روابط استراتژیک قطر و ترکیه در آستانه سفر اردوغان به دوحه

به گزارش گروه بین‌الملل دفاع‌پرس، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه قرار است فردا (دوشنبه) برای شرکت در پنجمین نشست راهبردی بین ترکیه و قطر به دوحه سفر کند. امروز «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه برای آماده‌سازی مقدمات سفر وارد قطر شد.

روابط ترکیه و قطر در سال‌های گذشته و اشتراک دو کشور در مهم‌ترین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی علاوه بر روابط اقتصادی و تجاری وسیع که پس از محاصره قطر در سال ۲۰۱۷ دو چندان شده، بلوک سیاسی جدیدی را در منطقه به وجود آورده و دو کشور اصرار زیادی نیز برای تثبیت آن دارند.

وبگاه الخلیج آنلاین، در گزارشی به سابقه روابط دو کشور و شرایط فعلی آن پرداخته و نوشته است روابط آنکارا و دوحه در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) با افتتاح سفارت خانه‌های دو کشور رسما آغاز شد و با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه، رشد قابل توجهی یافت؛ به طوری که قطر اولین کشور عربی بود که اردوغان در دسامبر سال ۲۰۱۴ بدان سفر کرد.

شرایط سیاسی و امنیتی منطقه

شراکت میان ترکیه و قطر از سال ۲۰۱۴ جهش قابل توجهی یافت و ابعاد سیاسی، اقتصادی، امنیت و نظامی را در بر گرفت و دو کشور توافقنامه همکاری‌ها در بخش آموزش‌های نظامی و صنایع دفاعی را امضاء کردند و نیرو‌های ترکیه‌ای در خاک قطر مستقر شدند.

قطر نیز در صدر کشور‌هایی بود که تلاش برای کودتا علیه اردوغان در سال ۲۰۱۶ را محکوم و از دولت ترکیه حمایت کرد و این در حالی بود که موضع آمریکا و غرب کاملا روشن و واضح نبود و اردوغان بار‌ها از این موضع صریح قطر قدردانی کرد.

در بحران محاصره قطر در ژوئن ۲۰۱۶ نیز این بار ترکیه تمام قد در کنار قطر ایستاد و دو کشور در راستای توافق سال ۲۰۱۴، توافق دیگری امضاء کردند که طبق آن تجهیزات نظامی بیشتری به قطر ارسال شد. همزمان ترکیه در کنار ایران به تأمین کننده اصلی نیاز‌های دوحه تبدیل شد و هزاران تن مواد غذایی با کشتی و هواپیما به قطر ارسال کرد.

با حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه در قالب عملیات «چشمه صلح» در کنار انتقاد شدید دولت‌های سعودی و امارات، دولت قطر کاملا به هواداری از ترکیه برخواست و حاضر به امضای بیانیه اتحادیه عرب در محکومیت حمله نظامی ترکیه نشد. در تابستان سال گذشته نیز زمانی که لیر ترکیه بر اثر تحریم آمریکا با کاهش ۴۰ درصدی ارزش خود مواجه شد، قطر از امضای توافقنامه بانکی به ارزش سه میلیارد دلار برای تقویت منابع ارزی ترکیه خبر داد و امیر قطر در سفر به ترکیه تعهد داد که ۱۵ میلیارد دلار در بانک‌ها و باراز‌های مالی ترکیه سرمایه‌گذاری کند.

به نوشته الخلیج آنلاین، اردوغان و تمیم بن حمد از سال ۲۰۱۴ به این سو در بیش از ۱۷ نشست شرکت کرده و بیش از ۴۰ توافقنامه در موضوعات مختلف امضاء کرده‌اند. در حال حاضر حجم سرمایه‌گذاری قطری‌ها در ترکیه نزدیک به دو میلیارد دلار است و شرکت‌های ترکیه‌ای نیز ۱۶ میلیارد دلار در قطر سرمایه‌گذاری کرده‌اند. از میان ۵۰۰ شرکت خارجی که در قطر فعالیت می‌کنند، ۲۴۲ شرکت برای ترکیه است. قطر همجنین نمایشگاه سالیانه «اکسپو ترکیه» را با حضور صد‌ها شرکت ترکیه‌ای برگزار می‌کند.

«کمیته عالی استراتژیک مشترک ترکیه و قطر» در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد و قطر میزبان دور اول آن بود. از آن زمان تا کنون چهار نشست برگزار شده و در نتیجه ان ۴۵ توافقنامه امضاء شده است. پنجمین نشست نیز فردا برگزار خواهد شد.

«مجدی عبدالمنعم» تحلیلگر سیاسی مصری در خصوص این سفر به الخلیج آنلاین گفت که در طول دو سال گذشته روابط ترکیه و قطر در حیطه دو آزمایش قرار گرفت: یکی تلاش برای کودتا علیه اردوغان در سال ۲۰۱۶ و دیگری تحریم قطر از سوی کشور‌های محور سعودی در سال ۲۰۱۷ که در هر دو مورد دو کشور توانستند از تهدیدات عبور کنند.

او با بیان اینکه عمده پرونده‌های دو کشور در موضوعات اقتصادی است، سفر اردوغان به قطر را در شرایط فعلی منطقه و جهان بسیار مهم ارزیابی کرد و آن را به انسجام دو کشور در مقابل حملات سخت ابوظبی و ریاض دانست.

عبدالمنعم همچنین گفت که رئیس‌جمهور ترکیه با سفر به دوحه می‌خواهد این پیام را بار دیگر ارسال کند که فراموش نکرده چه کسانی در کنار ترکیه در ماجرای عملیات نظامی در شمال سوریه، ایستاده‌اند.

به گفته وی پیام بزرگ اردوغان برای کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس و دیگر کشور‌های عربی است که قطر را به دلیل حمایت از ترکیه آماج حملات خود قرار داده‌اند.

«فراس اوغلو» تحلیلگر ترکیه‌ای نیز گفت که این سفر در چارچوب تحولاتی است که منطقه شاهد است و قطر نیز در این شرایط به دنبال همپیمان مطمئنی می‌گردد و ترکیه یک معبر مهم برای عبور از بحران‌های سیاسی و اقتصادی برای دوحه به شمار می‌رود.

او همچنین این سفر را حاوی پیام برای آمریکا و کشور‌های غربی دانست مبنی بر اینکه ائتلاف ترکیه و قطر همچنان مستحکم و قوی است.

پس از این دیدار نیز قرار است در ۱۹ دسامبر آتی (۲۸ آذر) نشستی با حضور سران ترکیه، قطر، پاکستان، مالزی و اندونزی در مالزی کوالالامپور برگزار شود.

انتهای پیام/341