به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، «محمدحسن قدیری ابیانه» در یادداشتی نوشت: در آستانه سروصدای تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی که به ادعای کاخ سفید با هدف توقف کامل صادرات نفت ایران و تغییر رفتار کشورمان طراحی و عملیاتی میشود، روابط تهران – مسکو بهمنظور کاستن از تبعات فشارهای واشنگتن، بار دیگر در کانون توجهات رسانهای قرارگرفته است.
طبیعی است که روسیه، ایران و یا هر کشور دیگری در چنین شرایطی بر اساس منافع خود تصمیمگیری میکند و امر و نهی آمریکا به کشورها برای انتخاب گزینه قطع تعامل با ایران یا مواجهه با تحریمهای وزارت خزانهداری، چیزی جز لگدمال کردن قوانین بینالمللی و اجرای قانون جنگل در اتاقهای شیک کاخ سفید، نیست.
در حال حاضر بین ایران و روسیه در روابط دوجانبه، منطقهای و جهانی منافع مشترک قابلملاحظهای وجود دارد، ازجمله اینکه جمهوری اسلامی و روسیه هر دو از داعیهداران واقعی مبارزه با تروریسم هستند، چراکه تکفیریها برای طرفین خطرآفرین و دردسرسازند و درنتیجه، روابط نزدیکی برای دفع شر تروریستها شکل دادهاند. افزون بر این، تهران و مسکو از حق قانونی دفاع سوریه از تمامیت ارضی اش حمایت کرده و با دعوت دمشق بهطور رسمی وارد کارزار تار و مار کردن تروریستها شدهاند.
هر 2 کشور در دفاع از حق حاکمیت دولت و مردم مواضع یکسانی اتخاذ کردهاند، ورود غیرقانونی و بی دعوت آمریکا و متحدانش در قالب ائتلاف دروغین ضدتروریسم را مردود شمرده و عرصه را بر آنها تنگ کردهاند. این یکی از عرصههای مشترک همکاری بین ایران و سوریه است که صلح و ثبات را برای هر دو کشور به ارمغان آورده و آثار بسیار مثبتی نیز برای منطقه به همراه داشته است. روسیه در این مسیر، از مواضع ایران در جنگ یمن نیز جانبداری قاطعی کرده و اتهامات عربستان و آمریکا در این خصوص که همواره متوجه کشورمان بوده است را با حق وتو باطل کرده است.
به بیان دیگر، با تصمیم مسکو برای ورود به تحولات سوریه برای مقابله با گسترش تروریسم، همکاریهای منسجمی میان جمهوری اسلامی ایران و روسیه شکل گرفت که درنهایت پس از ارتقای این همکاری به روابط راهبردی، امروز شاهد فصل جدیدی از این روابط هستیم که میتواند زیربنای هماهنگیهای افزونتر در مقابله با اقدامات ثباتزدای آمریکا باشد.
از سوی دیگر، آمریکا با بهانههای واهی و مندرآوردی، روسیه و ایران را زیر فشار قوانین تحریمی خود قرار داده و اروپا هم به جهت تابعیت محض از واشنگتن، در همراهی با کاخ سفید برای افزایش فشارها بر تهران و مسکو از هر راهی که ممکن بود، واردشده است.
آمریکا و اروپا وجوه اشتراک بسیاری در خصومت با هر دو کشور دارند و واشنگتن – بروکسل گرچه لبخند دیپلماتیک به روسیه میزنند ولی درعینحال، حاضر به رفع تحریمهای این کشور نیستند، کما اینکه اروپا سیاست وقتکشی در ارائه بسته حمایتی از برجام را برای فرار از انجام تعهداتش در پیشگرفته؛ تکلیف آمریکا با انقلاب اسلامی هم که اظهر من الشمس است.
در این شرایط، سران ایران و روسیه گامهای بلندی برای ارتقاء همکاریهای استراتژیک برداشتهاند و ازآنجاکه هر دو طرف، کشورهای بزرگ و مستقلی هستند، بالاتفاق از داغ شدن تنور روابطشان سود میبرند. بهعنوان نمونه، در سفری که آقای دکتر «ولایتی» برای ابلاغ پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی و ریاست جمهوری به مسکو داشتند، از سرمایهگذاری 50 میلیارد دلاری روسیه در صنایع نفت و گاز کشورمان سخن به میان آمده است.
