شهادت سردار سلیمانی؛ نقطه عطف تحولات غرب آسیا / نقش حاج قاسم در تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی
گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: ترور شهید حاج قاسم سلیمانی و همراهانش از جهات بسیاری بر تحولات منطقه اثرگذار است و می‌توان از آن به‌عنوان نقطه عطفی در تحولات معاصر منطقه غرب آسیا یاد کرد؛ اگرچه زمان زیادی از این رخداد نمی‌گذرد، با توجه به اتفاقاتی همچون تشییع میلیونی در ایران و عراق، حمله موشکی ایران به عین‌الاسد، مصوبه خروج نیروهای خارجی در عراق، چرخش اروپا علیه ایران در پرونده هسته‌ای و... افزایش سرعت تحولات در منطقه بسیار محسوس است.
مشارکت گسترده مسلمانان در عزاداری برای شهید سلیمانی و تشییع باشکوه او در ایران و عراق، نمایشی از قدرت نرم و سرمایه اجتماعی جمهوری اسلامی ایران بود؛ قدرتی که آرمان‌های انقلاب اسلامی مهمترین مولد آن بوده‌اند؛ در مقابل، آمریکا در پی این اقدام تروریستی، شاهد افزایش نفرت و انزجار در منطقه و ایران نسبت به خود بوده است.
ترور سردار و واکنش‌ها در جهان اسلام
بر اساس این گزارش به نقل از پیام انقلاب، فردای روز شهادت سپهبد سلیمانی، ابومهدی و همراهانشان، آیین سوگواری در شهر‌های مختلف عراق با تشییع پیکر آن‌ها آغاز شد؛ پیکر این شهدا در شهر‌های بغداد، کربلای معلی و نجف اشرف با مشارکت چند ده هزار نفری مردم و حضور مقامات عراقی تشییع شد و سپس از خوزستان وارد خاک کشور شد.
مراسم سوگواری در ایران با گستردگی ده‌ها برابری ادامه یافت؛ تشییع شهدا در تهران یکی از بزرگترین تشییع جنازه‌های تاریخ معاصر جهان را رقم زد که از سوی رسانه‌ها با تشییع پیکر حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۸ به‌عنوان بزرگترین تشییع جنازه تاریخ، مقایسه شد.
در پی این رخداد، سیلی از جمعیت در شهر‌های مختلف ایران و با شعار انتقام به راه افتاد و مردم خشمگین و اندوهگین با حضور در خیابان‌ها انزجار و نفرتشان را از آمریکا ابراز کردند؛ همزمان در شهر‌های مختلف لبنان، سوریه و یمن از جمله در بیروت، دمشق و صنعا مراسمات عزاداری با حضور ده‌ها هزار نفر برگزار شد و عزاداران خواستار گرفتن انتقام از آمریکا شدند.
این قبیل سوگواری‌ها در دیگر نقاط جهان مانند هند، کشمیر، پاکستان، تایلند و... نیز برگزار شد. واکنش‌ها به این اقدام تروریستی آمریکا در منطقه و جهان اسلام چشمگیر بوده و نشانگر محبوبیت گسترده سردار سلیمانی در ایران و میان گروه‌های مختلف مسلمانان در جهان است.
بسیاری از مردم بدون آنکه گرایش سیاسی خاصی داشته باشند، از این رخداد به‌شدت دچار تألم و اندوه شدند و احساسات خود را هرجا که امکان داشت ابراز کردند؛ به‌راحتی قابل تصور است که اگر در دیگر کشور‌های اسلامی بویژه کشور‌های حوزه خلیج فارس آزادی برگزاری اجتماعات وجود می‌داشت، در آنجا نیز عزاداری‌های باشکوهی از سوی مردم برگزار می‌شد.
طبعا عواملی همچون پیروزی‌های سردار سلیمانی در میدان نبرد، بویژه شکست داعش که یک کابوس بین‌المللی بود، در محبوبیت او تأثیرگذار بوده است، اما شکل‌گیری واکنش‌ها در این سطح نشانه وجود پیوندی عمیق‌تر میان این شهید و مسلمانان در نقاط مختلف جهان است.
