رسیدگی به امور مادی تنها راه جلوگیری از فراموشی پیشکسوتان جهاد نیست/ وصیت امام (ره) مرز و زمان ندارد

گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: دوران دفاع مقدس ایامی فراموش‌نشدنی برای تاریخ کشور است. ملت ایران در این دوران فراز و نشیب‌های زیادی را گذرانده‌اند. بسیاری از زنان، همسران خود را در این جنگ نابرابر از دست دادند؛ اما همچنان مقاوم پشت ولایت فقیه ایستادند. رهبر کبیر انقلاب پس از پذیرش قطع‌نامه 598 خطاب به مردم و مسئولین نوشتند: «من در میان شما باشم و یا نباشم به همه شما وصیت و سفارش می‌کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند.»

سال‌ها از زمان نگارش این وصیت‌ می‌گذرد و در این راستا ارگان‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط، تجلیل و خدمات‌رسانی به خانواده شهدا را در دستور کار خود قرار داده‌اند؛ اما نمی‌توان منکر شد که گاهی کوتاهی‌هایی در جهت رفع مشکلات خانواده شهدا و ایثارگران صورت می‌گیرد. به همین منظور، ورود سازمان‌های مردم‌نهاد به این عرصه، گریزناپذیر بود.

جمعی از ایثارگران و جانبازان دوران دفاع مقدس به منظور اجرای وصیت رهبر کبیر انقلاب، وارد این عرصه شدند و نام سازمان خود را «انصار الانصار» نامیدند. به منظور آشنایی بیشتر با فعالیت‌های این سازمان مردم‌نهاد، خبرنگار دفاع پرس به گفت‌وگو با «علی اکبر پورقناد» مدیرعامل بنیاد انصارالانصار پرداخت. در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید:

دفاع پرس: بنیاد خیریه انصارالانصار را معرفی بفرمایید.

به برکت دهه فجر سال 91، تاسیس بنیاد انصارالانصار در 18 بهمن ماه ثبت قانونی شد. این بنیاد به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد که وابستگی به هیچ وزارتخانه، ارگان و سازمانی ندارد، فعالیت‌های خود را در سطح کشور و ملی دنبال می‌کند. همچنین بنیاد بر آن است تا بتواند با نصب‌العین قراردادن فرمایش رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) که فرمودند: «نگذارید پیشکسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند»، به میزان توان و امکان خود خدمتگزار پیشکسوتان عرصه شهادت و خون باشد و اجازه ندهد این عزیزان که با بذل همه هستی خود موجب به ثمر رسیدن و بالندگی انقلاب اسلامی شده و کشورمان را سربلند کرده‌اند در پیچ و خم زندگی روزمره به فراموشی سپرده شوند.

در این مسیر برای نیل به این هدف بزرگ، تمامی ارگان‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط وظایف خود را حتی‌المقدور انجام می‌دهند؛ اما به دلایل گوناگون، گاهی با مواردی روبه‌رو هستیم که توجه و عنایت کافی به آن‌ها نشده است، یا مورد غفلت واقع و فراموش شده‌اند و یا در آستانه فراموشی هستند.

بر این اساس، جمعی از دلسوزان با تجربه خدمت در بخش‌های مختلف، که دغدغه رسیدگی به پیشکسوتان شهادت و خون را داشتند، پی‌گیری‌های لازم را برای تاسیس موسسه یا بنیادی برای این کار انجام دادند، که نهایتا منجر به تاسیس «بنیاد انصارالانصار» شد.

دفاع پرس: آیا فعالیت‌های بنیاد انصارالانصار، موازی‌کاری با دیگر مجموعه‌های ذی‌ربط همچون بنیاد شهید نیست؟

خیر. در سراسر دنیا سازمان‌های مردم‌نهاد به کمک دولت می‌آیند. به عنوان مثال حمایت از بیماران تالاسمی و کلیوی. وزارت بهداشت و درمان پی‌گیر مسائل بیماران هست؛ ولی سازمان‌های مردم‌نهاد در جهت تسهیل امور فعالیت دارند. کمک در زمینه‌های مختلف، به نوعی کمک به دولت و مردم است. در عرصه جهاد و شهادت نیز سازمان‌ها و نهادهای رسمی برابر ضوابط فعالیت می‌کنند؛ اما تحقیقات ما نشان می‌دهد در بعضی موارد نیاز به اقدامات بیشتری است.

