گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: سه سال پیش در روز عید قربان حدود 450 نفر از حاجیان ایرانی در فاجعه‌ی منا جان خود را از دست دادند؛ فاجعه‌ای که به گفته مسوولان ایرانی حدود هفت هزار قربانی بر جای گذاشت.
فاجعه منا اگرچه در گذر زمان در اذهان مردم کم‌رنگ شد، اما هنوز داغ آن بر سینه‌ی خانواده‌ها و نزدیکان قربانیان آن سنگینی می‌کند. خانواده‌های قربانیان این فاجعه در طول این سه سال بارها با مراجعه به نهادهای مختلف در خصوص ابعاد مختلف این فاجعه سوالاتی پرسیده اند که بی جواب مانده است و این عدم پاسخگویی و روشن نشدن ابعاد فاجعه باعث ناراحتی بیشتر آن‌ها شده است.
سال گذشته جمعی از خانواده‌های شهدای منا برای شنیدن پاسخ مسوولان حج و زیارت در رابطه با سوال‌های بی‌جوابشان به این سازمان مراجعه کردند که با بی‌مهری مواجه شدند و متاسفانه به برخورد فیزیکی بین دختر یکی از شهدا و نگهبانان سازمان حج و زیارت منجر شد که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت.
به گفته همسر شهید سید حمیدرضا حسینی، شهید خبرنگار فاجعه‌ی منا، خانواده‌های شهدا مکرراً برای شنیده شدن صحبت‌هایشان و نتایج پیگیری‌ها و بررسی‌های این فاجعه درخواست صحبت با مسوولان مربوطه را داده‌اند اما با بی تفاوتی و بی مهری مواجه شده‌اند. شاید بتوان گفت این عدم توجه و پیگیری ابعاد فاجعه مهمترین مسئله ای باشد که خانواده های شهدای منا امروز با آن دست به‌گریبانند و بیشتر از رسیدگی به وضع معیشتی و پرداخت غرامت به دنبال پاسخی برای سوالات بی جوابشان هستند. در ایام سالروز این فاجعه خبرنگار دفاع‌پرس با «زهرا شعبانی» همسر شهید خبرنگار «سید حمیدرضا حسینی» به گفتوگو نشسته است تا برخی گلایه های خانواده شهدای منا را از زبان این همسر شهید بشنود. در ادامه بخش اول این مصاحبه را می خوانید.
دفاع پرس: سه سال از حادثه منا می گذرد این سال ها بر شما چطور گذشت؟
خیلی سخت، داغ بسیار سختی بود، شاید برای ما به خاطر مشکلاتی که بعدش به‌وجود آمد و احساسی که بعد از حادثه به ما دست داد از اینکه خون شهیدمان پایمال شده است، سخت تر هم گذشت. گاهی فکر می کنم یکی از دلایلی که بعد از سه سال برای ما و خانواده های دیگر فاجعه منا این داغ تازه است و فرصت سوگواری پیش نیامده به خاطر مشکلات و کم لطفی هایی است که بعد از فاجعه پیش آمد. این اتفاق سخت گذشت و سخت تر هم می شود چون عظمی نمی‌بینیم و این بی تفاوتی مسوولان خانواده شهدای منا را آزار می دهد. احساس اینکه خون عزیزمان پایمال شده حس بدی است.
دفاع پرس: مشکلی که می گویید چیست؟
اصل این فاجعه هنوز برای ما سوال است.
دفاع پرس: یعنی اصل این اتفاق سوال بی پاسخی را در ذهن خانواده ها به جا گذاشته است؟
بله. اینکه بلاخره چطور این اتفاق افتاده است. عزیزان ما قانونی ویزای کشوری را گرفته و برای مناسک دینی وارد عربستان شدند که این اتفاق افتاد. چرا این حجم از کشته بر جای ماند و چرا عربستان مسوولیت آن را قبول نمی کند؟ 500 نفر ایرانی و مجموعا هفت هزار حاجی چطور در یک ساعت کشته شدند؟
یک بار اخبار اعلام کرد از وقتی عربستان به یمن حمله کرده شش هزار یمنی به شهادت رسیده است. این آمار طی سه تا شش سال اتفاق افتاده، در منا چه کردند که در عرض یک ساعت هفت هزار نفر به شهادت رسیدند. این سوال ها آدم را گیج می کند. روزهای بعد فاجعه وقتی تصاویر را نگاه می کردیم انگار پیکرها بمباران شده بودند، به قول یکی از دوستان اگر رگبار هم می بستند چنین تلفاتی نداشت. چه شد این اتفاق افتاد؟ آیا فقط یک راه بستن ساده، یک عدم برنامه ریزی ساده، یک آب نرسیدن بود؟
اعضای بدن برخی پیکرها تخلیه شده بود
بحث کمیته حقیقت یابی که حضرت آقا دستور فرمودند به کجا رسید؟ ما 2 سال است حاجی به عربستان می فرستیم و واقعا چه تضمینی است این اتفاق تکرار نشود. عربستان اعلام کرد قضا و قدر بوده است حتی اگر این هم بود باید درست توضیح می دادند. برخی پیکرها که به کشور بازگشت وضعیت خیلی بدی داشتند. حتی اعضای بدن برخی پیکرها تخلیه شده بود.
