به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال گذشته ـ 1398ـ در بیش از ده‌ها سخنرانی که مناسبت‌های گوناگون ایراد فرمودند؛ مطالب ارزنده‌ای را گوشزد نمودند. بسیاری از فرمایشات ایران در عبارات گوناگون و بنا به موقعیت‌های مختلف تکرار شده که نشان از اهمیت آن‌ها دارد. مباحثی از قبیل، رونق تولید ملی، توجه به ظرفیت‌های داخلی، جوانگرایی، پرهیز از افتادن در بروکراسی‌های اداری، عدم مذاکره، جهاد و مقاومت اقتصادی از پرتکرارترین مباحث ایشان در طول یک‌سال گذشته بود.
هر چند قدم‌هایی در این مسیر برداشته شد اما فاصله آن با آنچه مدنظر رهبری است قابل تامل است. در سلسله مطالبی تحت عنوان «مطالبات و منویات رهبری» مروری کوتاه و گذرا خواهیم داشت بر سخنرانی‌های امام خامنه‌ای در سالی که گذشت تا بدانیم مسیری که طی شده با آنچه که معظم‌له انتظار داشتند تا چه اندازه منطبق است.
قسمت اول این گزارش را در ادامه می‌خوانید:
روشن بینی و روشنگری
«مطلبی را که امروز من آماده کرده‌ام تا با شما در میان بگذارم، [شامل] چهار موضوع است، یک موضوع درباره سال جاری است، یک موضوع درباره مسائل ما با دولت‌های غربی است؛ موضوع سوم درباره اقتصاد و شعار رونق اقتصادی؛ و موضوع چهارم، درباره مسائل کشور، آینده و انقلاب است.
درباره سال جاری، [باید گفت] بعضی از صاحب‌نظران اظهار نظر کرده‌اند سال 1398، سال تهدیدها است. بنده مطلقاً این را قبول ندارم؛ من معتقدم سال 1398 سال فرصت‌ها، امکانات و گشایش. کسانی که اظهار نظر دیگری می‌کنند دانسته یا ندانسته تحت تأثیر رجزخوانی‌های دشمنان این ملتند. این رجزخوانی‌ها باید همان‌طور که هست، دانسته بشود. این‌ها در سال 1397 هم از همین رجزخوانی‌ها داشتند. [گفتند] اگر آمریکا از برجام خارج بشود مردم نان هم دیگر نمی‌‌توانند بخرند. سال ۲۰۱۹ آمریکایی‌ها کریسمس را در تهران خواهند گرفت. آیا این‌ها واقعاً تحلیلشان این‌قدر نسبت به مسائل منطقه و کشور دور از واقعیت است یا نه؛ قصد جنگ روانی دارند و خباثت می‌کنند. ممکن است هر دو باشد، هم حماقت، هم خباثت.»[1]
سال فرصت‌ها
«و اما [در مورد] اینکه سال 1398 سال فرصت‌ها است، مشکل عمده کشور ما، مشکل اقتصادی، معیشت قشرهای ضعیف، تحریم‌ها و نقایص درونی است. ضعف‌ها می‌تواند تجربه گران‌بهایی برای مدیریت سال‌های بعد کشور [باشد.] و می‌تواند فرصت باشد.
تحریم می‌تواند فرصت باشد؛ زیرا تجربه نشان داده است کشورهایی که از منابع طبیعی برخوردارند، هر وقت درآمدهایشان از این ناحیه کاهش پیدا کند، انگیزه اصلاحات [اقتصادی] پیدا می‌کنند و اقدامات مناسبی انجام می‌دهند. بعد که این منابع مالی مورد استفاده آن‌ها افزایش پیدا کند، از ادامه کار اصلاحات غفلت می‌کنند. کاهش درآمد منابع طبیعی، این حسن بزرگ را دارد که [ما] را از وابستگی منابع طبیعی، نجات خواهد داد. وقتی درآمد نفتی به صورت فراوان در اختیار باشد، نه مسئولین دولتی و نه دیگران طبعاً به این فکر [اصلاحات اقتصادی] نمی‌‌افتند. نیاز برای ما حرکت ایجاد می‌کند، انگیزه ایجاد می‌کند. وقتی که دستمان از درآمد نفتی به طور کامل کوتاه شد، طبعاً راه‌های جایگزین را پیدا می‌کنیم؛ این کاری است که شروع شده و به نتیجه خواهد رسید؛ ملت ایران بعدها نتیجه‌اش را خواهد دید.
