به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، یکی از اهداف مهم ارتش رژیم بعثی صدام در هجوم گسترده به جمهوری اسلامی ایران تصرف جزیره آبادان بود؛ زیرا دشمن با اشغال این جزیره می‌توانست بر اروندرود و شمال خلیج فارس تسلط یابد. اهمیت این مسئله نقش مهم منطقه ویژه خرمشهر و جزیره آبادان را روشن کرده و به عبارتی می‌توان گفت حفظ این منطقه و جلوگیری از اشغال آن توسط نیروهای عراقی به نوعی سرنوشت جنگ را مشخص کرد.
علیرغم برتری کامل نیروهای دشمن، ایستادگی و مقاومت مدافعین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مردمی، مانع سقوط سریع خرمشهر شد. دشمن پس از روبرو شدن با مقاومت سرسختانه نیروهای ایرانی ضمن محاصره خرمشهر در شمال و غرب کارون در ۱۹ مهر ۱۳۵۹ با عبور از رودخانه کارون در مقابل آبادی مارد واقع در ۱۵ کیلومتری شمال بهمنشیر، محور اهواز ـ آبادان را قطع و در محور ماهشهر ـ آبادان تلاش کرد که از رودخانه بهمنشیر نیز عبور کرده و با ورود به جزیره آبادان خرمشهر را کاملا محاصره و آبادان را اشغال کند.
محاصره آبادان از شرق کارون و استمرار تهدید اشغال آن از سوی نیروهای دشمن از جنبه‌های مختلف سیاسی و نظامی برای کشور ما بسیار حائز اهمیت بود. حساسیت و اهمیت فوق‌العاده این مسئله سبب شد که نگرانی شدیدی در مقامات تصمیم‌گیر سیاسی و نظامی بوجود آید و در رأس همه رهبر کبیر انقلاب اسلامی (ره) در آبان ۱۳۵۹ ضمن ابلاغ پیامی فرمودند: «حصر آبادان باید شکسته شود».
از زمان صدور این فرمان تا پدید آمدن توان رزمی مناسب نیرو‌ها برای اجرای عملیات ثامن الائمه (ع)، تلاش‌های زیادی بعمل آمد که به محدود شدن منطقه سرپل دشمن در شرق کارون و خودداری دشمن از ادامه تلاش برای تصرف جزیره آبادان و یا توسعه در محور اهواز ـ آبادان و آبادان ـ ماهشهر شد و نیروهای دشمن نتوانستند جزیره آبادان را اشغال یا محاصره کامل کرده و راه آبی از قسمت شرقی بهمنشیر برای خود باز نگه دارند.
در اوایل فروردین ۱۳۶۰ لشکر ۷۷ پیاده نیروی زمینی ارتش ج.ا.ایران مسئولیت منطقه عملیاتی خرمشهر و آبادان را از فرماندهی اروند که تا آن زمان هدایت عملیات در منطقه را عهده‌دار بود، تحویل گرفت. لشکر از همان ابتدا ضمن تحکیم مواضع پدافندی و سد پیشروی و تثبیت دشمن، جاده ارتباطی منشعب از محور ماهشهر ـ آبادان به جزیره آبادان (از طریق خور کویران به چویبده) به نام «جاده وحدت» را با همکاری جهاد سازندگی احداث کرد و مشکل تدارک و اصولا هرگونه تردد به جزیره آبادان را که صرفا از راه دریا انجام می‌گرفت را بر طرف ساخت.
در خرداد ۱۳۶۰ طرح عملیاتی ضربت قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب تهیه و منتشر شد. ماموریت لشکر ۷۷ پیاده در این طرح انهدام نیروهای دشمن در منطقه بین آبادی‌های مارد و سلمانیه، جنوب محور ماهشهر ـ آبادان و در شرق رودخانه کارون و تامین کرانه شرقی آن بود.
بر اساس این ماموریت ستاد لشکر ۷۷ پیاده از اواسط خرداد ماه ۱۳۶۰ برآورد‌های ستادی خود را تهیه و ماموریت‌های خود را در منطقه دارخوین (۲۱ خرداد ۱۳۶۰) و در شمال رودخانه بهمنشیر (۳۱ خرداد ۱۳۶۰) با موفقیت اجرا کرد و برای اجرای ماموریت سوم که همان شکست حصر آبادان بود، فعالیت‌های لشکر از تیر ۱۳۶۰ آغاز شد. تلاش‌های فرماندهی و ستاد برای آمادگی حمله به سرپل دشمن در شرق کارون بطور فعال و بمدت سه ماه ادامه یافته که منجر به تهیه طرح عملیاتی ثامن‌الائمه (ع) در ۱۵ شهریور ۱۳۶۰ شد.
در این عملیات لشکر ۷۷ پیاده، تیپ ۳۷ زرهی شیراز، گردان ۲۹۱ و ۲۴۶ تانک و گروه رزمی ۲۹۱ تانک لشکر ۱۶ زرهی قزوین، گردان شناسایی ۲۱۴، گردان ۱۰۷ ژاندارمری، گروه‌های توپخانه ۱۱، ۲۲، ۳۳، ۴۴، یگان‌های مهندسی رزمی، هوانیروز، نیروی هوائی در پشتیبانی عمومی، ۱۰ گردان پیاده و مانوری از سپاه پاسداران و بسیج مردمی شرکت داشتند.
