به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس، اگرچه استفاده از عوامل شیمیایی و سمی دارای تاریخچه‌ای طولانی است؛ اما مهم‌ترین کارایی آن طی یک قرن گذشته تا امروز بوده است.
نخستین کاربرد گسترده سلاح‌های شیمیایی در زمان جنگ جهانی اول توسط ارتش آلمان در منطقه «ایپر» بلژیک علیه نیروهای فرانسوی به کار گرفته شد. این سلاح مخوف، بمب‌های حاوی گاز خردل، دارای عامل شیمیایی تاول زا، بود. حملات دیگری نیز توسط ارتش بریتانیا علیه نیروهای آلمانی در بلژیک به اجرا درآمد. طی این حملات از سوی دو طرف، بیش از یک صد هزار نظامی جان باخته و یک میلیون و سیصد هزار سرباز از میدان نبرد خارج شدند که تعداد زیادی از آنان پس از مدتی بینایی خود را به طور کامل از دست دادند.
پس از این حوادث، دولت‌های غربی تصمیم به منع استفاده از سلاح شیمیایی گرفتند که نتیجه آن پروتکل 1925 ژنو پیرامون ممنوعیت استفاده از سلاح‌ها و عوامل شیمیایی بود؛ پروتکلی که درگیری‌ها و جنگ‌های بعدی نشان داد که هیچ اثری بر قدرت‌های مجهز به سلاح‌های شیمیایی ندارد.
طی جنگ دوم جهانی، آمریکا با انجام یکسری تغییرات شیمیایی در بنزین، ماده‌ای آتش‌زا به نام «ناپالم» تولید کرد که آن را در بمباران گسترده شهرهای هامبورگ و درسدن آلمان طی ماه‌های آخر جنگ دوم جهانی به کار برد که در نتیجه این دو حمله، بیش از نیم میلیون آلمانی کشته شدند. با این حال، کاملا واضح بود که هیچ یک از طرف‌های درگیر در جنگ دوم جهانی (متحدین به رهبری آلمان و متفقین به رهبری آمریکا) تمایل به استفاده از زرداخانه گازهای شیمیایی خود ندارند.
اگرچه پایان جنگ دوم جهانی با پرده‌برداری از سلاح‌های اتمی همراه بود؛ اما دولت‌های پیروز در جنگ همچنان به ساخت و توسعه زرادخانه شیمیایی خود ادامه دادند. نمونه بعدی استفاده از سلاح‌های شیمیایی در جنگ ویتنام است. آمریکا که از مقاومت چریک‌های کمونیست ویتنام جنوبی(موسوم به ویت کنگ) به تنگ آمده بود، تصمیم به بمباران جنگل‌های محل استقرار آنان بوسیله بمب‌های حامل ماده شیمیایی موسوم به «عامل نارنجی» کرد. در اثر این بمباران‌ها، که روی روستاها و منازل واقع در جنگل صورت می‌گرفت، 400 هزار ویتنامی کشته و معلول شدند علاوه بر اینکه بعدها از مادران و پدرانی که در معرض این ماده و دیگر علف‌کش‌‌های شیمیایی مورد استفاده آمریکا قرار گرفتند، نیم میلیون کودک ناقص‌الخلقه به دنیا آمد.
گسترده‌ترین حملات شیمیایی بعدی توسط ارتش رژیم بعث عراق علیه نیروهای ایرانی طی سال‌های 1361 تا 1367 یعنی از سال سوم جنگ تا آخرین سال آن مورد استفاده قرار گرفت. صدام تقریبا در تمام عملیات‌های بزرگ ایران از عملیات رمضان به بعد، در پاتک‌های خود از سلاح‌های شیمیایی استفاده می‌کرد. این اقدام جنایتکارانه، که با پشتیبانی شرکت‌های آلمانی و واسطه‌گری آمریکا و برخی از دولت‌های اروپایی انجام شد، به شهادت و مجروحیت ده‌ها هزار رزمنده ایرانی منجر شد که مجروحان آن، هنوز هم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و هم اکنون کشورمان از بزرگ‌ترین قربانیان کاربرد سلاح‌های شیمیایی به حساب می‌آید.
دولت جعلی اسرائیل، که تبحر بالایی در استفاده از سلاح‌های ممنوعه دارد، بارها طی جنگ 33 روزه با استفاده از عوامل شیمیایی و اورانیومی خفیف شده، دست به بمباران مناطق مسکونی در جنوب لبنان زد. همچنین طی جنگ‌های 22، 8 و 51 روزه غزه نیز بارها بمب‌های فسفری، که سال‌ها قبل از آن طی بمباران جنوب لبنان قبل از آزادسازی آن استفاده می‌کرد، را علیه غیرنظامیان فلسطینی به کار برد.
اکنون سلاح‌های شیمیایی، با وجود برچیده شدن زرادخانه سلاح‌های شیمیایی ارتش سوریه، تبدیل به بهانه‌ای برای اقدامات مختلف علیه دولت و ارتش سوریه شده است. تاکنون بیش از 3 حمله بزرگ شیمیایی علیه غیرنظامیان سوری اجرا شده است که تروریست‌ها، معارضان حامی آنان و دولت‌های حامی هر دو گروه، آن‌ها را به دولت و ارتش سوریه نسبت داده‌اند. در جدیدترین مورد، که طی روزهای اخیرا در خان شیخون در استان ادلب در شمال سوریه به اجرا درآمد، ده‌ها غیرنظامی سوری کشته و مجروح شدند.
با این حال علی‌رغم مشخص نشدن عوامل اجرای این حمله، آمریکا آن را بهانه‌ای برای اجرای حملات موشکی علیه پایگاه هوایی ارتش سوریه در منطقه شعیرات در استان حمص، جایی که آمریکایی‌ها مدعی هستند حملات شیمیایی توسط هواپیماهایی که از آنجا برخواسته‌اند، کردند. حال باید دید که آیا آمریکا از این دستاویز برای گسترش عملیات‌های نظامی خود علیه ارتش سوریه استفاده می‌کند یا اینکه با توجه به شرایط فعلی، خود را از رودررو شدن با نیروهای مسلح روسیه، سوریه و متحدانش دور خواهد کرد. از آنجا که رئیس‌جمهور کنونی آمریکا این اقدام را در نهایت بی‌ملاحظگی و بی‌احتیاطی انجام داد، نمی‌توان هیچ نوع پیش‌بینی از تداوم یا قطع عملیات نظامی تحت فرمان وی در سوریه داشت.
انتهای پیام/421