دفاع پرس: درآمد خیریه انصارالانصار از کجا تامین می‌شود؟

طبق اساسنامه می‌توانیم کمک‌های نقدی و غیرنقدی را از اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت کنیم. سهم عمده منابع از طریق کمک‌های مردمی است و بعضا مسئولان اجرایی کشور نیز با توجه به نوع مسئولیت خود، حمایت و پشتیبانی می‌کنند. لازم است توضیح دهم که حسابداری بنیاد شفاف و جوابگو به مراجع قانونی بوده و هرساله مورد حسابرسی و کنترل یکی از موسسات حسابرسی مستقل قرار می‌گیرد.

برخی از مردم نیز که توان ارائه کمک‌های مالی را ندارند، به نوعی دیگر به بنیاد کمک می‌کنند. در حوزه‌های مختلف مانند درمان، مشاوره حقوقی، مسائل خانواده و سایر موارد افرادی برای همکاری اعلام آمادگی کرده‌اند؛ به عنوان مثال در چند موضوع حقوقی، یکی از مسئولین محترم قضایی در بنیاد حاضر شده‌اند و مشاوره داده‌اند، یا در بعضی موارد پزشکان متخصص همکاری شایسته‌ای با بنیاد داشته‌اند.

دفاع پرس : مردم کمک‌های نقدی را به چه صورت به بنیاد می‌پردازند؟

به این منظور در بانک‌های ملت و انصار حساب‌هایی به نام بنیاد افتتاح شده است که افراد می‌توانند با مراجعه به بانک‌های یاد شده یا به صورت انتقال کارت به کارت نسبت به واریز وجوه خود اقدام کنند. علاوه بر آن در سایت رسمی بنیاد در شبکه اینترنت، درگاه پرداخت الکترونیکی پیش‌بینی شده و قابل دسترسی است.

ضمنا افراد می‌توانند با کسب اجازه از مراجع عظام تقلید، چنانچه مجاز به مصرف سهمین (وجوهات) در این کار خیر باشند، وجوه خود را به حساب‌های مربوطه واریز کنند.

حضرت آیت‌الله سیستانی 50 درصد سهم مبارک امام را جهت مصارف بنیاد انصارالانصار مجاز دانسته‌اند. تصویر متن اجازه‌نامه در نشانی الکترونیکی بنیاد قابل رویت است.

دفاع پرس: خیرین کمک‌های نقدی خود را چگونه می‌توانند به بنیاد برسانند؟

خیرین از طریق شماره حساب 4591929377 و شماره کارت 6104337770100988 بانک ملت و همچنین شماره حساب 186882486661631 و شماره کارت 6273811032963271 بانک انصار می‌توانند وجوهات نقدی خود را به حساب بنیاد انصارالانصار واریز کنند.

دفاع پرس: فعالیت‌های این بنیاد در چه سطحی است؟

بنیاد خیریه انصارالانصار فعالیت‌های قانونی خود را در سطح ملی دنبال می‌کند. همچنین فعالیت‌ها اختصاص به استان یا منطقه خاصی ندارد. این بنیاد در حال حاضر در هیچ استانی نمایندگی رسمی ندارد؛ اما تصمیم داریم که شعبه‌هایی را در استان‌ها تاسیس کنیم. در حال حاضر دوستانی به طور داوطلبانه در استان‌های مختلف، کارهای بنیاد را پی‌گیری می‌کنند.

دفاع‌پرس: اهداف شما از تاسیس بنیاد خیریه انصارالانصار چه بود؟

شناسایی، ایجاد ارتباط و آشنایی، برآورد مسائل مادی و غیرمادی جامعه هدف و اقدام برای حل مشکلات آنان در حد توان.

