گستره تأمل‌برانگیز مذاکرات آمریکا با طالبان!

با وجود برخی پیشرفت‌ها در روند صلح افغانستان در چهارمین دور مذاکرات نمایندگان آمریکا و دفتر سیاسی طالبان در دوحه قطر، دولت افغانستان همچنان نگران گفت‌وگو‌های پشت پرده این 2 طرف و آینده نظام سیاسی در این کشور است.
کد خبر: ۳۳۰۰۶۹
تاریخ انتشار: ۰۹ بهمن ۱۳۹۷ - ۰۵:۰۰ - 29January 2019

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس به نقل از جوان، سید عباس حسینی در یادداشتی نوشت: این مذاکرات که قرار بود به مدت دو روز ادامه یابد، به صورت باورنکردنی شش روز طول کشید. جالب اینجاست که آمریکا و زلمی خلیل‌زاد آن برای صلح افغانستان، این مذاکرات را با کمال خونسردی و سکوت برای یک هفته ادامه داده است. گزارش برخی رسانه‌ها به نقل از برخی منابع در گروه طالبان حاکی از آن است که دو طرف تا تهیه یک پیش‌نویس صلح پیش رفته‌اند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، در این پیش‌نویس، نمایندگان آمریکا و طالبان بر خروج نیرو‌های خارجی از افغانستان در ۱۸ ماه پس از امضای توافقنامه، برقراری آتش‌بس و دورنمای حکومت موقت پس از برقراری آتش‌بس، رفع تحریم‌های جهانی بر رهبران طالبان و تبادل زندانیان میان طرف‌های درگیر تأکید کرده‌اند. در مقابل، طالبان هم به آمریکا تعهد داده که پس از توافق، تهدیدی از افغانستان متوجه آمریکا و متحدانش نشود.

سید اکبر آقا، یکی از فرماند‌هان پیشین طالبان در مورد توافق‌های صورت گرفته، به رسانه‌های افغانستان گفته که در نشست دوحه، طرف‌ها روی دو موضوع به توافق رسیده‌اند؛ خروج نیرو‌های خارجی از افغانستان و جلوگیری طالبان از فعالیت گروه‌های داعش و القاعده در خاک افغانستان.

اما گروه طالبان و آمریکا، هیچ کدام حاضر به تأیید این پیشرفت‌ها نیستند؛ از یک‌سو طالبان گفته که بحث خروج آمریکا در ۱۸ ماه اصلاً در مذاکرات مطرح نبوده و خلیل‌زاد نیز توافق همه‌جانبه را به برپایی آتش‌بس فراگیر و گفت‌وگو‌های درون افغانستانی مشروط کرده است.

اما با وجود به ظاهر این پیشرفت‌ها، نگرانی‌ها در جناح حاکم افغانستان شدیدتر شده است، زیرا اکثر محور‌های گفت‌وگو‌های آمریکا و طالبان، مسائل مربوط به آینده نظام سیاسی افغانستان و خارج از حیطه صلاحیت‌های آمریکاست. پیش‌تر شورای عالی صلح افغانستان هشدار داده بود که نشست اخیر دوحه، آخرین نشست بدون حضور دولت این کشور باشد. هرچند نماینده ویژه آمریکا پس از هر بار مذاکره با نمایندگان طالبان، به کابل سفر کرده و رهبران دولت افغانستان را در جریان محتوای این مذاکرات قرار می‌دهد و تأکید می‌کند که تلاش آن‌ها تنها زمینه‌سازی برای مذاکرات مستقیم طالبان و این دولت است، اما هر بار محتوای افشا شده مذاکرات توسط برخی رسانه‌ها و منابع طالبان، بیانگر گفت‌وگو‌های فشرده دو طرف در مورد سرنوشت افغانستان است که خارج از صلاحیت‌های آمریکا می‌باشد.

