منتظر حامی مالی برای ساخت فیلم هستیم/ جهاد، بسیج عظیم مردمی شکل داد

گروه حماسه و جهاد دفاع پرس: جنگ تحمیلی که آغاز شد، جهادسازندگی در دو جبهه نقش آفرینی کرد. یک جبهه، سازندگی و ایجاد تحولات در روستاها و جبهه دیگر، دفاع از این مرز و بوم و انقلاب در مقابل هجمه و تجاوز بعثیان و همه حامیانش بود.

حضور جهادگران در مناطق جنگی با امکانات مهندسی از قبیل لودر، بلدوزر، گریدر، کمپرسی و تانکرهای آب پاش، به طور داوطلب و خلق صحنه های تاثیرگذار در پیروزی رزمندگان اسلام، باعث شد تا مسئولیت سنگین مهندسی جبهه ها در کنار مسئولیت پشتیبانی نیروهای رزمنده به انان محول شود.

مهندسی جنگ جهاد با فعالیت های بیش از 11 هزار کیلومتر راه سازی مانند جاده وحدت و سیدالشهدا، 4 هزار و 800 مورد پل سازی، 686 مورد آبنما سازی، 30 مورد سدسازی، 500 کیلومتر دژسازی، احداث 7 هزار کیلومتر خاکریز و 29 هزار مورد سنگر و 70 مورد دکل، حفر 200 کیلومتر کانال، احداث 35 مورد اسکله و 640 مورد سکو و همچنین امور ابتکاری و تحقیقاتی مختلف مانند پله های دوبه ای، نفر رو، بشکه‌ای، متحرک خضر، شناور خیبری بعثت، چراغ قوه های حساس به صوت، حمام های یک نفره، بلدوزرهای زرهی، تویوتاهای شنی‌دار، برف روبها و لجن کش ها، بیل مکانیکی لجن رو و باتلاق رو، اقدام به خلق صحنه های ماندگار کرد تا آنجا که با فعالیت های شهادت طلبانه خود مدال پرافتخار و ماندگار «سنگرسازان بی سنگر» را از معمار کبیر انقلاب دریافت کرد.

خبرگزاری دفاع مقدس به منظور بیان گوشه‌ای از فعالیت‌های جهاد سازندگی به گفت‌وگو با «حجت ترشیزی» مدیرکل امور ایثارگران وزارت جهادکشاورزی پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

دفاع پرس: در ابتدا تاریخچه‌ای از تاسیس جهاد سازندگی بفرمایید.

ترشیزی: نهاد انقلابی جهاد سازندگی از تاریخ 27 خرداد ماه 1358 به فرمان تاریخی رهبر کبیر انقلاب تاسیس شد. جهاد سازندگی از ابتدای تاسیس به عنوان یک نهاد انقلابی در ماموریت محرومیت زدایی کار خودش را شروع کرد و با اعزام نیروهای داوطلب در مناطق روستایی و محروم عملا توانست رسانه‌ای برای انقلاب شود و پیام انقلاب را به گوش تمام نقاط محروم برساند و آن پیام سازندگی بود.

با ورود جهاد سازندگی به عرصه محرومیت زدایی از کشور عملا جهادسازندگی توانست شبکه عظیم بسیج مردمی را هم شکل بدهد. در شروع جنگ تحمیلی جهاد سازندگی با این شبکه عظیمی که در دست خود داشت و کارایی آن هم دیده شده بود، وارد عرصه دفاع از کشور هم شد و توانست پشتیبانی از نیروهای مسلح را در ابتدای کار به عهده بگیرد و نقش پشتیبانی از نیروهای مسلح را به خوبی ایفا کند. این شبکه و زنجیره پشتیبانی به یاری جهادهای استانی، شهرستانی و روستایی شکل گرفت.

جنگ ادامه داشت تا اینکه جنگ پیچیده‌تر شد. خلا مهندسی رزمی در دفاع مقدس ما بسیار نمود داشت. ما در ابتدای راه انقلاب بودیم و نیاز به این که از نیروهای مسلح در بحث مهندسی رزمی نیز پشتیبانی شود، احساس شد. جهاد سازندگی از همان ابتدا با بسیج دانشجویان، نیروهای متخصص، تعمیرگاه‌ها، نیروهای فنی و بسیج ماشین آلات که در اختیار سازندگی کشور بود بدون تعطیل کردن کار سازندگی در نقاط محروم این کار مهندسی را بر عهده گرفت و توانست در مباحث مهندسی با تشکیل پنج پژوهشکده مهندسی جنگ جهاد، خلا مهندسی رزمی را هم پر کند. در واقع با ایجاد این پژوهشکده‌های مهندسی رزمی کارهای بسیار خوبی در راه سازی‌، سنگرسازی، خاکریز و ابنیه و ابداعات و ابتکارات بسیار زیاد توانست قدم‌های مثبتی بردارد. هر چه عملیات‌ها پیچیده تر می‌شد به طبع کار مهندسی رزمی هم سخت تر می‌شد و نیاز بود که این مهندسی به خوبی بتواند قبل از عملیات، حین عملیات و بعد از عملیات نیروهای مسلح را پشتیبانی کند.