باید طرح‌های مقابله با تحریم را بررسی کنیم آن‌ها را دنبال کنیم؛ وظیفه دستگاه‌های دولتی، بخش‌های تحقیقاتی مربوط به قوه مقننه و اصحاب اندیشه [این است که] با آگاهی از مسائل کشور، راه‌های مقابله با تحریم را بررسی کنند، پیدا کنند؛ راه‌های زیادی برای مقابله با تحریم ظالمانه دشمن [وجود دارد].
دشمن در حال جنگ اقتصادی با ما است؛ البته این را که دشمن در حال جنگ با ما است، همیشه تکرار می‌کردیم، [اما] بعضی باور نمی‌‌کردند؛ امروز همه قبول کرده‌اند که دشمن در حال جنگ با ما است. جنگ فقط [نظامی] نیست؛ جنگ اقتصادی، امنیتی، اطلاعاتی، سیاسی هم جنگ است و گاهی خطرناک‌تر از جنگ نظامی است. بروز و ظهور این جنگ در امر مسائل اقتصادی است ما باید دشمن را شکست بدهیم و شکست خواهیم داد؛ مطالبه من از مسئولین دولتی، دانشگاهی و مردم، چیز دیگری است؛ باید علاوه بر شکست دشمن، بازدارندگی ایجاد کنیم؛ گاهی شما دشمن را شکست می‌دهید اما او منتظر فرصتی می‌ماند و تا بعداً ضربه دیگری وارد می‌کند؛ ما باید به نقطه [باردارندگی] برسیم؛ یعنی دشمن احساس کند که از معبر مسائل اقتصادی نمی‌‌تواند ضربه وارد کند. بنابراین تحریم فرصتی است که در در اختیار ما است.»[2]
رابطه آری، اعتماد نه
«مسئله مواجهه با دولت‌های غربی خیلی حرف داریم. برای اینکه ما در خودمان، قدرت بازدارندگی اقتصادی به‌وجود بیاوریم، باید از کمک و همراهی غربی‌ها چشم بپوشیم، منتظر آن‌ها نباید باشیم. از [غربی‌ها باید] انتظار توطئه و خیانت داشت. رفتار کشورهای غربی این است. [رفتار غربی‌ها] در جنگ تحمیلی و بعد در قضیه تحریم؛ این‌ها را نباید از یاد ببریم. غربی‌ها با ما همیشه همین جور رفتار کرده‌اند؛ نمی‌‌توانیم به آن‌ها امید داشته باشیم.
در قضیه برجام وظیفه اروپایی‌ها چه بود؟ وقتی آمریکا از برجام خارج شد وظیفه وظیفه اروپایی‌ها این بود که می‌ایستادند در مقابل آمریکا ولی با بهانه‌های مختلف نایستادند. خودشان هم در عین اینکه مدام به ما تأکید کردند که «نبادا از برجام خارج بشوید»، عملاً از برجام خارج شدند و تحریم‌های جدیدی علیه ایران به وجود آوردند. این رفتار اروپایی‌ها است؛ از این‌ها می‌شود توقع داشت؟
البته در داخل متأسفانه بعضی‌ها غرب را بزک می‌کنند، بدی‌های غرب را رتوش می‌کنند، نمی‌گذارند افکار عمومی متوجه بشود که دولت‌های غربی در باطنشان چقدر شرارت وجود دارد. آن‌هایی که افکار غربی و سبک زندگی غربی را، به طور پیوسته در در دانشگاه‌ها و مدارس ما تزریق می‌کنند، و پشت سر 2030 می‌ایستند، تقی‌زاده‌های امروز هستند؛ البته جوان‌های مومن انقلابی ما نخواهند گذاشت این تقی‌زاده‌ها حرفشان به کرسی بنشیند.
این حرف‌هایی که من میزنم به هیچ وجه به معنای قطع رابطه‌ی با کشورهای غربی نیست؛ ارتباط مانعی ندارد. بنده در این سال‌ها همیشه دولتها را به ایجاد رابطه با کشورهای مختلف تشویق کرده‌ام؛ الان هم معتقدم. ارتباط اشکال ندارد، دنباله‌روی اشکال دارد، اعتماد اشکال دارد؛ من می‌گویم اعتماد نکنید.
