یادداشت/ مهدی خلیلی

ضرورت‌های تدوین دانشنامه دفاع مقدس استان مازندران

جنبش دانشنامه‌نویسی در ایران قدمتی طولانی دارد امّا سابقه دانشنامه‌نویسی به شکل نوین، به حدود نیم‌قرن پیش باز می‌گردد. این اتفاق مهم در مازندران با «دانشنامه تبرستان و مازندران» و «دانشنامه مازندران» آغاز شد. «دانشنامه دفاع مقدس استان مازندران» اتفاق سوم این جنبش در استان است که جای خالی آن محسوس بود.
کد خبر: ۳۴۶۱۷۴
تاریخ انتشار: ۰۳ خرداد ۱۳۹۸ - ۰۱:۴۹ - 24May 2019

تدوینِ دانـشـنـامـة دفـاع مـقـدس اسـتـان مـازنـدرانگروه استان‌های دفاع‌پرس _ «مهدی خلیلی»؛ دانشنامه یا دایره المعارف، اثری مرجع است که خلاصه‌ای از دانش هر رشته یا موضوع خاصی را ارائه می‌دهد و به‌صورت الفبایی یا موضوعی تدوین می‌شود. جنبش دانشنامه‌نویسی در ایران قدمتی طولانی دارد امّا سابقه دانشنامه‌نویسی به شکل نوین، به حدود نیم‌قرن پیش باز می‌گردد. این اتفاق مهم در مازندران با «دانشنامه تبرستان و مازندران» و «دانشنامه مازندران» آغاز شد. «دانشنامه دفاع مقدس استان مازندران» اتفاق سوم این جنبش در استان است که جای خالی آن محسوس بود.

طرح «تاریخ جامع و دانشنامه استانی دفاع مقدس» در سال 1395 از سوی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در دستور کار قرار گرفت و از طریق برنامه‌های سال 1396، به 31 اداره‌کل این بنیاد در سراسر استان‌های کشور ابلاغ شد. طبق اساسنامه این دانشنامه، مقرّر شد هر یک از استان‌ها، با محوریت استانی به این موضوع مهم بپردازند.

 برای اجرای این طرح، بازه زمانیِ پنج ساله در نظر گرفته شد. قرار است پس از این تاریخ، دانشنامه‌های همه استان‌ها، به‌صورت متمرکز منتشر شود. این طرح در سه محورِ شهدا و اشخاص؛ فرهنگی، هنری و اجتماعی؛ جغرافیا و نظامی تنظیم شده است. اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مازندران، از سال 1396، اجرای طرح دانشنامه را با فرایند مدخل‌یابی آغاز کرد و در تابستان 1397 ضمن ایجاد دبیرخانه علمی دانشنامه، در مرحله اوّل، نهصد مدخل را به تصویب رساند.

پیش‌بینی می‌شود تعداد این مدخل‌ها به بیش از هزار مدخل افزایش یابد. نگارش این دانشنامه در مازندران، در ابتدای راه است و در حال حاضر حدود سی تن از نویسندگان با این اثر جامع همکاری دارند. از تابستان 1397 تاکنون، پژوهندگان یک‌صد مدخل را به نگارش درآورده یا در حال نگارش‌اند.

برای حمایت از این پروژه مهم، هسته مرکزیِ دانشنامه، جلسات متعددی با مدیران کل ادارات استان و رؤسایِ دانشگاه‌ها داشته است. چندین نشستِ علمی نیز با حضور نویسندگان در این اداره برگزار شد، از جمله برگزاری کارگاه مقاله‌نویسی دانشنامه در نیمه پاییز سال گذشته.

این کارگاه با تدریس «علی میرهاشمی» معاون علمی دانشنامه دفاع مقدس، «عبدالرضا خدادادی» مسئول کارگروه جغرافیا و نظامی و «علی ذبیحی» مسئول کارگروه فرهنگی، هنری و اجتماعی این دانشنامه برگزار شد.

بدیهی است پس از گذشت سی سال از پایان جنگ تحمیلی، بسیاری از راویان و رزمندگان دفاع مقدس، امروزه در قید حیات نیستند تا به‌عنوان سند دست اوّل در تدوین این اثر نقش داشته باشند.

مفقود یا امحاء شدن برخی اسناد اداری آن دوره نیز کار را دشوارتر کرده است. لذا نگارش و گردآوری مطالب دانشنامه دفاع مقدس استان‌ها، به دلیل تنوّع موضوعی، طبعاً با دشواری‌های بیشتری روبه‌رو است.

مدیریت دانشنامه دفاع مقدس استان مازندران از تمامی پژوهندگان، دانشگاهیان، حوزویان و علاقه‌مندانِ عرصه ادبیات پایداری برای تألیف و حمایت از این اثر ملّی دعوت به همکاری می‌کند.

همکاران این دانشنامه عبارت‌انداز: سردار «عبدالله ملکی» مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان مازندران؛ «مفید اسماعیلی سراجی» دبیر کمیته علمی و برنامه‌ریزی و ارزیاب؛ «سیّدحسین ولی‌پور زرومی» مدیر علمی و ارزیاب؛ «مهدی خلیلی» مدیر دبیرخانه علمی؛ «معصومه افشار» سرویراستار؛ «حدیثه صالحی» مسئول سایت و اطلاع‌رسانی و «ابراهیم باقری حمیدآبادی» ارزیاب مقاله.

نویسندگان دانشنامه عبارت‌انداز: حدیثه صالحی، خدیجه نیکخواه، زنیره مربی، مرضیه پادیاب، سمیه اسلامی، انبیا امانی، سمیه بدخشان، معصومه بدخشان، فاطمه قنبری، الهام نودهی، زهرا یداله پنبه‌زاری، سمانه پاکار، سیّده عاطفه طاهری، سمانه صالح‌طبری، زینب غفوری، پریسا باوند، احمد وسکره، کیومرث باغستانی، حسین نادعلی‌زاده، علی کاوه، ابراهیم باقری حمیدآبادی، محمدعلی دیّانی، علی‌اکبر خاوری‌نژاد، محمّد طالبی، یعقوب توکّلی و محمّد میرزایی.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها