گزارش تحلیلی؛
شمارش معکوس آزادسازی «موصل» آغاز شد/ تکفیریهای داعش یک قدم تا مرگ
نیروهای عراقی و «حشد شعبی» پس از پشت‌سر‌گذاشتن فراز و نشیب‌های کوچک و بزرگِ ۸ ماه گذشته سرانجام در یک قدمی تسلط کامل بر شهر «موصل» و فتح دژ مستحکم داعش قرار گرفته‌اند.
به گزارش گروه سایر رسانه‌های
دفاع پرس، قریب به هشت ماه پیش در روز ۱۷ اکتبر سال ۲۰۱۶ «حیدر العبادی»، نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق فرمان آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر «موصل» واقع در استان نینوا را صادر کرد؛ شهری که تروریستهای داعش در سال ۲۰۱۴ با خیانت نیروهای بعثی در ساختار ارتش عراق، موفق به اشغال آن شدند.
از آن‌زمان تاکنون، داعش شهر «موصل» را به عنوان پایتخت خود در عراق معرفی کرده است؛ همانگونه که در سوریه نیز شهر «الرقه» را پایتخت خود می‌داند. اهمیت استراتژیک شهر موصل عراق از لحاظ سیاسی، تاریخی و جغرافیایی موجب شده است تا بازپس‌گیری آن توسط نیروهای عراقی ضربه مهلکی را به تروریستهای تکفیری وارد آورد.
درست به همین دلیل است که تکفیریها با چنگ و دندان تلاش می‌کنند تا آخرین سنگرهای باقی مانده برای خود در «موصل» را حفظ کرده و تحت هیچ شرایطی آنها را از دست ندهند. آنها به خوبی می‌دانند که از دست دادن موصل به معنای از دست دادن دیگر مناطق تحت تصرف خود در نقاط مختلف عراق است.
العبادی: مرحله پس از تروریسم در عراق مرحله جدیدی خواهد بود که در آن مردم عراق در کشوری امن زندگی جدیدی را آغاز خواهند کردمقامات عراقی مدتی است که از روزهای پایانی تروریستهای تکفیری داعش در موصل سخن می‌گویند. سلسله دستاوردهای میدانی نیروهای عراقی در نبرد با تکفیریها نیز حاکی از اتمام کار داعش در شهر موصل است. در همین ارتباط، چندی پیش «حیدر العبادی»، نخست وزیر عراق در سخنانی تصریح کرد: «مرحله پس از تروریسم در عراق مرحله جدیدی خواهد بود که در آن مردم عراق در کشوری امن زندگی جدیدی را آغاز خواهند کرد».
وی در ادامه سخنان خود همچنین از قریب الوقوع بودن اعلام آزادسازی کامل شهر موصل در استان نینوا خبر داد. این در‌حالی است که شماری از فرماندهان نظامی عراق نیز از اتمام عملیات آزادسازی شهر موصل واقع در استان نینوا تا پایان تعطیلات عید فطر در عراق خبر داده‌اند.
واقعیت این است که شهر موصل واقع در استان نینوا که دارای بیش از یک میلیون جمعیت بوده از اهمیت استراتژیک بالایی در عرصه‌های مختلف سیاسی، تاریخی و جغرافیایی برخوردار است. شهر موصل، پس از شهرهای بغداد و بصره، سومین شهر بزرگ عراق به شمار می‌رود.
این شهر در ۴۰۰ کیلومتری بغداد واقع شده است و تکفیریها می‌توانند از موقعیت جغرافیایی نزدیک این شهر با پایتخت عراق، برای ضربه زدن به دولت مرکزی بغداد بهره‌برداری کنند؛ کما اینکه آنها بسیاری از اقدامات تروریستی خود در بغداد را از اتاق‌های فرماندهی موصل مدیریت می‌کنند. بنابراین، جغرافیایی موصل بسیار حیاتی و با اهمیت است. این شهر یک «کریدور تجاری» بسیار مهم است که از مرز ترکیه و سوریه فاصله چندانی ندارد.
در نتیجه خارج کردن شهر موصل از کنترل داعش، می‌تواند مانور و حرکت تروریستهای داعش، آذوقه و مهمات آنها را در این مرزها به شدت محدود کند. همچنین این شهر در نزدیکی چاه‌های نفت حیاتی عراق واقع شده است. خط لوله‌های انتقال نفت عراق به ترکیه نیز از مسیری نزدیک به موصل عبور می‌کند. تسلط بر «موصل»، ضمن آنکه ضربه سختی به اقتصاد داعش وارد می‌کند، می‌تواند تأثیر روانی و مستقیم مهمی بر اقتصاد عراق داشته باشد.
داعش با از دست دادن «موصل» از سرمایه‌های هنگفتی که در این مدت به واسطه فروش نفت به پشتیبانان خود به دست می‌آورد، محروم می‌شود. علاوه بر این، در شهر موصل آثار باستانی و تاریخی بسیاری وجود دارد که در واقع، هویت ملی عراق با آنها تعریف می‌شود؛ هرچند که تروریستهای داعش در طول مدت زمان اشغال این شهر، بخش عمده‌ای از آثار باستانی و تاریخی آن را تخریب و منفجر کرده‌اند.
تسلط بر موصل، ضمن آنکه ضربه سختی به اقتصاد داعش وارد می‌کند، می‌تواند تأثیر روانی و مستقیم مهمی بر اقتصاد عراق داشته باشدنیروهای نظامی عراق با همکاری و هم‌یاری نیروهای حشد شعبی طی هشت ماهی که از آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل می‌گذرد، دستاوردهای زیادی را خلق کرده‌اند. آنها اخیرا موفق به آزادسازی مسجد الهادین و هلاکت ابوبکر المصری یکی از سرکرده‌های بارز داعش در باب جدید در الموصل القدیمه شدند.
