به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع پرس، دولت آمریکا معتقد است که از طریق فشار اقتصادی میتواند ایران را به تسلیم شدن وادار کند. اما این اعتقاد، با تجربههای چند دههای جمهوری اسلامی ناسازگار است. در گذشته، ایران فشارهای اقتصادی زیادی را تجربه کرده، اما توانسته چالشها را مدیریت کند.
دولت دونالد ترامپ پس از خروج از توافق هستهای به طور فعالانه کارزار اعمال فشار حداکثری اقتصادی را به راه انداخت. هفته گذشته، نخستین دور از تحریمهای ایران را اجرا کرد و قرار است در ماههای آینده دور دوم تحریمهای ایران را هم اجرا کند. این اقدامات با محکومت جهانی مواجه شد. اکثر کشورهای مهم جهان، از جمله متحدان نزدیک واشنگتن در اروپا، همگی با تلاشهای کاخ سفید برای نابود ساختن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مخالفت میکنند. علاوه بر این کشورها، حتی در داخل آمریکا هم رسانهها از رویکرد نادرست ترامپ انتقاد میکنند.
در همین رابطه، وبگاه مجله واشنگتناگزمینر، طی یادداشتی به قلم دانیل دیپتریس، خروج ترامپ از برجام و اجرای تحریمها را یک اشتباه ژئوپولیتیک دانست و نوشت: تصمیم کاخ سفید در خصوص خروج یکجانبه از یک توافق چندجانبه ممکن است در زمره یکی از جدیترین اشتباهات ژئوپولیتیک دهه کنونی قرار گیرد. پرسش این است که دولت (ترامپ) چه کاری برای کم کردن تبعات ناخواسته میتواند انجام دهد. در سیاست اعمال فشار ترامپ بر ایران، اشکالات متعددی وجود دارد. اولین آنها، توقع دولت مبنی بر اینکه مقامات سیاسی ایران به درخواست آمریکایی تسلیم خواهند شد.
به گفته این مجله، منطق دولت آمریکا این است که افزایش نارضایتی اقتصادی و احساسات ضدحکومتی در ایران باعث خواهد شد که مقامات بلندپایه آن مجددا با آمریکا وارد دیپلماسی هستهای شوند. تندروهای ضدایرانی که در شورای امنیت ملی آمریکا حضور دارند معتقدند که اگر ایران با فشار اقتصادی مواجه شود، برای کمتر کردن فشارها، امتیاز خواهد داد.
با این حال واشنگتناگزمینر در رد این منطق نوشت: اما ایران، یک ملت عادی نیست که به سادگی تسلیم شود (اگر تسلیمی در کار باشد). بلکه ایران، ملتی است که توسط رژیمی هدایت میشود که به مبارزه با قدرتهای خارجی که شروط دیکته میکنند، شدیدا افتخار میکند.
به گفته این مجله، گمان اینکه ایران به سرعت تسلیم خواهد شد، چگونگی عمل کردن ایران در چند دهه را نادیده میگیرد. در حقیقت، دست و پنجه نرم کردن با انزوای اقتصادی و دیپلماتیک، پدیده جدیدی برای جمهوری اسلامی نیست. در طول چهار دهه عمر نظام جمهوری اسلامی، زمانی نبوده که در آن فشار اقتصادی، فداکاری یا جنگ نبوده است. ایران هشت سال، بدون هیچ حمایت خارجی در برابر عراق جنگ کرد. جمهوری اسلامی، نظامی است که تسلیم را ضعف نهایی میداند.
از دیدگاه این مجله، اشتباه دیگر ترامپ این است که به دو رقیب آمریکا، یعنی چین و روسیه، فرصت داد تا خلأ را پر کنند. واشنگتناگزمینر ادامه داد: واشنگتن با ممنوع کردن مجموعه بزرگی از فعالیتها و معاملات تجاری با ایران و فشار آوردن به شرکتهای غربی برای خروج از بازار ایران، ناخواسته به چین و روسیه - دو کشوری که استراتژی امنیت ملی خود دولت ترامپ آنها را رقبای استراتژیک آمریکا میداند- یک فرصت طلایی داد تا خلأ موجود را پر کنند.
در ادامه یادداشت آمده: پروژهای نفت و گاز که زمانی سرمایهگذاری مشترک شرکتهای انرژی غربی و چینی بود، اکنون احتمالا توسط پکن بلعیده خواهند شد. در ایران میتوان پول زیادی درآورد. کشوری در حال رشد که ۸۰ میلیون جمعیت دارد. با توجه به اینکه شرکتهای فرانسوی، بریتانیایی و آلمانی دیگر در بازار رقابت نخواهند کرد، چین به خوبی از این امر بهره خواهد برد.
براساس تحلیل واشنگتناگزمینر، پکن برای کشورهایی همچون ونزوئلا و سریلانکا یک بانک و وامدهنده بزرگ بوده است و این استراتژی را در ایران هم دنبال خواهد کرد. چین با تعمیق نفوذش در منطقه خلیج فارس، یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت در جهان را وارد مدار خود خواهد کرد. روسیه نیز از استراتژی کاخ سفید در برابر ایران بهره خواهد برد. ذخایر ارزی مسکو در اثر کاهش قیمت نفت و تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا به دلیل مداخلهاش در اوکراین، به طور پیوسته درحال کاهش بوده است. اما با توجه به اینکه احتمالا یک میلیون بشکه از صادرات نفت ایران کمتر خواهد شد، روسیه قادر خواهد بود از عرضه کم و قیمت بالای نفت بهره ببرد. مضاف بر این، واشنگتن برای تضمین اینکه حذف نفت ایران از بازار نفت به افزایش قیمتهای بنزین در آمریکا منجر نمیشود، به اتکا بر افزایش تولید نفت عربستان ادامه خواهد داد.
این مجله در ادامه خواستار باز نگه داشتن کانالهای ارتباطی کاخ سفید با ایران شد و تصریح کرد: عاقلانه خواهد بود که کاخ سفید کانالهای ارتباطی با ایران را باز بگذارد. بویژه در زمانی که تنشها میان واشنگتن و تهران در حال تصاعد است.
در پایان یادداشت آمده: مهمترین کاری که آمریکا میتواند انجام دهد این است که یک درس ارزشمند بگیرد در سیاستورزیهای جهانی، یک تصمیم میتواند بر سایر حوزههای سیاست خارجی آمریکا تاثیر بگذارد. اگر این تصمیم، یک تصمیم ضعیف باشد، ظرفیت آمریکا برای دفاع از منافعش هم ممکن است تضعیف شود.
منبع: فرارو