به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، نئوم در زبان عربی به معنای آینده جدید است. پروژه شهرک نئوم از سوی محمد بن سلمان ولیعهد کنونی عربستان سعودی ارائه شده و دولت سعودی آن را خیزشی بی‌سابقه در صنعت گردشگری داخلی خود و بخشی از طرح عربستان به سمت جهانی سازی ارزیابی می کند.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان پیش از این اعلام کرده بود که برنامه ریزی برای تاسیس این منطقه گردشگری در مساحتی بالغ بر 26 هزار و 500 کیلومتر مربع طراحی شده است. وی این اظهارات را در جریان کنفرانس بین‌المللی سرمایه گذاری در ریاض مطرح کرد. مسئولان سعودی پیش‌بینی می‌کنند که در نهایت مجموعه سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی در منطقه مورد نظر بالغ بر 500 میلیارد دلار باشد.
فارغ از تبلیغات عربستان سعودی، بسیاری از کارشناسان این پروژه را روزنه‌ای برای تکمیل روند عادی سازی سیاسی و اقتصادی و امنیتی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی ارزیابی می‌کنند. علاوه بر اینکه پروژه مذکور با بسیاری از راهبردهای کلان رژیم صهیونیستی در استفاده از نقاط استراتژیک منطقه همخوانی دارد. آنچه در این مقاله که مرکز مطالعات فلسطینی باحث آن را تدوین کرده، مورد بررسی قرار می‌گیرد، امکان سنجی اجرای آن توسط عربستان و ابعاد منافع مادی و راهبردی رژیم صهیونیستی از این پروژه است.
رخنه فساد از ابتدای پروژه نئوم
عربستان «کلاوس کلینفیلد» را در سمت رئیس اجرائی پروژه نئوم قرار داد. او فردی آلمانی بود که در گذشته سمت رئیس اجرایی و رئیس شورای اداری شرکت « الکوا ارکونیک» را که از مهم‌ترین شرکت‌های پیشتاز در زمینه صنعت آلومینیوم بود را عهده دار بود. بعد از این انتصاب بود که پرونده مملو از فساد این فرد به رسانه‌ها درز پیدا کرد.
روزنامه نیویورک تایمز آمریکا در این خصوص نوشت کلینفیلد در پی اتهامات مطرح شده در خصوص فساد وی در سال 2007 در دریافت رشوه‌های به مبلغ یک میلیون دلار از سمت ریاست اجرایی شرکت زیمنس آلمان استعفا کرده است. در جزئیات این سند آمده است که کلینفیلد به همراه تعداد دیگری از مدیران اجرایی سابق شرکت زیمنس رشوه‌هایی به مبلغ 18 میلیون یورو برای بستن این پرونده و عدم طرح حقوقی آن دریافت کرده بودند.
علاوه بر اینها تردیدهای زیادی درباره توانمندی مالی عربستان برای اجرای این پروژه پرهزینه به وجود آمده است. ریاض طی سال‌های گذشته مجبور به پرداخت بیش از 400 میلیارد دلار به آمریکا برای عقد قراردادهای تسلیحاتی و پروژه‌های سرمایه‌گذاری در این کشور شده است. تحلیلگران اعتقاد دارند پرداخت این مبلغ تنها برای جلب رضایت و دوستی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا صورت گرفته است. ریاض علاوه بر اینها، هزینه‌های زیادی در جنگ تجاوز طلبانه خود ضد یمن صرف کرده، ولی با وجود گذشت سه سال هیچ پیروزی و موفقیتی در آن نداشته است. مشکلات مالی عربستان سعودی در آمادگی این کشور برای فروش بخشی از فرودگاه بین‌المللی ریاض و ارائه سهام شرکت آرامکو در بورس جهانی خود را نشان می‌دهد.
ابعاد و محتوای صهیونیستی پروژه نئوم
معامله قرن مخصوصاً از دیدگاه مصر و عربستان سعودی برای از بین بردن آرمان فلسطین به مرحله اجرا گذاشته شده است. منابع دیپلماتیک مصر که اطلاعات زیادی درباره رفتارهای مقامات حاکم عربستان دارند، فشار زیادی به ابومازن رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین وارد می‌کنند تا معامله قرن را بر اساس رویکرد مطرح شده از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی بپذیرد. این در حالی است که ابومازن همچنان از پذیرش این راه‌حل امتناع کرده و تاکید دارد که ملت فلسطین با وجود تمامی این فشارها چنین راه حلی را نمی‌پذیرد.
این منابع تاکید دارند که ولیعهد عربستان در جریان دیدارهای مستقیم خود با مسئولان عالی‌رتبه رژیم صهیونیستی ماهیت سازش مذکور را پذیرفته است. این منابع در عین حال تاکید کردند که اقدام مذکور طی یک یا دو سال آینده اتفاق نخواهد افتاد و حتی ممکن است اجرای آن حدود 30 سال طول بکشد.
بنا به گفته این منابع، رژیم صهیونیستی قائل به نامگذاری چیزی به عنوان دولت فلسطین با مرزهای غیر متصل به یکدیگر است و آمریکا نیز از این طرح حمایت می‌کند و آن را مشروط به مدیریت نظامی بین بخش‌های مختلف دولت مورد نظر فلسطینی می‌داند.