به عنوان مثال، در یک خبرنامه ارگ ریاست جمهوری افغانستان در مورد دیدار یک شنبه شب (۷ بهمن) زلمی خلیل‌زاد با محمد اشرف غنی، آمده که نماینده ویژه آمریکا تأکید کرده که صحبت در مورد مسائلی، چون تشکیل دولت موقت، خارج از صلاحیت‌های آمریکا و تصمیم‌گیری در مورد آن، از صلاحیت دولت افغانستان است. اما جدای از این سخنان تشریفاتی، کلیشه‌ای و گمراه‌کننده آمریکا، محتوای افشا شده مذاکرات آمریکا با طالبان و همچنین نگرانی دولت افغانستان نشان می‌دهد که مذاکره‌کنندگان آمریکایی در حال گفت‌وگو پیرامون طیف وسیعی از موضوعات مربوط به آینده افغانستان، چون تشکیل دولت موقت و چگونگی نظام سیاسی این کشور با نمایندگان طالبان بوده‌اند. این در حالی است که دولت و جریان‌های سیاسی افغانستان برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمادگی می‌گیرند، ولی آمریکا و طالبان در مورد تشکیل دولت موقت مذاکره می‌کنند.

از سوی دیگر، هرچند آمریکا پایه اصلی حضور این کشور و ناتو در افغانستان است، اما برای خروج نیرو‌های خود، بر اساس پیمان‌های سیاسی و امنیتی که با دولت افغانستان امضا کرده، نمی‌تواند به صورت خودسرانه عمل کند. با این وجود، هرچند آمریکا به ظاهر نشان می‌دهد که برای توافق با طالبان جدی است، اما دولت افغانستان با بیان اینکه آن‌ها نیز به دنبال صلح فوری هستند، ولی این نگرانی را مطرح می‌کند که صلح فوری به چه بهایی؟ با چه تضمینی؟ و با چه تدبیری؟! این توافق صلح بدون حضور دولت افغانستان، چه توافقی خواهد بود؟ آمریکا چه تصمیمی در پشت پرده به جای مردم افغانستان خواهد گرفت؟

دیده می‌شود که پس از دور چهارم گفت‌وگو‌های آمریکا با طالبان در دوحه قطر و آنچه پیشرفت در این گفت‌وگو‌ها خوانده می‌شود، نگرانی‌های رهبری دولت افغانستان بیشتر شده است؛ به گونه‌ای که محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان پس از دیدار با زلمی خلیل‌زاد، روز شنبه (۸ بهمن) نگرانی‌های خود را به صورت آشکار در یک پیام ویژه تلویزیونی مطرح کرد. آقای غنی در این پیام، برخلاف توقع آمریکایی‌ها، به جای ابراز خوش‌بینی و خوشحالی از پیشرفت‌های مطرح شده، درباره «خطرات احتمالی توافق صلح» سخن گفت. وی با اشاره به یک رویداد تاریخی و تحولات پایان دوره دکتر نجیب‌الله، آخرین رئیس‌جمهور دوره حاکمیت کمونیستی در افغانستان و همچنین کودتای کمونیستی علیه جمهوری محمد داوود خان، نگرانی خود را در مورد تکرار حوادث تلخ گذشته و کودتا در افغانستان مطرح کرد: «ما به خاطر این به تدبیر تأکید می‌کنیم که از تجربه زمان نجیب‌الله آگاهی کامل داریم. ما همه می‌دانیم که او چگونه فریب داده شد. سازمان ملل متحد به وی تضمین تأمین صلح داده بود، اما متأسفانه به فاجعه انجامید. من به حیث یک مسئول و رهبر منتخب ۳۵میلیون افغان، از نقش فعلی منطقه و جهان آگاهی دارم و این را نیز می‌دانم که خطر‌ها و تهدیدات احتمالی بعد از موافقه صلح کدام‌ها هستند.»

این در حالی است که موضع‌گیری‌های رهبران دولت افغانستان در حاشیه نشست جهانی اقتصاد در سوئیس نیز بیانگر افزایش بی‌اعتمادی آن‌ها به آمریکا و طالبان در روند گفت‌وگو‌های صلح است. آنچه مشخص است، توافق‌های پنهانی و پشت پرده در مورد افغانستان همواره با شکست یا ناکامی و به میان آمدن شرایطی بدتر و وخیم‌تر نسبت به گذشته در این کشور، همراه بوده است. یک نمونه برجسته تلاش آمریکا و سازمان ملل برای ایجاد یک افغانستان جدید، به کنفرانس بن در سال ۲۰۰۱ در آلمان برمی‌گردد. طرحی که آمریکا در این کنفرانس به گروه‌های مختلف افغان تحمیل کرد، بار دیگر افغانستان را در ورطه جنگ و کشتار فرو برد، اما آیا باز شرایطی بدتر و وخیم‌تر در انتظار افغانستان است؟ رئیس‌جمهور افغانستان در این مورد هشدار می‌دهد!

انتهای پیام/ 112

نظر شما
پربیننده ها