گروه استانهای دفاعپرس – امیر سرتیپ دوم ستاد «محمدکاظم تارخ»؛ شهر «سوسنگرد» در جنوب غرب شهرستان «اهواز» و در فاصله 60 کیلومتری مرکز استان خوزستان واقع است که در سال 1359 دارای جمعیتی حدود 15 هزار نفر بود. این شهر در معبری قرار دارد که از «تنگه چزابه» شروع و به «اهواز» ختم میشود.
با آغاز تهاجم سراسری ارتش بعث عراق در روز 31 شهریور 1359 و ورود یگانهای نیروی زمینی عراق به میهن اسلامی در مرزهای 1410 کیلومتری در هفته آغازین (هفته اول) شهرهای سومار، نفتشهر، موسیان، دهلران، مهران، بستان، قصرشیرین و سوسنگرد به اشغال متجاوزین عراقی درآمد و جنایات وحشیانهای علیه مردم این شهرها و روستاهای آن اعمال شد.
لشکر 9 زرهی عراق به فرماندهی ژنرال «تالی الدوری» که از «تنگه چزابه» وارد خاک «خوزستان» شده بود، پس از فتح «بستان» در روز چهارم مهر، واحدهایی به نزدیکی «سوسنگرد» رسید و پس از گلوله باران شهر روز ششم مهر وارد این شهر شد و در اقدامی وحشیانه 58 نفر از مردم این شهر را به دلیل همکاری نکردن با نیروهای عراقی، به دستور «تالی الدوری» اعدام کردند.
در روز 9 مهر با تلاشی متمرکز و هماهنگ توسط یگانهایی از نیروی زمینی ارتش، هوانیروز، گروه جنگهای نامنظم شهید چمران و نیروهای مردمی اقدام به نفوذ در «سوسنگرد» کرده بودند. واحدهای ارتش بعث مورد هجوم واقع شده و خسارات و تلفاتی به واحدهای لشکر 9 زرهی عراق وارد میشود، بطوری که لشکر 9 اقدام به عقب نشینی میکند. در این درگیری، 22 دستگاه تانک و نفربر دشمن بعثی به غنیمت نیروهای خودی در میآید و این شهر دوباره به دست نیروهای ایرانی در میآید.
با بازپسگیری «سوسنگرد» فرصتی فراهم میشود تا مردم غیر نظامی از سوسنگرد خارج شوند. تا روز 23 آبان نیروهای خودی در این شهر مستقر و از آن حفاظت میکنند. در این روز سپاه سوم ارتش عراق از سه محور، به طرف شهر «سوسنگرد» تهاجم خود را آغاز کردند تا بدینوسیله این شهر را مجدداً تصرف نموده و حرکت خود را برای رسیدن به اهواز شتاب بخشند.
نیروهای عراقی سپاه سوم در لشکر 9 زرهی در غرب و جنوب «سوسنگرد» نفوذ کردند و ضمن بمباران و گلوله باران این شهر تلاش خود را برای تصرف آن بکار بردند لیکن مدافعان این شهر با تمام توان در مقابل نیروهای عراقی ایستادگی کردند.
خبر محاصره «سوسنگرد» چون به اهواز رسید جلسهای با حضور مقام معظم رهبری که آن زمان نماینده امام خمینی در شورای عالی دفاع بودند، «مصطفی چمران» وزیر دفاع، «سید ابوالحسن بنیصدر» رئیس جمهور، سرتیپ «قاسمعلی ظهيرنژاد» فرمانده نیروی زمینی ارتش و سرهنگ «غلامرضا قاسمینو» فرمانده لشکر 92 خوزستان و «محمد غرضی» استاندار برگزار شد.
در این جلسه مصوب میشود به منظور کمک به مدافعان «سوسنگرد» تیپ 2 زرهی لشکر 92 زرهی خوزستان به همراه گروه رزمی 148 لشکر خراسان به سمت «سوسنگرد» حرکت کنند.
روز 24 مهر فرمانده لشکر دستوری دریافت میکند که از اعزام یگانهای قید شده به «سوسنگرد» خودداری شود. سرهنگ «قاسمینو» طی تماس تلفنی با آیتالله «خامنهای» که در تهران است وضعیت را به ایشان اعلام میکند و میگوید «بنیصدر» دستور داده که این کار انجام نگیرد.
آیتالله «خامنهای» با حضور در جماران و ملاقات با امام خمینی وضعیت را به عرض ایشان میرساند و طی تماس تلفنی با «بنیصدر» نگرانی خود را در عدول از تصمیم روز قبل در ستاد لشکر 92 خوزستان به رئیس جمهور اعلام میکند و پس از مذاکرات تلفنی طولانی، «بنیصدر» را متقاعد میکند.
آیتالله «خامنهای» با ورود به اهواز یادداشتی را با دست خط خود به فرماندهی لشکر 92 سرهنگ «قاسمینو» مینویسد و از وی میخواهد که هر چه سریعتر تیپ 2 زرهی و گروه 148 لشکر 77 خراسان را به سمت «سوسنگرد» حرکت دهد.
فرمانده لشکر با دریافت یادداشت آیتالله «خامنهای» یگانهای فوق را به طرف «سوسنگرد» حرکت میدهد. در همین زمان امام خمینی که نگران وضعیت سوسنگرد هستند پیام میدهند که «سوسنگرد تا فردا باید آزاد شود.» امام خمینی بر این معنا تاکید کردند.
در بامداد روز 26 آبان 1359 با ورود نیروهای ارتش، گروه جنگهای نامنظم شهید چمران، سپاه و نیروهای مردمی و با پشتیبانی هوانیروز و نیروی هوایی، عملیات کمک به مدافعین و عقب راندن نیروهای لشکر 9 زرهی عراق آغاز میشود.
حضور هماهنگ و مؤثر نیروهای خودی به گونهای بود که دشمن بعثی با دادن تلفات سنگین از سوسنگرد بیرون رانده شد و تا کیلومترها در غرب «سوسنگرد» عقبنشینی نمود. با این اقدام مهم، شهر اهواز از تیررس توپخانه ارتش بعث عراق خارج شد.
در جریان آزادسازی شهر «سوسنگرد» 140 دستگاه تانک، نفربر و خودرو متجاوزین منهدم و 75 دستگاه از هر سه نوع به غنیمت نیروهای خودی درآمد. همچنین 18 عراده توپ به غنیمت درآمد و 38 عراده نیز منهدم شد.
ارتش بعث عراق در دوم آذر 1359 مجدداً با لشکر 9 زرهی و چند یگان دیگر برای باز ستاندن «سوسنگرد» از سمت «هویزه» و «طراح»، عملیاتی را انجام داد که با مقاومت شدید نیروهای خودی مواجه و مجبور به عقب نشینی شد.
انتهای پیام/