در سال 78 مقام معظم رهبری با سفر به مناطق عملیاتی شلمچه در میان زائران قرار گرفتند و با تاکید خود بر استفاده و بهره مندی از ظرفیت های این سفر معنوی گسترش آن را امری ضروری به منظور ترویج فرهنگ دفاع مقدس و همینطور حفظ و حراست از آرمان ها و دستاوردهای شهداء دانستند.
در تاریخ ۱۳۷۸/۱۲/۱۲ دستورالعملی مبنی بر تشکیل ستاد هماهنگی راهیان نور با مسئولیت و ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس از سوی ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ گردید که در این دستور العمل به ۲۱ محل جهت بازدید کاروانهای راهیان نور اشاره شده است.
در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ فرمانده کل قوا، ستاد مرکزی راهیان نور در قالب اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس مأموریت خود را از سر گرفت. به همین منظور ستاد مرکزی راهیان نور با هدف ساماندهی به وضعیت راهیان نور در سال ۱۳۸۳ ذیل ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس تعریف و در سال ۱۳۸۴ ستاد مرکزی راهیان نور تأسیس شد.
در حال حاضر نیز ایام تعطلات عید یکی از بهترین فرصت هایی است که می توان در مناطق عملیاتی حضور یافت و از نزدیک با رشادت های رزمندگان هشت سال جنگ تحمیلی آشنا شد.
هم اکنون در سه نقطه غرب، جنوب غربی و شمال غرب مناطق عملیاتی وجود دارد که هر کدام در قالب یادمان شهید همه ساله مورد بازدید تعداد زیادی از گردشگران قرار می گیرد
گردشگری جنگ را می توان آیینه ای برای انعکاس تاریخ پرافتخار جنگ و دفاع مقدس دانست که امروزه علاوه بر گردشگران داخلی توجه بسیاری از گردشگران خارجی را نیز جلب کرده است و همه ساله در ایام مختلف سال تعداد زیادی از آنها در قالب اردوهای مختلف از کشورهای گوناگون به ایران سفر می کنند و این مناطق را مورد بازدید خود قرار می دهند.
بر همین اساس به منظور آشنایی بیشتر مردم و گردشگران با یادمان های دفاع مقدس در این شماره به سراغ یادمان فکه رفتیم.
فکه مکان شهادت شهید آوینی، روایتی است ازشهادتش روایتگر جنگ و مظلومیتی که باید در فکه جاودانه می شد تا روایت شهدای فکه را بار دیگر به گونه ای دیگر تعریف کنند.
رهبرمعظم انقلاب اسلامی در مورد شهید آوینی فرمودند «به یادشهید عزیز، سید شهیدان اهل قلم، سید مرتضی آوینی که یادش غالبا با من است»
شهید آوینی مستندهایی از جنگ را به عنوان روایت فتح تهیه کرده و خود دیباچه ای از عشق و عرفان ادبیات نگاشته است و جملات و نوشته های زیبایی پیرامون شهادت، بسیج و کربلا دارد. شهید آوینی بیان می کند:«ای شقایق های آتش گرفته دل خونین که داغ شهادت شما را بر خود دارد، آیا آن روز خواهد رسید که بلبلی دیگر در وصف ما سرود شهادت بسراید.»
در بیانی دیگر پیرامون بسیجی و عشق به کربلا می گوید: «بسیجی عاشق کربلاست و کربلا را تو مپندار که شهری است در میان شهرها و نامی است در میان نامها نه، کربلا حرم حق است و هیچکس را جز یاران راهی به سوی حقیقت نیست».
جنگ رازها و رمزهای بسیار دارد ناگفته ها و نشنیده های فراوان دارد. رازها و رمزهایی که شاید برخی هنوز هم با این که سالها از جنگ گذشته نمی خواهند بگویند یا نه یادشان رفته گرد فراموشی خاطرات گرفته اند ولی برخی نقاط، مکانها و زمان هایش آن چنان تاثیر گذار است که هنوز هم مکانی پرشور و هیجان است. هنوز هم خاطرات دوران جنگ را برای رزمندگان دوران دفاع مقدس و مردم ایران تداعی می کند. فکه را کربلای ایران نام نهاده اند،کربلای که مردان از سرزمین قبیله نور بدون آب، لب تشنه و بی ادعا بدون سازش و تسلیم شدن در برابر دشمن با بانگ تکبیر به شهادت می رسند.
