به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، پنجمین قسمت از برنامه تلویزیونی چراغ مطالعه با حضور اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و نویسنده کتاب «جهاد و ترور در اسلام» شب گذشته روی آنتن رفت.
اشرف بروجردی در ابتدای برنامه گفت: همه این شبهه را دارند که چه نسبتی بین جهاد و ترور برقرار است؟ وقتی با این واژه روبه‌رو می‌شوید و این دو تعبیر را کنار هم می‌بینید، این سؤال برایتان پیش می‌آید که جهاد از جنس تلاش، مقاومت، مبارزه و یک چیز مقدسی است، درحالی‌که ترور از جنس مقوله‌ای است که بیشتر در برگیرنده برخورد، خشونت، نزاع و همه آن چیزهایی است که ما به‌عنوان یک رویه ناپسند در دین از آن یاد می‌کنیم.
او در ادامه اضافه کرد: جهاد، بیشتر زمانی امر پسندیده یا امر قابل قبولی است که از جهت «جهاد فی‌نفسه» طرح می شود نه اینکه جهاد همراه با قتل که دیگر آنجا معنای مبارزه، اسلحه به دست گرفتن و مقابله را دارد. اما واژه ترور یک واژه فرنگی است. ولی امروزه هم در عرصه سیاسی و هم در عرصه اجتماعی کاربردی فراگیر یافته است.
رئیس کتابخانه ملی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه، اگر کسی بخواهد بداند که کدام سوی این ماجرا ایستاده است به او می‌گویم: برود و طبق تحقیقی که در این کتاب صورت گرفته است مشخص کند که آیا ابتدا حمله ای به آنها صورت گرفته که می‌خواهند مقابله کنند، یا فی‌البداهه می‌خواهند اسلحه به دست بگیرند؟ بعد سراغ فتوای فقیه بروند و از این پرسش کنند که آیا تکلیفی در این زمینه دارند یا خیر؟ آیا این تکلیف بر عموم مردم است یا «من به الکفایة» است و اگر یک عده رفتند جنگیدند دیگر تکلیف از او ساقط است.
مجری برنامه در این بخش از برنامه پرسید: سؤال اینجاست که شما با استناد به چه چیزی فردی را مجاهد نمی‌بینید و تروریست می‌دانید؟
بروجردی در پاسخ گفت: با استناد به همان آیاتی که او به آن استناد می‌کند. فرد اسلحه دست می‌گیرد و می‌گوید من مجاهدم، منی که می‌خواهم برای او حکمی صادر کنم یا به عبارتی درباره رفتار او قضاوت کنم، می‌گویم اگر شما این حرف را می‌زنید در کنارش ۴ تا آیه و روایت دیگر هم هست که آن آیات و روایات این مسئولیت را از شما سلب می‌کند و نمی‌توانید به اسم جهاد بروید بجنگید، شما در آن صورت دیگر تروریست هستید. تروریست هستید چون آدم بی‌گناه کشته شده است.
در ادامه گفتگو کورش علیانی سراغ بخش های فنی کتاب رفت و پرسید: شما کتابتان را بیشتر گزارش می‌بینید یا پژوهش؟ شما تقریباً نه در کتاب بلکه در گفتاری که امروز هم با هم داشتیم، هر جا موضوع از حدی جدی‌تر می‌شود، احاله می‌دهید به چارچوب‌های تدوین‌شده از پیش که غالباً هم «فقه» است.
عضو هیئت مدیره پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات کاربردی در پاسخ این گزاره اذعان کرد: مبنای کتاب «جهاد و ترور در اسلام»، مطالعاتی همه‌جانبه بوده که شاید بشود گفت این کتاب چکیده همه آن مباحث است. چارچوب نظری که من به آن تکیه دارم، مبنایش آیات و روایات است. من نیامدم یک نظریه خاصی را نقد کنم. بلکه آمدم گفتم مبنای جهاد پشتوانه‌اش یک نظریه است و آن نظریه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است؛ که به دنبالش واژه‌های مختلفی که در این تعریف می‌گنجد مثل فتک، غیله، قتل و همه واژه‌هایی که می‌تواند این را بپوشاند -تعریف شده است-. ما به این رسیدم که اگر بخواهیم این نظریه را خوب باز کنیم، به چه رفرنس و به چه پایگاهی باید مراجعه کنیم؟ برای من آن پایگاه و مبنا «فقه» است. مبنای فقه من هم فقیه است؛ یعنی فقه را از منظر فقیه بررسی کردم نه از منظر فقه بما هو فقه؛ یعنی خودم نیامدم اجتهاد کنم بگویم این نظریه فقهی این ویژگی‌ها را دارد، بنابراین بر این مبنا می‌شود جهاد کرد یا خیر.
کورش علیانی در بخش های پایانی گفتگو پرسید که مهمان برنامه چقدر وقت برای پژوهش و تألیف این کتاب گذاشته است و آیا کتابی بوده که در این زمینه چشم اش را گرفته باشد؟
بروجردی در پاسخ گفت: یک سال و نیم برای تالیف این کتاب وقت گذاشته است و کتاب هایی را به عنوان نمونه معرفی کرد. مثلاً کتاب آخوند خراسانی و ده‌ها کتاب دیگر بین کتب شیعه، مثلاً کتاب شیخ محمد مهدی شمس‌الدین «فقه العنف المسلح» که کتابی به زبان عربی است که ایشان از منظر فقه آمدند خشونت و عنفی را که با اسلحه تعریف شده باشد را زیر سؤال بردند.
چراغ مطالعه برنامه ای تخصصی در حوزه کتاب است و با نویسندگان ایرانی در مورد آثارشان به گفتگو می نشیند. برنامه شنبه ها ساعت ۲۱ روی آنتن شبکه ۴ می رود. تکرار این برنامه یکشنبه ها ساعت ساعت ۱۰ و دوشنبه ها ساعت ۱۳ پخش می شود.
منبع: مهر
انتهای پیام/ 801