سردار سلیمانی آرمان‌های مشترک با مردم منطقه را پیگیری می‌کرد؛ آرمان‌هایی که تبعات شهادت او نشان داد به‌طور موثری برای جمهوری اسلامی ایران تولید قدرت نرم می‌کند.
نقش سردار سلیمانی در تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی
منظور از آرمان‌های انقلاب اسلامی، مجموعه‌ای از آرزو‌های قوام‌یافته در شعار‌ها و اهداف کلان انقلاب اسلامی است. بررسی گفتمانی شعار‌های انقلاب اسلامی نشان داده، استقلال، مقاومت و عدالت سه مولفه محوری گفتمان انقلاب اسلامی هستند.
تأکید بر حادثه عاشورا و دوگانه امام حسین (ع) و یزید یک نشانه اصلی از مولفه‌های محوری مقاومت در گفتمان انقلاب اسلامی است. شعار‌های مختلفی را می‌توان یافت که انقلابیون در ایام انقلاب و پس از آن، با الهام از حضرت اباعبدالله (ع) و قیام آن حضرت، سر داده‌اند؛ اما شعار «هیهات منا الذله» که در هر دو قیام مشترک است، شکل دقیق تری از اثر گفتمانی حادثه عاشورا در انقلاب اسلامی را ارائه می‌کند.
انقلاب اسلامی در عناد و تقابل با ستمگری رژیم طاغوت شکل گرفته است؛ تلاش برای از میان بردن این ستمگری مستلزم عدالت‌خواهی در این انقلاب است که در مولفه عدالت تجلی می‌یابد؛ عدالت‌خواهی و مبارزه با ظلم از تقابل با نظام شاهنشاهی آغاز می‌شود و به سطحی فراسرزمینی توسعه پیدا می‌کند.
نظام سلطه بین‌المللی و بطور ویژه آمریکا مظهر ستمگری در این سطح فراسرزمینی است و عدالت‌جویی مستلزم مبارزه با آن تلقی می‌شود؛ مولفه استقلال با خواست رهایی دیگر ملت‌ها از سیطره استعمار و امپریالیسم، بُعد بین‌المللی می‌یابد و بر حق همه ملت‌ها برای تعیین سرنوشت خود تأکید می‌کند.
ملت‌های مستضعف و تحت ستم برای دستیابی به حق تعیین سرنوشت، ناگزیر از مبارزه با ستمگرانی هستند که این ظلم را به آن‌ها روا داشته‌اند؛ این ستمگران در بُعد سرزمینی، دولت‌های وابسته به استعمارگران هستند و در بُعد فراسرزمینی، دولت‌های استعمارگر و وارث اصلی آن‌ها، آمریکای جنایتکار قرار دارند؛ این مبارزه ناگزیر ذیل حال مقاومت بسط یافته و ابعاد بین‌المللی پیدا کرده است.
گفتمان انقلاب اسلامی مبین مجموعه آرمان‌هایی است که انقلاب از پیش، آن‌ها را نوید می‌دهد و نیروهای انقلابی برای تحقق آن‌ها در تلاش‌اند؛ برای مثال آرمان‌هایی همچون حق تعیین سرنوشت ملت‌ها و رهایی از نفوذ و سلطه قدرت‌های بزرگ که برآمده از هر سه مولفه محوری گفتمان انقلاب است؛ در سیاست مقابله با آمریکا و تضعیف منافع این کشور در منطقه تبلور یافته است.
سردار دل‌ها و آرزو‌های تاریخی مسلمین
ابعاد فراسرزمینی و بین‌المللی آرمان‌های انقلاب اسلامی در چارچوب سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بخش‌های مختلف از سوی برخی نهاد‌ها و با محوریت وزارت امور خارجه دنبال می‌شود و نیذوی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با سه دهه فرماندهی و مدیریت بی نظیر سردار سلیمانی، یکی از مهمترین و اثرگذارترین این نهاد‌ها به حساب می‌آید؛ نهادی که بخش مهمی از راهبرد «صدور انقلاب» در چهاردهه گذشته در جمهوری اسلامی بوده و این راهبرد را در حوزه بسیار حساس نظامی امنیتی با موفقیت به پیش برده است.
