گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس- رسول حسنی؛ سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دلیل حوادث تلخ و شیرین پیش‌آمده در هفته‌های منتهی به ایام برگزاری این رویداد فرهنگی، یکی از متفاوت‌ترین دوره‌های خود را سپری خواهد کرد. این تفاوت که در جای خود تأمل‌انگیز است، پیش از آنکه منبعث از حوادث پیش‌آمده باشد، نتیجه جَوزدگی و احساسات‌گرایی هنرمندانی است که جشنواره تئاتر فجر را تحریم کردند.
هرچند هنرمندان با انصراف از تئاتر فجر سعی داشتند حاکمیت را در موضع متهم قرار دهند؛ اما واقعیت امر این است که آنها از هنرمند بودن خود انصراف داده‌اند و گمان کرده‌اند می‌توانند روند انتقام سخت را با سقوط هواپیما گره بزنند و از این نمد کلاهی برای خود ببافند و احتمالاً جایگاه هنری خود را ارتقا دهند. واضح است اگر به‌جای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهاد و دستگاه دیگری مسئولیت سقوط هواپیما را پذیرفته بود با این حجم از انصراف‌ها مواجه نبودیم.
این اقدام معنادار آن‌قدر اهانت‌آمیز بوده که باید پی‌گیری شود. «شهرام کرمی» در جایگاه مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد باید از آنها اعلام برائت کند نه آنکه انصراف‌دهندگان را تطهیر کرده و از دیگران ـ خبرنگاران ـ بخواهد این حرکت را نتیجه احساسات پاک هنری بدانند و به چیز دیگری نسبت ندهند.
آیا ایستادن در مقابل اتفاقی که فقط سپاه پاسداران در روی دادن آن دخیل نبوده، نتیجه احساسات پاک هنری است؟ آن‌هم در شرایطی که فرماندهان سپاه پاسداران رسماً در رسانه ملی و مجلس شورای اسلامی عذرخواهی کردند. باید بدانیم همان‌قدر که اقدام سپاه در جریان انتقام سخت قابل تقدیر است به هیچ‌عنوان در جریان سقوط هواپیمای اوکراینی سزاوار نکوهش نیست.
وقت و سرمایه‌ای که برای بازبینی و انتخاب گروه‌های نمایشی صرف شد با همین احساسات پاک هنری از بین رفت. این هدر رفت هزینه‌ها چگونه جبران خواهد شد؟ هنرمندی که در کنار سپاه بودن را تاب نمی‌آورد بعید است درکی از هنر داشته باشد و اجتماع خود را بشناسد. به‌صرف خلق یک اثر هنری نمی‌توان صاحب اثر را هنرمند نامید، باید دید که این اثر تا چه میزان آیینه زمانه خود است. شعر، رمان، تئاتر، سینما و انواع هنرهای دیگر باید در خدمت عامه مردم باشد نه عده‌ای خواص تنگ‌نظر مرفهی که بیشتر از نوک بینی خود را نمی‌بینند و افکار مرتجع‌شان را در پس صورتک نیوآرت و هنر مدرن و هنر برای هنر که سال‌هاست در گورستان مکاتب هنری دفن است پنهان می‌کنند.
احمقانه است اگر فکر کنیم انصراف هنرمندان از جشنواره تئاتر فجر به حاکمیت و اقتدار خدشه‌ناپذیر آن آسیب وارد کرده و یا خدشه‌ای به پیکره سترگ و نستوه سپاه پاسداران خللی وارد خواهد کرد. این انصراف بیش از هر چیز جشنواره تئاتر فجر و در نهایت هنر تئاتر را دچار اشکال خواهد کرد. اگر این هنر که دچار اشکالات عدیده و پرشمار است از سوی هنرمندان آن به بهانه‌های واهی تحریم شود مسلماً دود این آتش اول از همه به چشم اهالی آن خواهد رفت.
تنها کاری که بر زمین مانده حمایت از «نادر برهانی مرند» دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر است. کسی که ثابت کرده است می‌تواند کشتی آسیب‌پذیر تئاتر فجر را به‌سلامت به ساحل امن برساند. برهانی مرند تنها دبیری بود که سال گذشته در خیل جشنواره گوناگون اقدامات ویژه‌ای برای چهل‌سالگی انقلاب تدارک دیده بود. متأسفانه تلاش‌ها و کوشش‌های این دبیر دغدغه‌مند چنان‌که باید دیده نشد.
در سال جاری نیز برهانی مرند همه سعی خود را به‌کار بست تا گروه‌های انصرافی به زیر چتر جشنواره فجر بازگردند و از آنها خواست مطالبه خود نسبت به مسائل پیش‌آمده را در زمان و فضای دیگری دنبال کنند. درخواستی که متأسفانه جدی گرفته نشد و فضایی را که نباید پدید آورد.
با اطمینان باید گفت سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر با شکوه‌تر از دوره‌های قبل برگزار خواهد شد و کسانی در سال نوی تئاتر کشور حضور ندارند در حسرت حضور این رویداد فرهنگی باید بمانند به قولی این زمستان می‌گذرد و روسیاهی آن برای زغال خواهد ماند.
انتهای پیام/ 161
