به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع پرس، علیاکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل چهارشنبه گذشته راهی مسکو شد تا پیامهای رهبر معظم انقلاب اسلامی و رئیس جمهور ایران را به رئیس جمهور روسیه ابلاغ کند. این سفر در شرایطی انجام شد که آمریکا از توافق برجام خارج شده و قصد دارد، تحریمهایی را علیه ایران اعمال کند؛ لذا ضرورت اجرایی شدن سیاست نگاه به شرق دوچندان شده و این در حالی است که تهران و مسکو در مسائل منطقه ای به ویژه در تحولات سوریه همکاری نزدیکی با یکدیگر دارند.
به منظور بررسی ابعاد مختلف سفر دکتر ولایتی به مسکو و افزایش همکاری های ایران و روسیه در تمام زمینه ها با سعد الله زارعی استاد دانشگاه و کارشناس تحولات غرب آسیا گفتوگویی انجام شده که ماحصل آن در ذیل آمده است:
سعدالله زارعی در ارتباط با اهمیت سفر علی اکبر ولایتی به روسیه اظهار داشت: از هنگامی که ایران درخواست دیدار با رئیس جمهور روسیه را داد تا زمانی که این دیدار انجام شد، یک هفته طول کشید. این موضوع، نمایانگر توجه روس ها به ایران به عنوان یک کشور مهم و قابل اتکاء در غرب آسیاست. در اینجا باید گفت که مهم ترین موضوع این سفر، برداشتن یک گام مهم در راهبردی کردن مناسبات ایران و روسیه است. یعنی اینکه ما به چارچوب یک همکاری دراز مدت دست پیدا کنیم، به گونه ای که همکاری مزبور پاسخگوی نیازها باشد. در حقیقت، این همکاری ها نباید به تعاملات نظامی و امنیتی محدود شود بلکه باید حوزه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و سایر بخش ها را فرا بگیرد تا در سایه آن، نیازهای دو کشور در زمینه های مختلف تامین شود.
باز بودن درب شرق
این کارشناس تحولات غرب آسیا با اشاره به استقبال مقامات کرملین از دکتر ولایتی گفت: این موضوع نشان می دهد، هنگامی که غرب در حال فشار آوردن به جمهوری اسلامی ایران است و هر روز یک بهانه ای را برای وارد کردن فشار جدیدی علیه تهران دست و پا می کنند، درب شرق به سهولت بر روی جمهوری اسلامی ایران باز است و با وجود تلاش آمریکا و متحدانش، تهران می تواند روابط خود را با آسیا که در آن کشورهای قدرتمندی وجود دارد، به نقطه مهمی برساند، به طوری که امکان تهدیدات اقتصادی از نوع آنچه که این روزها از سوی آمریکا شاهدیم، وجود نداشته باشد، بنابراین سفر دکتر ولایتی به روسیه گامی در راستای تامین این مهم به شمار می رود.
نیاز 2 جانبه تهران و مسکو
وی در پاسخ به این پرسش «آیا همکاری راهبردی بین ایران و روسیه نیازی دوجانبه است؟» خاطر نشان کرد: این همکاری مورد نیاز دو کشور است، زیرا ایران و روسیه در حال شکل دهی به یک سامان جدیدی از اقتدار ملی و منطقه ای خود هستند. یعنی روسیه در حال احیای اقتصادی و تثبیت موقعیت سیاسی و امنیتی خود در منطقه است. اینها ویژگی هایی است که شامل ایران نیز می شود. یعنی تهران هم در حال ساماندهی اقتصادش و مدیریت تحولات پیرامونی خود در منطقه است. این مسائل سبب پیوند جدی بین ایران و روسیه می شود.
اقدام بر اساس نقشه راه
زارعی در ارتباط با همکاری ایران و روسیه در تحولات سوریه و مخالفت آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان با چنین همکاری هایی گفت: این مخالفت ها همواره وجود داشته و این موضوع تازه ای نیست. روس ها هم نشان داده اند که به این مخالفت ها توجهی نمی کنند. در واقع، ایران و روسیه بر اساس یک تصویر روشن ، یک نقشه راه و دستور العمل مشخص، اقدامات خود را در سوریه انجام می دهند. این اقدامات، بر اساس یک چارچوب حقوقی و سیاسی قابل قبولی انجام می شود. بنابراین مخالفت هایی در این زمینه وجود دارد، زیرا غربی ها نه با بازسازی قدرت روس ها موافقند و نه با قدرت یابی بیشتر جمهوری اسلامی ایران. طبیعتا آنها مخالفت های خودشان را انجام می دهند اما آیا این مخالفت ها در همکاری های ایران و روسیه تاثیرگذار خواهد بود؟ در پاسخ می توان گفت به همان اندازه که تاکنون اثر داشته در آینده هم می تواند تاثیر گذار باشد اما اگر اثرگذاری غرب بر روی همکاری ایران و روسیه را ضعیف ارزیابی کنیم، بدیهی است که در آینده نیز همین گونه خواهد بود.