دو گرایش متضاد در مورد غرب وجود دارد که هر دو غلط است؛ یک گرایش عبارت است از تحجر و تعصب بیجا و ندیدن خوبی‌های غرب؛ مانند پیشرفت و فناوری و بعضی از خصوصیات اخلاقی، نقطه مقابلش غرب‌زدگی است؛ غرب‌زدگی خطر بزرگی است. گرایش تعصب‌آمیز و گرایش غرب‌زده هر دو غلط است.
حالا که به غرب اعتماد نمی‌‌کنیم؛ چه کار کنیم برای اقتصاد کشور؟ مسئله‌ی اقتصاد کشور مسئله مهمی است. برای شکوفایی اقتصاد کشور، به کاری احتیاج داریم که هم مجاهدانه باشد، هم عالمانه باشد. مدیریت‌های جهادی باید بر مسائل اقتصادی کشور احاطه داشته باشند.»[3]
کار مجاهدانه رمز روتق تولید ملی است
«کار جهادی یعنی کاری که هم در آن تلاش، خستگی‌ناپذیری و اخلاص وجود دارد. با موازین علمی باید راه‌های صحیح را پیدا کرد؛ [مدیران باید] هم باسواد باشند هم کارآمد، اقتصاد کشور قطعاً شکوفایی پیدا خواهد کرد.
کارشناس‌های ما معتقدند که کشور برای شکوفایی اقتصاد، بسیار آماده و مستعد است. ما کمبود نداریم. ظرفیت نیروی انسانی، ظرفیت‌های طبیعی و ظرفیت جغرافیایی ما بسیار خوب است. اگر یک مدیریت خوبی انجام بگیرد کشور را شکوفا خواهد [شد].
در بخش‌های مختلف کارهای خوبی انجام گرفته. البته در بعضی از بخش‌ها هم نه، رخوت و کوتاهی وجود دارد. آن بخش‌هایی که خوب کار کرده‌اند باید تشویق بشوند، و به آن بخش‌هایی که تأخیر داشته‌اند باید تذکر داده بشود.
به تولید باید کمک بشود. مسئله اصلی و اساسی، رونق تولید است. اگر تولید شد، آن وقت در بخش‌های مختلفی تحول ایجاد خواهد شد؛ در اشتغال، کم کردن تورم، وضع توازن بودجه، بالا رفتن ارزش پول ملی تاثیرگذار خواهد بود. ببینید، این‌ها همه مشکلات مهم اقتصادی ما است. صاحب‌نظران مسائل اقتصادی هستند، تأیید اگر تولید رونق پیدا بکند، چنین نتایجی خواهد داشت. [رونق تولید ملی] در برنامه‌ی دولت، مجلس و آحاد مردمی که توانایی ورود در وادی تولید را دارند باید قرار بگیرد. باید به تولیدکننده، سرمایه‌گذار، فعال اقتصادی کمک بشود. در بهبود فضای کسب و کار باید حتماً تلاش شود؛ با قوانین، روش‌ها و رویه‌های لازم.
تولید صنعتی، کشاورزی، دامداری، صنایع بزرگ، صنایع متوسط، صنایع کوچک، حتی صنایع دستی و صنایع خانگی به گسترش رفاه عمومی کمک خواهد کرد. باید برنامه‌ریزی بشود. البته به صنایع دانش‌بنیان خیلی باید توجه بشود.
از واردات بی‌رویه باید جلوگیری شود. یکی از بخش‌های مهم اقتصاد مقاومتی مسئله تولید داخلی است؛ و شرط رونق تولید داخلی، کنترل واردات بی‌رویه است. به من گزارش داده می‌شود که برای اقتصاد مقاومتی این این برنامه‌ها را داریم اما تحقق عملی پیدا نکرده، دلیلش این است که واردات می‌آید و تولید داخلی را به شکست می‌کشاند. چیزی که در داخل تولید می‌شود، از خارج وارد می‌کنند؛ این موجب می‌شود که تولید داخلی شکست بخورد. امسال دستگاه‌های دولتی در رونق بخشیدن به تولید باید متمرکز بشوند.»[4]
انقلاب اسلامی ادامه بعثت انبیاء است
«بعثت انبیا برای ایجاد یک جامعه فاضله است؛ برای ایجاد یک تمدن است. خب، این تمدن همه چیز دارد؛ علم،اخلاق، سبک زندگی و جنگ. این جور نیست که ما بتوانیم بگوییم که اسلام آمد برای اینکه جنگ را از بین ببرد؛ نه، جهت جنگ مهم است؛ جنگ با چه کسی؟ جنگ برای چه؟ این مهم است. سال‌ها است صهیونیست‌ها دارند می‌جنگند اما برای مقاصد خبیث می‌جنگند؛ در مقابل آن‌ها مؤمنین هم می‌جنگند ملت ما در دفاع مقدس جنگید، این جنگ، مذموم نیست، ممدوح است، جهاد فی‌سبیل‌الله است.
