محمدباقرنیکخواه بهرامی پژوهشگر، محقق و نویسنده دفاع مقدس درمصاحبه اختصاصی با خبرنگار دفاع مقدس، با نگاهی بر ارزیابی مقطع آخردوره ی حملات شیمیایی عراق از اول فروردین ماه تا 4 شهریور ماه سال 1367 اظهار داشت: این دوره از جنایت آمیزترین برهههای حملات به حساب می آید. تمرکز حملات شیمیایی عراق پیش از این مقطع بر روی مناطق مسکونی و غیر نظامی کمتر بود و بیشتر روی جبهه ها صورت می گرفت.
نیکخواه بهرامی در ادامه گفت: از تاریخ 4 شهریور ماه به بعد تمامی مناطق نظامی و مسکونی که شامل ایلام، کردستان، آذزبایجان غربی، اشنویه، بانه، سردشت، مریوان، پاوه، نودشه، جوان رود و همین طور کرمانشاه، اسلام آباد، مهران، خوزستان، اهواز و اطراف آن هویزه و خرمشهر بود. ارتش عراق همه ی این مناطق را بدون پروا مورد حملات شیمیایی روزانه قرارداد.
وی افزود: عراقی ها منتظرعملیاتی از سوی ایران بودند تا برای جبران و دفع آن حمله را آغاز کند. این حملات به صورت روزانه، مستمر و بسیار پرحجم صورت می گرفت. عراق در عملیات خود ازعامل شیمیایی بسیارخطرناک "اعصاب" یا "سارین" که معروف به" GB" بود استفاده می کرد.
نیکخواه ادامه داد: این عامل شیمیایی چندین برابر خطرناک تر از عامل "سیانور" بود. تولید این عامل با مشارکت و و همدستی بیش از 36 کشور شامل آمریکا، کشورهای اروپایی، کشور های آسیایی وعربی به صورت کاملا محرمانه و زیرزمینی صورت می گرفت. بیش از 450 شرکت خصوصی، دولتی و فراملیتی در این سوداگری مرگ شرکت داشتند.
سردار نیکخواه با اشاره به سایر عوامل شیمیایی استفاده شده در جنگ، تصریح کرد: عامل دیگری که در این دوره از آن استفاده می شد، عامل "سیانور" (VX) که همان عامل اعصاب بود؛ سیستم درمان و شناسایی آن بسیار پیچیده و از ترکیب چندین عامل مختلف در آن استفاده شده بود. عراق با استفاده از توپخانه، بالگرد، هواپیمای PC_7 تک موتوره که به قارقارکی معروف بود و با موشک های کاتیوشا این بمب ها را بر سر مردم و رزمندگان شلیک می کرد.
وی با اشاره به سفر هیئتی از سازمان ملل در همان مقطع زمانی به ایران، تاکید کرد: گروه کارشناسان سازمان ملل به ایران دعوت شدند و بیش از سه الی چهار نوبت در ایران حضور پیدا کردند و در این دوره ی 6 ماه منجر به صدور دو قطعنامه 612 و 620 شد. قطعنامه ی 620 آخرین موضع گیری شورای امنیت در سازمان ملل پیرامون حملات شیمیایی عراق در طول 8 سال جنگ تحمیلی بود و در تاریخ 4 شهریور سال 1367 صادر شد.
این پِژوهشگر دفاع مقدس ضمن بیان برخی بندهای این قطعنامه، ادامه داد: بندهایی در این قطع نامه آمده بود که اگر زودتر صادر می شد می توانست درنده خویی رژیم عراق در خصوص بمباران شیمیایی ایران را تا حدودی متوقف نماید؛ ولی این قطعنامه 24 روز پس از صدور قطعنامه 598 صادر شد که نه تنها کارایی نداشت، بلکه شورای امنیت و سازمان ملل از بابت حملات شیمیایی عراق آسوده خاطر بوده و مطمئن بودند عراق آنچه را که داشته، به کار گرفته است.
وی سازمان ملل را به دلیل تاخیر در صدور قطعنامه شریک عراق در جنایات شیمیایی دانست و افزود: چنانچه سازمان ملل نسبت به نسل کشی و جنایت علیه بشریت حساسیت به خرج می داد، حتما دامنه ی حملات عراق و به تبع آن تلفات به خصوص شهدا و مصدومین کمتر می شد.