علاوه بر این، نیروهای لشگر نهم زرهی بخش جنوبی محله الشفاء در غرب موصل را از لوث داعش آزاد کردند و بر قلعه باستانی باشطابیان، یک زندان و مرقد یحیی ابوالقاسم مسلط شدند. نیروهای عراقی در جریان این پیشروی‌ها همچنین موفق شدند بر کلیسای «شمعون» واقع در بخش قدیمی موصل سیطره یابند.
این در‌حالی است که منابع عراقی از افول داعش در منطقه الموصل القدیمه خبر دادند و اعلام کردند که تروریستهای تکفیری فقط ۵۰۰ متر مربع را تحت اشغال خود دارند و کمتر از ۲۰۰۰ داعشی که در میان آنها عوامل انتحاری و تک تیراندازان قرار دارند، در این منطقه هستند.
این منابع به پیشروی نیروهای عراقی برای تسلط بر مناطق باقیمانده خبر دادند و افزودند: «نیروهای عراقی بر منطقه المشاهده و کلیسای ساعت یکی از بزرگترین کلیساهای غرب موصل مسلط شده‌اند و مواضع داعش در منطقه الساعه القدیمه در مرکز بخشی قدیمی را به کنترل خود درآورده‌اند».
از سوی دیگر رائد شاکر جودت رئیس پلیس عراق گفت: «نیروهای عراقی پس از تسلط بر منطقه باب البیض به پیشروی‌های خود ادامه می‌دهند. داعش ۶۰ درصد از توان دفاعی و مواضع حیاتی اش را در منطقه الموصل القدیمه از دست داده است از هفت محله الموصل القدیمه داعش فقط بر سه محله مسلط است که الفاروق و السرجخانه از جمله آنهاست».
باتوجه به سلسله دستاوردهای میدانی اخیر و همچنین اظهارات مقامات ارشد سیاسی و فرماندهان نظامی عراق، می‌توان نتیجه گرفت که شمارش معکوس آزادسازی شهر موصل آغاز شده است و مرگ تروریستهای تکفیری مستقر در این شهر، دیگر به عامل زمان بستگی دارد. در این میان نباید از نقش مهم و استراتژیک نیروهای حشد شعبی در عملیات آزادسازی موصل به راحتی عبور کرد.
در بیان اهمیت بسزای نقش نیروهای حشد شعبی در نبرد با تروریسم به ویژه در شهر موصل عراق، همین بس که ایالات متحده آمریکا با تمامی اذنابش در منطقه تلاش کرد تا با هدف خدمت رسانی به تکفیریها، این گروه خودجوش مردمی را به زیر بکشد. نیروهای حشد شعبی علاوه بر مبارزات جانانه و خستگی‌ناپذیر خود با تکفیریها، نقش مهمی را در خدمات‌رسانی به آوارگان عراقی ایفا کردند.
درحال حاضر دو خطر اصلی، عملیات آزادسازی موصل را تهدید می‌کند؛ خطر اول، خطر شعارهای تجزیه‌طلبانه بارزانی است و خطر دوم، توطئه‌های ائتلاف آمریکایی درحال‌حاضر، دو خطر اصلی، عملیات آزادسازی شهر موصل که روزهای پایانی خود را می‌گذراند، تهدید می‌کند؛ خطر اول به اقلیم کردستان باز‌می‌گردد که رئیس آن یعنی «مسعود بارزانی» مرحله جدیدی از تفرقه‌افکنی در عراق را کلید زده و باز هم با مطرح کردن مسأله برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم، شعارهای تجزیه‌طلبانه سر می‌دهد.
خطر دوم، در واقع همان خطری است که طی هشت ماه گذشته نیز عراق با آن درگیر بوده و آن چیزی نیست جز تهدیدات ائتلاف بین‌المللی به اصطلاح ضد داعش به سرکردگی ایالات متحده آمریکا. آمریکایی‌ها در طول ماه های گذشته با انجام حملات به اصطلاح اشتباهی! به مواضع نیروهای عراقی و حشد شعبی و همچنین انجام عملیات‌های هلی برن برای نجات سرکردگان داعش از قلب نبرد موصل، تلاش کردند تا آزادسازی این شهر را به تعویق بیندازند.
اکنون شاهد آن هستیم که تلاش‌های آنها با شکست مواجه شده است. با این‌حال، تصور اینکه آمریکایی‌ها در ادامه عملیات آزادسازی موصل هیچ اقدامی را برای نجات داعشی‌های دست پرورده و تحت الحمایه خود صورت نمی‌دهند، بسیار سخت و باورناپذیر است.
درهر صورت، پس از فراز و نشیب‌های کوچک و بزرگ هشت ماه گذشته امروز نیروهای عراقی در آستانه آزادسازی کامل شهر موصل واقع در استان نینوا قرار گرفته‌اند. جنایت‌های هولناک اخیر تروریستهای داعش علیه غیرنظامیان عراقی در مناطق مختلف این کشور به ویژه در شهر موصل، خود به تنهایی گواه بر عجز و ناتوانی آنها از مقابله با رزمندگان عراقی است. داعشی‌ها تلاش می‌کنند تا با ایجاد موجی از رعب و وحشت در صفوف غیرنظامیان، مانع از مرگ حتمی خود شوند؛ حال‌آنکه در شرایط کنونی راهی جز «تسلیم» یا «مرگ» در برابر آنها باقی نمانده است.
منبع: مهر
