از «حدید» ایرانی تا «M۲۲۴» آمریکایی

گروه دفاعی امنیتی دفاع پرس، یکی از سلاح‌هایی که کارایی بالایی برای پشتیبانی از نیرو‌های پیاده در جنگ دارد، سلاح‌های منحنی زن است که در بین این سلاح‌ها خمپاره انداز ۶۰ م. م. نقش برجسته‌ای دارد؛ زیرا به دلیل وزن سبکی که دارد، حمل و نقل آن آسان است و از سوی دیگر برد گلوله‌های آن تا ۳۵۰۰ متر می‌رسد. علاوه بر این در کوتاه‌ترین زمان ممکن قبضه خمپاره عملیاتی و آماده شلیک شده و زمانی هم که برای اصابت به هدف نزدیک می‌شود، برخلاف سایر خمپاره انداز‌های دیگر، بی صداست.

خمپاره‌انداز یک توپ سرپر است که گلوله‌ها را با شتاب کم و در مسیر‌های بالستیک کمانی به فواصل نزدیک پرتاب می‌کند و طول لوله آن، کم‌تر از ۱۵ برابر اندازه کالیبرش است.

یک خمپاره‌انداز معمولا از یک لوله تشکیل شده که گلوله به داخل آن رها می‌شود و پس از برخورد با سوزن آتش، باعث انفجار مواد پیشران شده و گلوله شلیک می‌شود. البته از یک خمپاره انداز حتی می‌توان برای شلیک گلوله‌های ویژه آتش بازی و گلوله‌های دودزا نیز استفاده کرد.

 

با این مقدمه به معرفی تعدادی از نمونه‌های خمپاره انداز‌های ۶۰ م. م. می‌پردازیم.

M۲۲۴ آمریکا

سیستم خمپاره انداز M۲۲۴ که در حال حاضر تنها خمپاره انداز ۶۰ میلیمتری قابل حمل توسط نفر مورد استفاده در یگان تفنگداران ارتش ایالات متحده آمریکا است، در سال ۱۹۸۰ به تولید رسید و به تدریج جایگزین خمپاره انداز‌های قدیمی و باز مانده از دوران جنگ جهانی دوم یعنی مدل M۲ و M۱۹ شد.

از این خمپاره انداز به منظور پشتیبانی غیر مستقیم از نیرو‌های خودی در حالت HIGH – ANGLE و در فواصل کم و همچنین در مناطق کوهستانی و صعب العبور که امکان استفاده از آتش مستقیم وجود ندارد از این سلاح انداز استفاده می‌شود.

این خمپاره انداز شامل یک دو پایه و یک BASEPLATE و یک سایت هدفگیری مدل M۶۴A۱ SIGHT است. دو پایه به صورت کاملا ارگونومیک طراحی شده به صورتی که نوسان‌های حاصل از شلیک را به طور کامل به عقب منتقل کرده و مانع از جابجایی و برگشت لوله شود. لوله این خمپاره انداز نیز از نوع بدون خان بوده و مجهز به چاشنی ضربه زن از نوع M۸ است که برای انفجار چاشنی خمپاره بکار می‌رود.

صفحه مخصوصی که در انتهای لوله این خمپاره انداز قرار دارد و آن را به زمین متصل می‌کند به همراه SPRING – TYPE که به عنوان ضربه گیر بر روی این خمپاره انداز قرار می‌گیرد، این ویژگی را برای این خمپاره انداز فراهم می‌آورد که در شلیک‌های ممتد و پیاپی کوچکترین حرکتی از راستای خود نداشته باشد.

برد این سیستم خمپاره انداز از ۷۰ متر الی ۳۴۸۰ متر بوده که با تغییر زاویه خمپاره انداز قابل دستیابی است. بالاترین ریتم آتش متوسط این خمپاره انداز معادل ۲۷ خمپاره در دقیقه است که با این میزان شلیک حدود ۴ دقیقه توانایی شلیک ممتد را دارد.

 

انواع مهمات که با این خمپاره انداز قابل شلیک است عبارتند از:انواع مهمات استاندارد ۶۰ میلیمتری – خمپاره‌های استاندارد – خمپاره‌های HIGH EXPLOSIVE – خمپاره‌های فسفری – خمپاره‌های غیر متعارف (اشک آور – سمی) - خمپاره‌های دودزا برای علامت دادن در میدان نبرد – خمپاره‌های دارای فیوز‌های تاخیری – خمپاره‌های MOP و خمپاره‌های مادون قرمز (INFERARED) و ILLUMINATION که برای گرا دادن منطقه به نیرو‌های خودی از آن استفاده می‌شود.