ملت ایران که پشت سر امام بزرگوار قرار می‌گیرد، از موانع عبور می‌کند و به جلو حرکت می‌کند، یک بنای چندهزارساله را در مهم‌ترین نقطه منطقه به هم میریزد و بنای اسلامی درست می‌کند، [این] همان ادامه بعثت پیغمبر است. انقلاب اسلامی ادامه‌ی بعثت پیغمبر است؛ حرف ما این است. آن که با انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی دشمن است، با بعثت اسلامی دشمن است؛ حرف ما این است.
دشمن، به خاطر ایجاد حرکت توحیدی دشمن می‌شود. رفع دشمنی او هم به این است که شما دست از حرکت بردارید و برگردید به همان چیزی که آن‌ها می‌خواهند، یعنی پیروی طاغوت، آمریکا این توقع را از ما دارد.
در مصاف حق و باطل آن که خدای متعال مقدر کرده است که پیروز بشود، جبهه‌ی حق است؛ یعنی شما ملت ایران، اگر همان جور که تا حالا حرکت کرده‌اید، حرکت را ادامه بدهید، قطعاً بر دشمنانتان پیروز خواهید شد؛ یعنی بر آمریکا پیروز خواهید شد. خدای متعال این جور مقدر فرموده، [اما] من و شما می‌توانیم این نتیجه را عوض کنیم؛ چه جوری؟ کوتاهی بکنیم، همراهی نکنیم، در حرکتی که انجام می‌دهیم صداقت به خرج ندهیم، از خودمان مایه نگذاریم، مجاهدت و تلاش فی‌سبیل‌الله نکنیم.
جوان‌های امروز از ماها انگیزه‌شان بیشتر، معرفتشان بیشتر و آمادگی‌شان بیشتر است. جوان‌های ما آماده حرکتند در جبهه‌های مختلف. [البته] این مبارزه فقط به معنای این نیست که تفنگ دست می‌گیرند؛ در جبهه علم، اخلاق، سبک زندگی حرکت می‌کنیم.
در زمینه مسائل اقتصادی، جبهه فرهنگی، حرکت‌های سیاسی همه باید فعال باشند، بخصوص جوان‌ها. فردای این کشور متعلق به جوان‌های مومن انقلابی و پرانگیزه‌ای است که می‌توانند با اراده‌ی قاطع، فکر روشن، ابتکار پی‌در‌پی، این کشور را به اعتلاء برسانند؛ این، آن چیزی است که ما توقع داریم.»[5]
دشمنی نا تمام آمریکا علیه سپاه
«دستگاه وسیع و همه‌کاره‌ی سپاه، امروز یک دستگاه برجسته است؛ اگر مقابله با دشمن است از لحاظ سیاسی در میدان عملی و نظامی و عملیاتی، سپاه جلو است؛ برای همین است که می‌بینید آمریکایی‌ها چه گربه‌رقصانی‌ای برای سپاه می‌کنند! البته به جایی هم نمی‌رسد. آن‌ها کید می‌کنند، آن‌ها به خیال خودشان علیه سپاه و در واقع علیه انقلاب و علیه کشور نقشه می‌کشند، اما که در واقع دارد فریب می‌خورد، نظام حاکمه‌ی آمریکاست.
شما در این مدت فشار سیاسی، اقتصادی آوردید، تبلیغات فراگیر و حمله‌ی نظامی ـ امنیتی کردید، رژیم صهیونیستی را تقویت کردید، بلکه بتوانید جمهوری اسلامی را از بین ببرید؛ توانستید از بین ببرید؟ امروز جمهوری اسلامی همه چیز دارد. حرکت عظیم این انقلاب، باز شدن دست جمهوری اسلامی در منطقه و دنیا، اینکه آمریکا با همه ادعایش اعلام می‌کند می‌خواهد در مقابل جمهوری اسلامی بایستید نشان‌دهنده این است که روشی که آمریکا در این چهل سال در پیش گرفته، روش شکست‌خورده است، [منتها] این بی‌عقل‌ها باز دارند همان روش را تکرار می‌کنند.
