«رضا عابدی گناباد» کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس با اشاره به تحرکات اخیر طالبان در افغانستان اظهار داشت: افغانستان همواره با چند مشکل جدی روبه‌رو است؛ «امنیت»، «تروریسم»، «مواد مخدر» و «فقر» از مشکلات جدی این کشور می‌باشد که اگر این مشکلات را در کنار هم قرار بدهیم به بحث امنیت باز می‌گردیم. مباحث قومی، نژادی و عشیره‌ای که در خود افغانستان وجود دارد یکی دیگر معضلات جامعه افغانستان است.
وی خاطرنشان کرد: در بعد خارجی هم، دخالت کشور‌های خارجی و نقش قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در افغانستان سبب شده است که وضعیت در این کشور پیچیده شود. متاسفانه از زمانی که آمریکایی‌ها، افغانستان را در سال 2001 اشغال کردند؛ فرآیند دولت‌سازی و نهادسازی را در افغانستان شکل دادند تا در این کشور یک دولت قوی را روی کار نیاید.
عابدی گناباد در ادامه افزود: هم اکنون حدود 60 الی 70 درصد از خاک افغانستان عملا کنترلش در اختیار جنگ سالاران محلی، طالبان، داعش و حکام محلی است و دولت مرکزی کابل غیر از چند ولایت اصلی و شهر‌های بزرگ، اقتدار قابل اعمالی در کشور را ندارد. به نظر می‌رسد سیاست کشور‌های غربی در قبال افغانستان این بوده است که غربی‌ها نیامدند که ارتش قوی در افغانستان ایجاد بکنند و از طریق لجستیکی هوایی ارتش افغانستان را تقویت بکنند. به همین خاطرهمیشه «حامد کرزای» رئیس جمهور پیشین افغانستان از آمریکایی‌ها، جامعه بین‌المللی و غرب همواره انتقاد می‌کرد که چرا هواپیما و بالگرد در اختیارمان قرار نمی‌دهید و یا اینکه ما را پشتیبانی نمی‌کنید که تا یارای مقابله با طالبان را داشته باشیم. همین مسائل سبب شده است که طالبان بتواند فعالیت‌های خودش را در افغانستان گسترش بدهد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه گفت: آمریکایی‌ها نیاز دارند افغانستان ناامن و دولت افغانستان ضعیف و ناکارآمد باشد. چالش‌های قومی و مذهبی، بحث فقر، تروریسم در این کشور همچنان ادامه پیدا کند؛ چرا که غربی‌ها و آمریکایی‌ها نگاه راهبردی‌شان به افغانستان این است که این کشور محلی برای اعمال فشار سیاسی، امنیتی و اقتصادی به رقبای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شود.
وی افزود: در واقع به دلیل موقعیت راهبردی افغانستان، آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که با ایجاد ناامنی و ایجاد دولت ضعیف در این کشور، چینی‌ها را درگیر بکند؛ همانطور که می‌دانید افغانستان از طریق گذرگاه واکان با چین هم مرز است. در سوی دیگر روس‌ها هم از طریق آسیای مرکزی، تاجیکستان و ترکمنستان با افغانستان هم مرز هستند. شاید هدف اصلی آن‌ها این است که به دنبال این هستند که از طریق ایجاد ناامنی، ایران را هم درگیر حاشیه کنند.
عابدی گناباد خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها مدعی هستند که ایران و روسیه را طالبان تقویت می‌کند تا بتواند بهانه‌ای برای فرار از پاسخگویی به عملکرد بدشان در این کشور نزد افکار عمومی داشته باشند. طالبان و سایر گروهک‌های تروریستی محصول سیاست‌های آمریکایی‌هاست.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که آیا طالبان در جامعه افغانستان از محبوبیت برخوردار است، گفت: طالبان در میان بخشی از جامعه داخل افغانستان و بخشی از قومیت پشتو، از جایگاه و نفوذ خوبی برخوردار است. بعضا طالبان از طریق مرز‌های مشترک پاکستان با افغانستان و داخل خاک پاکستان تقویت می‌شود. از طرفی دیگر متاسفانه طی سال‌های اخیر به دنبال سیاست‌های بسته‌ای که برخی دولت‌های آسیای مرکزی علیه اپوزیسیون اسلام‌گرا داشتند به ویژه برخورد‌های چکشی که دولت ازبکستان و تاجیکستان با نگرش‌های اسلامی در داخل کشورشان داشتند، باعث بروز چنین مشکلاتی شده است. سیاست‌های محدودسازی که بخصوص در مدارس دینی و مساجد اعمال کردند و متاسفانه همزمان حضور صوفی‌ها در این کشور برای ترویج اسلام وهابی باعث شده است که بخشی از نیروهای طالبان نیاز داشته باشند برای اجرای این سیاست‌های خود، آسیای مرکزی را مورد هدف قرار دهند.
وی در بخش پایانی سخنانش اظهار داشت: البته انتخابات اخیر در افغانستان هم در این موضوعات بی‌تاثیر نیست که طالبان می‌خواهد از این فضا و ایجاد ناامنی‌ها نشان بدهد که همچنان یک برگ برنده قدرت و یک بازیگر قدرتمند در افغانستان است و هیچ برنامه صلح، توسعه و آبادانی بدون همراهی و تامین نظر طالبان میسر نیست و دادن امتیاز و تن دادن دولت مرکزی به برخی از خواسته‌های آن‌ها امکان پذیر نیست.
انتهای پیام/ 441
