گروه بین‌الملل دفاع پرس: بعد از به قدرت رسیدن حزب «عدالت و توسعه»، ترکیه تلاش می‌کند به یک بازیگر منطقه‌ای در معادلات سایسی و اقتصادی تبدیل شود. از طرف دیگر نوعثمان‌گرایی با تاکید بر تعدیل گرایشات سکولاریستی، به دنبال سیاست خارجی فعال‌تر و در قالب قدرت نرم در زمینه نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ترکیه در کشورهای سابق امپراطوری عثمانی است. عربستان که خود را پیشرو دنیای عرب و ام القری اسلامی می‌داند این مسئله را بر نمی‌تابد. عربستان نیز در مقابل تلاش می‌کند تا با گسترش اسلام سلفی در آسیا و آفریقا، قرائت خود از اسلام را به مسلمانان در تمامی کشورهای عربی و اسلامی القا کند. به هر حال روابط ترکیه و عربستان روابط روبه بهبود نیست.
دو هفته پیش «جمال خاشقچی» روزنامهنگار سعودی برای پیگیری کارهای مربوط به مدارکش وارد کنسولگری عربستان در استانبول شده و گفته می‌شود دیگر از ساختمان بیرون نیامده است؛ اما مقامات سعودی ادعا می‌کنند که این روزنامهنگار از کنسولگری خارج شده است؛ ولی رسانه‌ها گزارش‌هایی مبنی بر به قتل رسیدن و مثله شدن جسد او در کنسولگری عربستان منتشر کرده‌اند.
بعد از این قضیه ترکیه به شدت پیگیر پرونده قتل این روزنامهنگار سعودی است تا سر و ته این پرونده در بیاورد. خیلی از تحلیلگران بر این باورند که این مسئله روابط سرد ترکیه و عربستان را سردتر می‌کند؛ اما برخی‌ها هم مدعی هستند به احتمال زیاد این موضوع یخ روابط ترکیه و عربستان را آب می‌کند.
تحلیلگرانی که مدعی هستند روابط ترکیه و عربستان با این مسأله بهبود می‌یابد، می‌گویند: «شواهد و قرائن نشان می‌دهد که از همان روزهای نخستین ترکیه با خونسردی به حادثه‌ای که بر سر جمال خاشقچی آمده است، می‌پردازد.»
این تحلیلگران مدعی هستند: «ترک‌ها نمی‌خواهند این مساله را بحرانی کنند؛ اما می‌خواهند با حملات رسانه‌ای هدفمند که اطلاعات قتل خاشقچی را که به صورت تصاعدی در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهند، سعودی‌ها و البته متحدان آنها از جمله آمریکا را تحت فشار قرار دهند و از آنها امتیاز بگیرند.»
ادعای این طیف از تحلیلگران اینگونه است که می‌گویند: «نشانه‌های جدی وجود دارد که نشان می‌دهد معامله سه‌جانبه‌ای بین آنکارا- ریاض و واشنگتن می‌خواهد صورت بگیرد؛ یکی از این نشانه‌ها اجازه ورود تیم امنیتی و تحقیقاتی ترکیه به کنسولگری عربستان در استانبول از سوی سعودی‌ها است. دومین نشانه نیز آزادی کشیک آمریکایی از زندان ترک‌ها می‌تواند باشد.»
این تحلیلگران در ادامه می‌افزایند: «به نظر می‌رسد به احتمال زیاد این پرونده در روزهای آینده از سوی ترکیه مختومه اعلام خواهد شد. علی‌رغم اینکه ترکیه به اطلاعات دقیقی چه صوتی و چه تصویری در مورد پرونده قتل خاشقچی دسترسی پیدا کرده است؛ اما با این اوصاف روند افشاگری را متوقف خواهد کرد و در مقابل از ریاض و واشنگتن امتیاز خواهد گرفت. البته تشخیص اینکه ترک‌ها سر چه موضوعی با سعودی‌ها و ارباب آنها واشنگتن معامله کرده یا خواهند کرد، سخت است. قطعا ترکیه در مستور گذاشتن پرونده قتل این روزنامهنگار سعودی امتیاز بزرگی از سعودی‌ها خواهد گرفت. ترکیه در این پرونده علاوه براینکه می‌خواهد منافع سیاسی‌اش تامین شود، به فکر تامین و به خطر نیفتادن منافع اقتصادی خود نیز است؛ چرا که می‌داند با بحرانی کردن این موضوع منافع اقتصادی کشورش نیز به خطر خواهد افتاد، چون سعودی‌ها در ترکیه ده‌‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده‌اند که در صورت تنشی شدن این مسئله سرمایه‌گذاران سعودی از ترکیه کوچ خواهند کرد و اقتصاد مریض ترک‌ها بیشتر مریض خواهد شد.»
«سی‌ان‌ان» نیز روز گذشته خبر داد: «عربستان سعودی برای اعلام قتل «جمال خاشقچی» آماده می‌شود. از قرار معلوم، سعودی‌ها قصد دارند دلیل قتل وی را اشتباه در بازجویی اعلام و نتیجه گیری کنند که عملیات مذکور بدون اجازه و شفافیت صورت گرفته و این که افراد ذی‌ربط، مسئول کشته شدن خاشقجی شناخته می‌شوند.»
باید منتظر ماند و دید که آیا جزئیات قتل جمال خاشقچی رسانه‌ای خواهد شد؟ یا نه آل سعود با کمک دلارهای نفتی، فشارهای جهانی را خواهد خرید! و مسؤولیت این قتل را متوجه عوامل خودسر خواهد کرد.
انتهای پیام/ 411
