به گزارش گروه سایر رسانههای دفاعپرس به نقل از دیپلماسی ایرانی، دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در ادامه کمپین «اعمال فشار حداکثری» علیه ایران و در سالگرد خروج از توافق هستهای، اعلام کرده به معافیت برخی از مشتریان نفتی ایران از تحریمها علیه این کشور پایان میدهد. این اقدام شک و تردیدهایی را درباره تامین نفت و قیمت آن در بازار جهانی در پی داشته است.
به نوشته فاینشنال تایمز، واشنگتن با اعلام اینکه به معافیت واردکنندگان بزرگ نفت از ایران پایان میدهد، فشارها علیه تهران را تشدید کرده است. اما در عین حال این سوال به وجود آمده که دیگر تولیدکنندگان نفت توانایی جایگزینی نفتی که از بازار حذف میشود را دارند؟ در نتیجه این شک و تردیدها قیمت نفت خام برنت که یک شاخص بین المللی به شمار میرود، برای اولین مرتبه در بیش از شش ماه گذشته به بالاتر از بشکهای 74 دلار رسید.
ایالات متحده واقعا میتواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند؟
طبق برآوردهای شرکت مشاوره «اف جیای انرژی»، ایران روزانه حدود 2.5 میلیون بشکه نفت خام تولید و در پنج ماه گذشته حدود یک تا 1.3 میلیون بشکه از آن را صادر میکرده است. برخی پایگاههای اینترنتی ردیاب بشکههای نفتی حتی مدعی شدهاند که صادرات ایران به 1.9 بشکه در روز میرسیده است. بیشتر نفت تولیدی هم به پنج خریدار اصلی نفت ایران یعنی هند، چین، کره جنوبی، ژاپن و ترکیه رسیده است. جیووانی استانوو از «مدیریت سرمایه یو بی اس» گفت: «چین پیشتر مخالفت خود را با تحریمهای یک جانبه ایالات متحده اعلام کرده است؛ از این رو، احتمالا کاهش صادرات نفت ایران به صفر را شاهد نخواهیم بود.»، اما او پیش بینی کرد که دیگر خریداران نفت ایران به خواسته آمریکا عمل کنند که این به معنای کاهش صادرات ایران به کمتر از یک میلیون بشکه در روز خواهد بود. باتوجه به نبود ابزار قانونی برای انجام خرید، این احتمال وجود دارد که ایالات متحده بتواند فروش ایران را به میزان قابل توجهی کاهش دهد؛ اما باتوجه به اینکه ایران در ماههای اخیر روزانه حدود 100 تا 300 هزار بشکه را پنهانی از کشور خارج میکرده، انتظار میرود که این نفت همچنان در بازار بین المللی عرضه شود.
بازار آمادگی مواجهه با کاهش عرضه نفت را دارد؟
تولید کنندگان نفت خام اوپک و متحدان آنها در خارج از این سازمان برای ایجاد توازن در بازار نفت که اواخر 2018 با عرضه بیش از تقاضا مواجه شده بود، از ماه ژانویه تولیدات خود را محدود کردهاند. ایالات متحده اعلام کرده که در این زمینه با عربستان سعودی و امارات متحده عربی مذاکره و از «عرضه کافی» کسب اطمینان کرده است. به گزارش وزارت انرژی ایالات متحده، افزایش سطح تولید این کشور به همراه توانایی اوپک برای تولید بیشتر به این معناست که ظرفیت مازاد قابل قبول خواهد بود. عربستان اکنون کمتر از 10 میلیون بشکه در روز تولید میکند، اما مقامات میگویند که توانایی افزایش تولید به میزان یک میلیون بشکه دیگر در روز را دارد. تحلیلگران در شرکت مشاوره «انرژی اسپکتز» میگویند: «این ارزیابی وزارت انرژی به دولت ترامپ یک احساس امنیت اشتباه داده است. نه تنها احتمال اشتباه محاسباتی در بشکههای مورد نیاز وجود دارد، بلکه غلظت نفت خام مورد نیاز در بازار نیز متفاوت است.» احتمال اختلال در تولیدات کشورهای مشکل داری مانند لیبی و ونزوئلا نیز مخاطرات را بیشتر میکند.
