به گزارش خبرنگار بینالملل دفاع پرس، اقدامات اصلاحی ولیعهد جوان عربستان، محمد بن سلمان که غالبا در حوزههای حقوق اجتماعی بوده است، تا قبل از روی کار آمدن او به عنوان تابوهای اجتماعی در جامعهی سنتی مطرح بود. وی سه اقدام یا پروژه در دستور کار خود دارد.
اولین اقدام تغییرات فرهنگی و اجتماعی با محوریت ایجاد فضای باز برای جوانان و خصوصا زنان است، که کاملا با ارزشها و عرف رایج در عربستان در تضاد است.
دومی هم وعده اصلاحات اقتصادی با محوریت ایجاد شهر جدید توریستی تحت عنوان پروژه «نئوم» در کنار دریای سرخ است که متنفع اصلی آن رژیم صهیونیستی است به طوریکه قرار است تعدادی از آوارگان فلسطینی در این شهر مشغول به کار شوند. از سویی در این پروژه بر آبراه «تیران» واقع در دریای سرخ که بر طبق پیمان صلح 1979 تحت نظارت مصر و اسرائیل میباشد، پلی ساخته شود و در آینده نزدیک عربستان و اسرائیل در باره جزئیات ساخت این پل با هم کفتوگو کنند.
سومین اقدام وی هم بازداشت شاهزادههای سعودی به اتهام فساد است که چند هدف از آن دنبال میشود، ازجمله اینکه بن سلمان از این افراد حدود 800 میلیارد دلار باج گرفته است که هم میتواند در خریدهای تسلیحاتی از آمریکا و هم در اجرای پروژههای جدید به کار گرفته شوند و از همه مهمتر اینکه بن سلمان از این طریق رقبای خود را به زانو درآورد.
در پی این سیاستهای ولیعهد جوان، ظاهرا تغییر ساختار کشور مد نظر بوده است، حال آنکه در ورای آن مقاصد بلند پروازانه و بعضا قدرتطلبانه وجود دارد. برخی تحلیلگران بر این باورند که شاهزاده جوان بدون اتکا و پشتیبانی قدرت خارجی نمیتواند از پس این کارها بر بیاید و البته انتشار کتاب «خشم و آتش» در کاخ سفید این گمانهزنیها را به یقین تبدیل کرده است؛ چراکه دونالد ترامپ در این کتاب اعتراف کرده است که بن سلمان با حمایت وی و طی تبانی با آمریکا به قدرت رسیده است و البته در نهایت این رشته به راستگرایان صهیونیستی که حامیان دولت راستگرای ترامپ میباشند، میرسد.
بن سلمان بسیار سعی دارد، خود را ساختارشکن و اصلاح طلب در عربستان نشان دهد، اعطای حق رانندگی به زنان، اجازه ورود زنها به استادیومها و شرکت در کنسرت و ... از جمله این ساختارشکنیهاست؛ حتی شورای علمای این کشور اعلام کرد که خانمهای سعودی دیگر نیازی نیست چادر (عبایه) به سر کنند، به شرط اینکه ساده پوش باشند. این پوشش در عربستان سعودی تا همین 2 سال قبل آنچنان الزامی بوده است که در صورتی که خانمی از آن در انظار عمومی اجتناب میکرد، زندانی میکردند. این نخستین بار است که شاهد چنین عملکردی در عربستان سعودی هستیم.
در حقیقت اعطای این آزادیها همگی پوششی است، برای دستگیریها و بازداشتهای وسیعی که از سوی بن سلمان پس از به قدرت رسیدن او صورت گرفته است. علیرغم تلاشهای بسیار بن سلمان در شناسایی خود به عنوان چهرهای اصلاح طلب و آزاداندیش، موارد بسیار زیادی از سوی سازمانهای حقوق بشری، همچون شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و دیده بان حقوق بشر و دیگر مجامع حقوق بشری گزارش شده است.
گزارشهای متعدد حقوق بشر در زمینه نقض حقوق آزادی بیان و اندیشه در عربستان، به موارد متعددی از شهروندان این کشور اشاره میکند که به علت ابراز عقیده خود، در معرض بازداشت و شکنجه و حتی اعدام قرار گرفتهاند. وضعیت زندانهای این کشور بسیار اسفبار است. بازداشتهای طولانی و عدم محاکمه زندانیان و تاخیر بسیار در صدور حکم زندانیان، بدرفتاری و سوءاستفاده از زنان زندانی، استفاده از پابند برای تمام زندانیان زن، نقض حقوق پناهندگان زندانی، نقض گسترده حقوق اقلیت شیعه همچون جلوگیری از اجرای آزادانه مناسک مذهبی، عدم اجازه به اقلیت شیعه در ساخت مساجد و حسینیه، محروم کردن اقلیت شیعه در برخورداری از برخی مناصب و مشاغل و موارد بسیار دیگری که البته نشان از چهره واقعی شاهزاده بن سلمان و اهداف واقعی او دارد و به عنوان موضوعات نگران کننده در زمینه حقوق بشر در عربستان سعودی است که از سوی سازمانها و نهادهای ذیربط بینالمللی ابراز میگردد.