اکثر شهدا با آزمایش دی ان ای شناسایی شدند، بسیاری از خانواده ها تقاضای کالبد شکافی داده بودند که گفتند محرمانه است. اینها همه باعث شک می شود. این حق خانواده است که بداند چطور عزیزش از دنیا رفته است. فاجعه ای رخ داده و مسوولان ابعاد آن را گسترده تر کردند. این اتفاق در این سه سال افتاده است و برای خانواده های شهدا دردناک است.
دفاع پرس: شما پیکر همسرتان را دیدی؟
نه، نگذاشتند چون شرایط بدی بود. متاسفم که اجساد به این شکل تحویل داده شد.
دفاع پرس: پیگیر دغدغه‌هایتان شدید؟
بله بارها. روزهای ابتدایی حادثه که خانواده ها حال خوشی نداشتند، بعد مدتی احساس کردیم باید کاری انجام شود. ما حتی شماره تلفن خانواده های دیگر را هم به سختی پیدا کردیم. سازمان حج و زیارت در این زمینه نیز با ما همکاری نمی کرد و انگار نمی خواست خانواده ها باهم در ارتباط باشند. از طریق نهادهای مختلف و به سختی خانواده ها را پیدا کردیم. خواستیم انجمنی ثبت کنیم تا از این طریق خودمان به دنبال کارها برویم اما اجازه ثبت انجمن ندادند.
دفاع پرس: دلیلشان چه بود؟
گفتند صلاح نمی دانیم چنین انجمنی ثبت شود. سال اولی که این فاجعه رخ داد، روز 22 بهمن خواستیم غرفه ای به یاد شهدا داشته باشیم که فقط عکس شهدا را به نمایش بگذاریم اما اجازه این کار را ندادند و ما از طریق سازمان دیگری این کار را انجام دادیم. سال گذشته اجازه برگزاری سالگرد به خانواده شهدا ندادند و گفتند الان حاجی در مکه داریم و ممکن است برای آن‌ها مشکلاتی ایجاد کند.
در واقع مشکلاتی که شما از آن صحبت کردید شامل 2 بخش می شود، بخش اول عدم پاسخگویی درست مسوولان نسبت به سوالات خانواده شهدای منا و دوم کم مهری و بی توجهی ها.
بله. ما حتی خواستیم روزی به نام شهدای منا در تاریخ رسمی کشور ثبت شود. این کار اصلا سخت نیست ولی انجام ندادند. حتی با تاکیدی که مقام معظم رهبری نسبت به فراموش نشدن حادثه منا داشته اند، می بینیم که تمام ارگان‌ها در حال انجام کاری هستند که فراموش بشود. عربستان که مشخص است دشمن است و ما از دشمن توقع نداریم، اما نهادهای کشور چه کرده اند؟ سازمان حج و زیارت به عنوان متولی حج چه کرده است؟ الان اگر وارد سازمان حج وارد بشوید هیچ نشانی از شهدای منا نمی بینید در صورتی که از این سازمان تقریبا 40 تا 45 مامور به شهادت رسیده اند. به ما گفتند شما اغتشاش می کنید و با حج مخالف هستید. گفتیم ما با حج مخالف نیستیم ولی اگر حاجی می برید چه تضمینی هست برای جانشان هست. گفتند ولیعهد عربستان تضمین جانی داده است، این یعنی سال پیش تضمینی نبوده؟! یکبار مسوولان صدا و سیما به ما گفتند چند ماه بعد از فاجعه منا از طریق سازمان حج با آن ها برخورد شده است که چرا می گوید فاجعه، این فقط یک حادثه بوده است.
دفاع پرس: با چه ارگان ها و نهادهایی صحبت کردید؟
به سازمان حج و زیارت که بارها مراجعه کردیم و جلسات زیادی برگزار شده است. سال گذشته جلوی در ورودی سازمان حج به ما حمله کردند و کیف یکی از دختران شهید را پاره کردند در حالی که می دانستند در آن روز به سازمان مراجعه می کنیم. بارها درخواست دیدار با وزیر خارجه و وزیر ارشاد را داشتیم. بارها خواستیم با مقامات بالاتر صحبت کنیم. وقتی برای پیگیری به سازمان حج می رویم می گویند طرف شما بنیاد شهید است. درست است بنیاد شهید بخشی از مسوولیت خانواده های شهدا را برعهده دارد ولی وظیفه اصلی پیگیری این فاجعه برعهده وزارت خارجه است.
