سپاه تفکرات امام خمینی (ره) و فرهنگ انقلاب اسلامی را با خود به لبنان منتقل کرد

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، دهه هشتاد میلادی را باید دوران اوج گیری «اسلام گرایی» در جهان اسلام نامید.

در این دهه، گروههای معتقد به اسلام سیاسی، اقدامات زیادی را به منظور براندازی حکومتهای موجود در کشورشان و برپایی حکومت اسلامی به انجام رساندند، بسیاری از کشورهای اسلامی شاهد ظهور چنین گروههایی بودهاند.

گروهها و تشکلهایی همچون اخوانالمسلمین در مصر و اردن و سوریه، التکفیر و الهجره در مصر، راشد الغنوشی در تونس، جبهه نجات اسلامی در الجزایر، جنبش حسن ترابی در سودان، الحجیمان در عربستان سعودی و همچنین گروههای اسلامگرای افغانستان، احزاب اسلامگرای پاکستان و ... نمونههایی از آنها میباشند.

این جنبشها علیرغم دارا بودن اختلاف وسیع در روشها و برنامههای کاری خود، در اصول ایدئولوژیکی با یکدیگر اشتراک نظر داشتهاند.

یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین گروههای اسلامگرا که در دهه هشتاد میلادی در جهان عرب ظهور و رشد پیدا کرد، جنبش انقلابی و شیعی«حزب الله لبنان» میباشد. در شرایطی که لبنان در آتش جنگ داخلی میسوخت، در16 خرداد سال 1361، ارتش اسرائیل تهاجم گستردهای را به این کشور آغاز نمود و نیمی از خاک آن را به اشغال خود درآورد.

ارتش اسرائیل متشکل از صدها تانک، جنگنده و هلی کوپتر مرزهای لبنان را درنوردید و تهاجم گسترده ای را از زمین، هوا و دریا به لبنان آغاز کرد و بدون اینکه با مقاومت موثری مواجه شود تا بیروت پیشروی کرد و در بخشی از نقاط به داخل این شهر نیز نفوذ کرد و حتی تا پشت کاخ ریاست جمهوری پیش رفت ؛این حمله به بهانه انتقامگیری از حمله ای بود که 3 روز پیش از آن علیه جان سفیر اسرائیل در لندن صورت گرفته بود.

شلوموآرگو در 13 خرداد همان سال با شلیک گلوله فلسطینی ها در لندن زخمی شد ولی به هلاکت نرسید. به روشنی پیدا بود که تعرض همه جانبه به خاک لبنان و کشتار مردم بی دفاع آن سرزمین رویدادی بود که صهیونیستها مدتها در انتظار بهانه ای برای آن بودند.

هدف اعلام شده اسرائیل از این تهاجم، اخراج رزمندگان فلسطینی از لبنان بود اما هدف اصلی اسرائیل در این تجاوز نظامی، روی کار آوردن یک رئیس جمهور هم پیمان و طرفدار اسرائیل در لبنان و کاستن از قدرت نظامی و سیاسی سوریه در صحنه لبنان بود.

شش لشکر از ده لشکر اسرائیل وارد لبنان شد و در روز اول عملیات، بیش از 300 فروند هواپیمای بمب افکن اسرائیل اقدام به بمباران لبنان نمودند.

سه روز بعد از شروع تجاوز اسرائیل، ارتش این کشور به دروازه های بیروت رسید بدون اینکه مقاومتی از سوی نیروهای فلسطینی و یا جنبش امل دیده شود. عقب نشینی سریع فلسطینی ها و بی تفاوتی نیروهای امل باعث گردید که مجموعه های کوچک گروه های اسلامی نتوانند در جنوب لبنان با اسرائیلی ها مقابله کنند؛ اما این مقابله را در دروازه جنوبی بیروت انجام دادند. عقب نشینی نیروهای فلسطینی به حدی سریع بود که مجموعه فعالان اسلامی مجبور شدند، قسمتی از نیروهای خود را از راه دریا از جنوب به بیروت منتقل کنند زیرا کلیه راه های مواصلاتی به تصرف ارتش اسرائیل درآمده بود

اولین مقاومت عمده در منطقه «خلده» که مدخل ورودی بیروت در جنوب این شهر می باشد، صورت پذیرفت. عده ای از جوانان مذهبی شیعه با اسلحه سبک و با شعار «الله اکبر» توانستند، راه را بر اسرائیلی ها ببندند.

در نهایت تجاوز نظامی یک ماه و نیمه اسرائیل از زمین، هوا و دریا به لبنان خسارت ها و تلفات سنگینی را به بار آورد که از مهمترین موارد آن می توان به کشته شدن بیش از 19 هزار نفر از شهروندان غیر نظامی، وارد شدن خسارت 980 میلیون لیر لبنانی به ساختمان ها، تاسیسات و ادارات دولتی، خسارت 160 میلیون لیر لبنانی به بخش کشاورزی و خسارت 24 میلیون لیر لبنانی به بخش دامداری اشاره کرد.

