به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، در میزگرد «ادبیات دفاع مقدس» که در خبرگزاری دفاع مقدس برگزار شد، به بررسی ریشه‌های آن و تاریخ ادبیات داستانی پرداختیم که قسمت دوم آن را در اینجا می‌توانید بخوانید.
در سومین و آخرین قسمت از این میزگرد با «رضا رسولی» و «علی‌اصغر بهمن‌نیا» در مورد موضوعاتی مانند نقد، ترجمه و آموزش ادبیات دفاع مقدس صحبت شد که مشروح آن از نظر مخاطبان گرامی می‌گذرد:
دفاع پرس: متاسفانه ما جلسات نقد حرفه‌ای که ادبیات دفاع مقدس را مورد بررسی قرار بدهد، نداریم. چرا از طرف ناشران چنین اهتمامی وجود ندارد که نقد حرفه‌ای را پیگیری کنند؟
بهمن‌نیا: چیزی که شما به آن می‌گویید نقد حرفه‌ای زمانی شکل می‌گیرد که همه چیز آن حرفه‌ای باشد. به نظر شما ما نشر حرفه‌ای در زمینه ادبیات دفاع مقدس داریم؟ در ایران 14 هزار ناشر داریم که 9 هزار ناشر غیر فعال هستند. از میان پنج هزار ناشر باقی مانده فکر نمی‌کنم بشود به بیش از 20 ناشر، حرفه‌ای گفت. وقتی ناشر حرفه‌ای نیست اثر حرفه‌ای هم تولید نمی‌شود که بخواهیم نقد حرفه‌ای داشته باشیم. البته موارد خاص هم همیشه وجود داشته و کتابی منتشر شده که قابل نقد باشد.
دفاع پرس: این نقدها حتی برای کتاب‌های غیر حرفه‌ای باید باشد و به نویسنده سخت گرفته شود تا دوباره اقدام به نوشتن کتاب نکند. اگر این نقدها نباشد نویسنده گمان می‌کند درست عمل کرده و کتاب‌های بعدی را می‌نوبسد.
بهمن‌نیا: یک کتابی هست که به چاپ صد و دهم رسیده و معروف هم هست؛ این کتاب در سال 88 منتشر شد. 600 هزار نسخه از آن نیز منتشر شده است. این کتاب بارها نقد شده منتها این روند ادامه پیدا کرده و متن‌های مشابه این کتاب تا 50 عنوان رسیده است. متاسفانه خواص هم از این کتاب حمایت کرده‌اند و تبلیغ آن را می‌کنند. بارها به عزیزی که این مسئولیت را برعهده دارد، مواردی را گفته‌ایم اما اتفاقی نیافتاده است. البته معتقدیم این نقدها بی‌تاثیر نیست اما دشواری‌های خود را دارد.
رسولی: البته باید بگویم کارکرد نقد همین است. اما دو
نکته لازم و ملزوم هم وجود دارد که باید در نظر گرفت. یک اینکه منتقد منصف باسواد
باید وارد میدان شود. دوم اینکه علاوه بر مردم، فعالان نیز باید این نقدها را بخوانند.
دفاع پرس: در بحث صدور ارزش‌های دفاع مقدس چقدر نمایشگاه‌های تخصصی کتاب دفاع مقدس و جشنواره‌های ادبی کمک کننده است؟
بهمن‌نیا: قطعا موثر است. در نمایشگاه فرصت دیده شدن
است اما نحوه برگزاری آن مهم است. سال گذشته نمایشگاه کتاب دفاع مقدس برگزار شد که
بازخوردی نداشت. این موارد باید آسیب شناسی شود تا نتایج مثبتی عاید شود. انتخاب
زمان و مکان و تبلیغات مناسب باید در کنار هم عمل کنند. در سال گذشته تبلیغات کمی
در سطح شهر صورت گرفت.
دفاع پرس: ما در زمینه ترجمه چقدر خوب عمل کرده‌ایم تا این آثار به کشوهای دیگر هم صادر شود؟
بهمن‌نیا: من مدت‌ها است که به این صدور فرهنگی فکر میکنم اما نمیدانم چقدر موفق بوده‌ایم. نمی‌شود فقط به آمارها اتکا کرد. کتابی به صورت سازمانی وارد یک کشور می‌شود را نباید جزو این آمار حساب کرد. کتاب باید وارد فروشگاه‌ها شود و به فروش برسد. ما کتابی داشته‌ایم که ترجمه شده اما فعلا برای انتشار آن دست نگه داشته‌ایم چون ترس از توزیع مناسب هست که کتاب فروش خوبی نداشته باشد.
دفاع پرس: در تربیت نویسندگان دفاع مقدس دو نوع آموزش باید وجود داشته باشد. اول اینکه ادبیات به معنای عام آن را یاد بگیرند و دوم اینکه موضوع دفاع مقدس مستقلا آموزش داده شود. آیا با این توضیح می‌توان امیدوار باشیم که با تربیت نویسنده، ادبیات دفاع مقدس رونق بگیرد؟
رسولی: آموزش نکته بسیار مهمی است و باید به طور جدی پیگیری شود. دفاع مقدس مثل سایر موارد نیست که بدون توجه به روح آن نویسنده‌ای بخواهد اثری تولید کند. دفاع مقدس یک مضمون عمیق است که نویسنده باید انگیزه برای نگارش داشته باشد. در کنار این باید آموزش‌های تخصصی هم وجود داشته باشد تا به مرور کادرسازی‌هایی صورت بگیرد که با خلاء نبود ستاره ادبی در حوزه دفاع مقدس روبه‌رو نباشیم. همچنین باید مدارس عالی تخصصی در کشور راه‌اندازی یا دوره‌های کوتاه مدت تخصصی برگزار شود.
بهمن نیا: ما به دلایلی عضو این مجمع نیستیم چون جلساتی داشتیم و صحبت کردیم اما آن چیزی که آنها عنوان کردند دردی از مشکلات نشر ادبیات دفاع مقدس را درمان نکرده است. بیشترین انرژی مجمع ناشران انقلاب اسلامی صرف ناشران دولتی می‌شود، به همین دلیل خیلی موثر عمل نمی‌کند.
دفاع پرس: در بحث خطر تحریف دفاع مقدس ادبیات باید چه کند و چه مسئولیتی به عهده دارد؟
رسولی: باید در حوزه ادبیات دفاع مقدس نوع نگاه ما تغییر کند. دفاع مقدس یک واقعیت ملموس و قابل استناد است. ناشر، نویسنده، منتقد و دستگاه متولی باید جدیت داشته باشند تا تحریف شکل نگیرد. البته هستند آثاری که مغرضانه به سمت تحریف می‌روند. البته این کار را هم خیلی ظریف انجام می‌دهند. بحث تحریف را در ادبیات ضد جنگ می‌بینیم. در حالی که این اصطلاح معنایی ندارد. جنگ به ما تحمیل شد و ما مجبور به دفاع شدیم. هر کس به سهم خود باید مراقبت کند.
انتهای پیام/ 161