جهاد در تمامی عملیات‌ها حضور داشت و قبل از عملیات کارهای مقدماتی، مهندسی، و در حین عملیات در کنار نیروهای رزمی کارهای خاکریز و پل زدن و مباحث مهندسی عبور را انجام می‌داد. بعد از عملیات کارهایی که نیاز بود در منطقه برای تثبیت مواضع تصرف شده و فتح شده در عملیات‌ها مثل خاکریزها دو و چند جداره و همچنین سنگرهای اجتماعی، پل‌ها و راه‌ها برای آن عملیات انجام می‌داد.

دفاع پرس: نقش مهندسی جنگ و حضور جهادگران در عملیات‌ها بی‌بدیل است. در کدام عملیات جهادسازندگی بیش از پیش خوش درخشید؟

ترشیزی: مباحث مهندسی موضوعاتی هست که سیر تکاملی داشته است. سیرتکامی آن در ابتدای کار ارزش بالایی داشته است همچون پل سازی که از پل شبکه‌ای در بهمن شیر تا پل های بسیار پیچیده خیبری و لوله ای از جمله پل عظیم بعثت.

عملیات های مختلف نسبت به پیچیدگی‌هایشان، کارها متفاوت بود. در برخی عملیات‌ها مثل والفجر 10 عبور و راه سازی در کوه‌های صعب العبور شمال غرب بسیار موثر بود. در جاده‌های که در دزلی زده می‌شد جهاد نقش خوبی داشت. در عملیات‌های آبی و خاکی جهاد نقش خوبی داشت. در والفجر 8 با طرح‌های عبور از اروند که ابتدا پل‌های خیبری، سپس خضر و در نهایت پل بعثت منجر به این شد که نیروهای ما بتوانند در منطقه فاو تثبیت و پشتیبانی شوند. در عملیات والفجر 8 خاکریزهای که در فاو زده شد نقش موثرتری داشت. در تحلیل مهندسی می‌توان گفت اهمیتش از پل بعثت کمتر نبود.

پل‌های خیبری، جاده سیدالشهدا که در عملیات خیبر نهایی شد، این‌ها همه گوشه‌ای از فعالیت‌های جهاد است که در هر عملیات به نوبه خود مورد استفاده قرار گرفت. امروزه بعد از 30 سال از پایان جنگ می‌بینیم که خیلی از راه‌ها و پل‌هایی که در آن زمان زده شد با دیدی که مهندسان جنگ جهاد داشتند، در حال حاضر تنها راه‌های مناطق محروم ما هستند.

دفاع پرس: جهادسازندگی چند شهید و ایثارگر تقدیم اسلام کرده است؟

ترشیزی: جهادسازندگی به عنوان یکی از نهادهای اعزام کننده نیرو در دوران دفاع مقدس محسوب می‌شود. در دوران دفاع مقدس جهاد 540 هزار نیرو را به مناطق جنگی اعزام کرده است. از بین این آمار 3 هزار و 300 شهید تقدیم نظام مقدس جمهوری اسلامی شده که در بین رزمندگان 24 هزار ما جانباز و هزار و 300 آزاده داریم.

فداکاری‌ها و رشادت‌های ایثارگران جنگ جهاد باعث شد که در همان دوران دفاع مقدس امام (ره) لقب «سنگرسازان بی سنگر» را به جهادگران بدهند که مدال افتخاری برای جهادگران شد.

جهاد سازندگی با شش قرارگاه اعم از قرارگاه‌های مرکزی، نوح، حمزه، نجف، کربلا و رمضان در دوران دفاع مقدس نقش آفرینی کرد. در دوران دفاع مقدس هفت تیپ مهندسی رزمی، هفت تیپ پشتیبانی خدمات رزم، 43 گردان مهندسی رزمی و 26 گردان پشتیبانی خدمات رزم در دوران دفاع مقدس بر اساس استعدادهای که ستاد کل نیروهای مسلح این را ابلاغ کردند حضور داشته است. این استعداد بیش از 700 فرمانده گردان که همتراز شدند در نظامات کشوری ما الان داریم که از این تعداد 309 شهید هستند و باقی زنده یا متوفی هستند.

دفاع پرس: شهدای شاخص جهادسازندگی را مختصرا معرفی بفرمایید.

