به گزارش گروه بین الملل دفاع پرس، احمد ربیعیفر کارشناس مسائل منطقه طی یادداشتی در پایگاه اندیشکده راهبردی تبیین نوشت: رونق چشمگیر و هر سالهی مراسم اربعین حسینی در عراق پیامهای مهمی را به همراه داشته و شکوه بیمثال این پدیدهی شگفتآور، کارشناسان سیاسی و اجتماعی را در برابر صدق این پیامها تسلیم کرده است. تأثیرات عمیق این اتفاق بزرگ بر عرصههای اجتماعی و سیاسی کشور عراق و سایر کشورهای منطقه زوایای مختلفی دارد که ضروری است در مجالهای تخصصی مورد بررسی قرار گیرد.
با این وجود طی سال گذشته مهمترین چالش در کشور عراق، تحرکات گسترده و جنایات گروه داعش بوده است که شهرها و مناطق مهمی از این کشور را مستقیماً درگیر ساخته و تحت سیطره خود درآورده است. این گروه تروریستی که در ابتدای پیشرویهایش به صورت علنی مورد حمایت برخی مؤسسات و کشورهای منطقه واقع میشد، توانست شهر مهم «موصل» و مناطق دیگری از این کشور را تصرف کند و به خطر مهمی برای تمامیت ارضی عراق تبدیل گردد. با توجه به نقاط ضعف و قوت این گروه تروریستی و حمایت کنندگان منطقهای آن، میتوان گفت که برگزاری مراسم پیادهروی اربعین حسینی به صورت ایمن، ضربهای مهلک بر پیکرهی تروریسم به ویژه نوع داعشی آن در عراق وارد نموده است.
ارتش عراق که پس از اشغال شهر مهم موصل توسط داعش، به عنوان ارتشی شکست خورده و ضعیف محسوب میشد و در تبلیغات رسانهای از این ارتش به عنوان ارتشی که از داخل پوسیده و چند دسته شده است یاد میگردید، توانست یکی از بزرگترین تجمعهای بشری در سطح دنیا را علیرغم تمام تهدیدها و عملیات تروریستی در نهایت امنیت پشتیبانی و حفاظت نماید. این قدرتنمایی ارتش و نیروهای نظامی و امنیتی عراق در میان هیاهوی تبلیغات دشمنان عراق و توهم نیروهای داعش از ضعف ارتش عراق، مانند صاعقهای بود که آنان را از این توهم خارج ساخت و نشان داد که نیروهای نظامی و ارتش عراق توانایی بهسزایی برای رویارویی با داعش و جبههی تکفیری دارند و یقیناً این جبههی تروریستی جایی در عراق نخواهد داشت.
استراتژی داعش برای نفوذ در عراق
پیش از پرداختن به تأثیرات مراسم اربعین حسینی در برابر جبههی تکفیری، ضروری است که آشنایی مختصری با مواضع و اهداف این جبهه صورت گیرد:
1. «ترس افکنی»، مهمترین سلاح و استراتژی داعش
همانطور که از نام عربی تروریسم برمیآید، مهمترین شاخصهی این پدیده، ارهاب به معنای ترسافکنی است. داعش همواره با تمسک به سیاست رسانهایِ فریبکارانهی خود و با استفاده از شبکهی اجتماعی تویتر و سایر رسانههای جهان سعی کرده تا با انتشار تصاویر خشونتبار از کشتار و شکنجه و بیرحمی نیروهایش، ترس را در دل مردم منطقه بیافکند تا هیچ کس جرأت مقابله و مبارزه با این گروه را به خود ندهد. داعش همچنین با ترور و اعمال خشونت نسبت به نخبگان جهان اسلام به ویژه علمای اهل سنت، سعی کرده است تا هرگونه صدای مخالف نسبت به خود را به سکوت تبدیل کند.