زمانی که واژه «خیریه» به گوش می‌رسد، اینگونه برداشت می‌شود که افرادی از صبح تا شب پول از خیرین جمع‌آوری می‌کنند و در پایان هفته بین مردم مستضعف تقسیم می‌کنند؛ در حالی که فعالیت‌های ما متفاوت از این تعریف است. از آنجا که وزارت کشور بنیاد را جزو موسسه‌های خدمات‌رسان محسوب می‌‌کند، عنوان خیریه را هم در اسم بنیاد لحاظ کرده است. این در حالی است که عمده فعالیت‌های ما فرهنگی، آرمانی و ارزشی است، به همین جهت جلوگیری از فراموش شدن پیشکسوتان عرصه جهاد و شهادت تنها به معنای رسیدگی به امور مادی نیست؛ بلکه در فعالیت‌های خود مسائلی فراتر از امور مادی و مالی را مد نظر داریم.

ضمنا هر کدام از اعضای جامعه هدف شرایط خاص خود را دارند؛ لذا رسیدگی و نحوه حل مسائل آنان نیز با یکدیگر متفاوت است.

بنیاد انصارالانصار علاوه بر خدمات‌رسانی، به امور فرهنگی و ارزشی نیز توجه دارد. به عنوان مثال برای تعمیق و زنده نگه‌داشتن روحیه ایثار و شهادت در حال حاضر کتاب‌هایی را به جامعه هدف اهدا و پس از مطالعه این کتاب‌ها جوایزی به خوانندگان اهدا می‌شود. معتقدیم مطالعه این نوع کتاب‌ها تاثیرات عمیق و ماندگاری در زمینه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دارد.

برگزاری اردوهای زیارتی و سیاحتی نیز یکی از برنامه‌ها و فعالیت‌های مورد نظر بنیاد است. در قالب این برنامه‌ها سعی داریم ضمن ایجاد زمینه تفریح، بهره‌برداری‌های معنوی و ارزشی نیز داشته باشیم.

دفاع پرس: جامعه هدف شما چه کسانی هستند؟

افرادی که برای تشکیل حکومت اسلامی و تقویت آن و پایداری نظام ولایت مطلقه فقیه ازخودگذشتگی، فداکاری و جانفشانی‌های خاص و ویژه‌ای نشان داده‌اند. دامنه زمانی در مورد جامعه هدف از 15 خرداد سال 42 (آغاز قیام امام خمینی(ره)) است تا هر زمان که جهاد، شهادت، مبارزه و مقاومت در راه اسلام وجود داشته باشد.

دفاع پرس: بنیاد انصارالانصار مدافعان حرم را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد؟

وقتی به فرمایش حضرت امام (ره) دقت کنیم متوجه می‌شویم که فرمایش ایشان محدود به زمان، مرز و مخاطب خاص نیست؛ لذا چنانچه در بین مدافعین حرم نیز موردی یافت شود که بتوانیم خدمتی ارائه بدهیم، دریغ نخواهیم کرد. در سوابق موجود در بنیاد مواردی از خدمات ارائه شده به مدافعین حرم نیز ثبت شده است. همه آحاد ملت، دولت و مسئولین نظام باید در این حوزه مسئولیت‌پذیر باشند.

دفاع پرس: آیا در بررسی‌ها و تحقیقات خود به اسناد و سوابق ارگان‌های ذی‌ربط از جمله بنیاد شهید و امور ایثار گران توجه و از آنها استفاده می‌کنید؟

بله. سوابق رسمی موجود در نهادها و ارگان‌های ذی‌ربط یکی از منابع مهم و ارکان اصلی در ارزیابی محسوب می‌شود؛ ولی چون ممکن است افرادی به دلایل مختلف موفق به ثبت سوابق و گرفتن مدارک مرتبط نشده باشند در این قبیل موارد، بررسی‌های لازم انجام و در صورت احراز شرایط در آمار ما منظور می‌شود.

دفاع پرس: نگرش بنیاد به جامعه هدف چگونه است؟

نگاه بنیاد به جامعه هدف فرا ارگانی، فراقشری و فراصنفی بوده و در روند اقدامات، حفظ عزت و کرامت افراد مورد تاکید جدی بنیاد است. رسیدگی، صرفا مادی و رفاهی نیست؛ بلکه ایجاد کانون توجهی برای تحقق فرمان امام (ره) و منویات رهبر معظم انقلاب است.

