به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع پرس، رسانههای خبری از برگزاری نشست سران شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا در ماه اکتبر، پاییز امسال، در کمپ دیوید جهت حل بحران قطر خبر دادهاند.
اگر بخواهیم با دیدی عمیقتر به موضوع بحران در منطقه میان قطر و کشورهای حوزه خلیج فارس نگاه کنیم، باید گفت خطوط کلی سیاستهای آمریکا و خطمشی واشنگتن نسبت به بحران خلیج فارس به تمایل دولت آمریکا برای هماهنگشدن تحرکات عربستان، امارات و دیگر کشورهای عرب این منطقه با تشکیلات تروریستی افراطگرا و مقابله با نفوذ ایران باز میگردد و واشنگتن نمیخواهد در راستای تحقق این دو هدف، خللی همچون اختلاف میان کشورهای عربی منطقه به وجود آید.
از زمان آغاز بحران قطر، دونالد ترامپ موضع حمایتگرانه خود را از کشورهای تحریم کننده قطر اعلام کرد، موضعی که البته مغایر با دیگر ارکان دولت آمریکا همچون پنتاگون و وزارت امور خارجه بود. از سوی دیگر تلاشهای دیپلماتیک مقامهای قطری و اصرار بر موضع قاطع خود درباره محکوم کردن شروط سیزدهگانه عربستان و متحدانش باعث شد کشورهای تحریم کننده از موضع خود کوتاه بیایند و راه گفتوگو را در پیش بگیرند. مجموعه این عوامل بعدها باعث شد ترامپ لحن خود را نسبت به بحران قطر تغییر دهد.
در این راستا گفتوگویی با پروفسور «حسین عسکری» استاد دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و مشاور پیشین وزارت دارایی عربستان سعودی تنظیم شده است که در ادامه میآید.
حسین عسکری مشاور وزیر دارایی (۱۹۷۸ میلادی) و مشاور پادشاه عربستان (ملک عبدالله) بوده و از او به عنوان معمار اقتصاد عربستان نیز یاد میکنند. عسکری استاد تجارت بینالملل و امور بینالمللی دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا و رئیس مؤسسه تحقیقات و مدیریت جهانی است و رئیس پیشین دپارتمان تجارت بینالملل دانشگاه جرج واشنگتن بوده است. زمینه تخصصی و بحثهای او در دانشگاه جرج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.
نشست کمپ دیوید برای حل بحران قطر قرار است پاییز امسال در آمریکا برگزار شود. آیا این ابتکار عمل آمریکا میتواند به حل این بحران منجر شود؟
قطعاً نه. قطر نمیتواند جلوی عربستان سعودی سر خم کند. قطر هیچ انتخابی ندارد، اما باید استوار بایستد. اگر قطر از انجام این کار شانه خالی کند، حاکمیت خود را از دست خواهد داد و به یک استان تابع تبدیل خواهد شد.
در حقیقت، عربستان سعودی ممکن است در یک لحظه فکر جدی حمله به قطر را داشته باشد؛ زیرا دسترسی به گاز قطر دغدغههای مالی عربستان سعودی را حل خواهد کرد. قطر در موقعیت قوی و مستحکمی قرار دارد.
قطر موفق شده با تحریمهای اعمال شده توسط عربستان و متحدانش مقابله کند. قطر حمایت ترکیه را به علت وجود یک پایگاه نظامی ترکیه در دوحه دارد. قطر از حمایت ایران برخوردار است.
قطر میتواند مقاومت کند و باید به عنوان یک کشور مستقل باقی بماند. علاوه بر این، رئیس جمهور ترامپ، به زودی یا بعدا، دفتر ریاست جمهوری را ترک خواهد کرد و میزها به افراد دیگر تحویل داده خواهد شد.
حمایت کورکورانه آمریکا از عربستان سعودی بر باد خواهد رفت. در مورد عربستان سعودی و محمد بن سلمان باید گفت: آنها میدانند که دستشان را از دست دادهاند. اما آنها نمیتوانند به عقب برگردند و وجهه خود را در میان اعضاء شورای همکاری خلیج فارس و سایر کشورهای جهان عرب و مسلمانان جهان از دست بدهند.
ایالات متحده آمریکا با کمک به عربستان سعودی مرتکب اشتباه وحشتناکی شده و آن در واقع حمایت کورکورانه از عربستان است. من نمیتوانم راه حل حفظ وجهه را برای عربستان سعودی متصور شوم تا هنگامیکه از تحریمها عقب نشینی کرده و آنها را لغو کند.
برخی معتقد هستند اینکه آمریکا در راس این ابتکار عمل برای حل بحران قطر برآمده نشان از نارضایتی واشنگتن از ریاض جهت حل مسائل منطقهای است. نظر شما در این خصوص چیست؟
نه من باور ندارم. من فکر میکنم جراد کوشنر وعدههای کودکانه به محمد بن سلمان داده با این باور که او و خانواده اش - پس از اینکه وی به عنوان مشاور ارشد رئیس جمهور منصوب شد - سخاوتمندانه از طرف دولت عربستان پاداش دریافت خواهند کرد.
درحالیکه قراردادها هنوز هم میتوانند به روش او نوشته شوند، من اعتقاد دارم که ارتش آمریکا نهایتا از حمایت از جنایات جنگی سعودی در یمن خسته میشود. جنایتهای عربستان سعودی - کشتن غیرنظامیان بی گناه از جمله بسیاری از کودکان و دشمنانی که این بحران به وجود میآورد - آمریکا را در سالهای پیش رو درگیر خواهد کرد.
این که آیا واشنگتن دوست دارد یا ندارد، آمریکا به عنوان مسئول باید پاسخگو باشد؛ بنابراین نشست کمپ دیوید این نکته را به سعودیها در حاشیه نشان میدهد و به آنها میگوید وقت آن است که حصارها را تا جایی که میتوان باید اصلاح کرد. مکان خوب برای شروع قطر است. اما دوباره، من فکر میکنم دستاورد نشست کم خواهد بود.
با توجه به شروط عربستان و همپیمانان آیا قطر حاضر است امتیازی به طرف مقابل بدهد؟ اگر چنین است در چه زمینههایی ممکن است مصالحهای صورت گیرد؟
همانطور که قبلا گفتم، قطر نمیتواند شانه خالی کند. تنها امتیازاتی که من میتوانم ببینم کاهش روابط با ایران و کاهش پوشش عربستان سعودی در شبکه الجزیره است.
با توجه به روابط آمریکا با عربستان و قطر، واشنگتن چگونه میتواند این بحران را حل کند تا 2 طرف را راضی نگهدارد؟
آمریکا نمیتواند. حتی اگر آنها نتایج بزرگی را اعلام کنند، باور نکنید. در واقع سابقه طولانی خصومت میان قطر و عربستان سعودی وجود دارد و این سابقه طولانی خصومت در نشست کمپ دیوید ناپدید نخواهد شد.
منبع: مهر