بنابراین پیش از حملهی نظامی داعش به هر منطقه یا شهری، حملهی رسانهای و روحی این گروه، قربانیان فراوانی را بر جای گذاشته است؛ قربانیانی که از طرفی ترس از داعش را در دل دارند و از جانب دیگر، حمایت از اهل سنت و اقامهی حکومت اسلامی را سرپوشی بر ترس خود نهاده و شعارهای سلفیت را به عنوان بهانهای برای سکوت در برابر داعش یا حمایت از این گروه اتخاذ کردهاند. داعش در فیلمهایی که منتشر میسازد، سعی میکند تا با نمایشی از بریدن سرهای نظامیان و کشتار آنان، ترس و ضعف روحی را به نیروهای نظامی عراق منتقل سازد. با این وجود برگزاری ایمن مراسم اربعین، به تمام تلاشهای رسانهای داعش، نتیجهای عکس بخشید و نشان داد که این گروه در برابر ارتش عراق هیچ قدرتی ندارد و از روی ضعف، به هراسافکنی میپردازد.
2. «خیانت نخبگان»، تنها دروازهی ورود داعش
تجربه نشان داده که مهمترین عامل ورود و ثبات تروریستهای تکفیری در یک شهر یا منطقه، همراهی مردم آن منطقه با آنان بوده است که این همراهی اغلب ناشی از ترس یا در نتیجهی تبلیغات فریبندهی این گروهها بوده است. این در حالی است که در شهرهای «عین العرب»، «نبّل» و «الزهراء» در سوریه، نیروهای داعش و جبههی تکفیری در اثر مقاومت مردمی به عقب رانده شدهاند.
از این رو همانطور که اشاره گردید، تبلیغات رسانهای داعش بر دو محور اساسی استوار است: نخست ایجاد ترس و هراس از بیرحمی نیروهای داعش و دوم نشان دادن چهرهای سلفی، اسلامگرا و خیرخواهِ اهل سنت از جبههی تکفیری. اگرچه تبلیغات فریبندهی داعش در عراق در آغاز کار به نتیجه رسید و باعث گسترش داعش در مناطق سنینشین مانند «الانبار»، «موصل» و «صلاح الدین» شد، اما پس از کشتار بزرگان اهل سنت و مردم بیگناه سنی در این شهرها، چهرهی تروریست و خونریز داعش بیش از پیش برای مردم عراق به ویژه اهل سنت آشکار گردید.
در ابتدای ورود داعش به عراق که تعجب همگان را برانگیخت، معلوم شد که توطئه و همدستی برخی نظامیان و فرماندهان ارتش عراق با داعش، دلیل اصلی سقوط یک شبهی موصل بوده است و این خود ضربهی سنگینی بر روحیهی سایر نیروهای ارتش عراق بود، چرا که نشان از خیانت و فساد در ردههای بالای ارتش داشت. پس از این فاجعه بود که مقامات دولت عراق با برکناری برخی از فرماندهان ارتش، به ساماندهی دوبارهی نیروهای نظامی عراق پرداختند و قدرتی دوباره به ارتش عراق بخشیدند. اما لازم بود که این بدنهی جدید، قدرتی از خود نشان دهد تا به همه اثبات گردد که ارتش عراق با کنار گذاشتهشدن فرماندهان خائن و یا ضعیف، تا چه اندازه قدرت یافته است و حفاظت از مراسم اربعین حسینی در سالی که سایهی شوم داعش و تروریستها بر نواحی مختلف عراق سایه افکنده بود، بهترین موقعیت بود تا ارتش عراق کارایی و قدرت خود را به رخ دشمن بکشد و از طرفی نیز بهترین فرصت برای تروریستها بود تا اثبات کنند که ارتش عراق توان مقابله علیه آنان را ندارد. با این حال با خنثیشدن عملیات تروریستها در مناطق مختلف عراق در ایام اربعین و برگزاری ایمن این مراسم بزرگ و پرشکوه توسط ارتش عراق، شکستی بزرگ بر جبههی داعش و تروریستهای عراق تحمیل شد که حاکی از آیندهای سیاه در برابر آنان دارد.
