کدام موشک برای ناوگان پنجم ایالات متحده خطری بزرگ محسوب می‌شود؟

به گزارش گروه دفاعی امنیتی دفاع پرس، موشک‌های بالستیک هرچند برای حمله به اهداف زمینی طراحی شده بودند و حتی در این کار در نوع خود بهترین هستند، اما همیشه در ارتش‌های مختلف هستند افرادی که با نگاهی روبه آینده و با فکر خلاق خود و با هدف خسارت زدن بیشتر به دشمنان، شروع به ساخت جنگ افزار‌هایی می‌کنند که از نظر عقلانی شاید غیرمنطقی باشد، ولی در نوع خود و با توجه به استراتژی نظامی هر طرف می‌تواند موثر واقع شده و خساراتی را به دشمن وارد کند.

در واقع موشک‌های بالستیک ضد کشتی یک شبه موشک بالستیک نظامی با برد متوسط هستند که به جهت حمله و مورد هدف قراردادن کشتی‌های جنگی در دریا طراحی شده، اما چون سرعت این نسل از موشک‌ها بطور معمول در لحظه شیرجه زدن بر روی هدف تا ۱۰ ماخ (در نوع چینی) هم می‌رسد، می‌توان گفت که در حال حاضر در هیچ کشتی مکانیسم دفاعی وجود ندارد که بتواند در فاز نهایی با این موشک‌ها مقابله کند.

ولی با این حال به جهت مشکلات فراوانی که در زمینه هدایت دقیق این نوع موشک‌ها وجود دارد روش‌های زیادی برای مقابله با آن‌ها در مراحل میانی وجود دارد.

نخستین موشک بالستیک ضد کشتی

شوروی سابق در سال ۱۹۷۲ طی یک پروژه تحقیقاتی نسخه‌ای از این نوع موشک‌های بالستیک را با نام R_۲۷ K (نام در ناتو:SS_NX_۱۳) ساخت که توانایی هدف قرار دادن شناور‌ها را داشت؛ در واقع این محصول صنایع دفاعی شوروی سابق اولین موشک بالستیک ضدکشتی محسوب می‌شد، ولی به علت مشکل و نقص فنی در سیستم هدایتی پیچیده موشک که در فاز آخر هم شامل یک رادار در دماغه موشک بود، نهایتا کنار گذاشته شد و عملیاتی نشد.

البته یکی دیگر از دلایل کنار گذاشته شدن چنین پروژه‌ای این بود که تا وقتی که موشک‌های کروز ضدکشتی P_۱۵ «ترمیت» با قیمت کمتر و سیستم هدایتی ساده‌تر نسبت به موشک بالستیک ضد کشتی R_۲۷ K وجود دارد نیازی به چنین موشک ضد کشتی نیست.

موشک بالستیک R_۲۷ که دارای برد ۲۴۰۰ الی ۳۰۰۰ کیلومتر بسته به نسخه‌های مختلف خود بود، از یک کلاهک متعارف ۱ تنی یا ۶۵۰ کیلوگرمی بهره می‌برد البته توان حمل کلاهکی با قدرت ۲۰۰ کیلوتن را هم داشت.

«دانگ فنگ»:

چین در سال ۱۹۹۱ اولین سری از موشک‌های بالستیک «دانگ فنگ» را ساخت و تحویل ارتش داد، اما در سال ۲۰۱۰ خبر رسید که چین برای افزایش توان دفاعی خود در نبرد دریایی اقدام به ساخت نمونه جدیدی از موشک‌های بالستیک «دانگ فنگ» به نام «دانگ فنگ ۲۱ دی» (DF_۲۱ D) با برد ۱۵۰۰ کیلومتر و سرعتی حدود ۱۰ ماخ در لحظه شیرجه زدن کرده که توانایی هدف قرار دادن ناو‌های هواپیمابر و حتی ناوگروه‌ها را با کلاهک اتمی دارد.