راهبردی کردن همکاری ها
این کارشناس تحولات غرب آسیا درباره ضرورت توسعه همکاری های ایران و روسیه در بخش های اقتصادی، بارزگانی و ... اظهار داشت: طی سال های گذشته در محافل داخلی یکی از انتقادهایی که به روابط تهران و مسکو می شد، این بود که مناسبات ایران با روسیه، روابط یک بعدی است و این روابط در حوزه نظامی امنیتی آن هم در محیط منطقه ای خلاصه می شود لذا این نوع روابط، مطلوب نیست و شکننده است و حتی می تواند روابط نظامی و امنیتی ایران را دچار مشکل کند. سفر دکتر ولایتی به مسکو یکی از اقداماتی است که در پاسخ به این مسئله انجام شد. به دنبال این سفر قرار است همکاری های ایران و روسیه به صورت یک پکیچ ( مجموعه ) باشد. در حقیقت، تهران در حال طی کردن مقدمات راهبردی کردن مناسبات خود با روسیه در تمام زمینه هاست. نا گفته نماند، ایران در حال رایزنی برای راهبردی کردن همکاری هایش با چین و هند است . در واقع، راهبردی کردن مناسبات با دیگر کشورها می تواند وضعیت با ثباتی را برای ایران و غرب آسیا فراهم و مشکلات منطقه را حل و فصل کند.
استفاده از ظرفیت های بین المللی
این استاد دانشگاه در ارتباط با سیاست «نه شرقی نه غربی» جمهوری اسلامی ایران گفت: این سیاست به معنای نفی پذیرش سیطره، سلطه و نفوذ یکطرفه قدرت ها بر کشور است. امروز ما با یک غرب و یک جهان غیر شکل یافته روبرو هستیم. منظور از جهان غیر شکل یافته مناطق سیال در حوزه چین، روسیه، هند و به طور کلی قاره آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین است. اصلا در این مناطق سلطه شرقی وجود ندارد. این در حالی است که سخن ما در ارتباط با همکاری های راهبردی با دیگر کشورها برای حل و فصل مسائل خود و منطقه است و در این موضوع تردیدی نیست که ما باید بتوانیم از ظرفیت های بین المللی برای تقویت جمهوری اسلامی و به شکست کشاندن دشمنی ها علیه آن استفاده کنیم. این موضوع، هیچ تضادی با سیاست نه شرقی نه غربی کشور ندارد.
تبلیغات منفی
زارعی در پاسخ به افرادی که مدعی هستند سیاست نگاه به شرق به سلطه دولت های قدرتمند شرقی بر کشور منجر می شود، اظهار داشت: در ارتباط با مناسبات ایران با قدرت های آسیایی در کشور با یک نوع تبلیغات منفی و مغرضانه روبرو هستیم. این تبلیغات توسط مخالفان قدرت یابی ایران و کشورهای آسیایی صورت می گیرد. آنها با پنهان کردن نگرش های غربگرایانه خود و با استفاده از بعضی الفاظ، اسناد و رخدادهای تاریخی چنین وانمود می کنند که نگران سیطره روسیه یا چین بر کشورند، اما هنگامی که دلائلشان مورد بررسی قرار می گیرد، متوجه می شویم، حساسیتی که درباره مناسبات ایران و روسیه یا تهران و پکن دارند، به هیچ وجه در خصوص روابط ایران و انگلیس ندارند. این در حالی است که دشمنی انگلیسی علیه ایران یک دشمنی جاری است. یعنی همین الان ما شاهد کارشکنی های انگلیسی ها علیه منافع ملی ایران در بسیاری از موضوعات هستیم. همین مسئله شامل آمریکایی ها و فرانسوی ها هم می شود. این در حالی است که ما حداقل در یکصد سال گذشته شاهد هیچ نقطه تاریک و منفی در مناسبات ایران با روسیه ، چین یا هند نبوده ایم.
ذهنیت هدایت شده
وی در پایان با انتقاد از کسانی که تصور می کنند تامین منافع ملی کشور در گروی همکاری با غرب است، خاطر نشان کرد: این افراد دارای یک ذهنیت هدایت شده هستند، پشت صحنه این ماجرا محافل استعماری قرار دارند که از راه های مختلف در حال پمپاژ این بدبینی همکاری راهبردی با شرق هستند.
منبع: تسنیم