خبرگزاری دفاع مقدس- سردار سرتیپ علی شادمانی از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس در سرمقاله اختصاصی در خصوص هفته دفاع مقدس که در اختیار خبرگزاری دفاع مقدس قرار گرفته است، نوشت:
دوران دفاع مقدس را می توان بر اساس شرایط دفاعی کشور به پنج مرحله تقسیم کرد. در واقع این تقسیم بندی بر اساس شرایط دو طرف انجام می شود و می توان از آن به عنوان سیر دفاعی کشور در دوران دفاع مقدس نام برد.
اولین مرحله در واقع با آغاز حمله رسمی عراق به جمهوری اسلامی ایران آغاز میشود. البته پیش از آن نیز بارها تجاوزات مرزی از سوی عراق صورت گرفته بود ولی 31 شهریور 59 این حمله صورت سراسری گرفت و به قصد اشغال تهران و یا در حالت حداقلی اشغال خوزستان و به دستور رسمی صدام آغاز شد. این مرحله را میتوان مرحله تجاوز نامگذاری کرد که در طی آن دشمن به جز معدودی از محورها به سرعت و بدون مقاومت وارد خاک ایران شد و پیشروی کرد.
مرحله دوم مرحله مقاومت بود که در این مرحله شاهد مقاومت های محدودی در مقابل دشمن هستیم. مثلا در خرمشهر و چند جبهه دیگر عده ای از اقشار نظامی و غیرنظامی با حداقل امکانات مقابل دشمن تا بن دندان مسلح ایستادگی کردند. 34 روز مقاومت خرمشهر جزء این مرحله است.
مرحله سوم، مرحله پدافندی با آفند محدود بود. این مرحله حدود شش ماه به طول انجامید. از مشخصات این دوره ریاست جمهوری بنی صدر است و مشکلاتی که نیروهای مردمی بعنوان عامل اصلی آفندهای محدود با آن سر و کار دارند. البته چهار عملیات ارتش به فرماندهی بنی صدر در همین مرحله دچار شکست شده و قسمت زیادی از تجهیزات ارتش از بین می رود. با عزل بنی صدر و خلع او از ریاست جمهوری و حذف لیبرال ها از جریان انقلاب مرحله چهارم آغاز میشود که به طور مشخص عملیات ثامن الائمه(ع) آغاز این مرحله است و شاخصه مهم همکاری ارتش و سپاه و انجام عملیات های مشترک و بزرگ است و این یکی از دست آوردهای این دوره از جنگ میباشد. این مرحله آزادسازی مناطق اشغالی است. اما با انجام عملیات الی بیت المقدس دیگر عمده سرزمین های تحت اشغال عراق آزاد می شود و مرداد 61 با عملیات رمضان مرحله بعد که طولانی ترین مرحله دفاع مقدس است آغاز میشود. با آزاد سازی خرمشهر دشمن در جبهه جنوب کاملا به سر حدات مرزی عقب رانده شد و بنا به دلایل تاکتیکی مجبور شد تا در غرب کشور هم تقریبا به مرزهای خود بازگردد. با این وجود سیاست جمهوری اسلامی در قبال صدام تعقیب و تنبیه متجاوز اعلام شد و در این مرحله عمده عملیات ها به قصد ورود به خاک عراق و یا در داخل مرزهای این کشور انجام شد و تا پذیرش قطنامه 598 از شوی ایران ادامه پیدا کرد.