به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس به نقل از مشرق، مسئله به پرواز درآوردن یک هواپیما؛ چه بی سرنشین و چه با سرنشین، در نمونه‌های مرسوم یک دغدغه مشترک است و به زیرساختی مهم یعنی باند پروازی نیاز دارد. بالگرد‌ها و پرنده‌های بدون سرنشین از این قاعده به کنار هستند، اما باقی هواگرد‌ها چه با سرنشین و چه بدون سرنشین بایستی از یک باند پروازی برای بلند شدن استفاده کنند.
به همین منظور هدف قرار دادن باند‌های پروازی خصوصاً با مهمات مخصوص مثل بمب‌های خوشه‌ای خاص یا توسعه مهمات ضد باند از جمله برنامه‌هایی بود که خصوصاً در سال‌های جنگ سرد بین قدرت‌های جهانی رونق داشت. حتی رژیم صهیونیستی در جریان جنگ ۱۹۶۷ اعراب و اسراییل به خوبی از این تکنیک برای از کار انداختن نیرو‌های هوایی عربی استفاده کرد.
صدام نیز در ابتدای جنگ تحمیلی همین شیوه را بر علیه پایگاه هوایی ایران به کار برد که البته با واکنش سریع یگان‌های مهندسی نهاجا، پایگاه‌ها آماده کار شده و در نهایت در ضربه متقابل نهاجا این حربه را علیه متجاوزان بعث به کار گرفت که به عنوان نمونه، پایگاه هوایی الرشید در کنار بغداد سه ماه از شرایط عملیاتی خارج شد.
جاده‌ها به کمک می‌آیند
اما برای رفع این محدودیت و مشکل، در برخی از کشور‌های جهان از جمله ایران، برخی از جاده‌ها برای موارد اضطراری برای استفاده نظامی توسعه پیدا کرده‌اند که نمونه این مورد را در زمان جنگ نیز به صورت محدود تجربه کرده‌ایم.
برخی نیرو‌های مسلح مهم در دنیا همچون هند، این تمرین را انجام داده‌اند که در صورت لزوم، جاده‌های ان‌ها امکان تبدیل شدن به باند پروازی را داشته و انواع پرنده‌ها را بتوان از روی آن‌ها به پرواز درآورد. البته در شرایط یک درگیری سنگین خصوصاً با یک دشمن قدرتمند در بحث هوایی ممکن است علاوه بر توان خود پایگاه‌های هوایی، این جاده‌های مهم که معمولاً در نزدیکی این پایگاه‌ها قرار دارد نیز هدف قرار گرفته و از دور خارج شوند.
یک راه حل جالب برای پرواز پهپاد‌ها
با توجه به تاکتیک‌های متنوع و منحصربفرد نیرو‌های مسلح ایران برای پاسخگویی به هر تجاوز یا تهدید پیش رو، استفاده از جغرافیای وسیع کشورمان، یکی از ابزار‌های مهم بوده و بر این اساس، تلاش شده تا ابزار دفاعی تحرک بالایی داشته باشند. تا پیش از این پرتابگر‌های موشکی متحرک ایران یکی از مشکلات بزرگ برای دشمنان محسوب می‌شد و به نظر حالا این بحث به پهپاد‌ها نیز سرایت کرده است.
در حوزه هواپیما‌های جنگنده سرنشین، مشخصاً به یک باند پروازی با طولی مشخص نیاز است، گزینه بعدی نیز استفاده از هواپیما‌های عمود پرواز است که البته کشور ما فاقد این نوع هواپیما‌ها است. اما چطور می‌شود یک پهپاد را از فضایی کوچک به پرواز درآورد؟
یکی از اولین راه حل‌ها برای به پرواز درآوردن نمونه‌های البته کوچکتر، مثل اسکن ایگل، استفاده از نوعی فلاخن است که پهپاد شتاب لازم برای بلند شدن و ارتفاع گرفتن را فراهم کرده و در همین حین موتور نیز به وضعیت توان کافی برای ادامه پرواز می‌رسد.
روش دیگر استفاده از بوستر‌های شتاب دهنده مثل پهپاد کرار است؛ که البته در این دو روش نیاز به برخی آمادگی‌ها و ثابت باقی ماندن نیرو‌ها در یک موضع برای به پرواز در آوردن پرنده‌های مورد نظر است که در مقابل یک دشمن مسلط در آسمان می‌تواند اشتباهی غیر قابل جبران باشد.