نویسنده و محقق دفاع مقدس با اشاره به چراغ سبز شورای امنیت و اعضای دایم آن که از حامیان رژیم بعث بودند، تصریح کرد: 5 عضو اصلی شورای امنیت، از حامیان و مشوقان عراق در حمله به ایران بودند. این کشورها هر آنچه که توانستند و با تمام قوا به کمک عراق آمدند و از نظر تجهیزات، فناوری، اقتصادی، صنعتی و آموزش این کشور را مورد حمایت کردند.
سردار نیکخواه تاکید کرد: حافظه ی تاریخی ایران به یاد خواهد داشت که اعضای شورای امنیت و کشورهای مرتجع منطقه در جنایت علیه ایران دخیل بودند.
وی افزود: جهان غرب با فروش میلیارد دلار سلاح سود خود را کسب کرد و در جهت ممانعت از رساندن صدای ایران به گوش آزادی خواهان، آزاداندیشان و افکار عمومی جهان هر چه که در توان داشت، به کار گرفت.
نویسنده کتاب "ماشین روحیه" با اشاره به عدم توانایی عراق جهت مقابله با ایران در جنگ 8 ساله، اظهار داشت: اگر حمایت های جهانی و مشارکت های آنها نبود، در همان سال های اول جنگ عراق بعد از فتح خرمشهر از پا در می آمد. عراق در عملیات های متوالی ایران، عملیات ثامن الائمه (شکست حصر آبادان)، طریق القدس (آزادی بستان)، فتح المبین و بیت المقدس (آزادی خرمشهر) از ایران شکست خورد و در سراشیبی سقوط قرار گرفت.
وی تصریح کرد: در این برهه از تاریخ آمریکا و سازمان های بین المللی به عراق کمک کردند تا از سلاح شیمیایی علیه ملت ایران استفاده نمایند. جنگ شیمیایی مخوف تر و مهلک تر از جنگ های کلاسیک و یا نظامی است؛ زیرا از جهت ایجاد فضای روانی و تضعیف روحیه در جنگ ها بسیار موثر و یک جنگ تمام عیار بود که منجر به شهادت بیش از 10 هزار نفر نظامی و غیر نظامی ایرانی گردید که حداقل 2 هزار نفر آنها غیر نظامی بودند و بیش از 100 هزار نفر مصدوم شدند و هم اکنون نیاز به درمان و مراقبت های ویژه دارند. در غیر این صورت رزمندگان و مردمی که در معرض حملات شیمیایی قرار گرفته بودند بیش از این آماری بود که گفته شده است.
نیکخواه بهرامی با اشاره به بیش از 250 هزار نفری که در معرض خفیف حملات شیمیایی قرار گرفته اند و نیاز به درمان دارند، ادامه داد: اثراتی که از این عامل بر روی افراد برجای مانده مانند عوارض تنفسی، تخریب بافت ریه ها، تخریب پوست، چشم و بعد از آن منجر به سرطان خون و هنجره می شود و یک اثر خطرناک دیگر این است که از طریق ژنتیک به نسل های بعدی منتقل می شود.
این پژوهشگر دفاع مقدس با اشاره به این که باید مظلومیت مردم ایران در جنگ نابرابر هشت ساله بیان کرد، ادامه داد: حملات شیمیایی در کنار جنگ 8 ساله بر ایران تحمیل شد که باید در بیان این مظلومیت ها و از طرفی تبیین و ترسیم جنایت های دشمن برای نسل حاضر به نسل های آینده به صورت عمیق و تاثیر گذار این وقایع را در قالب انتشار کتاب های پژوهشی، مقالات و پایان نامه های دانشجویی، نوشتن رمان و حتی ساخت فیلم های سینمایی، مستند و نوشتن نمایشنامه و یا به صورت آثار تجسمی و حجمی ارائه نماییم.
وی با بیان مثال در این خصوص، گفت: باید در قالب آثار فاخر هنری و ادبیات و استفاده از فنون و تکنولوژی های نوین این مظلومیت ها را به صورت عمیق و با زبان هنر، ابداع و جذاب به مخاطبینی که اطلاع ندارند منتقل کنیم.
وی در پایان گفت: مسئولین خصوصا مدیران فرهنگی باید برای نشان دادن مظلومیت مردم در دفاع مقدس از تمام ابزارهای هنری استفاده نماید.
