به گزارش خبرنگار بین الملل دفاع پرس، در کمتر از یک هفته پس از مرگ عبدالله بنعبدالعزیز، سلمان بنعبدالعزیز، پادشاه جدید این کشور در گستردهترین تغییرات دولتی در این کشور همزمان 30 دستور برای برکناری یا منصوب کردن افراد جدید صادر کرد. سلمان بن عبدالعزیز دستور داد بندر بن سلطان از سمتش در ریاست شورای امنیت ملی عربستان، خالد بن بندر از ریاست سازمان اطلاعات و فرزندان عبدالله بنعبدالعزیز، شاه وفاتیافته سعودی به نام مشعل از امارت مکه مکرمه و ترکی از امارت ریاض برکنار شوند.
براساس این دستورات سعودالفیصل مانند 40 سال گذشته در سمت وزارت خارجه عربستان باقی میماند. شاه جدید سعودی همچنین سلمان خالد الحمیدان را به عنوان رئیس سازمان اطلاعات عربستان منصوب کرد. منحل کردن 12 شورا از شوراهایی که ملک عبدالله تاسیس کرده بود و اکتفا به 2 شورای امور سیاست و امنیت و شورای امور اقتصاد و توسعه بخش دیگری از فرمان پادشاه جدید سعودی است.
حازم زقزوق به سمت ریاست امور ویژه دربار و محمد الحلوه، مهد السماری و عبدالله المحسین نیز به سمت مشاوران دربار و تمیم السالم به سمت دستیار منشی شاه جدید سعودی منصوب شدند. شاه جدید سعودی همچنین خالد المحسین را به سمت ریاست اداره مبارزه با مفاسد و عبدالعزیز بن سلمان را به سمت معاون وزیر نفت و منابع طبیعی عربستان منصوب کرد. البته به نظر میرسد با سفر هفته پیش اوباما و هیات عالی 30 نفره دیپلماتهای برجسته آمریکایی به ریاض و دستورالعملهای جدید واشنگتن برای سعودیها، کودتای تمامیتخواهانه سلمان و اطرافیانش برای قبضه کامل قدرت کمی تعدیل شده باشد.
در این میان عدم برکناری «متعب» پسر عبدالله، شاه مرده سعودی که خود را مالکالرقاب تاج و تخت میداند جالب توجه است. اگرچه گفته میشود سلمان با حفظ متعب در راس گارد ملی نشان داد که شجاعت انجام تغییرات بزرگ را ندارد و در عین حال با نشاندن حامیان سدیری خود در سمتهای کلیدی خیالش راحتتر از قبل شده است. پیش از این «محمدبن سلمان» فرزند پادشاه جدید به عنوان وزیر دفاع و رئیس دیوان پادشاهی جدید عربستان و مشاور ویژه پدرش انتخاب شده بود.
پادشاه جدید عربستان همچنین بلافاصله پس از مرگ عبدالله بن عبدالعزیز،خالد التویجری، بانفوذترین فرد در دربار پادشاه قبلی را برکنار کرد و هنوز اطلاعی از سرنوشت او در دست نیست. در همین راستا، «مجتهد» وبلاگنویس مشهور عربستانی که از خاندان آلسعود اطلاعات دقیقی دارد، در پایگاههای اجتماعی فاش کرد سلمان بن عبدالعزیز آل سعود با برکنار کردن 2 فرزند پادشاه قبلی و نیز افراد نزدیک به خالد التویجری، رئیس دربار پادشاه سابق عربستان، زمینه را برای برکناری متعب بن عبدالله (فرزند ارشد ملک عبدالله) فراهم کرد.
کودتای فراگیر در راس هرم قدرت این کشور
این اقدامات ملک سلمان در هفتمین روز از پادشاهیاش «کودتای فراگیر در راس هرم قدرت این کشور» است و ملک سلمان بنعبدالعزیز با برخی عزل و نصبها در پستهای کلیدی امنیتی، سیاسی و اداری تقریبا به دوران ملک عبدالله در نهادهای مختلف عربستان پایان داد. این عزل و نصبها به طور خاص افراد میانهرو از زمان ملکعبدالله را در بر گرفت و همین رویکرد نشان میدهد هفتمین پادشاه عربستان برخی از برادرزادهها و مسؤولانی که به موفقیت آنان در پستهایشان اطمینان نداشت، کنار گذاشته است.