به این ترتیب اولین گروه از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متشکل از تیپ محمد رسول الله (ص) به فرماندهی حاج محمد متوسلیان در غروب روز 21 خرداد 1361 (شش روز پس از آغاز تجاوز نظامی اسرائیل) وارد دمشق شدند. ورود این نیروها به دمشق با بهت و ناباوری مقامات و مردم سوریه رو به رو شد، زیرا آنان فکر می کردند که ایران به علت درگیر بودن در جنگ با عراق قادر به اعزام نیرو نیست و خبر اعزام نیرو صرفاً یک امر تبلیغاتی برای حمایت از سوریه و لبنان و ایجاد جنگ روانی علیه اسرائیل است. اما هنگامی که نیروهای سپاه را با تجهیزات کامل در فرودگاه دمشق مشاهده کردند، دچار بهت و حیرت شدند.

لذا استقبالی مردمی و خودجوش در دمشق، به ویژه در کنار حرم حضرت زینب (س)، از نیروهای اعزامی سپاه پاسداران به عمل آمد؛ به خصوص که فتح سریع خرمشهر باعث شهرت بسیار زیاد سپاه پاسداران در میان کشورهای عربی شده بود.

تا قبل از ورود سپاه پاسداران به لبنان، وضعیت روحی و روانی مردم لبنان به شدت تضعیف شده بود و بر اثر پیشروی های سریع ارتش اسرائیل، بسیاری از ساکنان مناطق اشغال شده، پرچم سفید بر پشت بام خانه های خود برافراشته بودند. اما هنگامی که خبر ورود اولین گروه از سپاه پاسداران به لبنان منتشر شد ناگهان جو روحی و روانی تغییر کرد و امید در دل مردم زنده شد و بسیاری از مردم پرچم های سفید را به زیر کشیدند

در چنین شرایطی امام خمینی (ره) ده روز پس از اعزام نیروهای رزمی سپاه پاسداران به سوریه، در یک سخنرانی اعلام کردند که قضیه تهاجم اسرائیل به لبنان توطئه ای امریکایی برای منحرف کردن اذهان مردم ایران از جنگ با عراق است تا بدین وسیله رژیم عراق از سقوط رهایی یابد.

امام خمینی  (ره )در بخش هایی از سخنان خود فرمودند: «... در این توطئه ما هم قدری بازی خوردیم و آن این است که یک نکته ای که پیش ما خیلی بزرگ است و ما نسبت به آن حساسیت زیادی داریم، آن غائله را پیش آورد تا اینکه ملت ما را از آن مطلبی که در کشور خودش می گذرد و از آن جنگی که در کشور خودش می گذرد، غافل کند، قضیه هجوم اسرائیل به لبنان .... آنها دنبال این هستند که صدام را در این طرف سر جای خودش نگه دارند و ایران که در نظر آنها خیلی اهمیتش بیشتر از لبنان و جاهای دیگری است، برای آنها محفوظ بماند... نقشه این است که  اسرائیل را وادار کند به اینکه تو حمله کن به لبنان، لبنان که تو حمله کردی، ایران حساسیت نسبت به او دارد و همه قوایش را متمرکز می کند در اینکه تو را از بین ببرد و اگر ایران از جنگ عراق غافل بماند، عراق کار خودش را انجام می دهد و ایران در اینجا هم نمی تواند کاری بکند. نقشه این است. باید همه ملت ما و همه دولت مردان ما توجه به این معنا داشته باشند که در عین حال که ما لبنان را با ایران از حیث مصالح و مفاسد جدا نمی دانیم، لکن اگر امروز تمام نظرها متوجه لبنان بشود و تمام قدرت ها و گویندگان از لبنان بگویند و تمام نویسندگان از لبنان بگویند، این توفیقی است برای امریکا که ایران جنگ خودش را فراموش کرد، و هم عراق را از دست می دهد و هم لبنان را. نه می تواند در عراق کاری بکند و نه می تواند در لبنان ما راهمان این است که باید از راه شکست عراق دنبال لبنان برویم نه مستقلاً.... اگر عراق پیروز شد، مطمئن باشید که شما در لبنان هم هیچ کاری نمی توانید بکنید. باید ما این نقشه ای که امریکا کشیده است برای ما، خنثی کنیم ..... ما باید از راهی که شکست عراق است، به لبنان برویم. عراق را نگذاریم سر جای خودش بایستد و جمع کند قدرت خودش را و دیگران هم به او کمک کنند و مرزهای خودش را قوی کند و بعد هم یک حمله ناگهانی به ما بکند، باز برگردد به آن چیزهایی که از اول بود. غفلت از این، انتحار است».

