گروه دفاعی امنیتی
دفاع پرس، رحیم محمدی؛ پیشرفت تکنولوژی در بخش نظامی روز به روز در حال به روز شدن است به نحوی که صنایع نظامی کشورهای مختلف در رقابت با یکدیگر در صدد هستند تا از فناوری‌ها نهایت استفاده را در این بخش استفاده کنند؛ لذا ساخت انواع رادار را می‌توان به عنوان یکی از بخش‌هایی ذکر کرد که با کمک فناوری‌های نوین توانسته تسهیلاتی را در بخش‌های مختلف نظامی ایجاد کند.
با توجه به این موضوع یکی از رادار‌هایی که ساخته شده و در دوران دفاع مقدس از سوی ارتش بعث عراق به منظور رصد تحرکات رزمندگان اسلام مورد استفاده قرار می‌گرفت، رادار مراقبت زمینی به نام «رازیت» ساخت فرانسه است که در ادامه به صورت اجمالی به معرفی این رادار می‌پردازیم.
کارکرد کلی رادار
رادار، یک دستگاه رادیویی است که برای مشاهده جسم‌ها و اندازه‌گیری برخی ویژگی‌های آن‌ها بوسیله موج‌های رادیویی بکار می‌رود. کاربرد سنتی رادار و محل پیدایش و رشد آن در صنایع نظامی و هوانوردی است. در صنایع نظامی نقش اصلی یک سامانه راداری، نظارت بر یک گستره بزرگ و تشخیص جسم‌های متحرک، ردیابی هدف‌ها و استخراج مشخصه‌هایی مانند فاصله، جهت، سرعت، ارتفاع و اندازه هدف است. رادار‌های نظامی برای کاربرد‌های نظارت، ردیابی هدف، هدایت و ناوبری، ساخته می‌شوند؛ بنابراین تمام رادار‌های مراقبت زمینی بر مبنای اندازه‌گیری و سنجش انعکاس امواج الکترومغناطیسی هدف کار می‌کنند به این صورت که امواج مزبور توسط دستگاه رادار ارسال می‌شود.
حال با توجه به اینکه امواج و تشعشعات برگشتی از یک هدف متحرک از نظر فرکانس با یکدیگر متفاوت است، می‌توان با مقایسه فرکانس‌های ارسالی و برگشتی به وجود یک شی یا هدف متحرک پی برده و یک ارزیابی از نوع و ماهیت حرکت به عمل آورد و حتی در شرایط مطلوب می‌توان حرکت یک زن و یا مرد را از یکدیگر تشخیص داد.
ایجاد و ارسال امواج رادیویی مستقیم امکان کشف و ردیابی مسیر هدف را میسر می‌کند. به این معنی که مراقبت از یک منطقه با هرنوع مشخصات، مستلزم پوشیده شدن آن منطقه به وسیله امواج ارسالی از رادار است و رادار‌های مدرن بجز رادار‌های کوچک دارای وسعت دید بیشتری هستند.
رادار مراقبت زمینی «رازیت»
رادار رازیت ساخت کشور فرانسه است که ویژگی‌هایی، چون اطمینان پذیری بالا، مقاومت مناسب در برابر اخلال‌های الکترونیکی و توان کشف هدف مناسب به صورت گسترده، توسط یگان‌های کنترل صحنه نبرد و پست‌های فرماندهی به کار گرفته می‌شود.
این رادار یک رادار کنترلی است که به مدد نسبت سیگنال به نویز بسیار بالا، توانایی کشف هدف‌های هوایی، کشتی‌ها و حتی ادوات زرهی سنگین در صحنه نبرد را دارد؛ مجموعه فرستنده و گیرنده رادار رازیت به دلیل امکان قرار گرفتن به دور از سایت هدایت اصلی و متعلقات سبک، قابلیت بقا پذیری بسیاری در صحنه‌های خطرناک نبرد دارد.
تعدادی از رادار‌های رازیت ارتش بعث عراق در عملیات‌های کربلای ۴ و ۵، والفجر ۸، جنگ نفتکش‌ها و عملیات حمله به سکو‌های «البکر» و «الامیه» توسط رزمندگان سپاه و ارتش منهدم شدند. البته ده‌ها دستگاه از این رادار‌ها در دوران دفاع مقدس به غنیمت گرفته شد و پس از خاتمه جنگ تحمیلی این رادار با کمک مهندسی معکوس به طور گسترده تولید و به کار گرفته شد.
انواع رادار‌های مراقبت زمینی
سه نوع رادار مراقبت زمینی توسط فرانسه ساخته شده که به اسم «رازیت» شناخته می‌شوند. کوچک‌ترین این رادار‌ها دارای بردی معادل ۱۰ کیلومتر بوده که به وسیله نفر حمل می‌شود.
اما این رادار‌ها سه نوع هستند که عبارت‌اند از «۷۲ آ» که به نام «راپیر» خوانده می‌شود و «۷۲ ب» و «۷۲ ث». البته این رادار‌ها از نظر مشخصات با یکدیگر مشابه بوده و فقط از نظر تجهیرات و نوع کار با یکدیگر اختلاف دارند.