با تغییراتی که سلمان انجام داده است، میتوان گفت دوران ملک عبدالله در مدیریتهای سطح بالا به پایان رسیده و فقط تعداد انگشتشماری از آنان در این مناصب باقی ماندهاند که چه بسا در راستای مراعات برخی اصول و حفظ وجهه ظاهری است تا خاندان حاکم یکپارچه و متحد جلوه داده شود. در همین راستا به عنوان مثال میتوان گفت امیر متعب بن عبدالله به عنوان وزیر گارد ملی در پست خود ابقا شد و این پستی است که پدرش 40 سال آن را تصدی کرده بود. همچنین امیر عبدالعزیز بنعبدالله هنوز معاون وزیر خارجه یا همان سعود الفیصل است که اکنون در آمریکا در حال درمان است. خلاصه سخن آنکه هرچند ملک عبدالله در طول حیات خود تلاش کرد تا راه رسیدن به سلطنت را برای پسرش شاهزاده متعب هموار کند و در این بین تلاشهایش با یکی از جناحهای قدرتمند حاکم بر خاندان سعودی یعنی شاهزادگان «سدیری» تصادم پیدا میکرد ولی با مرگ عبدالله و آنگونه که تاکنون از روند امور برمیآید، این جناح سدیریهاست که نشان داد جایگاه و موقعیت خود را در خاندان سعودی تقویت کرده تا به این ترتیب رویای شاه سابق سعودی در به قدرت رساندن پسرش شاهزاده متعب و هموار کردن این راه برای وی را بر باد دهد.
اهمیت سدیری ها در دربار سعودی
سدیریها در واقع فرزندان ملک عبدالعزیز، بنیانگذار پادشاهی سعودی از «حصه السدیر»، همسر عبدالعزیز بودند که جایگاه مهمی نزد وی داشت و مهمترین آنها ملک فهد، پادشاه اسبق عربستان و شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز و شاهزاده نایف بن عبدالعزیز، ولیعهدهای اسبق این کشور و پادشاه کنونی شاه سلمان بن عبدالعزیز هستند.
دکتر صباح زنگنه کارشناس مسائل عربستان در تحلیل تحولات عربستان بعد از ملک عبدالله و عزل و نصب ها در دربار سعودی گفت:توافقات درباره تعیین جانشین و ساختارهای دیگر سعودی 10 روز قبل از مرگ پادشاه عربستان صورت گرفت، سفر متعب بن عبدالله به آمریکا و سفر محمد بن نایف به آمریکا در راستای رایزنی با مسوولین آمریکایی برای چینش جدید در دربار آل سعود و حکومت عربستان سعودی انجام می شد.
وی ادامه داد: بعد از این سفرها آخرین چیدمان در دربار سعودی و حکومت عربستان شکل گرفت و محمد بن نایف تسلط بر پرونده های امنیت داخلی را برعهده گرفته است.
صباح زنگنه اظهارداشت: عربستان در حال حاضر از سویی با تهدیدات و نا امنی بیرونی و داخلی روبرو است از این رو به دنبال توافقات جهانی هستند.
وی در خصوص انتخاب محمد بن نایف در وزارت کشور گفت: هم به دلیل سدیری بودن وی و هم اینکه پرونده داخلی در این 20 سال در دست محمد بن نایف بوده در چینش جدید حکومت عربستان هم نقش ویژه ای دارد.
تحلیلگر مسائل عربستان سعودی اظهار داشت: در حال حاضر یک مثلث و دارای سه راس قدرت در چینش جدید عربستان سعودی وجود دارد که شامل محمد بن سلمان وزارت دفاع ، محمد بن نایف وزارت کشور و متعب بن عبدالله گارد ملی قدرت های اصلی نظامی عربستان اند که مکمل و کنترل کننده یکدیگرند.
صباح زنگنه اظهار داشت: هرسه راس قدرت در عربستان به تایید آمریکا رسیدند و با توافق آمریکا به فعالیت های خود ادامه می دهند در حال حاضر حدود 40 هزار شاهزاده که 100 نفر آنها نسل سومی هستند مدعی قدرت هستند اما در خانواده سعودی ارشدیت سن سن اهمیت دارد.
انتهای پیام/ح