لوله این خمپاره انداز از ترکیبات سبک و بسیار مستحکم و مقاوم ساخته شده و عمر مفیدی در حدود ۵۰۰۰ شلیک دارد. این خمپاره انداز برای به حداکثر رساندن کارایی خود احتیاج به سه نفر خدمه دارد که کار حمل خمپاره انداز و همچنین خمپاره‌های آن را بر عهده داشته باشند. هر نفر معادل ۸ خمپاره در کیف مخصوص حمل که در پشت نیرو‌ها قرار می‌گیرد توان حمل دارند.

این خمپاره انداز به راحتی قابلیت اسمبل و دیس اسمبل جهت حمل توسط نفر را دارد. این خمپاره انداز دارای دو مدل است. مدل CONVENTIONAL به صورت یک سیستم کلاسیک و کامل خمپاره انداز است که دارای ۲۰ کیلوگرم وزن بوده و معمولا آن را توسط خودرو‌های تاکتیکی به محل مورد استفاده حمل می‌کنند.

مدل HANDHELD مدل قابل حمل توسط نفر  بوده که فاقد دو پایه و دارای وزن رزمی ۸.۱ کیلوگرم است و حمل آن به واسطه وزن نسبتا سبک و دارا بودن بند حمایل به راحتی امکان پذیر است. در مدل قابل حمل توسط نفر این خمپاره انداز، BASEPLATE بزرگ و سنگین زیر لوله حذف شده و به جای آن یک BASEPLATE پلیمری بسیار مقاوم و سبک تعبیه شده است.

البته این خمپاره انداز با BASEPLATE پلیمری و دوپایه و سایت هدفگیری نیز در دسترس است که وزنی معادل ۱۳ کیلوگرم دارد که از آن برای شلیک دقیق و همینطور جابجایی سریع توسط نفر استفاده می‌شود. این خمپاره انداز به لحاظ طراحی مخصوص لوله و خمپاره کمترین صدای ممکن را در هنگام شلیک تولید می‌کند.

مشخصات خمپاره انداز M۲۲۴:

سال ساخت: ۱۹۸۰ ایالات متحده

طول کلی: ۱۰۱ سانتیمتر

کالیبر: ۶۰ میلیمتر

وزن: در دو مدل ۲۰ کیلوگرمی و ۸ کیلوگرمی

ریتم آتش: ۲۷ خمپاره در دقیقه

مداومت شلیک در بیشترین ریتم آتش: ۴ دقیقه

مداومت شلیک با ریتم آتش ۱۶ گلوله در دقیقه: ۲۰ دقیقه

Type ۳۱ چین

این خمپاره انداز چینی که از فولاد ضد زره با کپی از خمپاره انداز ۶۰ میلی متری M۲ آمریکایی ساخته شده نسبت به مشابه آمریکایی آن دارای تفاوت عمده‌ای در لوله خمپاره انداز است، زیرا در مدل چینی برای این لوله طولی معادل ۶۷۵ میلی متر لحاظ شده و علاوه بر این نسخه چینی از وزن سبک تری برخور دار است و محدوده عملیاتی آن هم تا ۱۵۳۰ متر است.
Type ۳۱ از سه جزء عمده پایه مربع شکل، لوله و دوپایه قابل تنظیم تشکیل شده و خدمه می‌تواند ارتفاع سلاح را بوسیله اهرمی که در امتداد دو پایه قرار دارد، تنظیم کند. دسته حمل و نقل در بالای لوله باعث تسهیل حمل و نقل می‌شود.

 

مشخصات کلی:

وزن: ۵/۴۴ پوند

سرعت آتش: ۲۰-۳۵ دور در دقیقه

حداکثر برد: ۱۵۳۰ متر

مهمات: انفجاری ـ. دودزا ـ. منور

M۶C اتریش

Hirtenberger M۶C-۲۱۰ سلاح سبکی است که توسط Hirtenberger Defense Systems of Austria طراحی شده، در واقع یک سلاح پشتیبانی آتش غیر مستقیم ساخت اتریش است.

این سلاح در هنگام استقرار سریع نیرو‌ها مانند کسانی که در عملیات ویژه فعالیت می‌کنند، نیاز آتش پشتیبانی را تامین می‌کند؛ این سلاح انواع گلوله‌های معمولی ۶۰ میلیمتری را شلیک کند.

 

مشخصات کلی:

وزن: ۵.۱ kg

طول لوله: ۸۱.۵ cm

کالیبر:۶۰ م. م.

نرخ آتش:۱۵ گلوله در دقیقه

برد پرتابه: ۱،۶۰۰ متر

کاربران: اتریش، ایتالیا، سوئیس، یونان، بلغارستان، گرجستان، ژاپن.

LM-۶۰D لهستان

کار بر روی خمپاره سبک کالیبر ۶۰ میلی متری در لهستان از آغاز دهه ۱۹۹۰ و به طور همزمان توسط Huta Stalowa Wola همراه با موسسه فناوری ارتش نظامی و مرکز تحقیق و توسعه تجهیزات مکانیکی در Tarnów در یک تیم تحت هدایت Tadeusz Świętek آغاز شد تا اینکه یک خمپاره «تارنوف» برای تولید واجد شرایط تشخیص داده شد و به دنبال آن در تاریخ دوم اوت ۲۰۰۰ به دستور رئیس ستاد کل ارتش این کشور برای نیرو‌های مسلح لهستان پذیرفته شد.