الف) رادار ۷۲ آ. (راپیر)
این رادار دارای بردی معادل ۲۰ کیلومتر بوده که علاوه بر آن دارای فیلتر و کلید‌هایی جهت تصفیه امواج است. آنتن این دستگاه از راه دور کنترل شده و می‌تواند برای دیدن یک منطقه حرکت کرده و یا به صورت ثابت نگه داشته شود.
هدف‌ها بر روی یک صفحه ظاهر شده و صدای حاصل از آن به وسیله گوشی متصدی دستگاه شنیده می‌شود و متصدی دستگاه می‌تواند برد آن را از ۵/۲ کیلومتر تا ۲ کیلومتر تعیین کند. آنتن این رادار قابلیت تنظیم در برد بوده و می‌تواند به صورت خطی یا مدور انتخاب شود. همچنین این رادار دارای تجهیزات و امکانات ضدالکترونیک بوده و امکان نصب شدن بر روی سه‌پایه و یا خودرو را هم دارد. علاوه براین می‌تواند مجهز به یک دستگاه نشان‌دهنده تلویزیونی راه دور تعقیب‌کننده اتوماتیک برد و تنظیم‌کننده زاویه آنتن از راه دور و دو زاویه ۳ درجه شود.
اطلاعات فنی دستگاه
فرکانس دستگاه:۲۰۰ مگاهرتز
حداکثر قدرت: ۳ کیلو وات
برد تشخیص: برای نفرات پیاده ۱۴ کیلومتر و برای خودرو‌های متحرک بیش از ۳۰ کیلومتر
دقت: ۲۰ متر در برد ۸ میلیمتر در سمت
نوع ظاهرشدن هدف: صفحه رادار تا مختصات شبکه
وزن: ۷۰ کیلوگرم که می‌تواند به چهار قسمت تقسیم شده که سنگین‌ترین آن ۲۵ کیلوگرم است
قدرت تخلیه: ۵۰ وات در ۲۸ ولت
درجه حرارت محیط کار: ۴۰ تا ۵۵ درجه سانتی‌گراد
ب) رازیت ۷۲ ب
وزن این رادار که کمتر از رادار «۷۲ آ» است می‌تواند بر روی دستگاه کنترل نیز سوار شود؛ همچنین جهت آنتن رادار که بوسیله دست کنترل می‌شود، برای تجسس بر روی یک محور خاص و ثابت مناسب است.
اطلاعات فنی
رادار ۷۲ ب. مشابه رادار ۷۲ آ. بوده و فقط در موارد زیر با یکدیگر اختلاف دارند.
دقت: ۲۰ متر در برد و ۱۰ میلیمتر در سمت
نوع ظاهرشدن هدف: صفحه نشان‌دهنده بهصورت ترانزیستوری بوده که با استفاده از چراغ‌های «دیود» جهت، تعیین برد و هدف مشخص می‌شود.
وزن: ۵۰ کیلوگرم
قدرت تخلیه: ۱۰۰ وات
پ) رازیت ۷۲ ث
این رادار از نوع برد کوتاه (۱۰ کیلومتر بوده) که مشابه رادار ۷۲، ولی با تجهیزات کمتر است. با این حال می‌توان آن را درصورت نیاز به یک کامپیوتر برای تبدیل مختصات قطبی و شبکه مجهز کرد.
بصیر ۱۱۰ یا رازیت
این رادار نیز که برای استفاده در مأموریت‌های مراقبت زمینی و پایش مرز‌ها ساخته شده با کمک داده‌های تولیدی این رادار کار مدیریت منطقه تحت پوشش و دیده بانی سامانه‌ای ممکن شده و حتی نوع اهداف نیز تشخیص داده می‌شود.
این رادار به سامانه مکان یابی جهانی نیز مجهز بوده و توانایی تشخیص سرعت اهداف را دارد؛ شبکه‌سازی و کنترل از راه دور، فرستنده و گیرنده از نوع نیمه هادی، برخورداری از کنسول و سامانه پردازش رایانه‌ای و کارکرد در باند ایکس از دیگر قابلیت‌های رادار بصیر است.
برد آشکارسازی بصیر برای نفر پیاده ۶ کیلومتر، برای خودروی سبک ۱۲ کیلومتر، خودروی سنگین ۲۰ کیلومتر و برای بالگرد‌ها ۲۵ کیلومتر است و با توجه به تسلیحات محموله در بالگرد‌های دنیا که برد‌های بسیار کمتر از ۲۵ کیلومتر دارند، بصیر در صورت نیاز می‌تواند در نقش هشدار زودهنگام برای واحد‌های پیاده در خطوط مقدم ایفای نقش کرده و به هدف‌گیری سریعتر سامانه‌های توپخانه‌ای و موشک‌های دوش پرتاب کمک کند.
انتهای پیام/۲۳۱
