به گزارش گروه بینالملل
دفاع پرس، شعیب بهمن کارشناس مسائل اوراسیا در یادداشتی نوشت: رکس تیلرسون کمتر از یک هفته بعد از حمله نظامی آمریکا به پایگاه هوای شعیرات سوریه به مسکو سفر کردهاست تا با وزیر خارجه و رییس جمهور روسیه در مورد مسائل سوریه بحث و تبادل نظر کند. با وجود این سفر من تصور میکنم که اختلافات ژئوپولیتیک بین روسیه و آمریکا ادامه پیدا خواهد کرد چرا که صرفا این اختلافات منحصر به سوریه نمیشوند و شامل خیلی از مسائل مختلف در سراسر جهان میشوند.
تا پیش از این هم بارها بحث در مورد معاملهای بین آمریکا و روسیه بر سر سوریه وجود داشت، اما چنین معاملهای هیچگاه به نتیجه نرسیدهاست و واشنگتن و مسکو همواره مواضع خود را در مورد نیروهای مورد حمایت خود در بحران سوریه حفظ کردهاند. روند تحولات بینالملل نشان داده است که چنین معاملهای با چالشها و موانع جدی مواجه است.
از یک سو دیدگاههای منفی هم در آمریکا نسبت به روسها وجود دارد و هم در روسیه نسبت به آمریکاییها. چنین بدبینی در فضای سیاسی دو کشور باعث میشود که دو طرف به دلیل موانع داخلی کمتر بتوانند مواضع مشترک و همسان اتخاذ کنند. از سوی دیگر به دلیل شرایط کنونی حاکم بر سوریه روسها خودشان را در موقعیت برتر نسبت به آمریکا میبیند، در نتیجه حاضر به دادن امتیاز به طرف آمریکایی نیستند و بیش از آنکه تمایل داشتهباشند امتیازی به کسی بدهند، بیشتر امیدوارند که امتیازاتی را از آمریکاییها در سوریه بگیرند.
به هر تقدیر روسها تمایل دارند که مذاکرات با آمریکاییها را در خصوص آینده سوریه ادامه بدهند و راه مذاکره و تعامل با آمریکا را نبندند تا از شرایطی که در آمریکا در خصوص احتمال هماهنگی و همکاری میان دو کشور پدید آمدهاست استفاده کنند. پوتین تلاش خواهد کرد که دولت را ناامید نکند و همچنان با آمریکاییها را در سر میز مذاکره بنشینند.
بهانه آمریکا برای حمله جمعه هفته گذشته به خاک سوریه عبور دولت بشار اسد از خط قرمزها و استفاده از تسلیحات شیمیایی بود. اگر چنین حوادثی مجددا در سوریه تکرار شود احتمال وقوع حملات مشابه از سوی آمریکا همچنان وجود خواهد داشت. اما مسئله مهمتر این است که آیا آمریکاییها یک گام جلوتر خواهند رفت و وارد یک جنگ تمام عیار در خاک سوریه خواهند شد یا نه. اینجا به نظر میرسد با توجه به حضور قدرتمند روسیه در سوریه، آمریکاییها نسبت به ورود در یک جنگ تمام عیار نظامی که احتمال رویارویی مستقیم آنها با روسیه را افزایش میدهد، ملاحظات جدی داشتهباشند.
در عین حال دو روز پس از پایان سفر رکس تیلرسون، وزیر امورخارجه آمریکا به مسکو، وزرای خارجه ایران و سوریه به مسکو خواهند رفت تا نشستی سه جانبه با حضور وزیر خارجه روسیه برگزار کنند. روند همکاریهای ایران و روسیه در سوریه دست کم از زمانی که روسها به صورت مستقیم وارد تحولات میدانی سوریه شدند نشان میدهد که نوعی هماهنگی در سطح بالا میان ایران و روسیه وجود داشتهاست. انجام دیدارهای سه جانبه همانگونه که بارها طی یک سال گذشته صورت گرفتهاست این بار هم برای هماهنگی میان سه کشور برگزار میشود.
طی ماههای گذشته بارها شاهد موضعگیریهای مشابهی در تهران و مسکو در مورد مسئله سوریه بودهایم. در مورد حمله آمریکا به سوریه هم شاهد بودیم که مسکو و تهران موضع کاملا مشابهی گرفتند. در نتیجه آنچه از دیدار روز جمعه وزرای خارجه سه کشور بر میآید بیش از آنکه به نوعی انتقال فشار آمریکا به ایران و سوریه باشد یا اینکه از دمشق و تهران درخواست خویشتنداری بیشتر داشتهباشد، دیداری برای هماهنگی مواضع است.