي را مشاهده مي‌كردند در كنار جذابيت و ارزش تاريخي‌اش، فرهنگ ناب درون جبهه‌ها را براي خوانندگانش بازگو مي‌كند؛ خوانندگاني كه با مرور زمان شايد قدرت درك آن دوره زماني را نداشته باشند و يكي از راه‌هاي ارتباطي‌شان همين كتاب‌هاي خاطره‌نگاري و تاريخ شفاهي باشد.
ابراهيم اژدررستمي يكي از رزمندگاني است كه خاطراتش را در قالب تاريخ شفاهي در كتابي با نام «خاكريزهاي آبي» به چاپ رسانده است. اين سرهنگ بازنشسته سپاه در عمليات‌هاي بزرگ و مهمي مثل رمضان، محرم، خيبر، والفجر8 و كربلاي5 حضور داشته و همين موضوع، ارزش كار را بسيار بالا مي‌برد. كتاب به سبك و سياق كتاب‌هاي تاريخ شفاهي به صورت پرسش و پاسخ منتشر شده و مصاحبه‌شونده سعي كرده به صورت كافي و مبسوط پاسخگوي سؤالات باشد.
اژدر رستمي متولد 1336 در شهرستان خدابنده زنجان است كه يك سال قبل از شروع رسمي جنگ به عضويت سپاه درمي‌آيد. هرچند اژدر رستمي سابقه حضور در كردستان و مقابله با ضدانقلاب را دارد ولي بخش اصلي و مهم كتابش به روايت‌هاي او از حضورش در مناطق عملياتي دفاع مقدس برمي‌گردد. البته همراهي با دكتر چمران و بيان خاطراتي از نحوه جنگيدن و تعامل ايشان با نيروهايشان، يكي از بخش‌هاي مهم كتاب است كه نبايد به سادگي از كنارش عبور كرد.
شايد جذاب‌ترين بخش‌هاي كتاب براي خواننده علاقه‌مند به تاريخ دفاع مقدس به مرور عمليات‌هاي بزرگ‌مان در جنگ برگردد. عمليات‌هايي مثل رمضان هنوز حرف‌هاي زيادي در دل‌شان نهفته دارند كه بايد از طريق رزمندگان حاضر در اين عمليات بيان شود. هر چند اژدر رستمي خيلي مختصر و با گفتن حرف‌هاي كلي و بدون در اختيار گذاشتن جزئيات، از اين عمليات مهم عبور مي‌كند و اطلاعات مناسبي در اختيار خواننده‌اش نمي‌گذارد.
روندي كه راوي براي عمليات‌هاي بعدي آن را جبران مي‌كند و در عمليات‌هاي ديگر مثل محرم با شرح جزئيات اطلاعات خوبي را به خواننده كتابش مي‌دهد. ماجراي مسموم شدن رزمندگان توسط منافقين در منطقه عملياتي يا نحوه شناسايي منطقه عمليات نكات خوبي را دربرمي‌گيرد.
در عمليات خيبر هم راوي نسبت به بزرگي عمليات، از گفتن برخي مسائل صرف‌نظر كرده و با ماندن در كليات، خيلي زود از يكي از مهم‌ترين عمليات‌هاي ايران در دفاع مقدس عبور مي‌كند. عمليات كربلاي4 هم يكي از عمليات‌هاي پر رمز و راز زمان جنگ بود كه پس از گذشت سه دهه از اجرايش، هنوز حرف و حديث‌هاي زيادي پيرامونش وجود دارد. اژدر رستمي سعي كرده با پرداختن به اين عمليات به بخشي از اين سؤالات پاسخ دهد: «معمولاً بچه‌هاي بسيجي خوب بلدند عمل كنند، ولي عقب‌نشيني رو اصلاً بلد نيستند و دوست هم ندارند كه عقب‌نشيني كنند، بنابراين وقتي به يه بسيجي بگي‌داريم مي‌كشيم عقب، ديگه واويلاست». (ص225)
يكي از نكات مثبت كتاب بيان حقايق تاريخي بدون پنهانكاري است. براي نمونه در بخشي از كتاب به ماجراي درگيري و اختلاف‌نظر بين نيروهاي سپاه برمي‌گردد و راوي سعي مي‌كند خواننده را تا جايي كه جا دارد در جريان مسائل بگذارد.
راوي با پشت سرگذاشتن عمليات‌هاي مختلف، گذري هم بر زمان پذيرش قطعنامه و پس از آن مي‌كند كه بيان حس و حال او به عنوان يك رزمنده باسابقه بيانگر حس و حال مردم پس از پذيرش قطعنامه است: «پيام امام باعث شد كه آرامش پيدا كنيم. همه گفتند كه امام هر چي دستور بده، ما بايد همون كار رو بكنيم. خيلي گريه مي‌كرديم، ولي به خودمون مي‌گفتيم كه خدايا راضي هستيم به رضاي تو. چاره‌اي هم غير از اون نداشتيم.»
اژدر رستمي به عنوان راوي كتاب، تا حال حاضر و ماجراي ماكو در سال 1386 هم مي‌آيد تا فقط محدود به يك مقطع تاريخي خاص نماند. شايد اين دوره مثل زمان جنگ، جذابيت لازم را نداشته باشد ولي براي خواندن و در جريان قرار دادن خواننده خوب است. بخش پاياني هم بيان مختصري از دوران بازنشستگي عكس‌ها و سندهايي از زمان جنگ را منتشر كرده است.
«خاكريزهاي آبي» را مي‌توان تجربه موفقي از خاطرات يكي از رزمندگان دفاع مقدس دانست كه سعي كرده در حدود 350 صفحه حرف‌هايش را به خوانندگان انتقال دهد. قطعاً ارزش كتاب‌هاي اينچنيني در آينده خيلي بيشتر و بهتر درك خواهد شد.
منبع: روزنامه جوان
