تاریخ شفاهی در ادبیات دفاع مقدس مهجور مانده است

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، حوالی میدان انقلاب تهران، داخل یک کوچه نه چندان شلوغ و طبقه زیرین یک پاساژ که جمعیتی  از ناشران و کتابفروشان باسابقه و قدیمی در آن گرد آمده‌اند، روی شیشه بزرگ یک مغازه با حروف درشت قرمز رنگ نوشته است: انتشارات یا زهرا(سلام الله علیها).

 

اینجا دفتر کار و فروشگاه کوچک اما مرتب و منظم انتشاراتی است که «علی اکبری مزدآبادی» مدیریت آن را بر عهده دارد. اکبری با انتشار کتاب های کوچک درباره فرماندهان و شخصیت های شاخص انقلاب اسلامی، کارش را شروع کرد و کم کم انتشاراتی را سر و سامان داد که حالا به یکی از نام های این عرصه تبدیل شده است. هر جای ایران که کتاب های دفاع مقدس به آنجا رسیده باشد، حتما چند عنوان از کتاب های انتشارات یازهرا(سلام الله علیها) هم عرضه شده و دیده می شود. از غرفه های کتابفروشی در حاشیه نمازهای جمعه گرفته تا کتابفروشی های باصفا در شهرهای کوچک و بزرگ.

اکبری در سال آغازین جنگ تحمیلی به دنیا آمده و حالا با خیلی از رزمندگان، جانبازان و بازماندگان شهدای این نبرد، دمخور و همنشین است. جنگ را از نزدیک ندیده اما به خوبی و با لحنی ساده و بی تکلف درباره آن می نویسد، منتشر می کند و به دست مخاطبان می رساند.

به مناسبت برگزاری سی امین  نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفتگویی با علی اکبری  مدیر انتشارات یا زهرا انجام شده که  مشروح این گفت و گو را می‌خوانید.

شما یک ناشر خصوصی هستید؟

در نگاه اول خیلی از افراد می گویند شما ارگانی می فروشید یا از طرف ارگانی حمایت می شوید، اما اینگونه نیست و ما به معنای واقعی کلمه یک انتشاراتی خصوصی هستیم.

استقبال مخاطبان کتابهای دفاع مقدس در سال‌های اخیر چگونه بوده است؟

قاعده این است که هر چیزی یک دوره رکود دارد و این شامل کتاب هم می شود اما اگر بخواهم به صورت کلی بگویم چیزی به عنوان رکود وجود ندارد یعنی برای نشر ما وجود نداشته است، من آمار دیگر انتشاراتی ها را ندارم، گه گاهی بالانس بوده است اما رکود نه.

به نظر شما به کدام شاخه از دفاع مقدس به طور کامل و جامع پرداخته نشده است ؟

به نظرم نقاط قوت و ضعف در پرداختن به هر شاخه هست اما همانطور که به مستندنگاری در این حوزه به خوبی پرداخته شده به تاریخ شفاهی پرداخته نشده است، همینطور در شاخه  رمان نویسی و داستان کوتاه ضعف داریم.

تفاوت مستند نگاری یا خاطره نگاری با تاریخ شفاهی چیست؟

در تاریخ شفاهی حول یک موضوع مشخص و تخصصی صحبت می شود و اصلا شکل ثبت آن با مستندنگاری فرق دارد، وقتی ضبط را بگذارید تا یک نفر خاطراتش را بگوید این خاطره نگاری یا مستندنگاری است اما تاریخ شفاهی فردی متخصص می خواهد.  در حوزه دفاع مقدس به یگان نگاری هم کم پرداخته شده است و فقط لشکر 27 و انصارالحسین یگان نگاری دارند، منتهی در هر حوزه ای وارد شویم نقاط قوت وضعف دارد.

راه تقویت این شاخه ها چیست؟

فقط سپردن کار به بخش خصوصی است، هر جا که کتاب خوبی از آب درآمده برای بخش خصوصی بوده است البته بگذریم از کتاب های حوزه که داستان دیگری دارد چراکه برای سازمان تبلیغات است و خود سازمان تبلیغات، تبلیغ می کند و به انحای مختلف فروشش را انجام می دهد.

بازاریابی، فروش و چرخه اقتصادی کار چطور؟

ما هیچکدام از کتاب هایمان را بازاریابی نمی کنیم. کتاب های ما خود به خود بازاریابی شده و مشتری هایمان بیشتر می شوند. مثلا کتابفروشی ها تصمیم می گیرند مستقیم با خودمان کار کنند، لذا ارتباطمان بیشتر می شود که این کارها هم در فروشگاه انجام می شود و وقتی از من نمی گیرد. اما به هر حال مدیریت این کارها با من است. درباره مشتریان جدید هم مذاکرات اولیه با من است، اما بقیه کارها را همکارانم در انتشارات انجام می دهند.

وضعیت فروش کتاب های دفاع مقدس چگونه است؟

به باور من خوب است.