این سرمایهگذاری و نظایر آن، ضمن آنکه از اثربخشی تحریمها میکاهد، سوددهی را برای دو طرف به ارمغان آورده و از ظرفیت تشکیل تروئیکای اقتصادی با حضور چین برخوردار است.
نکتهای که در سفر دکتر ولایتی به مسکو وجود دارد، تقدم آن بر سفر ترامپ به مسکو است که قطعاً با نیت ترغیب پوتین به عدم مقاومت روسیه در برابر تحریمهای ایران صورت گرفته، ضمن اینکه نتانیاهوی «دورهگرد» نیز همزمان با سفر هیئت ایرانی به دیدار رئیسجمهور روسیه شتافته است. روابط دیپلماتیک روسیه با رژیم صهیونیستی، یکی از نقاط تفاوت دیدگاههای ما و روسیه به شمار میآید اما درعینحال باید به این موضوع نیز توجه داشت که مسکو در موارد متعددی از اجابت درخواستهای اسرائیل خودداری کرده و از سوی دیگر، به خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم علیه ایران واکنش منفی نشان داده که این خود، نقطه عطفی برای آغاز فصلی نو در مراودات دیپلماتیک ایران و روسیه به شمار میآید. در این خصوص نشریه آمریکایی «نیویورکر»، تحلیل جالبی در همنوایی مواضع تهران و مسکو از ناحیه سلطهطلبی کاخ سفید ارائه کرده است. این نشریه با اشاره به تصمیم دولت ترامپ برای مانعتراشیها در برجام نوشت: «برخورد تند ترامپ با توافق هستهای از زمان ورودش به کاخ سفید باعث شد تا همکاریهای تاکتیکی ــ نظامی تهران و مسکو به شراکت راهبردی ارتقا یابد. ایران و روسیه نشان دادند که در بحث امنیت و حل بحرانهای منطقهای قصد عقبنشینی در مقابل هژمون واشنگتن را ندارند.»
روسیه در مسئله هستهای نیز مواضع بسیار مناسب و خوبی در قبال ایران داشت و ضمن پذیرش ساخت نیروگاه نیمهتمام هستهای بوشهر که آلمانیها آن را رها کرده بودند، بارها از حق ایران در برخورداری از انرژی صلحآمیز هستهای دفاع کرده است.
در ماجرای مناقشه موشکی غرب با کشورمان که تمام سعی خود را بر تحریم قدرت دفاعی ایران قرار دادهاند، روسیه هرچند با تأخیر به تعهدش برای فروش سامانه پدافند هوایی اس-300 عمل کرد، اما در مقایسه با رویکرد غرب، سیاستی منصفانه و منطقی را در پیشگرفته است. از طرفی، درحالیکه اروپا و آمریکا از فروش هواپیماهای مسافربری به کشورمان خودداری کردهاند، روسیه پیشنهاد فروش هواپیماهای غیرنظامی پیشرفته به ایران داده است.
مخفی نماند که تحکیم ارتباط با کشورهای پرنفوذ آسیایی بههیچوجه به معنای وابستگی به این کشورها و نفی استقلال جمهوری اسلامی نیست، بلکه بر اساس تجربه تاریخی، روسیه، چین و دیگر کشورهای این منطقه در معاهدات دو یا چندجانبه، قابلاعتمادتر از اروپاییها بودهاند و بهمراتب بهتر عمل کردهاند.
از این منظر، رهبر حکیم انقلاب نیز بر نگاه به شرق و گسترش روابط با کشورهای این منطقه، تأکید داشته و حتی یادگیری زبان قدرتهای آسیایی را مقدم بر آموزش زبان انگلیسی دانستهاند که ناظر بر دوراندیشی درباره رفتار غرب با کشورمان است.
و بالاخره اینکه در شرایطی که ترامپ سیاست صفر کردن صادرات نفت ایران و افزایش تحریمهای اقتصادی از یکسو و تغییر معادلات سوریه بهنفع رژیم صهیونیستی را در دستور کار قرار داده است، گفتگو با طرفهای روسی و چینی بهعنوان کشورهای مشترکالمنافع در برخی موضوعات اقتصادی و امنیتی، تصمیمی خردمندانه و بر اساس منافع ملی محسوب میشود که در کنار توجه شایسته و بایسته به ظرفیتهای درونی، میتواند به شاهراهی برای برونرفت از شرایط تحریمی پیش رو بدل شود.
منبع: روزنامه حمایت