ترشیزی: شهیدان رضوی، ساجدی، طرحچی، ناجیان، پرویزی، فارسی، حجتی و مرحوم شریفی از جمله فرماندهان شاخص جهاد سازندگی بودند. البته رزمندگانی که در جهادسازندگی کار می‌کردند، زحمات زیادی برای فعالیت‌های مهندسی کشیدند که ارزش کار آنها کمتر از فرمانده نیست به عنوان مثال شهید خدامراد توکلی یک نوجوان 15 ساله بود که در جنگ خاکریزهای حرفه‌ای می‌زد.

دفاع پرس: برای هر یک از این شهدا نرم افزار چند رسانه ای یا کتاب منتشر شده است؟

ترشیزی: ما سعی کردیم برای هر یک از شهدای شاخص کار ویژه‌ای برای معرفی هر یک انجام دهیم. هر سال یک شهید را به عنوان شهید شاخص معرفی می‌کنیم و برای آن شخص یک نرم افزار چند رسانه‌ای اعم از زندگی‌نامه، وصیت نامه، خاطرات همرزمان و خانواده تولید می‌شود. تا به امروز برای شش فرمانده نرم افزار تولید شده است.

کتاب زندگی شهید طرحچی در دستور کار است که بزودی منتشر خواهد شد. برای هر یک از قرارگاه‌ها در دوران دفاع مقدس نیز کتاب‌هایی در دستور کار است که آن هم به چاپ خواهد رسید.

در مورد جنگ جهاد کتاب‌های تخصصی زیادی نوشته شده است که تاکنون 170 کتاب مرتبط با پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد داشتیم.

ما از 2 سال و نیم پیش انتشارات کل امور ایثارگران را به ثبت رساندیم. کمیسیون انتشارات کتاب‌های را اعتبار سنجی می‌کند، که تاکنون 20 جلد کتاب را به چاپ رسیده است. 40 عنوان کتاب دیگر هم در دستور کار کمیسیون قرار گرفته است.

دفاع مقدس: آیا تفاهم‌نامه‌ای با آموزش و پرورش و دانشگاه انعقاد کرده‌اید؟

ترشیزی: بله. با آموزش و پرورش ارتباط خوبی داشتیم. 12 مطلب برای پایه‌های 8، 9 و 10 در دروس کار و فناوری منتشر شده است. 30 عنوان دیگر هم در آینده اضافه خواهد شد. این مطالب گوشه‌ای از خلاقیت‌های جهاد سازندگی در دوران دفاع مقدس را مطرح کرده است.

در دروس ادبیات پایداری فعال بودیم اما از اساتید جهاد سازندگی در دانشگاه دعوت نشد. معتقدم که موضوعات مرتبط با مهندسی رزمی را اساتید متخصص و فرماندهان مجرب باید تدریس کنند. در این راستا با بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس جلساتی برگزار کردیم تا همکاری‌ها منجسم‌تر شود. در دروسی که نیاز به تامین محتوا باشد، ما تامین می‌کنیم.

در مباحث دانشگاهی، جشنواره‌های ویژه در دانشگاه‌های صنعتی شریف و امیرکبیر برگزار کردیم. همچنین در خصوص ساخت پل خیبری در دانشگاه امیرکبیر، در خصوص ساخت پل بعثت در دانشگاه اصفهان و همچنین موضوعات مهندسی در دانشگاه فردوسی مشهد دوره‌هایی را برگزار کردیم. ما آمادگی داریم تا در فضای ادبیات دفاع مقدس و پایداری به طور تخصصی تامین محتوا کنیم.

دفاع مقدس: با توجه به نقش جهادسازندگی در دفاع مقدس، فیلم ارزشی در این زمینه ساخته نشده است؟

ترشیزی: در خصوص مهندسی رزمی این خلا وجود دارد که کار سینمایی جدی صورت نگرفته است. از طرفی مهندسی رزمی و پشتیبانی جنگ جهاد به عنوان یک سرمایه و ثروت ملی نهفته است و ما اعتقاد داریم که جذابیت‌های زیادی برای نسل جوان خواهد داشت.

بالا بودن هزینه‌ها و نبود سرمایه گذار از جمله دلایلی است که تا به امروز فیلم قوی در زمینه جهادسازندگی ساخته نشده است. قابل ذکر است که یک سریالی به نام «نوش دارو» سال‌ها قبل ساخته شد و ما سعی کردیم در این فیلم موضوعات مهندسی را مطرح کنیم. جهت ساخت یک فیلم ارزشی با صدا و سیما در حال رایزنی هستیم. سناریو و طرح‌های زیادی برای ساخت مستند و سریال آماده کرده‌ایم که امیدواریم با یافتن مشارکت کننده به مرحله تولید برسد.

مستند «خاک پاک» نیز در هفته دفاع مقدس از صدا و سیما با موضوع نقش جهادسازندگی در دوران دفاع مقدس به روی آنتن رفت که تاثیرگذار بود. مستندات دیگری نیز در دست تولید است.

ادامه دارد...