نتایج و پیامدهای برگزاری ایمن مراسم اربعین حسینی
1. نمایش قدرت نیروهای نظامی و امنیتی عراق
پس از پیشرویهای داعش در موصل و استانهای دیگری مانند الانبار عراق، سخن از بیکفایتی و ضعف نیروهای نظامی و امنیتی عراق به میان آمد که مقدمهای برای مشروعیتبخشی به حضور دوبارهی نیروهای بیگانه و غربی در این کشور بود. اما مراسم اربعین امسال و فراهم آوردن امنیت بیش از بیست میلیون زائر حسینی که در فاصلهای به طول چند صد کیلومتر به پیاده روی پرداختند، حاکی از قدرت نیروهای نظامی و امنیتی عراق در ایجاد امنیت و آرامش در این کشور بود. داعش که تهدید کرده بود که با سوء استفاده از مراسم اربعین، سعی دارد تا به بغداد و سامرا حمله کند، در واقع به عجز خود در برابر نیروهای امنیتی عراق اعتراف کرد، چرا که در ایام اربعین این گروه کاری از پیش نبرد.
هرچند به گزارش برخی از خبرگزاریها و سایتهای خبری عراق، تحرکاتی از جانب تکفیریها و گروه داعش برای هدف قرار دادن مراسم اربعین صورت گرفت، اما پیش از انجام عملیات، این تحرکات توسط نیروهای امنیتی عراق خنثی شد. در همین رابطه یک منبع در فرماندهیِ عملیات فرات میانهی عراق در گفتگو با «مدی پرس»، از دست یافتن نیروهای امنیتی عراق به هشت موشک از نوع گراد خبر داد که برای هدف قرار دادن مرکز شهر کربلا، در شمال این شهر آماده شده بودند. همچنین «عبدالامیر الشمری»؛ فرماندهی عملیات بغداد نیز در نشستی مطبوعاتی از خنثی کردن دهها تلهی انفجاری و خودرو و منازل بمبگذاری شده در مسیر زائران حسینی خبر داد. وی همچنین از کشتن برخی عناصر تکفیری که قصد انجام عملیات انتحاری را داشتند خبر داد که هفت تکفیری در همین رابطه کشته و 27 نفر دستگیر شدند.[1]
عملکرد ارتش و نیروهای امنیتی عراق در ایام اربعین، ضربهی سختی را به روحیهی نیروهای داعش که اکنون در سیر نزولی و سلسلهی شکستها در عراق قرار گرفتهاند وارد ساخت، چرا که عملاً به نیروهای داعش ثابت شد که آنان در برابر ارتش عراق یارای مقابله و پیشروی نخواهند داشت و قدرت ارتش عراق به مراتب، بالاتر از توان نظامی و عملیاتی داعش است.
2. اربعین حسینی، نمایش اقتدار و وحدت ملی عراق
سخنرانیها و مصاحبههای وزیر کشور عراق و سایر مقامات نظامی و امنیتی این کشور پیش از برپایی مراسم اربعین حسینی، حاکی از به میدان آمدن قدرت نظامی و امنیتی عراق برای مبارزه در برابر تروریستها بود که با اطمینانبخشی به مردم عراق نشان از توانایی بالای امنیتی و نظامی در عراق داشت که این امر به معنای عجز و ناتوانی تروریستها در انجام عملیات تروریستی در این مراسم بزرگ بود.
نکتهی مهم در مراسم اربعین حسینی، گسترهی این مراسم در کشور عراق است که شامل تمام فرق و ادیان عراقی میشود. محبت به امام حسین و اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) نقطهی وحدت تمام فرق اسلامی است و در عراق از قدیمالایام حتی غیرمسلمانان نیز به امام حسین (علیه السلام) اظهار ارادت میکردهاند و مراسم اربعین حسینی بهترین موقعیت را برای تقویت و تثبیت این وحدت ملی در عراق و سایر کشورهای منطقه ایجاد میکند، چنانکه روی پرچمها موجود در مسیر پیادهروی اربعین بارها این شعار به چشم میخورد که: الحسین (علیه السلام) یجمعنا. البته امسال، حضور پررنگ تمام ادیان و فرق عراقی در مراسم اربعین، پیام روشن دیگری را نیز به همراه داشت که آن پیام، وحدت ملت عراق و اعتماد آنان به ارتش این کشور در برابر جبههی تروریستی داعش بود.