به بیان امام خامنه‌ای (حفظه الله) در سخنرانی سال ۱۳۶۸ در دانشگاه امام حسین (ع) «نیروی نظامی منظم انقلابی مجرب» که در قبال هسته‌های مسلح حزب‌الله در سراسر جهان «مسئولیت دارد و متعهد است که به ملت‌های مستضعف در راستای رهایی از ظلم و دستیابی به عدالت اسلامی یاری برساند» نیرویی است که توانسته به یک سازمان گسترده از «رزمندگان بدون مرز» تبدیل شود و به‌عنوان یک بازیگر محوری در امنیت منطقه غرب آسیا ایفای نقش کند.
حاج قاسم سلیمانی چهره شاخص این نیروی پر ابهت در داخل و خارج ایران بوده و معرف همه آن معانی بلندی است که در آرمان‌های انقلاب اسلامی برای مردم جهان، بویژه مسلمانان، مطالبه شده است؛ آرمان‌هایی که این واکنش‌های گسترده را در جهان اسلام، نسبت به ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی برانگیخته است.
مردمی که در تهران، بغداد، کرمان، بیروت، بوکمال، اسلام‌آباد و برای عزاداری شهدای مقاومت به خیابان‌ها آمدند و خواستار انتقام آنان شدند، شهید سلیمانی را به‌عنوان مردی می‌شناختند که با او آرزو‌های مشترک زیادی دارند؛ او توانست در سطحی وسیع و به‌طور مؤثر آرزو‌های تاریخی مسلمین و ملت‌های منطقه را به تحقق نهایی نزدیک کند و در راستای این هدف از هیچ کوششی فروگذار نکرد و در نهایت در راه آن به شهادت رسید.
مهمترین مظهر عدالت‌خواهی
آنچه در میان مردم ایران و منطقه در جریان شهادت سردار و یارانش قابل مشاهده است، همبستگی گسترده‌ای است که از سمپاتی به قاسم سلیمانی برآمده است؛ اما این جذبه از ابتدا یکی از ویژگی‌های انقلاب اسلامی ایران بوده و برگرفته از آرمان‌های این انقلاب است؛ نیرویی که به‌شدت در تولید قدرت نرم و سرمایه اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران ایفای نقش کرده است.
آمریکا با این اقدام تروریستی دقیقا در جایگاهی ایستاد که در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی برای آن تعریف می‌شود؛ این کشور به‌عنوان مهمترین پشتیبان نظم سلطه‌آمیز حاکم بر جهان و مناسبات برآمده از دوران استعمار در اقدامی تروریستی، یکی از مهمترین مظاهر استقلال‌طلبی، عدالت‌خواهی و اسلام‌خواهی در جهان اسلام را به شهادت رساند.
آمریکا در این سناریو بار دیگر به‌عنوان سدی در برابر حق تعیین سرنوشت ملت‌های مسلمان و مستضعف ظاهر شد و در چارچوب ساختار هویتی جمعیت زیادی از مردم منطقه، بر دیگری بودن خود و جهت‌گیری خصمانه‌اش علیه منافع این مردم تأکید کرد.
تشییع باشکوه شهدای مقاومت و مشارکت پرجمعیت مردم در این مراسمات سوگواری، بیش از هر چیز نشان‌دهنده جذابیت آرمان‌های انقلاب اسلامی است که همچنان از ابعاد معنایی این انقلاب تغذیه می‌شوند و می‌توانند نسبت به رخداد‌ها معنابخشی کنند و تکلیف ستمگر و ستمدیده را در افکار عمومی منطقه روشن سازند.
انتهای پیام/ ۴۲۱