مشخصات کلی:

کالیبر: ۶۰ میلی متر

طول لوله: ۸۶۵ میلی متر

برد: حداقل ۷۰ متر و حداکثر ۲۳۲۹ متر

وزن: ۱۸.۲ کیلوگرم در موقعیت رزمی

۲۰ کیلوگرم در موقعیت راهپیمایی

زاویه آتش: از ۴۵ تا ۸۰ درجه

نرخ آتش: ۲۵ دور در دقیقه

 

«فاتح»

اسلحه‌ای ساخت جمهوری اسلامی ایران است؛ سبک و ساده و از گروه اسلحه‌های قابل حمل بوسیله نفر بوده و قادر به اجرای حجم زیاد آتش با سرعت بالا بر روی هدف است. این خمپاره انداز برای کاربرد در هر نوع میدان جنگی و در هر گونه اوضاع آب و هوایی و عملیات تهاجمی، سلاحی مناسب بوده و قابلیت استفاده توسط واحد‌های پیاده نظام و یگان‌های هوابرد را نیز دارد.

زاویه یاب دقیق و ساده که در تمام مدت آتش باید در وضعیت خود ثابت باشد که یک پارچه برزنتی جهت حمل و نقل و جلوگیری از سوختن دست سرباز روی لوله قرار گرفته که از آن در دادن زاویه برد نیز استفاده می‌شود. (در خمپاره انداز ثارالله دستگیره‌ای بجای پارچه برزنتی قرار داده شده است.)

درپوش روی لوله جهت حفاظت آن از ورود گرد و غبار و آب باران بوده و بند برزنتی که یک سر آن به کولاس و سر دیگرش به بدنه متصل است، برای حمل سلاح استفاده می‌شود.

 

مختصات فنی:

کالیبر: ۶۰ میلیمتر

طول لوله با کولاس: ۶۷۷ میلیمتر

حداکثر برد: ۱۰۵۰ متر

حداقل برد: ۵۰ متر

زاویه برد: ۴۵ تا ۸۵ درجه

زاویه در سمت: ۳۶۰ درجه

نواخت تیر: ۱۰ گلوله در ۵ دقیقه اول

وزن کل: ۱۵۰/۸ کیلو گرم

حداکثر خرج مجاز: ۲ خرج

سرعت اولیه گلوله با خرج یک: ۱۰۰ متر بر ثانیه

 

«حدید»

ساخت جمهوری اسلامی ایران؛ سر پر و بدون خان و دارای زاویه آتش ۷۰۰ الی ۱۴۰۰ میلیمتر در برد و میدان آتش ۳۶۰ درجه است. این خمپاره انداز عموما بوسیله یک گروه چهار نفری کار می‌کند، اما در صورت ضرورت توسط دو نفر مورد استفاده قرار می‌گیرد و در مواقعی که از لوله آن با زاویه یاب چریکی استفاده می‌شود، توسط یک نفر قابل استفاده است. زاویه یاب چریکی ساده و دقیق بوده و در مدت آتش در وضعیت خود ثابت می‌ماند، ولی زاویه یاب قبضه‌ای بهتر است از دوپایه آزاد شود.

 

کارکرد‌های خمپاره انداز ۶۰ میلیمتری:

۱ – اجرای آتش بر روی مواضع نزدیک دشمن

۲ – پشتیبانی نزدیک از نیروی تک ور (حمله کننده)

۳ – روشن کردن خط لجمن

۴ – ایجاد دود برای استتار و ثبت تیر سلاح‌های نیمه سنگین و سنگین یگان‌های خودی

مشخصات عمومی:

۱ – دقت بالا

۲ – حمل و نصب سریع و راحت

۳ – بکارگیری آسان

۴ – قدرت آتش بالا

۵ – آموزش آسان

۶ – قابلیت استفاده در تمامی شرایط جوی

۷ – قابلیت استفاده در تمامی زمین‌های دو عارضه، دشت، کوهستان و ...

مختصات فنی:

کالیبر: ۶۰ میلیمتر

طول لوله با کولاس: ۵/۷۴۰ میلیمتر

حداکثر برد: ۲۵۵۵ متر

حداقل برد: ۱۵۰ متر

زاویه حرکت در برد: ۴۵ تا ۸۵ درجه

وزن کل: ۱۷/۵۰۰ کیلوگرم

نواخت تیر در پنج دقیقه اول: ۱۰ الی ۲۰ گلوله در دقیقه و ۵ دقیقه دوم ۸ گلوله در دقیقه

انتهای پیام/۲۳۱