این موشک مانند R_۲۷ K از سیستم هدایت اینرسیایی و در فاز آخر از رادار برای قفل بر روی هدف و شیرجه به سمت آن بهره می‌برد؛ البته تنها وجه تمایز بین سیستم هدایتی موشک DF_۲۱D و موشک R_۲۷ K این است که موشک «دانگ فنگ» از سیستم هدایت ماهواره‌ای استفاده می‌کند که باعث بیشتر شدن دقت آن می‌شود؛ این موشک در تست‌های خود نشان داده دارای ۳۰ متر دقت بر علیه اهداف ثابت است.

 

این موشک اولین موشک بالستیک ضدکشتی جهان به صورت عملیاتی است و طبق اعلام چین این موشک از کلاهک جنگی متعارف بهره می‌برد، ولی احتمال می‌رود که بتواند از کلاهک اتمی برای نابودی یک ناوگروه آمریکایی نیز استفاده کند.

«خلیج فارس»:

این موشک بالستیک ضدکشتی ساخت ایران در حقیقت دومین موشک بالستیک ضدکشتی در جهان محسوب می‌شود که عملیاتی و در دریا نیز تست شده است.

این موشک حاصل ارتقا بر روی موشک بالستیک زمین به زمین فاتح ۱۱۰ بوده و دارای یک کلاهک ۶۵۰ کیلوگرمی و دارای بردی معادل ۳۰۰ کیلومتر و فاقد توانایی نابودی یک ناو گروه است، زیرا از کلاهک اتمی بی بهره بوده و فقط با اتکا به دقت خود و شلیک چندین موشک از این نوع می‌تواند ناو هواپیمابر را منهدم کند.

سیستم هدایتی این موشک کاملا با دیگر موشک‌های بالستیک ضد کشتی فرق دارد چرا که این موشک از سیستم هدایتی اینرسیایی و یک سیستم اپتیکی در دماغه خود در فاز شیرجه بهره می‌برد (سرعت این موشک بالستیک ضد کشتی ۵ ماخ است).

 

در واقع به علت انتخاب روش جنگ نامتقارن در خلیج فارس توسط ایران و استفاده پر تعداد از قایق‌های تندرو و زیر سطحی‌های کلاس میدجت و موشک‌های کروز ضدکشتی ساحل به دریا، تصمیم به استفاده از موشک بالستیک ضد کشتی «خلیج فارس» بر همین مبنا است.

موشک چینی «دانگ فنگ» که اولین موشک بالستیک ضد کشتی جهان هست با استفاده از هدایت ماهواره‌ای دقت لازم را برای هدف قرار دادن اهداف متحرک و ثابت در دریا را دارد حتی اگر این موشک توسط ماهواره هم هدایت نشود می‌تواند بدون نگرانی و با مجهز شدن به کلاهک اتمی یک ناوگروه را نابود کند، زیرا قدرت تخریب کلاهک اتمی بالا است حتی اگر موشک با دقت به هدف برخورد نکند کل ناوگروه دشمن نابود می‌شود، ولی موشک بالستیک ضدکشتی «خلیج فارس» فقط از سیستم اینرسیایی و یک سیستم اپتیکی در دماغه خود استفاده می‌کند و با شلیک پر تعداد است که می‌تواند از پس ناو هواپیمابر بر بیاد لذا در این رابطه نداشتن ماهواره بومی برای ایران یک نقطه ضعف محسوب می‌شود.

«هرمز»:

ایران با ارتقا موشک بالستیک زمین به زمین فاتح ۱۱۰ علاوه بر موشک بالستیک ضد کشتی خلیج فارس، موفق به ساخت اولین موشک بالستیک ضد رادار دنیا شد و حتی این موشک را در یک رزمایش نیز با موفقیت بر علیه یک رادار تست کرد.

به عبارت دیگر ایران اولین کشوری است که موشک بالستیک ضد رادار به نام «هرمز» را ساخته و عملیاتی کرده است. این موشک که در دو نوع هرمز ۱ و ۲ ساخته می‌شود برای هدف قرار دادن رادار‌های زمینی و حمله به ناو‌های جنگی با قفل بر روی رادار این نوع از شناور‌ها به کار می‌رود.

