گروه بینالملل دفاع پرس- حسن صادقیان؛ با خروج آمریکا از برجام دیگر باید برای همه ثابت شده باشد که اقدامات و اظهارات ترامپ بر اساس نابخردی و دیوانگی نیست؛ بلکه در ردیف اصول و سیاستهای نئوکانیها (نومحافظهکاران) است. به عبارت دیگر پایه و اساس رفتارها و عملکرد ترامپ ریشه در سیاست نئوکانیها دارد که میخواهد مخالفانش یعنی روسیه، چین، کره شمالی و ایران را در تنگنا قرار دهد تا اقتدار هژمونیک از دست رفته آمریکا بازگردد.
در یک نگاه کلی، مسئله اصلی چگونگی تحکیم هژمونی آمریکا در آینده نزدیک است که نشانههای آن به صورت آشکار در «سند استراتژی امنیت داخلی» که ماه دسامبر 2017 منتشر شد، نمایان است. در این سند کشورهای روسیه، چین، ایران و کره شمالی مورد هدف هستند و تأکید شده است که از این به بعد تمامی سیاستها در جهت کاهش و یا جلوگیری از منافع و دستاوردهای استراتژیک آنها انتخاب و اعمال خواهد شد. لذا از نگاه سیاست جهانی، اقدامات اخیر آمریکا در خصوص خروج از برجام و حمایت از حمله اسرائیل به مواضع مستشاران ایرانی در سوریه و انتقال پایتخت به قدس کاری غیر عادی و تعجب آور نیست.
بعد از آنکه سند استراتژی امنیت داخلی در آمریکا منتشر شد، کارشناسان و نویسندگان آمریکایی روسیه، چین و ایران را تحت عنوان «رویزیونیست/ تجدیدنظر طلب» یعنی کشورهایی که از نظم هژمونیک آمریکا بهرهمند شده و علیه آن پایگاههای مقاومت ایجاد کرده و به عنوان رقیب نمایان میشوند. کارشناسان چنین تحلیل کردند که سه کشور مذکور به ویژه در نقاط بحرانی و حساس تلاش میکنند نظم هژمونیک آمریکا را برهم بزنند.
کارشناسان نئوکانی دلایل به وجود آمدن چنین شرایطی را ضعف سیاست خارجی دولت اوباما قلمداد میکنند؛ چرا که اوباما از اتخاذ سیاست مبتکرانه در خاورمیانه هراس داشت و «رهبری از راه دور» را برگزید و در قبال روسیه سیاستهای «ریسِت» تحت تعبیر «سرآغازی جدید» و در برابر چین سیاست کهنه «آسیا محور» را به اجرا گذاشت که همه آنها زمینه قدرتگیری دشمنان آمریکا شد. بر اساس این دیدگاهها، سیاستهای نرم و منعطف دولت قبلی آمریکا، این کشورها را در درون به سمت دیکتاتوری و اقتدارگرایی و در بیرون به سمت دشمنی با غرب به ویژه آمریکا جهت داد. و بدین ترتیب روسیه در سوریه وارد عملیات جنگی شد و قدرت گرفت؛ چین، هم نیروهای دریاییاش را قوت بخشید و هم در شمال دریای چین، ساحلهای جدیدی را ایجاد کرد و بدین ترتیب عرصههای هژمونیک خود را وسعت بخشید. ایران نیز از یمن تا دریای مدیترانه در مناطق وسیعی صاحب قدرت و تأثیرگذاری شد.
بنابراین نئوکانها در مقابل این همه ضعف و کاستی (البته به زعم خودشان) دولت اوباما، سیاست دقیقاً متضادی را که دربگیرنده اقدامات ضد روسی در منطقه اروپا، ضد چینی در منطقه آسیای شرقی، ضد ایرانی در منطقه خاورمیانه است، اتخاذ کرده و در حال عملیاتی کردن آنها هستند.
هر چند آمریکا تقریباً به طور همزمان سیاستهای تهاجمگونه و مخالف محور سهگانه در قبال روسیه (ایزولاسیون دیپلماتیک و تحریمهای اقتصادی)، چین (بالا بردن دیوارهای گمرکی) و ایران (خروج از برجام و شروع حملات در سوریه) بکار گرفته است؛ اما به دلیل ضعیف بودن ایران در این حلقه سهگانه، ایران در هدف اول قرار گرفت.
بنابراین دلیل اصلی خروج ترامپ از برجام نه «تفاهم بد» بود و نه سیاستهای حکومت ایران؛ بلکه تغییر سیاست در آمریکا و رهبری نئوکانها است که میخواهند هژمونی از دست رفته آمریکا را بار دیگر برگردانند.
در روزها و ماه های آتی در خصوص ایران احتمالا 5 سیاست و اقدام اعمال خواهد شد:
1. تداوم و تشدید عملیات در سوریه علیه مواضع ایران
2. تضعیف مانورهای سیاسی ایران در عراق
3. اعمال تحریمهای جدید اقتصادی علیه ایران
4. حمایت از مخالفان ایران در عرصه داخلی و خارجی و همه گیر نشان دادن آن
5. اعمال فشارهای منطقهای از طریق کشورهای منطقهای شمال مصر، عربستان، اسرائیل و دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس.
انتهای پیام/ 411