مدتی پیش یکی از مسوولان وزارت خارجه گفت نمی توانیم کاری کنیم. این خیلی جمله بدی است و خیلی برای ما درد دارد. این سوال هست که آیا شما کاری کردید؟ در صحن علنی سازمان ملل حرفی زدید؟ شکایت نامه ای تنظیم کردید؟ من شهروند نمی توانم کاری کنیم این وظیفه دولت ما است.
دفاع پرس: تعهدات عربستان مبنی بر پرداخت دیه و غرامت به کجا رسید؟
چندی پیش جلسه ای با اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس برگزار شد، آقای فلاحت پیشه به عنوان رئیس این کمیسیون پیگیر هستند و امیدوارم به نتیجه برسند. درمورد حادثه جرثقیل عربستان مسئولیت را پذیرفته است و گفته خسارت می دهند ولی در موضوع منا اعلام کرده قضا و قدر بوده و ربطی به دولت عربستان ندارد. حتی سال گذشته گفتند خود زائران به خصوص زائران ایرانی مقصر اصلی هستند.
دفاع پرس: اسناد و مدارکی هم دال بر این ادعای عربستان وجود دارد؟
اگر بر فرض اسناد و مدارکی هم باشد دولت ایران تقاضای دیدن این اسناد را نکرده است، فیلم دوربین ها و مدارک دست دولت عربستان است و احتمال زیادی دارد سندسازی کنند. ما یکبار درخواست رسمی برای بازبینی دوربین ها ندادیم، یا درخواست ندادیم اجزای بدن شهدا را به ما بدهید. چرا اجساد شهدا خالی شده فرستاده شد و این اتفاق در سکوت ماند؟ ظلمی شده که وقتی بعد سه سال به آن فکر میکنم این حجم از بی مهری را باور نمی کنم.
هنوز 11 مفقود داریم و تا پارسال آقای قاضی عسگر قبول نمی کرد
بین شهدا کسانی را داشتیم که اشتباهی دفن شدند و 2 بار نبش قبر کردند. این موضوع برای یک خانواده خیلی سخت است. هنوز 11 مفقود داریم و تا پارسال آقای قاضی عسگر قبول نمی کرد. خانواده های مفقود خودشان آمدند با ایشان صحبت کردند تا قبول کرد. 11 نفر از حجاج هنوز مفقود هستند. کسانی که شهدایشان بدون اجازه دفن شدند فقط یک شماره قبر دارند. سال گذشته در مذاکرات حج حتی به رئیس سازمان حج و زیارت اجازه ندادند بر سر مزار این شهدا حاضر بشوند. خانم مرجان نازقلیچ فرماندار بندر ترکمن هنوز پیکرش مفقود است و مادرش انتظار می کشد. من برای همسرم 17 روز منتظر بودم و می دانم چقدر انتظار سخت است.
تنها حرف آقای ظریف ابراز تاسف بود
یکی از دختران شهدای منا توانسته بود با آقای ظریف ملاقات کند و گلایه هایش را بگوید. تنها حرف آقای ظریف ابراز تاسف بود. این تاسف برای فرزند من پدر نمی شود، این تاسف جواب ما نیست. مسوولی که علت مرگ را به خانواده شهید نگفته می داند چه اتفاقی افتاده است.
مادر من جانباز شیمیایی و امدادگر بود که شهید شد. من این داغ را دیده ام، اینکه بگویند مصلحت نظام این است که از خون شهید بگذرید قبول می کنیم اما اهمال کاری و بی توجهی توجیه ندارد. در شرایطی که مقام معظم رهبری آنقدر بر این موضوع تاکید می کنند این غفلت نباید باشد. بعد از حادثه منا این صراحت گفته های مقام معظم رهبری بود که باعث شد روند پیگیری ها سریع تر انجام شود. امروز هم ما چیز غیر عادی‌ای نمی‌خواهیم. گفتید عزت را به پاسپورت ایرانی می‌دهید اما کو؟
بعد از فاجعه منا یک آبدارچی از سازمان حج عزل نشد و اینطور برداشت شد که گویی واقعا تقصیر حاجیان بوده است. تنها آقای اوحدی رفت و آقای محمدی به جایشان آمد.
ادامه دارد...
انتهای پیام/
