به گزارش گروه سایر رسانه‌های
دفاع پرس، نقش مساجد در پرورش و تربيت انسان‌ها در دوران دفاع مقدس بيشتر از هر زمان ديگری به چشم می‌آيد. جايی كه رزمندگان در آن با مفاهيم عميق دينی آشنا می‌شدند و به بهترين شكل ممكن با پروردگارشان ارتباط برقرار می‌كردند.
پرورش يافتن در مسجد كمك زيادي به رشد و بلوغ فكري رزمندگان مي‌كرد و آنها با ذهني باز و آگاه براي حضور در ميدان نبرد آماده مي‌شدند. آموزه‌هاي فرهنگ جنگ تحميلي، مانند خدامحوري در انجام امور، فداكاري، اهتمام به توسّل و دعا، دقيق بودن در مسائل عبادي و سلسله مراتب تقوا ابتدا در مساجد حاكم بود و به وسيله اهالي مسجد به جبهه‌ها منتقل شد.
به گزارش «جوان»، مساجد در دوران دفاع مقدس، كانون اصلي تحولات جنگ در پشت جبهه‌ها بودند. جذب جوانان براي پيشبرد اهداف انقلاب، ايجاد روحيه حماسي در بين رزمندگان، ساز و كار مراحل مختلف اعزام و صدها فعاليت ديگر در پشت جبهه‌ها در مساجد شهرها مديريت مي‌شد. حضرت امام (ره) درباره نقش مساجد در تربيت انسان‌ها مي‌فرمايد: «اين مساجد بايد مركز تربيت صحيح باشد، و مساجد بحمدالله اكثراً اين طوري است. اشخاصي كه در مسجد مي‌روند، بايد تربيت بشوند به تربيت‌هاي اسلامي. مساجد را خالي نگذاريد. آن‌هايي كه مي‌خواهند نقشه بكشند و شما را دور كنند از مساجد، دور كنند از مراكز تعليم و تربيت، آنها دشمن شما هستند».
تزكيه نفس، خودسازي، آگاهي از مسائل ديني و اجتماعي و آشنا شدن با ديگر بچه مسجدي‌ها از محورهاي اصلي مسائل تربيتي مساجد در دهه 60 بود. در اين ميان گاهي تشكيلات منسجمي براي افزايش بازدهي نيز تشكيل مي‌شد كه به نوعي مي‌توان مدل‌هاي مرسوم حلقه‌هاي معرفت امروزي را، برآمده از چكيده مدل تشكيلاتي آن زمان دانست. يكي ديگر از فعاليت‌هاي چشمگير مساجد در دهه 60، اقدامات فرهنگي بچه‌هاي فعال مسجد بود كه با اهداف گوناگوني همچون پرورش استعدادهاي جوانان، تقويت جبهه‌هاي جنگ و... انجام مي‌شد. يكي از اين فعاليت‌ها كه به طور معمول در اكثر مساجد فعال كشور انجام مي‌شد و بازدهي نسبتاً بالايي نيز روي مخاطب داشت، اجراي تئاتر و سرود بود.
آموزش و جذب نيرو از ديگر نقش‌هاي مهم مساجد در دوران دفاع مقدس بود. ابوالفضل ايرانخواه از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس در خاطراتش به اين نكته اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «آموزش‌هاي اوليه نظامي مثل آموزش كار با سلاح‌هاي سبك مثل كلاشينكف، ژ۳، ام. يك و انواع سلاح كمري و بعضي مسائل مثل نظام‌جمع و... در مساجد و محوطه آن انجام مي‌شد و در ابتداي جنگ بسياري از افراد اعزامي با همين آموزش‌ها در جبهه‌ها حضور مي‌يافتند تا اينكه پادگان‌ها و مراكز آموزش بسيج در منطقه احداث شد و دوره‌هاي ۴۵ روزه آموزشي كه هم مفصل‌تر و هم تخصصي‌تر بود در اين مراكز، انجام شد».
يكي از شهيدان در وصيتنامه‌اش درباره نقش مسجد مي‌نويسد: «نام و خاطره ما را در مساجد زنده نگه داريد، زيرا ما در مساجد با حقايق دين و عاشورا آشنا شديم. در مسجد جز ياد خدا همه چيز فراموش مي‌شود، و راز اين آيه را در مسجد مي‌فهميم: «وَ اَنَّ الْمَساجِدَ لِلِّه فَلا تَدْعُوا مَعَ اللهِ اَحَداً»؛ و همانا مساجد از آن خداست. پس هيچ كس را با خدا نخوانيد».
نقش تاريخي مسجد جامع خرمشهر در اتحاد و روحيه دادن به رزمندگان و مردم ايران به خوبي بر نقش مهم مساجد صحه مي‌گذارد. اگر مسجد خرمشهر نبود خبري از مقاومت چند روزه اين شهر نبود و در همان روزهاي نخست اين شهر به اشغال دشمن درمي‌آمد. مسجد خرمشهر با پشتيباني از رزمندگاني كه از شهر دفاع مي‌كردند در واقع مركز ثقل و گرانيگاه دفاع جانانه اين شهر بوده است.
حتي مساجد براي افراد پشت جبهه هم به محلي مناسب جهت حركت رو به تعالي به حساب مي‌آمد. مساجد در دوران دفاع مقدس از جمله مراكز مهم اعلام اقلام مورد نياز جبهه‌ها و نيز محل جمع‌آوري كمك‌هاي مردمي بودند. مردم به نسبت تواني كه داشتند، هدايا و كمك‌هاي خود را به مسجد كه به پايگاه‌هاي جمع‌آوري كمك‌هاي مردمي مبدل شده بود، تقديم مي‌كردند.
امروز نيز شاهد هستيم كه خاستگاه اصلي شهداي مدافع حرم مساجد است و آنها از كودكي در اين مكان مقدس رشد كرده‌اند و آموزه‌هاي ديني را آموخته‌اند. بسياري از اين شهدا از متوليان مسجد بوده‌اند و در مناسبت‌هاي مختلف هر كمكي كه از دست‌شان برمي‌آمد را انجام مي‌دادند. نقش مهم و انسان‌ساز مساجد در طول اين سال‌ها بيشتر از هر زمان ديگري به چشم آمده است. در بزنگاه‌هاي تاريخي كه كيان كشور به خطر افتاده حضور بچه مسجدي‌ها شر را از سر مردم و اين سرزمين دور كرده است.
منبع: جوان
