به گزارش خبرنگار سرویس حماسه و جهاد دفاع پرس، هنگامی که رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانیهایش از اسرای عراقی به عنوان میهمان یاد می کند می توان منشی حکومتی که با نام اسلام ناب محمدی پیوند خورده را فهمید. هنوز زمان زیاد از شروع جنگ تحمیلی نگذشته بود که اسرای عراقی جنگ تحمیلی به ایران وارد شدند. رزمندگانی که به تاسی از اهل بیت به جبهه های جنگ رفته بودند به یاد سفارش هایی که به اسرا کردند همان رفتاری را داشتند که از یک مسلمان واقعی انتظار می رفت.
با شروع جنگ از تاریخ 31 شهریور ماه اولین گروه اسرای عراقی در 8 آبان همان سال به ارتش تحویل داده شدند. بیشتر شدن تعداد اسرای عراقی ارتش اقدام به سازماندهی و تشکیل اردوگاه هایی برای اسرا در مراکز استان ها تشکیل شد. اسرای عراق در وهله اول در همان خط مقدم که اسیر شده بودند، بازجویی می شدند. در همانجا اخبار و اطلاعاتی که دارای قابلیت استفاده فوری برای یگان های درگیر بود از آنها گرفته می شد و بعد از ان به برای تکمیل و بازجویی مجدد به قرارگاه ارتش فرستاده می شدند.
248 اسیر غیر عراقی
پس از اینکه اطمینان حاصل می شد اسرا دیگر اطلاعات جدید و قابل بهره برداری ندارند به دژبانی ارتش واگذار می شدند تا در دو اردوگاه حشمتیه و پرندک از آنها نگهداری شود. با وجود اینکه مسئولیت نگهداری اسرا را ارتش جمهوری اسلامی ایران بر عهده گرفته بود اما در صورت ضرورت با سازمان ها و وزارتخانه ها نیز هماهنگی داشتند.
از نخستین روز جنگ تا سال 67 که اتش بس اعلام شد حدود 72 هزار و 113 نفر از نیروهای مسلح ارتش عراق شامل نیروی زمینی، هوایی، دریایی و جیش الشعبی به همراه 247 غیر عراقی به اسارت نیروی های ایرانی درآمدند. در بین سربازان نیز از نیوری های جیش الشعبی یا همان نیروهای مردمی تا سرتیپ و حتی سرلشکر که در مستندهایی جانشین لشکر ئ فرمانهدی تیپ را برعهده داشتند هم دیده می شد.
از نظر مذهبی هم اکثریت آنان را شیعه و سنی و پیروان مسیحیان و کلدانی بودند و از نظر قومیتی کرد های عراقی از کمترین تعداد اسرا بودند.
10 هزار اسیر عراقی پناهنده ایران شدند
با توجه به اینکه بسیاری از نیروهای عراقی حاضر در جنگ تحمیلی برخلاف میل خود و به اجبار رژیم بعث عراق مجبور به حضور در جنگ شده بودند بعد از اینکه به اسارت نیروهای ایرانی درآمده و شرایط نگهداری اسرا را دیدند برای ماندن در ایران ابزار تمایل می کردند تا انجا که بیش از 10 هزار نفر از اسرای عراقی با وجود مخاطرات ناشی از مصاحبه با صلیب سرخ و ابزار تمایل برای ماندن درخواست خود را اعلام کردند چرا که صلیب سرخ عدم تمایل برخی اسرا به بازگشت این اسرا را به عراق گزارش می کرد و رژیم بعثی نیز بلافاصله به اعمال محدودیت و حتی آزار و اذیت خانواده های آنان در عراق می پرداخت تا از این راه اسرا را وارد کند در تصمیم گیری خود تجدید نظر کرده و به عراق بازگردند.