در سالی که داعش، ایزدیهای عراق را آواره کرده و عدهی زیادی از زنان و دخترانشان را به اسارت برده است، حضور ایزدیهای عراق در مراسم پیادهروی اربعین حسینی، نشانگر مقاومت ملت عراق در برابر این پدیده و وحدتی است که مانعی محکم در برابر نفوذ داعش و تکفیریها در کشور عراق میباشد. در همین رابطه یکی از مقامات امنیتی پلیس استان کربلا اعلام کرد که در مراسم اربعین امسال، گروهی (موکبی) شامل بیش از چهل کشیش مسیحی عراقی وارد کربلا شد که این گروه از جانب زائران حسینی و خیمههای خدمترسانی به زائران مورد استقبال قرار گرفت.[2]
در شهر بصرهی عراق نیز علاوه بر حضور مسیحیان و بزرگان دین مسیحیت در مراسم عزای حسینی، موکبها و حسینیههایی از جانب مسیحیان و سایر ادیان و فرق در این شهر برپا شد که یکی از بارزترین آنها، موکب «عیسی بن مریم» در منطقه «الطویسه» بود.[3]
تمام این مشاهد و واقعیتهای موجود در عراق حاکی از این است که ملت عراق میتوانند حول محور محبت اهلبیت و امام حسین (علیهم السلام)، وحدتی مثالزدنی را در برابر بدخواهان خویش رقم بزنند و این وحدت را از اربعین حسینی به تمام روزهای سال سرایت دهند و با حمایت و همدلی با ارتش عراق در مقابل جبههی تکفیری- اموی، صفی واحد و نفوذناپذیر را تشکیل دهند.
نتیجه
جبههی تکفیری- تروریستی داعش، امسال طی مراسم اربعین حسینی، توان و قدرتی را در عراق مشاهده کرد که امید پیشروی و ماندگاری در عراق را از دل نیروهای این گروه به کلی ربود. تأمین امنیت 20 میلیون زائر پیاده توسط ارتش عراق، علاوه بر جلب اعتماد و حمایت ملت عراق نسبت به ارتش این کشور، ضربهی سختی را بر روحیهی نیروهای داعش وارد ساخت و عجز و ناتوانی آنان را در برابر جهانیان به تصویر کشید.
سخنان اخیر ابوبکر بغدادی که در قالب فایلی صوتی و با عنوان «و لو کره الکافرون» منتشر شد حاکی از بروز ضعف و ناامیدی در میان نیروهای داعش در عراق بود. بغدادی در این سخنان سعی کرد که نیروهایش را به ایستادگی و امید به آینده ترغیب کند، اما برگزاری مراسم گستردهی اربعین حسینی در عراق در نهایت امنیت و قدرتنمایی ارتش عراق در برقراری آرامش و امنیت را میتوان تیر خلاصی به روحیهی نیروهای داعش در عراق دانست که ماههاست نه تنها پیشرویِ قابل توجهی در عراق نداشتهاند، بلکه با شکستهای پیدرپی مواجه گردیدهاند.
[1]. «عملیات بغداد: افشلنا عشرات الهجمات التی حاولت استهداف زائری الاربعینیة»، 14دسامبر 2014م، سایت خبری الحریه:http://alhurrya.com
[2]. «موکب یضم أکثر من أربعین رجل دین مسیحی زار کربلاء لأداء مراسیم زیارة الأربعین»، 13دسامبر 2014م، سایت خبرگزاری کربلا:http://fk-news.com
[3]. «موکب عیسى بن مریم من أبرز المواکب المسیحیة المشارکة بمصاب الامام الحسین (ع) لهذا العام فی البصرة»، سایت سبطین:http://fk-news.com
انتهای پیام/
