به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع پرس، تیراندازی شهر «جکسونویل» در ایالت «فلوریدا» در آمریکا که در جریان آن سه نفر، از جمله فرد ضارب کشته شدند، ۲۳۴ امین حادثه در سال جاری میلادی در آمریکا است که در آن فردی به سوی جمعیت تیراندازی میکند.
این آمار را وبسایت «Gun Violence Archive»که خشونتهای مسلحانه در آمریکا را رصد میکند بامداد دوشنبه، ساعاتی بعد از تیراندازی «جکسونویل» گزارش داده است.
تیراندازیهای جمعی در سال ۲۰۱۸
آمریکا از لحاظ آمارهای خشونت با اسلحه کشوری متمایز در دنیا محسوب میشود. این کشور با آنکه حدود ۵ درصد از کل جمعیت دنیا را تشکیل میدهد نزدیک به ۳۱ درصد از کسانی که مرتکب کشتارهای جمعی با سلاح میشوند را در خود جای داده است.
درباره دلایل این موضوع تا کنون تحلیلهای مختلفی ارائه شده اما آزادی حمل سلاح توسط شهروندان اغلب مهمترین و اصلیترین عامل ایجادکننده این مشکل دانسته میشود.
دادههایی که قبلاً شبکه خبری «سیانان» بر اساس گزارش مرکز تحقیقات کنگره آمریکا ارائه کرده نشان میدهد آمریکاییها صاحب حدود نیمی از (۴۸%) از کل ۶۵۰ میلیون قبضه سلاح غیرنظامی موجود در سراسر دنیا هستند.
اما تحلیلهای دقیقتر نشان میدهند که آزادی حمل سلاح تنها متغیر دخیل در خشونت با اسلحه در آمریکا نیست و سبک زندگی و مسائل فرهنگی-اجتماعی هم در این پدیده نقش قابل توجهی دارند.
محققان میگویند از جمله مهمترین این عوامل، فشار مفرطی است که در جامعه آمریکا روی فرد برای موفقیت در زمینههای مختلف شغلی، تحصیلی، رقابتهای ورزشی و غیره وارد میشود.
به عبارت دیگر، در جهانبینی آمریکایی، مهمترین معنا و هدف زندگی دستیابی به موفقیتهای مادی است و انسان زمانی میتواند احساس ارزشمندی و خوشبختی کند که موفقیت یا دستاوردی در زمینهای کسب کرده باشد.
طبیعی است که در چنین جامعهای انسان با فشار اجتماعی دائمی برای اکتساب بیشترین دستاوردهای مادی رو به رو خواهد بود و فضای ذهنش را جمع و تفریق درباره میزان دستاوردها و ناکامیهایش و مقایسه آنها با اطرافیانش اشغال خواهد کرد.
«عامل فشار» دیگر در جامعه آمریکا تأکیدی است که روی «فرد» به عنوان تنها مقصر شکست یا قهرمان پیروزی میشود. تأکید بیش از حد بر این گزاره که جامعه و نهادهای آن تمامی امکانات و آزادیهای لازم را برای رسیدن به قلههای موفقیت در اختیار همه قرار داده باعث میشود در مواقعی که شکستی برای فردی حاصل میشود جامعه و اطرافیان انگشت اتهام در وهله اول سمت کسی غیر از خود فرد نشانه نمیگیرند.
از این دو گزاره میتوان چنین نتیجه گرفت در جامعه آمریکا کم نیستند افرادی که نتوانستهاند به موفقیتی که مدنظرشان بوده دست پیدا کنند و از سوی دیگر تصور میکنند به همین دلیل مورد شماتت محیط اجتماعی قرار دارند. (توجه به این نکته نیز ضروری است که هر دوی این پدیدهها-یعنی عدم موفقیت و شماتت بابت آن بیشتر پدیدههایی ذهنی هستند تا عینی.)
از یک سو تمام معنای زندگیشان را به موفقیتها و اکتسابات مادی گره زدهاند و از سوی دیگر در رسیدن به آن ناکام ماندهاند و از نگاه اطرافیان خودشان مقصر هستند، خودشان را در دستیابی به آنها ناکام احساس میکنند نباید شگفتانگیز باشد.
حاصل چنین وضعیتی، نوع خشم پنهان و بالقوه هم علیه خود و هم علیه جامعه است است که هر زمان ممکن است سرباز کند
تجزیه و تحلیل آمارهای تیراندازی در آمریکا نقش چنین موقعیتهایی را در شمار زیادی از این حوادث نشان میدهد.
یافتههای تحقیقی که سرویس مخفی آمریکا در سال ۲۰۰۲ انجام داده نشان میدهد اکثر عاملان تیراندازی در مدارس آمریکا سابقه احساس ناامیدی شدید داشتهاند، تقریباً تمامشان قبل از انجام تیراندازی یک رویداد منفی، مانند شکست در یک زمینه، به هم خوردن روابط عاشقانه و یا اتفاقاتی از این قبیل را تجربه کردهاند.
نکته جالب دیگر در این باره مکانی است که تیراندازیها در آمریکا اتفاق میافتند به این صورت که در آمریکا بر خلاف کشورهای دیگر این حوادث بیشتر در نزدیکیهای محل رقابتهای ورزشی، مدرسه و اماکن کار اتفاق میافتند، یعنی اماکنی که با مفهوم موفقیت و شکست سر و کار دارند.
«آدام لانکفورد»، استاد جرمشناسی دانشگاه «آلاباما» در پژوهش جامعی درباره خشونت با اسلحه که سال ۲۰۱۵ آن را ارائه کرده به نکات جالبی در این باره اشاره میکند.
او میگوید در حالی که ۳۱ درصد کل عاملان حملات با اسلحه در آمریکا هستند (همانطور که در بالا گفته شد) اگر این آمار را به صورت جزئیتر برای عاملان تیراندازی در مدارس و محلهای کار در بیاوریم متوجه میشویم که این رقم به دو برابر میرسد، یعنی ۶۲ درصد از کل کسانی که در مدارس و محلهای کار تیراندازی میکنند، آمریکایی هستند.
به گفته این جرمشناس، در کشورهای دیگر تیراندازیهای با تلفات انبوه عمدتاً در نزدیکی تأسیسات نظامی صورت میگیرند، اما در آمریکا این حوادث در مدارس، شرکتها یا محلهای کار بیشتر رخ میدهند.
اگر نگاهی به فهرستی از تیراندازیها در محلهای کار و مدارس بیندازیم میبینیم که در اکثر آنها فرد ضارب بعد از اخراج از همان محل یا مدرسه به همکاران یا هممدرسهایهای سابق خودش حملهور شده است.
نگاهی به آنچه در تیراندازی «جکسونویل» نشان میدهد که دستکم در نگاه اولیه و مقدماتی، اِلِمانهای این حادثه تطابق زیادی با الگوی تحلیل بالا دارد.
این حادثه چنانکه میدانیم، در محل برگزاری مسابقات کامپیوتری یک بازی آنلاین فوتبال آمریکایی (Madden NFL) در شهر جکسونویل اتفاق افتاد. روزنامه لسآنجلستایمز گزارش داده «دیوید کاتز» ۲۴ ساله که سال ۲۰۱۷ قهرمان این مسابقات شده بود، بعد از شکست در مسابقه یکشنبه، شروع به تیراندازی به سمت رقیبانش کرد و بعد هم خودش را کشت.
منبع: فارس