البته 3 هزار نفر از اسرا هم از مصاحبه خودداری کردند و به عراق هم برنگشتند. بنابراین می توان گفت حدود 14 درصد از کل اسرای عراقی از بازگشت به کشور عراق صرف نظر کردند. بعدها همین اسرا نیروهای تواب و احرار مجلس اعلای انقلاب اسلامی را تشکیل دادند و در مقابل ارتش عراق در جنگ شرکت کردند که 309 نفر از آنان به شهادت رسیدند و 49 نفر دیگر مفقود الجسد 138 نفر مفقودالاثر و 58 نفر نیز فوت شدند.
تمامی اسیران فراری عراقی به اردوگاه ها بازگشتند
به گفته سرتیپ نجفی تا آخرین تاریخ آزادی اسرای عراقی تعداد هزار و 173 نفر به دلایلی چون باقی ماندن عارضه های ناشی از مجروحیت و کهولت سن فوت شدند که اجساد همه آنان به عراق بازگردانده شد. همچنین در طول بیست و چهار سال از نگهداری اسرا تنها 47 نفر موفق به فرار شدند که این عده نیز بعد از مدت کوتاهی به اردوگاه ها بازگشتند.
اردوگاه های ایران برخلاف اردوگاه هایی که رژیم عراق برای اسرای ایرانی در نظر گرفته بود اغلب در مناطق شهری و خوش آب و هوای ایران بود. تهران، مشهد، بندر انزلی، گرگان، سمنان، میانه، تربت جام، ساری، منجیل تنها تعدادی از شهرهایی است که در آن اسرای عراقی نگهداری می شدند. مهم تر ازهمه آموزش هایی بود که در طول دوران اسارت به اسرا داده می شد تا جایی که 960 نفر از این اسرا حافظان کل قران شدند و حافظان دیگر قران حدود 5 هزار نفر را تشکیل دادند.
امکانات مختلفی هم در سالهای اسارت عراقی ها به آنان داده شد از جمله اینکه اعزام اسرای داوطلب نماز جمعه و نیز زیارت شهرهای مشهد، قم، جمکران و مرقد امام راحل و یا اجازه برگزاری مراسم های مختلف و اجرای سرود و نمایش. تعدادی از اسرا که در اردوگاه های مشغول به کار شدند نیز حقوق دریافت می کردند. خیلی از اسرا هم در طول اسارت توانستند حرفه های مختلفی چون خیاطی، نجاری، مکانیکی و آهنگری را یاد بگیرند.
از 15 کشور اسیر عراقی داشتیم
در بین اسیران عراقی تعدای از انها از 15 کشور برای جنگ علیه ایران به عراق امده بودند که در طول جنگ به دست نیروهای ایرانی اسیر می شوند. این افراد یا به ازای دریافت پول و یا به خاطر عقاید و همپیمانی با رژیم بعث در جنگ شرکت کردند. بیشترین این اسرا از اتباع کشور مصر بودند که حدود 89 نفر نفر می شدند. لبنان، سودان، سومالی، تونس، مراکش و... از دیگر کشورهایی بودند که اسرای آنان در ایران نگهداری می شدند. اسیرانی که تعدادی از آنها در مناسبت های مختلف از جمله اعیاد و یا درخواست سران کشورهایشان آزاد شدند.
سالها از جنگ تحمیلی می گذرد و اسرای عراقی حاضر در ایران نیز سالها پیش به وطن خود بازگشتند در این میان اما مقایسه خاطرات اسرای ایرانی و عراقی 8 سال دفاع مقدس نشان می دهد دشمن با تمام قوا و هرآنچه در اختیار داشت برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران استفاده کرد. اسرای ایرانی دربند رژیم بعث پس از آزادی سالها با درد، بیماری و شکنجه های ناشی از اسارت دسته و پنجه نرم کردند و حقانیت ایران را بار دیگر با مظلومیت خود به اثبات رساندند.
انتهای پیام/
175 اسیر غواص ایرانی که با دست بسته زنده به گور شده بودند پیدا شدند .