به گزارش خبرنگار بینالملل دفاع پرس، کشورهای اروپایی از دونالد ترامپ به سبب اتخاذ تصمیمهایی، چون افزایش تعرفه گمرکی بر واردات فلزات و حذف معافیتهای مربوط به تعرفههای فولادی و آلومینیوم اروپا و لغو آنها، تصمیم یکجانبه این کشور در خروج از توافق هستهای ایران، کناره گیری از پیمان پاریس، ترک معاهده تجارت با چین و ... نگران هستند. در حقیقت ترس از جنگ تجاری فراآتلانتیکی آمریکا، سبب شده است تا اروپا به دنبال تدابیری برای مقابله با آن شود. شاید بتوان گفت که تصمیم ترامپ در 8 می 2018 (18 اردیبهشت 1397) برای عقبنشینی از معاهده هستهای ایران بیشترین لطمه را به روابط ایالات متحده با متحدان اروپایی خود زده است. اقدامات یکجانبه آمریکا خصوصا از زمان تصدی مقام ریاست جمهوری دونالد ترامپ، سبب شده است تا متحدان اروپایی این کشور به فکر چارهاندیشی و مقابله با آنها شوند.
نگرانیهای اروپا نسبت به عملکرد آمریکا
شاید بتوان این نگرانیها را به صورت کلی در بعد امنیتی و تجاری دستهبندی کرد:
بعد امنیتی: حمایت آمریکا از اعضای اتحادیه اروپا در قالب ناتو
1- رویکرد رئیس جمهور آمریکا نسبت به ناتوپ بر خلاف رؤسای پیشین آمریکا، ایجاد چتر حمایتی غرب برای پیشبرد ارزشهای لیبرالی نظیر اشاعه دموکراسی و ارزشهای غربی نیست. این رویکرد در زمان تصدی ریاست جمهوری دونالد ترامپ، در قالب منافع آمریکا شکل گرفته است و ترامپ ناتو را به عنوان گروه کوچکی از کشورهای ضعیف میداند که هزینه دفاع از آنان بر شانه آمریکا سنگینی میکند، بنابراین باید هزینه حفاظت از آنان پرداخت شود. 2
2- خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، خروج این کشور سبب کاهش ظرفیتهای نظامی این کشور در اتحادیه اروپا میشود.
3- ایجاد موازنه جدید قوا به نفع روسیه به دلیل خروج انگلیس و ضعف اتحادیه و تضعیف مرزهای اروپا در برابر روسیه
4- تهدید سیستم دفاع موشکی ناتو در اروپای شرقی نظیر لهستان و رومانی
5- توافق احتمالی دوجانبه بین آمریکا و روسیه به دلیل رویکرد غیر متعهدانه آمریکا نسبت به حمایت از متحدان اروپایی خود و اولویت حوزه نفوذ این کشور نسبت به ارزشهای غربی
بعد تجاری
1- اعمال تعرفههای گمرکی آمریکا به میزان 25 درصد برای واردات فولاد و 10درصد برای واردات آلومینیوم
2- پرداخت 2درصد از تولید ناخالص هر کشور عضو اتحادیه اروپا که بر اقتصاد بسیاری از این کشورها تاثیرگذار است. تحولات اخیر خاورمیانه و اقدامات تروریستی در کشورهای عضو ناتو، آنان را ملزم به پرداخت باجی میکند که ترامپ از آنان طلب کرده است.
3- اجماع تنبیهی بین 28 کشور اروپایی در اتحادیه اروپا علیه آمریکا، کار دشواری است که به دلیل ضعف برخی از کشورهای کوچک این اتحادیه کمتر امکانپذیر است.
تدابیر تقابلی اروپا
1- تکیه بر ارزشهای غربی و استفاده از راههای دیپلماتیک برای حل و فصل مسائل بینالمللی؛ نظیر توافق هستهای ایران که سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان سعی کردند تا دستاوردی را که یک دهه تلاش به همراه داشت را نجات دهند که در نهایت نتوانستند ترامپ را قانع کنند تا در برجام بماند، هرچند طرفین اروپایی برجام، بر ماندن در این توافق متفقالقول هستند، بعید به نظر میرسد که بتوانند در قبال تحریمهای اعمال شده مقاومت کنند؛ زیرا تجارت با ایران هنوز هم کمتر از 1 درصد از تجارت جهانی اتحادیه اروپا را پوشش میدهد، حال آنکه ایالات متحده بزرگترین شریک تجاری اتحادیه اروپا است که تقریبا 17 درصد از کل تجارت آن را به عهده دارد.
2- دفاع اروپایی؛ عدم اطمینان به تعهد آمریکا نسبت به متحدان اروپایی خود، ایده اتکا به خود و دفاع اروپایی را در قالب تشکیل ارتش اروپایی به رهبری کشورهایی که توان هستهای بالایی دارند نظیر فرانسه تقویت کرده است.
3- به منظور پر کردن خلاء احتمالی نظامی آمریکا، حرکت کشورهای اروپایی به سمت هستهای شدن بعید به نظر نمیرسد. اگر رویکرد فعلی دونالد ترامپ استمرار یابد و تغییری در آن داده نشود گزینه هستهای شدن، از موارد احتمالی کشورهای عضو این اتحادیه به شمار خواهد رفت.
4- احتمال انعقاد قراردادهای دوجانبه بین کشورهای عضو اتحادیه با آمریکا و در حقیقت گامی برای فروپاشی، عدم همبستگی و انسجام اتحادیه اروپا به دلیل بیتعهدی آمریکا نسبت به متحدین اروپایی
رویکرد دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نسبت به متحدان اروپایی خود بر پایه اولویت منافع آمریکا پایهگذاری شده است که این موضوع نگرانیهایی را برای اتحادیه اروپا به وجود آورده است. سپر حمایتی آمریکا در قالب ناتو برای گسترش ارزشهای غربی، اکنون جای خود را به باج خواهی آمریکا برای ارائه خدمات حمایتی داده است. با این وجود ساختار نظام بینالمللی و نیز حکومتی آمریکا در برخی موارد اختیارات قوه مجریه را محدود کرده است به همین دلیل نمیتوان با اطمینان کامل از تقابل اروپا و آمریکا صحبت کرد. شاید بتوان تعامل اروپا و آمریکا را در حوزههایی که هر دو طرف منافع مشترک دارند نظیر مبارزه با تروریسم و تجارت در نظر گرفت؛ اما در هر صورت مبنای شکلگیری این همکاری که بعد وسیع آن در قالب ناتو جلوهگر بود، اکنون رنگ باخته است و ایده گسترش ارزشهای غربی و لیبرالی جای خود را به اولویت منافع آمریکا داده است.
انتهای پیام/ 431