عملیات ثامن الائمه (ع) در ساعت یک بامداد پنجم مهر ۱۳۶۰ با رمز «نصر من الله و فتح قریب» آغاز و در تاریخ هفتم مهر سال ۱۳۶۰ بعد از دو روز نبرد موفقیت‌آمیز به پایان رسید.
برخی از نتایج این عملیات را اگر بخواهیم برشماری کنیم شامل موارد زیر است؛ اعتماد به نفس و خودباوری در اضمحلال دشمن متجاوز در بین فرماندهان و رزمندگان و آحاد مردم شریف ایران، تصرف و تأمین ساحل شرقی رودخانه کارون، خارج کردن آبادان از محاصره یکساله، آزادسازی بیش از ۱۵۰ کیلو مربع از اراضی اشغال شده، کشته و زخمی بیش از سه هزار نفر از نیروهای دشمن، اسارت یک هزار و ۷۰۰ نفر از نیروهای دشمن، انهدام ۹۰ دستگاه تانک و نفربر و ۱۰۰ دستگاه انواع خودرو، سرنگونی سه فروند هواپیما و یک فروند بالگرد، و به غنیمت گرفتن ۱۸۰ دستگاه تانک و نفربر ۱۰۰ و ۴۰۰ خودروی سبک و سنگین، سلاح سبک و موشک انداز و انواع توپ‌های صحرایی و ضد هوایی.
در این عملیات مشخص و ثابت شد که هر چه نتایج پیش بینی طرح‌ها و اجرای عملیات بر مبنای اصول و موازین علمی و نظامی باشد، موفقیت، پیروزی و خسارت وارده به دشمن بیشتر و دستاورد‌های حاصله زیادتر و تلفات انسانی کمتر خواهد بود.
امام راحل پس از پیروزی رزمندگان اسلام در این عملیات در بخشی از پیام خود فرمودند: «به اسم ملت بزرگ ایران از رزمندگان دلیر ارتش و سپاه و دیگر قوای مسلح تقدیر و تشکر می‌کنم.»
حضرت امام خامنه‌ای (مد ظله‌العالی) در مورد این عملیات چنین فرموده‌اند: «شکست حصر آبادان پیش قراول پیروزی‌های بزرگ ما در جنگ بود، این عملیات اولین عملیاتی بود که مظهر همکاری کامل ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و از همان جا هم روند جنگ به شکل پیروزی نیروهای اسلام تغییر پیدا کرد و توانستند قدم به قدم دشمن را به عقب بنشانند تا وضع افتخارآمیز امروز را بوجود بیاورند.»
توجه به نقش شجاعانه لشکر ۷۷ پیاده نیروی زمینی ارتش در پیروزی عملیات ثامن‌الائمه (ع) با تصویب شورای عالی دفاع در تاریخ ۱۱ مهر ۱۳۶۰ نام این لشکر به «لشکر پیروز خراسان» تغییر داده شد.
ارتش جمهوری اسلامی ایران با طراحی، اجرا و به کارگیری منطقی و اصولی امکانات موجود، از قبیل: نیروی رزمنده پیاده، نیروی هوایی، هوانیروز، پدافند هوایی، توپخانه صحرایی، کاربرد صحیح یگان مهندسی و مخابرات و با در نظر گرفتن اصول متقن جنگ در میدان نبرد، به دور از فضا و جو سیاسی موجود، آن چنان آثاری از خود بر جای گذاشت که امواج برانگیخته شده از آن، اجرای عملیات‌های بزرگ پیروزمند بعدی را میسر ساخت و برگ زرینی در کارنامه هشت سال دفاع مقدس از خود به یادگار گذاشته است.
در این عملیات دلیر مردان ارتش در کنار سایر برادران رزمنده (سپاه پاسداران، بسیج، ژاندارمری و نیروهای بسیج مردمی) با رشادت و شهامت حصر آبادان را درهم شکسته و شرق رودخانه کارون را از وجود نیروهای بعثی عراق پاک کردند. عملیات پیروزمند ثامن‌الائمه (ع) اولین عملیات گسترده و بزرگ نظامی از آغاز جنگ تحمیلی بود که تأثیرات مهمی از نظر نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و روانی در ایران و منطقه خاورمیانه و جهان به همراه داشت.
سانحه‌ای که شیرینی و حلاوت این پیروزی را در کام ملت و مسئولان کشور تلخ کرد، روز بعد از این عملیات هفتم مهر سال ۶۰ اتفاق افتاد.
فرماندهان عالی‌رتبه ارتش و سپاه هنگام بازگشت به تهران بر اثر سانحه هوایی هواپیمای ترابری c-۱۳۰ در حوالی کهریزک تهران به شهادت رسیدند. در این سانحه سرلشکر، ولی‌الله فلاحی (رئیس ستاد مشترک ارتش)، سید موسی نامجوی (وزیر دفاع)، جواد فکوری (مشاور رئیس ستاد مشترک ارتش) و سردار یوسف کلاهدوز (قائم مقام سپاه پاسداران) و سردار محمد جهان‌آرا (فرمانده سپاه خرمشهر) به شهادت رسیدند.
طبق فرمایش امام راحل: «مسلم خون شهیدان، انقلاب و اسلام را بیمه کرده است. خون شهیدان برای ابد درس مقاومت به جهانیان داده است و خدا می‌داند که راه و رسم شهادت کور شدنی نیست.»
انتهای پیام/ 141