مشکل وقتی حل می‌شود که ما بدانیم چه کار می‌خواهیم بکنیم و در راه آنچه می‌خواهیم انجام بدهیم، به معنای واقعی کلمه حرکت کنیم و شأن، نقش و تأثیر خودمان را بشناسیم و معین کنیم و پیش برویم. ما می‌خواهیم جامعه‌ای، بر اساس احکام الهی به وجود بیاوریم که در آن، هم سعادت دنیا هست، هم سعادت آخرت.
دنیای اسلام برای این ملت احترام قائل است به خاطر فداکاری، ایستادگی‌اش و بصیرتش. اینکه می‌بینید یک نفری خلاف مبانی حرف می‌زند یا فلان شبکه وسوسه‌ای را القا می‌کند، این تعیین‌کننده مسیر ملت ایران نیست؛ تعیین‌کننده مسیر ملت ایران حرکت به سمت جلو است و روزبه‌روز هم پیش‌تر خواهد رفت.
این راه ما است؛ بخش‌های مختلف سپاه، دستگاه‌های دولتی و نظامی دیگر هر کدام نقش‌هایی دارند. همه ما باید بدانیم نقشمان چیست؛ من نقش خودم را تشخیص بدهم و به آن عمل کنم نه برای اینکه مردم بگویند عمل کرد، [بلکه] برای خاطر خدا. ان‌شاءالله جوان‌ها نقش خودشان را بیابند و برای آینده آماده کنند و در صراط مستقیم ثابت‌قدم بدارند.»[6]
گرفتاری ما از عمل نکردن به قرآن است
«موارد عمل نکردن به قرآن در بین ما امت اسلامی یکی دو مورد نیست و گرفتاری‌های ما هم ناشی از همینها است. مثلاً فرض بفرمایید قرآن درباره پیروان پیغمبر می‌فرماید: اَشداء عَلَی الکفار رحَماء بَینَهم. بعضی از ما «اَشداء عَلَی الکفار» را فراموش می‌کنیم، می‌گذاریم کنار. مثل همین‌هایی که در کشورهای اسلامی با آمریکا ساختند، با صهیونیست‌ها ساختند، خون فلسطینی‌ها را لگد کردند، حق فلسطینی‌ها را ضایع کردند؛ این‌ها اَشداء عَلَی الکفار را فراموش کردند و شدند نوکر کفار، الان بسیاری از سران کشورهای عربی از این قبیلند؛ این‌ها یک دسته‌اند. یک دسته دیگر هم رحَماء بَینَهم را فراموش کرده‌اند، اختلافات بین مسلمان‌ها را به وجود می‌آورند.
وقتی رحَماء بَینَهم نبود، جنگ‌های داخلی در کشورهای اسلامی راه می‌افتد؛ بیش از چهار سال است که یمن بمباران می‌شود؛ آن بمباران‌کننده کیست؟ کافر است؟ نه، یک مسلمانی است؛ بظاهر او هم مسلمان است اما به مسلمان رحم نمی‌‌کند.
ما به سهم خودمان ببینیم در عرصه عمل چه کار می‌توانیم بکنیم. اولش این است که یاد خدا را فراموش نکنیم؛ بعد، این است که تقوای الهی را معیار کار خودمان قرار بدهیم. آنچه من تأکید می‌کنم و توصیه می‌کنم، این است که با قرآن بیشتر انس بگیرید.
بدانید که آنچه امروز دشمنان علیه جمهوری اسلامی ایران و علیه امت اسلامی انجام می‌دهند، نفس‌های آخر دشمن است. هر چه آن‌ها سخت‌تر بگیرند و شدت عمل به خرج بدهند، ما قوی‌تر خواهیم شد. تمسک به قرآن، مایه سعادت، قوت و عزت ما است.»[7]
ادامه دارد:
منابع
[1] بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی/ ۱۳۹۸/۰۱/۰۱
[2] همان
[3] همان
[4] همان
[5] بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی/ ۱۳۹۸/۰۱/۱۴
[6] بیانات در دیدار جمعی از پاسداران و خانواده‌های آنان/ ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
[7] بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن/ ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
