گروه حماسه و جهاد دفاعپرس: عملیات بیتالمقدس را میتوان بزرگترین و مهمترین عملیاتی دانست که جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس انجام داد و حدود ۱۳۰ هزار نیروی سپاهی، ارتشی و داوطلب مردمی با هدف آزادسازی خرمشهر که از همان دوران ابتدایی جنگ به دست نیروهای دشمن بعثی افتاده بود، به محور اهواز - خرمشهر و منطقه دشت آزادگان اعزام شدند و عملیات بیتالمقدس را در چهار مرحله انجام دادند که بیش از سه هفته نیز به طول انجامید و در نهایت رزمندگان با کمک نیروهای مردمی موفق به آزادسازی این شهر مهم و استراتژیک که ۵۶۷ روز تحت اشغال نیروهای بعثی بود، شدند.
نیروهای رژیم بعثی از آنجا که از آغاز عملیات آزادسازی خرمشهر آگاه بودند، برای تجدید قوا و اجرای عملیات دفاعی از خرمشهر برنامهریزی کردند، اما به دلیل اینکه جمهوری اسلامی ایران در این عملیات از نیروهای داوطلب مردمی نیز استفاده کرده بود، لذا دشمن بعثی غافلگیر شد، به طوری که بیش از ۱۹ هزار نیروی عراقی به اسارت گرفته شدند. به دلیل اینکه نیروهای مردمی نقش به سزایی را در فتح خرمشهر ایفا کردند، بنابراین از روز سوم خرداد با نام روز مقاومت و ایثار و ازخودگذشتگی یاد میشود.
شهر خرمشهر با همه سختیها و دشواریهایی که داشت، بالاخره در تاریخ سوم خرداد ۱۳۶۱ با رشادت رزمندگان اسلام آزاد شد. پیروزی که با توجه به تجهیزات بهروز و پیشرفته نیروهای دشمن و بالا بودن تعداد نیروهای انسانی آنها، تعجب رسانهها و کارشناسان کشورهای خارجی که تمام تلاش خود را در دوران دفاع مقدس برای تخریب جمهوری اسلامی ایران و حمایت از رژیم بعثی عراق انجام داده بودند، برانگیخت.
رادیو دولتی انگلیس همزمان با آغاز عملیات بیتالمقدس در ویژهبرنامهای با عنوان تحلیل جنگ ایران و عراق اعلام کرد که چنانچه ایرانیان درصدد بازپس گرفتن شهر خرمشهر برآیند، سختترین گردو را برای شکستن برگزیدهاند. همین رسانه دو روز بعد از پیروزی رزمندگان در عملیات بیتالمقدس و رسیدن به مهمترین هدف خود یعنی آزادسازی خرمشهر، عنوان داشت، از زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر دیدن کرده و از روحیه خوب آنها گزارش دادهاند، بیش از سه یا چهار روز نمیگذرد که ناگهان همه شهر از دست عراقیها بیرون کشیده شد.
بهت و حیرت کارشناسان فقط مربوط به کشورهای اروپایی نمیشد بلکه رسانههای عراقی نیز نسبت به این شکست که آبرویی برای ارتش عراق در جهان باقی نگذاشت، واکنش نشان دادند، بهطوری که خبرگزاری رسمی «عراق آی.ان» طی اطلاعیه کوتاهی ضمن آنکه از خرمشهر با عنوان بندر خرمشهر نام میبرد، اعلام میکند: «سخنگوی ارتش عراق اعلام کرده است بندر خرمشهر را ترک کرده و تا مرزهای بینالمللی عقبنشینی کردهاند و نیروهای عراقی، از روز یکشنبه اول خرداد ۱۳۶۱ اقدام به عقبنشینیی کردند که جای تعجب دارد، چراکه با توجه به تجهیزاتی که نیروهای صدام در خرمشهر داشتند، نباید اصلاً به عقبنشینی فکر میکردند.»
همچنین خبرگزاری آمریکایی «یونایتدپرس» چهارم خرداد ۱۳۶۱ در گزارشی از فرار سربازان عراقی از خرمشهر خبر میدهد که این موضوع دقیقاً برخلاف برنامههایی بود که قرار بود در این منطقه شکل بگیرد. از طرفی رادیو دولتی صدای آمریکا نیز که از پیروزی رزمندگان اسلام در خرمشهر متعجب و البته خشمگین شده بود، بعد از مدتی سکوت در نهایت بعد از گذشت هشت روز از فتح خرمشهر در گزارشی اعلام کرد که با وجود مشکلات تدارکاتی، ناآرامیهای ناشی از انقلاب و کاهش تدریجی قدرت عملیات نیروهای هوایی ایران، ماشین نظامی ایران در عملیات آزادسازی خرمشهر بهگونهای اعجابآور عمل کرد. از طرفی روزنامه گاردین انگلیس نیز در ویژهنامه خود درباره پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات بیتالمقدس بیان کرد که سقوط خرمشهر یعنی سقوط آخرین و مهمترین افتخار جنگی عراق که ایرانیها با بازپس گرفتن آن، این برگ برنده را که بهوسیله آن عراق میکوشید ایران را به پای میز مذاکره بکشاند، از دست بغداد ربودند.
بنابراین فتح خرمشهر را میتوان نقطه عطف دوران دفاع مقدس دانست و جمهوری اسلامی ایران با اینکه هم از نظر تجهیزات و هم از نظر نیروی انسانی با دشمن بعثی که از سوی ۸۰ کشور دنیا حمایت میشد، قابل مقایسه نبود، اما با شجاعت و روحیه ایثار و البته حضور نیروهای داوطلب مردمی توانست شهر خرمشهر که از ابتدای آغاز جنگ به دست نیروهای دشمن بعثی افتاده بود را پس بگیرد و این اتفاق موجب شگفت و حیرت کل دنیا و حتی مجامع بینالمللی شد.
گزارش از احسان یعقوبی
انتهای پیام/ 117