اما در این میان، سپاه یک راه حل متفاوت را برای پهپاد‌های مشتق شده از ار کیو ۱۷۰ در نظر گرفته است. اولین بار تصاویری از این نوع پرواز در جریان نمایشگاه دستاورد‌های ۴۰ ساله انقلاب اسلامی در مصلای تهران منتشر شده و اخیراً نیز در رزمایش الی بیت المقدس ۱ به صورت واضح‌تر به نمایش درآمد.
در این روش پهپاد بر روی یک وانت نصب شده و با رسیدن این خودرو به یک سرعت مشخص شتاب لازم برای به پرواز درآمدن این پهپاد به وجود می‌آید. این روش در برخی از کشور‌های غربی برای استفاده‌های تجاری و شخصی در مورد پهپاد‌های سبک مورد استفاده قرار گرفته، اما مشخصاً در حوزه نظامی و آن هم در مورد یک پهپاد با این ابعاد و آن هم مسلح به حداقل ۲ بمب هدایت شونده سدید، امری است که برای اولین بار در جهان رخ می‌دهد.
فایده پرواز وانتی چیست؟
یک هواپیمای بدون سرنشین با خاصیت‌های پنهانکاری و توان شناسایی و رزمی یک عنصر موثر در میدان نبرد محسوب می‌شود که می‌تواند نتیجه نبرد را تغییر دهد. حالا تصور کنیم این پهپاد نه از یک پایگاه هوایی یا حتی از یک جاده بلکه ممکن است از هر منطقه‌ای که یک وانت بتواند به سرعتی حدوداً ۷۰ کیلومتر در آن برسد به پرواز در بیاید.
لحظه‌ای، جغرافیای سرزمین ایران را در نظر بگیرید. زمین‌ها و جاده‌های صاف فراوانی که یک وانت یا بسیاری از خودرو‌های نظامی یا حتی آفرود می‌توانند به راحتی در آن‌ها سرعت بالایی را کسب کنند. یعنی هر زمین صافی که یک خودرو بتواند در آن به سرعت کمتر از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت در آن برسد را می‌توان به عنوان یک محل پرواز برای پهپاد‌ها در نظر گرفت.
پهپاد‌هایی مثل سری شاهد ۱۶۱ و ۱۹۱ از مدل‌هایی هستند که می‌توان این گونه آن‌ها را به پرواز درآورد. در این پهپاد‌ها خبری از چرخ و ارابه فرود نیست و پهپاد‌ها بعد از اتمام ماموریت و بازگشت با شکم روی زمین فرود می‌آیند. در این شرایط وزن این پرنده‌های بدون سرنشین بسیار کمتر شده و در عین حال نیازی به در نظر گرفتن فضایی خاص برای آن‌ها درون بدنه نیست. کاهش وزن و بدنه آیرودینامیک‌تر و حمل و نقل و به پرواز در آوردن را برای این پهپاد‌ها راحت‌تر کرده و هم سطح پنهانکاری آن‌ها را در هوا افزایش می‌دهد.
حالا تصور کنید که چه کار سختی برای دشمن به وجود می‌آید. کنترل این حجم از یک منطقه فشار بسیار گسترده‌ای را به سیستم‌های شناسایی وارد کرده و مشخصاً امکان ارسال بدون کشف شدن برای بسیاری از پهپاد‌ها در این شرایط موجود خواهد بود. طرف مقابل بایستی این طور تصور کند که شاید از نزدیک به بیش از ۷۰ درصد سرزمین ایران امکان به پرواز درآمدن یک یا چند پهپاد مسلح با خواص پنهانکاری وجود دارد. چندین هزار کیلومتر خط ساحلی و کویر بزرگ ایران که هر گوشه‌ای از آن می‌تواند یک پایگاه پهپادی مخفی باشد.
در حقیقت طراحان نیروی هوافضای سپاه با الگو گرفتن از طرح موفق و آزمایش شده پرتابگر‌های متحرک در بخش موشکی، بازوی قدرتمند دیگر خود یعنی پرنده‌های بدون سرنشین را نیز به توان به پرواز در آمدن از روی یک سکوی متحرک مجهز کرده و سطح بقاء پذیری آن‌ها را شدیداً افزایش دادند.
با توجه به برد و مداومت بالای پروازی این پهپاد‌های پنهانکار و بمب افکن، عملاً هر کدام از آن‌ها می‌توانند منطقه وسیعی از کشور‌های همسایه و دورتر از انرا پوشش داده و فقط به یک جاده کوچک برای آغاز عملیات خود احتیاج دارند به گونه‌ای که با این تاکتیک جدید، همه مناطق و استان‌های ایران یک فرودگاه و باند پروازی ویژه برای عملیات این پرنده‌های بدون سرنشین محسوب می‌شوند.
انتهای پیام/ 112