این منابع تاکید دارد که رهبران جنبش حماس که اخیراً و طی 20 روز گذشته به قاهره سفر کرده‌اند، تحت فشار گسترده مقامات مصری قرار گرفته‌اند تا روش مطرح شده آمریکا و رژیم صهیونیستی را بپذیرند. این منابع می‌افزایند که جنبش حماس بر مواضع خود در رد موضوع تبادل اسرا یا دستیابی به جایگزین‌هایی از اراضی کشورهای دیگر به جای اراضی فلسطین پایبند بوده و خواستار زمان بیشتر برای مشورت در خصوص پذیرش مرزهای تدریجی دولت فلسطین است. البته به شرطی که این مرزها به هدف اولیه برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین از سوی جامعه جهانی تبدیل شود. هیئت حماس همچنین با عباس کامل رئیس جدید سرویس اطلاعاتی مصر نیز دیدار کرده بود. این دیدار قبل از عزیمت شش نفر از رهبران ارشد جنبش حماس به قاهره در دو سفر جداگانه صورت گرفت.
بر اساس اعلام این منابع، محمدبن‌سلمان به نوک پیکان پروژه سازش طلبی آمریکا و رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.این منابع تاکید دارند که پروژه نئوم نیز که وی به دنبال اجرای آن در منطقه دریای بین سواحل شرقی مصر و اردن و عربستان سعودی است، با مشارکت رژیم صهیونیستی صورت می‌گیرد و به عنوان الگویی برای عادی‌سازی روابط بین عربستان و اسرائیل به کار گرفته می‌شود. البته این موضوع هنوز به صورت رسمی اعلام نشده و تا قبل از آغازرسمی طرح سازش منطقه‌ای موسوم به معامله قرن نیز اعلام نخواهد شد.
بر اساس این گزارش پروژه مذکور اولین همکاری رسمی و سرمایه‌گذاری مشترک رژیم سعودی با رژیم صهیونیستی خواهد بود. این موضوع عامل اساسی فشارهای عربستان سعودی ضد تشکیلات خودگردان فلسطین برای پذیرش معامله قرن است که به صورت رسمی خواستار پایان دادن به موضوع تشکیل دولت فلسطین در مرزهای سال1967 است.
این منابع توضیح می‌دهند که عربستان حق استفاده از منطقه ساحلی مشرف به دریای سرخ از طرف مصر که حدود هزار کیلومتر مربع است، را بر اساس توافق‌نامه امضا شده در جریان سفر اخیر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را به خود اختصاص داده و آن را بخشی از پروژه نئوم مطرح کرده است. این منطقه در چهارچوب حل و فصل فراگیر مسائل منطقه‌ای می‌تواند به صورت کامل امنیت اسرائیل را تضمین کند.
این در حالی است که رژیم صهیونیستی همواره به دنبال بین‌المللی کردن دریای سرخ و تنگه‌ها و خلیج‌های آن است و در همین راستا است که روستای مصری ام الرشراش را در سال 1949 اشغال کرده و بندر ایلات را نیز در اختیار گرفته است.
تردیدهای غرب در توانایی عربستان برای اجرای شهرک نئوم
بر اساس گزارش‌های خارجی، پروژه نئوم پروژه‌ای بزرگ و فراتر از امکانات مادی عربستان سعودی در شرایط کنونی است. ارزیابی‌های موجود نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی‌های کنونی برای این پروژه فاقد یک نکته مهم است که همان تامین مالی پروژه است. ولیعهد سعودی در حال حاضر به دنبال تشریح جزئیات این پروژه اقتصادی بزرگ است و عربستان سعودی و مردم این کشور به دنبال تحقق اهداف اعلام شده این چشم انداز هستند.
این در حالی است که روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال از مشکلات مربوط به صندوق سرمایه گذاری عربستان سعودی در نتیجه این سرمایه‌گذاری‌ها گزارش داده و نتایج آن را ناامید کننده توصیف می‌کند. علاوه بر اینکه شاخص‌های دیگری از جمله افزایش حجم بدهی عربستان و کاهش قیمت نفت تردیدهای جدی درباره قدرت ریاض برای اجرای این پروژه عظیم را ایجاد می‌کند.
این روزنامه به بخشی از پروژه‌های عربستان که موفقیت قابل توجهی به دست نیاورده، اشاره کرده است. از جمله این موارد شرکت اوبر است که سعودی‌ها 3.5 میلیارد دلار در آن سرمایه‌گذاری کردند، اما بعدها مشخص شد که این سرمایه گذاری شکست خورده است.
نکته دیگر اینکه هزینه پروژه نئوم عربستان به اندازه هزینه‌های معامله‌هایی است که اخیراً بین عربستان سعودی و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به امضا رسیده و گفته می‌شود این معامله‌ها بار سنگینی به خزانه عربستان تحمیل کرده تا بتواند رضایت آمریکا از روند به قدرت رسیدن محمد بن سلمان ولیعهد کنونی عربستان را محقق کرده و محمد بن نایف را از عرصه قدرت خارج کند.
همچنین پادشاه سعودی در نتیجه این هزینه‌ها بود که موفق به کسب حمایت سیاسی و نظامی آمریکا در خصوص جنگ یمن شد. تمام این موارد اوضاع امنیتی و سیاسی عربستان را در نتیجه فرسایش منابع مالی این کشور با پیچیدگی‌های خاصی روبرو کرده و بودجه عمومی عربستان را دچار کسری کرده است. این در حالی است که سرمایه صندوق ذخیره عربستان از 273 میلیارد دلار در سال 2015 به 171 میلیارد دلار در سال 2016 رسیده و این مبلغ در ژوئن 2017 به 164 میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است.
منبع: تسنیم