باقی کشورهای اوپک چه واکنشی نشان میدهند؟
عربستان سعودی مجبور است در برخورد با دیگر اعضای اوپک و متحدان در خارج از این سازمان با احتیاط برخورد کند. روسیه که از سال گذشته با اوپک ائتلاف نفتی تشکیل داده، در ماههای اخیر به دنبال افزایش تولید بوده است و این احتمال وجود دارد که از افزایش تولید استقبال کند. اما ونزوئلا که مانند ایران تحت تحریمهای ایالات متحده است، احتمالا با هرگونه سیاست تولیدی که به اهداف سیاست خارجی آمریکا کمک کند، موافقت نخواهد کرد. عربستان سال گذشته به امید تحریم نفتی ایالات متحده علیه ایران بدون هیچ استثنایی، تولیدات خود را افزایش داد و با انتقاد برخی از اعضای اوپک مواجه شد. افراد آشنا با سیاست انرژی عربستان سعودی میگویند که این کشور این مرتبه تنها زمانی تولیدات را افزایش میدهد که حجم نفت ایران در بازار کاهش یافته باشد. عربستان این مرتبه احتیاط بیشتری به خرج میدهد تا به طور یکجانبه تولید نفت را افزایش ندهد. دولت سعودی در بیانیهای اعلام کرده برای کسب اطمینان از عرضه مناسب، با دیگر تولیدکنندگان نفتی همکاری میکند.
قیمت نفت چطور میشود؟
دولت ایالات متحده مخاطره افزایش قیمت نفت را دست کم گرفته است. یک مقام رسمی به خبرنگاران گفت: «عرضه در بازار به اندازه کافی وجود دارد و مطمئن هستیم که این روند ادامه خواهد داشت.» تحلیلگران بخش انرژی اکنون در حال بررسی این مساله هستند که بازار نفت در کوتاه مدت تا چه اندازه میتواند فشار را تحمل کند؟ به ویژه اگر تولیدکنندگان بزرگ تولیدات را تا استفاده از ظرفیت مازاد بالا ببرند و توانایی آنها در افزایش تولید در زمانهای اختلال در عرضه کاهش یابد، چه خواهد شد؟
گری راس، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری و نظارت بر بازار نفت «بلک گلد اینوستورز» گفت: «خطرات زیادی برای عرضه در سراسر جهان وجود دارد. جهان ظرفیت افزایش تولید برای مقابله با هر اتفاق غیرمنتظرهای را دارد؛ اما مسائلی همچون تحریمهای بیشتر علیه ونزوئلا، بی ثباتی در نیجریه و نامعلومی شرایط در لیبی هم هست.» به گفته راس، قیمت نفت خام برنت احتمالا به سادگی به سطح بشکهای 75 تا 80 دلار میرسد.
این شرایط میتواند به اقتصاد ایالات متحده آسیب بزند؟
تاثیر تغییرات در قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایالات متحده در نتیجه افزایش تولیدات نفت شیل در یک دهه گذشته که واردات خالص نفت خام در این کشور را به شدت کاهش داده، محدود است. هر گونه تاثیری بر مصرف در نتیجه افزایش هزینه سوخت، در نتیجه رونق صنعت نفت جبران میشود. با این حال، افزایش قیمت سوخت نگرانیهای مصرف کنندگان در ایالات متحده را به ویژه با نزدیک شدن تابستان، افزایش میدهد. میانگین قیمت بنزین در هفته گذشته به 2.82 دلار برای هر گالن رسید که بالاترین سطح از ماه اکتبر بود. اگر قیمت بنزین 10 سنت بیشتر شود، به بالاترین سطح در 5 سال اخیر میرسد. ترامپ بارها اوپک را به دلیل بالا نگه داشتن قیمت نفت مورد انتقاد قرار داده، اما اگر در چند ماه آتی قیمت سوخت در ایالات متحده افزایش یابد، دولت او نمیتواند از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کند.
انتهای پیام/ 112