این موشک بالستیک دارای ۳۰۰ کیلومتر برد با سرعتی حدود ۵ ماخ است که در دماغه خود مانند دیگر موشک‌های ضد رادار، مجهز به یک جست وجوگر غیرفعال برای قفل بر روی امواج رادار است.

امروزه تمامی موشک‌های ضد رادار از نوع کروز و هوا پرتاب هستند و این اولین بار در جهان است که کشوری یک موشک بالستیک ضد رادار زمین پرتاب ساخته و عملیاتی می‌کند.

حال اولین سوالی که در ذهن پیش می‌آید این است که ایران چگونه موقعیت یک رادار را شناسایی می‌کند تا موشک ضد رادار را به سمت موقعیت رادار شلیک کند؟

ایران به همراه سامانه‌ پدافندی S_۳۰۰ PMU۲ موفق به خرید تعداد نامشخصی سامانه جمع آوری سیگنال «آوتوبازا – ام» (Avtobaza_m) از روسیه شده است.

این سامانه دارای بردی ۴۰۰ کیلومتری است و نقش هواپیما‌های جمع آوری سیگنال را بازی می‌کند؛ در حقیقت یک سامانه جمع آوری سیگنال زمین پایه به حساب می آید.

 

 

اصولا برای ایجاد اخلال در عملکرد یک رادار و سرکوب یک سایت راداری یا پدافندی با موشک ضد رادار، اول از همه نیاز به شناسایی سیگنال‌های آن سایت راداری برای اخلال و سرکوب بهتر آن است که معمولا در چنین مواقعی از یک هواپیمای جمع آوری سیگنال برای شناسایی موقعیت دقیق رادار و کشف الگوریتم‌های سیگنال‌های آن رادار استفاده می‌شود تا پس از شناسایی الگوریتم‌های رادار مورد هدف، اخلال بر روی آن راحت‌تر صورت گیرد و سپس عملیات سرکوب رادار با موشک ضد رادار انجام شود.

در واقع سیستم «آوتوبازا» وظیفه دارد تا با دریافت سیگنال‌های یک رادار موقعیت آن را کشف کند و سپس با هک الگوریتم‌های پالس‌های آن رادار، اقدام به رمزگشایی آن کند و بعد این اطلاعات را به واحد‌های جنگ الکترونیک مستقر در منطقه بدهد تا با جنگ الکترونیک ابتدا رادار کور شود و سپس محل دقیق رادار را به واحد‌های شلیک کننده موشک بالستیک ضد رادار هرمز ارسال می‌کند تا این موشک‌ها سایت راداری را منهدم کنند یا این اطلاعات را به جنگنده‌های حامل موشک ضد رادار ارسال کند تا موشک به سمت موقعیت رادار شلیک شود (در ایران تنها جنگنده مسلح به موشک کروز ضد رادار، جنگنده سوخو - ۲۴ فنسر است).

موشک بالستیک ضد رادار هرمز-۲ نیز علاوه بر رادار‌های زمینی می‌تواند با قفل بر روی امواج رادار‌های مستقر بر روی شناور رزمی مانند رادار‌های قدرتمند سیستم «آیجس» آمریکایی که بر روی ناوشکن‌های کلاس «ارلی بورک» نصب است آن‌ها را هدف قرار دهد، به همین دلیل موشک بالستیک ضد رادار هرمز-۲ به این صورت ساخته شده که فقط کافی است به منطقه‌ای که شناور در آن حضور دارد شلیک شود و خود موشک پس از آنالیز امواج رادیویی محیط، اقدام به قفل شدن بر روی امواج رادار‌های مستقر بر روی ناوشکن‌های دشمن می‌کند.

 

حال با توجه به اینکه بیشترین عرض خلیج فارس حدود ۱۸۰ مایل (۲۹۰ کیلومتر) است و سامانه «آوتوبازا» ۴۰۰ کیلومتر و موشک ضد رادار هرمز هم ۳۰۰ کیلومتر برد دارد، با این تفاسیر موشک «هرمز» همراه با موشک بالستیک ضد کشتی «خلیج فارس» خطری بزرگ برای ناوگان پنجم ایالات متحده در خلیج فارس است.

انتهای پیام/۲۳۱