بدین ترتیب، مأموریت نیروهای اعزامی سپاه پاسداران تغییر کرد و موضوع مشارکت مستقیم سپاه در عملیات نظامی علیه ارتش اسرائیل لغو شد. اما به علت نیاز شدید شیعیان لبنان به آموزش های نظامی و عقیدتی، سپاه مأموریت جدیدی یافت تا به عنوان مستشاران نظامی و مربیان آموزش نظامی و عقیدتی وارد صحنه لبنان شود و مردم لبنان را برای دفاع از کشور خود آموزش دهد

ورود سپاه به لبنان در واقع یک انقلاب فرهنگی را در پی داشت، زیرا اعضای سپاه تفکرات امام خمینی (ره) و فرهنگ انقلاب اسلامی را با خود به لبنان منتقل و با رفتار خود همگان را جذب کردند. «اخلاق اسلامی، تقوی و فروتنی آنان نمونه جدیدی از افراد نظامی را ارائه داد که تا آن زمان در لبنان سابقه نداشت، زیرا مردم لبنان همواره از رفتار خشن و قلدرمآبانه شبه نظامیان مسلح مختلف در عذاب بودند.... نیروهای سپاه در تعطیلات آخر هفته، به روستاهای بقاع می رفتند و به کشاورزان در جمع آوری محصول کمک می کردند. مردم به حدی شیفته آنان شده بودند که به لباس و غذای آنان تبرک می جستند.» در حقیقت، نقش غیر نظامی پاسداران انقلاب اسلامی، یعنی آموزش مذهبی و ارائه الگوی عملی از «رزمنده مسلمان» برای گسترش دامنه اسلام گرایی و ارتقای سطح شور و حماسه دینی در میان مسلمانان لبنان بسیار حیاتی بود

به رغم اینکه نیروهای سپاه پاسداران در نزدیکی خط برخورد با ارتش اسرائیل قرار داشتند، در هیچ یک از درگیری های نظامی با اسرائیل شرکت نکردند. عدم شرکت آنان در جنگ با اسرائیل نشان دهنده این حقیقت بود که مأموریت اصلی سپاه پاسداران تنها ارائه کمک های لازم برای سازماندهی شیعیان رادیکال از طریق آموزش های دینی و نظامی به افراد و کادرهای این گروه انقلابی بود.

شش ماه بعد از ورود پاسداران به این منطقه، هر روز تعداد بیشتری از زنان، چادر مشکی به سر می کردند. پلاکاردها و تصاویر دیواری جالب و جذاب، امام خمینی را به عنوان رهبر رزمندگان در خون خفته راه آزادسازی قدس نشان می داد. نوشابه های الکلی از مغازه ها دور ریخته شد و پاسداران در تمام امور، دست بالا را داشتند. بر سر در مسجد «رأس العین» بعلبک تابلویی به این مضمون نصب شد: «پایگاه اصلی شهادت» روی پلاکاردها و تابلوها نیز این شعار به چشم می خورد : «مرگ بر آمریکا» ، «شهادت ، هدف و آرزوی هر مؤمنی است»، «انقلاب ما، اول اسلامی و بعد ایرانی است» و «انقلاب ما، انقلاب مستضعفان در تمام دنیاست». هم چنین رادیویی به نام «صدای انقلاب ایران» راه اندازی شد که روزانه به مدت هشت ساعت نطق، خطابه، سرود و مصاحبه پخش می کرد

و در آخر بنا به اظهارات مقامات اسرائیلی، تلفات نیروهای نظامی این کشور در این عملیات که به نام «صلح برای الجلیل» انجام شده بود، 500 نفر اعلام شد. در این میان رژیم صهیونیستی مدعی شد، 61 میگ سوریه را نیز در لبنان سرنگون کرده است.

در پی این تحولات، ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا،  فیلیپ حبیب یک مسیحی عرب تبار را برای میانجیگری فرستاد و نتیجه این مذاکرات، پذیرش طرح «حبیب» بود. به موجب این طرح مقرر شد تا آتش بس برقرار شده و مبارزان فلسطینی در سیزده مرحله از 30 مرداد تا 12 شهریور 61 لبنان را ترک کنند.

در واقع، شکست گروههای فلسطینی و احزاب چپ لبنان در مقابله با این تهاجم، به منزله شکست نظریههای «ملیگرایی عربی» و ایدئولوژیهای چپ (کمونیسم، بعث، ناصریسم و ...) بود و این امر و زمینه را برای ظهور گروههای اسلامگرا، در میان اهل تشیع و تسنن لبنان ـ به عنوان تنها گزینهای که توان مقابله با این تجاوز را داشت ـ آماده نمود

این حرکت جدید که نام «حزبالله لبنان» به خود گرفت، تدریجاً به یکی از انقلابیترین تشکلهای سیاسی در جهان اسلام تبدیل شد.

حزبالله، از ابتدای تأسیس خود در سه جبهة مختلف اعلان جنگ داد: «جنگ علیه اشغالگران اسرائیل؛ جنگ علیه حضور نیروهای نظامی غرب (به ویژه آمریکا و فرانسه) در لبنان؛ و جنگ علیه دولت امین جمیل، که با فشار اسرائیل بر سر کار آمده بود.

از این رو، ظهور حزبالله در جنوب شیعه نشین لبنان، نتیجه جنایات قدرت های بیگانه به طور اعم و اسرائیل به طور اخص بود. حزب الله که  نه تنها نجات لبنان را از شر اسرائیل را یک هدف می داند  بلکه نابودی این دشمن را آرمان خود قرار داده است.