فکه مکان حضور عشاق و دلسوختگان
فکه قتلگاه عشاقی است که برای همیشه تاریخ زنده اند. مردم سرزمین قبیله عشق سال جدید خود را با یاد شهدا متبرک ساخته و بار دیگر با شهدا هم عهد و پیمان می شوند. مگر حق می سوزد و آتش می گیرد؟ منطق و حقیقت همیشه باقی و رزمندگان جبهه حق همیشه در حال فزونی هستند. باطل می سوزد؛ آتش می گیرد؛ کم می شود و خاک خاکستر می شود و اثری از آن باقی نمی ماند. شهدای فکه برای همیشه تاریخ ماندگارند.
فکه منطقهای بیابانی در شمالغربی استان خوزستان و جنوبشرقی استان ایلام است که از جنوب به چزابه و شهر بستان، از شرق به ارتفاعات میشداغ و رقابیه، از شمالغرب به عینخوش و شهر موسیان، از شمالشرق به برقازه و از غرب به استان العماره عراق منتهی میشود. فکه به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده که بخش جنوبی آن جزء استان خوزستان و شهرستان دشتآزادگان محسوب میشود و بخش شمالی آن جزو استان ایلام و از توابع شهرستان دهلران است.
منطقه فکه، رملی و سرزمین شنهای روان است و در بخش جنوبی رمل و شنهای روان بیشتری وجود دارد، به گونهای که حرکت کردن بر روی آن بسیار سخت و طاقتفرساست. در فکه جنوبی، تعداد روستاها به تعداد انگشتان دستان هم نمیرسد و تنها عدهای از عشایر در آن زندگی میکنند اما در منطقه فکه شمالی به علت وجود رودخانه دویرج و بارانهای فصلی، روستاهای معدودی وجود دارد. فکه یکی از محورهای اصلی تجاوز و حمله ارتش عراق به شمال خوزستان بود. لشکر یک مکانیزه عراق از این محور به سمت شوش تهاجم کرد. لیکن مقاومت یک گروه رزمی از تیپ37 زرهی شیراز و گروهی از سپاه پاسداران موجب شد دشمن به سختی و با تأخیر از فکه عبور کند.
دی سال 1365دشمن دوباره به فکه حمله کرد و بیش از هفت کیلومتر پیشروی کرد و تا آخر جنگ این منطقه در دست دشمن باقی ماند و پیکر شهدا مدتها در میدان مین باقی ماند. اولین گروه تفحص به همت شهید محمودوند در اوایل دهه 70 در این سرزمین شروع به کار کردند و تعداد زیادی از شهدا از این منطقه به شهرها بازگردانده شدند.
شهید سیدمرتضی آوینی هنگام ضبط برنامه روایتفتح از محل قتلگاه 120رزمنده گردان حنظله از لشكر27 محمدرسولالله(ص) در 20 فروردین سال 72 به همراه سعید یزدانپرست بر اثر انفجار مین در این منطقه به شهادت رسیدند. در فکه تعدادی از نیروهای تفحص نیز در حین جستجوی شهدا به شهادت رسیدهاند که از جمله آنها می توان به شهدایی مانند علی محمودوند،سیدعلی موسوی، مجید پازوکی، غلامی، سعید شاهدی و برادران صابری اشاره کرد.
مقتل شهدای فکه بین پاسگاه فکه و چزابه و در غرب پاسگاه طاووسیه و در سه کیلومتری جاده فکه،چزابه قرار دارد.در این مقتل بخشی از زمین به صورت بکر و به صورت رملی توسط سیم خاردار محصور شده و به عنوان معبری امن از مناطق آلوده اطراف خود جدا شده است.علاوه بر ایام راهیان نور،این قتلگاه همه ساله در ایام محرم و عاشورای حسینی میزبان عزاداران حسینی است.