منظورم کل بازار کتاب های دفاع مقدس است. شما از حال بقیه ناشران به عنوان همسایه خبر داری؟

خبر دقیقی ندارم اما وقتی کتاب های انتشارات شهید ابراهیم هادی، به خوبی توزیع می شود ولی کتاب های بقیه را کمتر می بینم. البته منکر رکود در بازار نمی شوم. بدون شک این رکود در کار ما هم اثر می گذارد اما در مجموع نسبت به برخی ناشران عمومی، وضعیت بهتری داریم. مهم این است که ما به کتاب های قبلی کاری نداریم و در حال پیشروی هستیم؛ یعنی اینکه کتاب های قبلی مان در حال فروش است که ما می توانیم به فکر کتاب های جدید باشیم.

آماری از مخاطبانتان در کشور دارید؟

سیستم مستقلی برای ردیابی کتاب ها نداریم اما وقتی مخاطبانمان تماس تلفنی می گیرند، متوجه می شویم که کتاب هایمان تقریبا در کل کشور توزیع می شوند. حتی کتاب هایمان در قشم و کیش هم فروخته می شود.

آیا تیراژ واقعی را در کتابهایتان می زنید یا تیراژ اسمی؟

ما به تیراژ مقید هستیم و تیراژ های واقعی را می زنیم و تا الان هم چیزی به اسم بازاریابی نداشته ایم و تیراژ کتابهایمان اکثرا بالای 10 هزار تا هست.

در مورد کتاب آهنگران و نحوه  آشناییتان می گویید؟

خب ما سال 87 با ایشان استارت کار را زدیم و سال 90 به بازار عرضه شد. نحوه آشنایی هم اینطور بود که بنده رفیقی به نام بیات داشتم و خواستیم یک کتاب کوتاهی از خاطره های ایشان بنویسیم هرچه تماس گرفتیم جواب ندادند تا وقتی که در خیابان ایشان را دیدم و گفتم اکبری هستم همان که مرتب تماس می گیرم بالاخره با ایشان قرار گذاشتیم و ایشان یک دفتر 40 برگ خاطره داشتند اما آمدند پای کار و شروع کردیم، نوحه هایشان را گوش می کردم پیاده می کردم و بسیجی وار جلو رفتیم و خاطره های زیادی برایمان گفتند و نوشتیم و شد کتاب اول که خاطره های ایشان است و ویراست دوم آن را از سال ٩١ شروع کردیم و امکان داشت که سال ٩٤ یا ٩٣ عرضه شود اما می خواستیم کتاب به پختگی لازم برسد، در ویراست جدید، این کتاب دو جلدی شده و جلد اول که خاطره است از 200 صفحه به 600 صفحه رسیده و نوحه های آن هم جدا شده است.

قیمت کتابهایتان چرا اینقدر پایین است؟

قیمت کتاب ها کاملا حقیقی است بقیه کتابهای قیمت بالایی دارند.

بعضی می گویند این همه برو و بیا، مصاحبه ها، بگیر و ببند، پیاده کردن و تنظیم کردن همه این ها هزینه دارد. معمولاً دوستان در قیمت زدن در کتاب می آیند همه این ها را در احتساب قیمت کتاب می گنجانند یعنی می گویند حق تالیف، حق انبارداری، پیاده کردن مصاحبه و... و این قصه می شود که پشت جلد کتاب به جای اینکه قیمت 25 هزار تومان بشود 45 هزار تومان می شود اما من می گویم این قضیه گل به خودی است چون زمانی که 25 هزار تومان را 45 هزار تومان می کنی؛ کتابت فروش نمی رود. ما در کتاب هایمان چیزی که در آخر قیمت واقعی می شود پشت جلد می زنیم یعنی هزینه کاغذ، هزینه زینک، هزینه چاپ، صحافی و... همچنین ما مستقیم با عوامل فنی کار در ارتباط هستیم یعنی با لیتوگرافی، چاپ خانه، صحافی و کاغذ . یعنی این طور نیست که برویم به یک دفتر فنی و بگوییم این فایل پی دی اف و کارهایش را انجام بدهید به خاطر همین همیشه کف قیمت درمی آید و سود کم هم می کنیم؛ وضع این مجموعه واقعاً خوب است. البته آن هایی که 25 هزار تومان را 45 هزار تومان می زنند مطمئن هستند اگر خواننده نخرد یک جایی هست که از آنها بخرد.

برای نمایشگاه امسال چه آثاری را به نمایش می گذارید؟

١٥ عنوان کتاب در مورد شهدای مدافع حرم داریم و حدود 100 عنوان کتاب برای نمایشگاه امسال و همینطور یک مجموعه  16 جلدی که اسم آن روزی روزگاری قاسم سلیمانی است و ٨ عنوان آن آماده شده که مصاحبه مستقیم با حاج قاسم سلیمانی است و کتاب دوم نبرد در سیدجابر  که یگان نگاری نظامی است که این دو 200 تا چاپ شد و به شهرستان فرستادیم و یک اثر دیگر کتاب آقای محمود کاوه است که بخش زیادی از آن کار شده است اما تکمیل نشده است.

 

منبع: تسنیم