در این عملیات رزمندگان سه تیپ از سپاه پاسداران با سه تیپ از ارتش جمهوری اسلامی ادغام شدند که در ادامه عملیات سپاه پاسداران دو تیپ دیگر را به صحنه نبرد وارد کرد. سپاه پاسداران قرارگاه مرکزی خود را برای فرماندهی عملیات در روستای «بردیه» در غرب شهر سوسنگرد و در منطقه عمومی دهلاویه برپا کرد.
«محسن رضایی» فرمانده کل سپاه پاسداران فرماندهی عملیات را به «غلامعلی رشید» سپرد. از ارتش جمهوری اسلامی سرهنگ «منفرد نیاکی» هدایت یگانهای عملیاتی را بر عهده داشت. این دو مشترکا عملیات را فرماندهی میکردند.
در لحظه شروع عملیات که اواخر فصل پاییز و هوای نسبتا سرد اجرا شد نمنم باران باعث شد تا زمینهای رملی محل عبور رزمندگان خطشکن محکم و سفت شود و تردد برای آنها آسانتر شود و باران موجب پناه بردن نیروهای بعثی به درون سنگرهاشان و غافلگیری آنان شود. این اتفاق فرصت مناسبی را برای نزدیک شدن رزمندگان اسلام به مواضع دشمن پدید آورد.
به منظور رسیدن به عقبه و محل استقرار توپهای 152 میلیمتری دشمن، هفت گردان پیاده از تیپ امام حسین (ع) سپاه پاسداران (رزمندگان استان سمنان نیز در این تیپ حضور داشتند) و یک گردان تانک از ارتش جمهوری اسلامی و یک گردان تانک و نفربر از سپاه پاسداران از مسیر رملها و جاده احداثی توسط جهاد سازندگی حمله به سمت تنگه چزابه را آغاز کردند.
نخستین گروه از رزمندگان اسلام در دو ساعت اول نبرد خود را به توپخانه دشمن در اطراف منطقه غرب شهر بستان رساندند و 19 ارابه توپ 152 میلیمتری دشمن را به غنیمت بگیرند. این توپخانهها خط مقدم ارتش بعثی را پشتیبانی میکردند.
تا هنگامی که رزمندگان تیپ امام حسین (ع) به توپخانه دشمن نرسیده بودند و مقر فرماندهی تیپ 26 زرهی و توپخانه دشمن را به تصرف درآوردند آتش بسیار شدید توپخانه ارتش بعثی علیه رزمندگان خطشکن امان نیروها را بریده بود وقتی تصرف شد تمام آتشهای دشمن خاموش شد و سکونت کامل منطقه نبرد را فرا گرفت.
رزمندگان سپاه پاسداران همزمان با خاموش کردن توپخانههای دشمن، مواضع پدافندی مستحکم ارتش عراق در شمال کرخه را دور زدند و خاکریز عصا شکل را شکستند. در ساعت 6 و 30 دقیقه بامداد هشتم آذرماه تیپ امام حسین (ع) و گردان 293 تانک، تنگه چزابه را تصرف کردند و به این ترتیب همه اهداف شمال کرخه تصرف شد.
آزادسازی بستان
طبق طرح مانور، تصرف شهر بستان بر عهده یگانهای تکاور در جنوب کرخه بود. ولی به علت عدم موفقیت کامل آنها یگانهای عملکننده در شمال کرخه مامور شدند تا برای ادامه پیشروی پس از تحکیم تنگه چزابه، رزمندگان تیپ 14 امام حسین (ع) در ساعت 12 ظهر روز نهم آذر به سرعت خود را به شهر بستان رساندند و این شهر را پس از 427 روز اشغال، از چنگال ارتش متجاوز آزاد کردند.
پاتک ارتش بعثی و درگیریهای سابلهموفقیت رزمندگان اسلام در بستن تنگه چزابه برای ارتش عراق بسیار سنگین و شکننده بود. ارتش بعثی مرتبا و در مدت سه روز برای پس گرفتن این تنگه پاتک کرد. دشمن آخرین پاتک خود را در نخستین ساعات روز 13 آذرماه و با استفاده از تاریکی شب آغاز کرد. به همین جهت دو گردان پیاده ارتش بعثی موفق شدند از پل سابله عبور کنند. تعدادی از تانکهای تیپ 12 زرهی «ابن ولید» عراق نیز برای تصرف بستان و تهدید نیروهای ایرانی در تنگه چزابه از پل سابله گذشتند. ار آنجا که پل سابله باریک بود تانکها و نفربرهای ارتش بعثی در دو طرف آن آرایش گرفتند و استقرار یافتند.