دیده بان حقوق بشر در گزارش جهانی 2018 خود که مربوط به بررسی وضعیت حقوق بشر در بیش از 90 کشور جهان است، اعلام کرده است که دهها فعال سیاسی مخالف در عربستان سعودی به اتهام فعالیتهای مسالمتآمیز به زندانهای طولانی مدت محکوم شدهاند.
از سوی دیگر سوالی که باید طرح کرد، این است که آیا این اصلاحات پیش زمینهای در گذار جامعه به سمت مدرنیسم است و یا حرکتی است نمادین برای جلب توجه جامعه جهانی و به خصوص جلب نظر سرمایه گذاران غربی؟ و مساله دیگر این است که آیا این اصلاحات در همه زمینهها صورت گرفته است؟ بدیهی است برخورداری از حقوق و آزادیهای اجتماعی، حق مسلم همه جوامع انسانی است ولیکن اعطای این آزادیها به صورت شتابزده و بدون بستر سازی در جامعه، هر انسانی را به این فکر وا میدارد که در ورای این اصلاحات شتابزده چه اندیشهای نهفته است؟ اگر چه با کمی دقت نظر در دایره اصلاحات صورت گرفته، میتوان به خوبی دریافت که اکثر اصلاحات صورت گرفته، حول اعطای آزادی به زنان میباشد و این در حالی است که بسیاری از مولفههای حقوق بنیادین بشری، همچون حق آزادی بیان و اندیشه، برابری حقوق اقلیت و اکثریت در جامعه و ... همچنان در وضعیت بغرنجی قرار دارد.
شیعیان در عربستان همچنان تحت فشار بوده و تحریمهایشان پابرجاست، به عنوان مثال عدم دستیابی به مناصب سیاسی، اقتصادی و اجتماعی علیرغم اصلاحات اخیر همچنان وجود دارد. اگر عقیده واقعی بن سلمان ایجاد اصلاحات برای گذار از جامعه سنتی به مدرنیته است، پس چرا این اصلاحات در ابعادی خاص و آن هم برای قشری خاص صورت گرفته است.
دانیل هشلر، نویسنده مقاله شبکه یک تلویزیون آلمان بر این باور است که اصلاحات این جامعه بسته، به دلیل بحرانی که خاندان سلطنتی با آن روبروست، اقدامی تاکتیکی است و بدون اصلاحات اصولی اقتصادی و سیاسی، خطر ورشکستگی اقتصادی عربستان را تهدید میکند. از سویی عربستان به منظور رفع بیش از نیمی از نیازهای نظامی خود براساس طرح موسوم به چشم انداز 2030 در پی این است که از وابستگی به تولید و صادرات نفت بکاهد، تا بتواند در ظرف دو سال یعنی تا سال 2020 به وابستگی اقتصاد عربستان به نفت به عنوان تنها منبع درآمد پایان دهد. سپس با ایجاد یک صندوق پس انداز حاکمیتی و سود حاصل از آن، کشورش را تامین کند آنگاه با فروش حداقل 5 درصد از سهام شرکت نفت «آرامکو» (به عنوان ثروتمندترین شرکت نفتی جهان) نیازهای نظامیاش را توسط کارخانههایی که در داخل عربستان احداث خواهد شد، تامین کند. همسو با این اقدامات، برای درآمد زایی بیشتر از حرمین شریفین قصد دارد تا بر مبنی چشم انداز سند 2030 تعداد حجاج بیت الله الحرام را از 8 میلیون به 30 میلیون افزایش دهد.
به این ترتیب به نظر میرسد که نیت اصلی بن سلمان از این اصلاحات تک بعدی جلب رضایت آمریکا و به خصوص سرمایه گذاران غربی است تا بتواند خود را به عنوان کشوری دمکرات و غرب پسند به افکار عمومی جهان تحمیل کند تا از این طریق نفوذ خود را با حمایت دوستان غربی و رژیم صهیونیسمی در منطقه افزایش دهد. از سویی مشارکت و همکاری گسترده اسرائیل در پروژههای عظیم چند میلیارد دلاری عربستان نهتنها از نظر اقتصادی کمک شایانی به اقتصاد اسرائیل خواهد کرد، بلکه این رژیم را در نزد کشورهای عربی که از عربستان تبعیت میکنند به عنوان یک همسایه و یا شریک تجاری معرفی میکند نه کشوری غاصب که حق برادران مسلمان آنان را تضییع کرده است. با وجود تمام اصلاحات عوامفریبانه بن سلمان همچنان این کشور حقوق اقلیتهای خود، به ویژه شیعیان را نقض میکند و به هیچ مرجعی پاسخگو نیست.
انتهای پیام/ 431