دفاع پرس: در خصوص ثبت تاریخ شفاهی نیز فعالیت دارید؟

بنیاد انصار الانصار متولی این امر نیست. در حال حاضر فرصت و امکان فعالیت در این حوزه را نداریم؛ اما در صورتی که هنرمندان نویسندگان یا ناشران درخواست همکاری کنند، با کمال میل می‌پذیریم.

دفاع پرس: جامعه هدف خود را به مجموعه‌های ذی‌ربط معرفی می‌کنید؟

بله. برخی از افرادی که نیاز به حمایت یا کمک دارند را به ارگان‌های ذی‌ربط معرفی می‌کنیم. گاهی اینطور برداشت می‌شود که از سوی سازمان‌ها کم‌کاری صورت گرفته است، در حالی که هر سازمان و نهادی یک ساختار تعریف شده دارد، که طبق ضوابط به زیرمجموعه خود رسیدگی می‌کنند؛ به عنوان مثال فردی را به یکی از ارگان‌ها معرفی کردیم، که با بررسی پرونده وی، متوجه شدیم که آن سازمان برابر ضوابط وظایف خود را انجام داده؛ ولی مشکلات وی به طور کامل برطرف نشده است و نیاز به حمایت و پشتیبانی بیشتری دارد. در این پرونده از سوی بنیاد اقدامات دیگری هم برای رفع مشکلات این عزیز صورت گرفت.

دفاع پرس: پیشکسوتان شهادت و خون چه کسانی هستند؟

همان‌طور که اشاره شد تمام کسانی که از بدو انقلاب اسلامی یعنی سال 1342 تا کنون در مراحل مختلف انقلاب، دفاع مقدس، مبارزه با ضد انقلاب و حفظ امنیت کشور نقش ایفا کرده‌اند، برای ما قابل احترام و ارزشمند هستند؛ لکن با توجه به امکانات مادی و معنوی بنیاد فعلا توجه ما به افرادی است که در عرصه مبارزه، مقاومت، ایثار، ازخودگذشتگی، جان‌فشانی خاص و ویژه‌ای داشته اند.

در این اولویت‌بندی پست و مقام و درجه مد نظر نیست و مبنای کار نقش و شرایطی است که فرد داراست.

تمام تلاش خود را برای برطرف کردن مشکلات جامعه هدف انجام می‌دهیم؛ اما اتفاق افتاده که گاهی موفق به انجام کاری که مد نظر بوده نشده‌ایم. در این موارد مهم این است که خانواده مورد نظر متوجه شود که ما او را فراموش نکرده‌ایم و در حد توان کمک خواهیم کرد. ممکن است یک خانواده چند مشکل داشته باشد و ما تنها بتوانیم یک مشکل وی را حل کنیم، مهم این است که آن خانواده بداند که ما پی‌گیر مسائل آن‌ها هستیم. به نوعی می‌توانم بگویم که «بنیاد انصارالانصار» یک کانون توجه است.

دفاع پرس: در پایان چنانچه پیام یا مطلبی دارید، بفرمایید.

امام (ره) با شناخت عمیقی که از زحمات، فداکاری‌ها، ایثار و ازخودگذشتگی‌های این عزیزان داشتند این مطلب را بیان کرده‌اند و دامنه آن هم محدود به زمان و مکان خاصی نیست و مرزی نمی‌شناسد؛ مخاطب این پیام هم محدود به فرد یا قشر خاصی نیست. اصول اخلاقی و انسانی و مبانی شرع و جوانمردی هم بر این امر تاکید دارند که اگر کسی در مقاطعی دشوار برای به ثمر رسیدن انقلاب، حفظ کشور و امنیت یا ارزش‌های اصیل دین فداکاری کرده است، جامعه هم دِینی نسبت به این فرد دارد، که لازم است آن را ادا کند. حال که به صورت خودجوش تعدادی از عزیزان اقدام به تاسیس این بنیاد کرده‌اند، ما دست یاری به سوی تمام افراد، اقشار و اصناف با هر مسئولیت، تخصص و توانی که دارند، دراز می‌کنیم، تا در این حرکت سهیم شوند و دِین خود را نسبت به این ایثارگران و پیشکسوتان ادا کنند. بنیاد در راستای تحقق فرمایش حضرت امام (ره) به همکاری و مساعدت آحاد ملت، سازمان‌ها، بخش‌های دولتی و ارگان‌ها نیاز دارد.