با مقاومت شدید رزمندگان اسلام و با تدابیر منطقی قرارگاه کربلا و تلاش های گسترده و سریع نیروهای خودی و اجرای آتش پرحجم توپخانه، اکثر اعضای دو گردان پیاده دشمن کشته، زخمی یا اسیر شدند و تعداد زیادی از تانکهای آنها در شمال پل سابله منهدم شد.
در ساعت 6:38 بامداد روز 13 آذر با انهدام یک تانک دشمن بر روی پل سابله و برخورد و تصادف چند تانک و نفربر دیگر ارتش بعثی، پل سابله مسدود شد و عبور و مرور یگانهای دشمن قطع شد به این ترتیب پاتک دشمن ناکام ماند. لاشه دهها تانک و نفربر دشمن برای مدت مدیدی در سواحل شمالی و جنوبی و داخل رودخانه منظره جالبی را نشان میداد.
نتایج عملیات
در عملیات طریقالقدس پس از نبردهای مستمر 22 روزه، دشمن به پشت رودخانه نیسال در جنوب منطقه عملیاتی رانده شد و 600 کیلومتر مربع از سرزمینهای اشغالی از جمله شهر بستان آزاد شد.
با اجرای این عملیات رزمندگان اسلام توانستند خود را به مرز بینالمللی برسانند و تهدید دشمن از محور جاده سوسنگرد ـ حمیدیه به سمت اهواز از بین رفت و احتمال اشغال اهواز و سوسنگرد منتفی شد. حدود 2500 نفر از ارتش بعث عراق به هلاکت رسیدند. ارتش جمهوری اسلامی ایران 125 شهید و 400 مجروح داد، نیروهای سپاه پاسداران و بسیج 700 شهید و 1800 مجروح داشتند.
فتحالفتوح
در اجرای موفقیتآمیز عملیات طریقالقدس موجب شد تا مسئولان کشور تبریکی به مناسبت پیروزی رزمندگان اسلام برای حضرت امام خمینی (ره) ارسال کنند. ایشان در پاسخ به این پیام در 8 آذر 1360 این عملیات را فتحالفتوح نامیدند.
طرح و احداث جاده برروی رمل توسط جهادسازندگی سمنان
ویژگی اصلی نبرد طریقالقدس، احداث جاده رملی در شمال منطقه عملیاتی در تپههای رملی غیرقابل عبور بود از آنجا که موفقیت در عملیات طریقالقدس به دور زدن دشمن از پشت سر آنان بستگی داشت فرماندهان ارتش و سپاه به این نتیجه رسیدند که به هر صورت ممکن جادهای در دل تپههای رملی احداث شود. قرار شد 15 کیلومتر جاده خاکی که 9 کیلومتر بر روی تپههای رملی میگذشت اقدام شود.
طرح ساخت جاده را وقتی در جلسه بیان کردم فرماندهان فقط ما را نگاه میکردند، انگار امیدی به این کار نداشتند. به ما گفتند بروید و آزمایش کنید. در ابتدای کار و برای نمونه قرار شد یک محل برای نشستن هلیکوپتر بسازیم. کار را شروع کردیم و بچهها به خوبی محل فرود هلیکوپتر را ساختند. شهید «صیاد شیرازی» وقتی برای بازدید آمد جادهسازی را شروع کرده بودیم. وقتی پیشرفت کار را دید بچهها را تشویق و از ایمان و همت آنها تمجید کرد.
در کمتر از 20 روز جاده ساخته شد. جادهای که شب عملیات با هوای بارانی بسیار موثر بود. چون با استفاده از این جاده رزمندگان سریعا خودشان را به توپخانه دشمن رساندند و هیچ کس باورش نمیشد این جاده را فقط یک عده از بچههای جهادی با این امکانات کم و محدود ساخته باشند. شب عملیات از این جاده تریلی کمرشکن با تانک عبور کرد.
نقش استان سمنان در عملیات طریقالقدس
رزمندگان استان سمنان در قالب دو گردان در تیپ 14 امام حسین (ع) سازماندهی و در تمامی مراحل عملیات و پاتک دشمن نقش موثری ایفا کردند و در این عملیات 37 نفر از بهترین عزیزان این استان به شهادت رسیدند.
در سی و ششمین سالروز این عملیات به تمامی رزمندگان سپاه و بسیج، ارتش غیور و جهادگران دست مریزاد گفته و به روح تمامی شهدای استان به ویژه شهدای این عملیات درود و فاتحه اهدا میکنیم.
انتهای پیام/