فرانسه چه نقشی در تجهیز نیروی هوایی صدام داشت؟

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، کشور عراق سال ۱۹۸۲در تلاش برای خریدن جنگنده‌ای بود که حرفی در برابر جنگنده‌های ایرانی داشته باشد و به تواند از آن استفاده گسترده داشته باشد. در همین راستا عراق با کشور فرانسه وارد مذاکره شد و درخواست خرید جنگنده «میراژ F-۱» از نوع EQ کرد. فرانسه موافقت این قرارداد بود، اما آن‌ها یاد آور شدند که خط تولید «میراژ F-۱» در حال حاضر جا ندارد، ولی می‌توانند به جای میراژ برای مدت محدودی به عراق جنگنده ضد کشتی «داسو- برگه» یا همان «Super-Etendard» قرض بدهد.

البته خود عراقی‌ها هم تمایلات قبلی از خود برای اجاره نشان داده بودند. عراق از این موافقت دولت فرانسه بسیار خوشحال شد، زیرا می‌توانست به وسیله «سوپر اتاندارد» ضربات مهلکی به شاهرگ اقتصاد ایران یعنی نفت وارد کند. سوپر اتاندارد‌هایی که عراق اجاره کرد دو ویژگی بسیار موثر در حملات به کشتی‌های نفت کش ایرانی داشت.

کرکس‌های فرانسوی راهی عراق شدند

«علیرضا نبی» از جمله افرادی است که در رابطه با «سوپر اتاندارد»‌های فرانسوی تحقیق کرده است. او درباره ویژگی و ماموریت و نقش این جنگنده‌های فرانسوی در طول جنگ تحمیلی معتقد است:

سوپر اتاندارد‌های عراق، نسخه استاندارد نیروی دریایی فرانسه بود که برتری‌های الکترونیکی نسبت به سوپر اتاندارد‌های سایر کشور‌ها مانند آرژانتین داشت که در نبرد این برتری نمایان می‌شود.

دیگر اینکه حمل موشک مرگبار «Exocet» که نه‌تنها در زمان خود بلکه اکنون هم از آن در بسیاری از کشور‌ها استفاده می‌شود ازدیگر ویژگی‌های این هواپیما است.

سر انجام در تابستان سال ۱۹۸۳ تیم فنی ۳۰ نفره از طرف عراق عازم فرانسه شد تا مهارت‌های نگهداری سوپر اتاندارد‌ها را فرا بگیرند. در ۷ اکتبر ۱۹۸۳، عملیات شکر (Sugar) صورت گرفت. پنج تَن از خلبانان فرانسوی به همراه پنج سوپر اتاندارد به شماره‌های (۶۵، ۶۶، ۶۷، ۶۸، ۶۹) و دو عدد داسو فالکن (احتمالا ۲۰) راهی عراق شدند.

تشکیل اسکادران ۸۱ برای سوپر اتاندارد‌های فرانسوی توسط عراق

خلبانان جنگنده‌های فرانسوی در دو مرحله در جریان سفرشان به عراق ابتدا بر روی ناو هواپیمابر «فوش» که از لبنان باز می‌گشت فرود آمدند و سپس بار دیگر بر روی ناو «کلمنسو» نشستند. بالاخره جنگنده‌های اجاره‌ای عراقی در پایگاه هوایی (القریه) فرود آمدند. نیروی هوایی عراق برای سوپر اتاندارد‌ها اسکادران ۸۱ را تشکیل داد. از پنج تن خلبان فرانسوی که حامل جنگنده‌ها بودند تنها یک نفر باقی ماند که به عنوان مربی در عراق باقی ماند و خلبانان عراقی سوپر اتاندارد‌ها را به پرواز در می‌آوردند.

سفارش موشک اگزوست فرانسوی از سوی عراق/ اولین زخم هوای فرانسوی‌ها

عراق همراه سوپر اتانداردها، ۲۰ موشک «AM-۳۹ Exocet» دریافت کرد که بعدا سفارش دریافت «اگزوست» بیشتر هم شد. در زمان آموزش عراقی‌ها در فرانسه، ستوان «Feuilloy» مسئول آموزش عراقی‌ها بود. این ستوان که از اسکادران «اِف۸۱» نیروی دریایی فرانسه بود نه تنها بر مکانیک‌های عراقی نظارت می‌کرد بلکه بر آموزش خلبان‌ها هم ناظارت داشت و گمان می‌رود وارد عراق هم شده باشد. عراقی‌ها اولین ضربه را توسط سوپر اتاندارد، به نفتکش یونانی «Filikon» زدند که غرق نشد، ولی آسیب جدی دید و نتوانست به سفر خود ادامه دهد و همین برای عراقی‌ها کفایت می‌کرد. از شکار‌های دیگر سوپر اتاندارد می‌توان به نفتکش «Heyang Ilho» کره جنوبی اشاره کرد که نفتکش کره‌ای غرق شد.

حمله به تاسیسات هسته‌ای بوشهر با سوپراتاندارد‌های فرانسوی

عراقی‌ها در مجموع ۵۱ حمله انجام دادند که تعداد نسبتا چشمگیری بود، ولی یکی از عملیات‌های قابل توجه اتانداردها، حمله به نیروگاه اتمی بوشهر بود. سوپر اتاندارد‌های عراقی اولین تلاش را برای از بین بردن راکتور بوشهر انجام دادند و بار‌ها و بار‌ها این تلاش توسط جنگنده‌های دیگر تکرار شد.

ماجرا بدین صورت است. عراق در روز ۲۳ بهمن سال ۱۳۶۳ نخستین تلاش رزمی واقعی خود را برای انهدام اولین نیروگاه هسته‌ای ایران یعنی نیروگاه بوشهر به کار بست. به طرز جالب و تعجب برانگیزی هواپیمای مورد انتخاب فرماندهان نیروی هوایی عراق برای این حمله پر خطر دو فروند سوپر اتاندارد بود هر پرنده مسلح به یک تیر اگزوسه از پایگاه هوایی شعیبه به آسمان برخواستند و به طور مخفیانه به محدوده آسمان ایران نزدیک شدند.

با وجود آغاز عملیات زمینی نیرو‌های ایرانی در جبهه جنوب که نتیجه آن تعدد و فراوانی رهگیر‌های هوایی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در مناطق حساس بود. فرستادن دو جنگنده زیر صوت و بسیار ارزشمند سوپر اتاندارد برای این مأموریت خطرپذیر سوال برانگیزی بود که البته فرماندهان ارشد نیروی هوایی عراق قبول کرده بودند که اوضاع بر طبق پیش بینی و امید خلبانان عراقی پیش نرفت و به زودی رهگیر‌های ایران متوجه نزدیک شدن دو مهاجم شدند. عملیات رهگیری آغاز شده و رادار زمینی به هر دو سوپراتاندارد ورود جنگنده‌های تامکت‌های ایرانی را به منطقه گزارش دادند. خلبان عراقی سوپر اتاندارد شماره دو بلافاصله متغیر‌های پروازی مورد نیاز برای پرتاب اگزوسه را فراهم و موشک را روانه هدف کرد.

وقتی موشک‌های فرانسوی آب رفتند

اما رهبر دسته که می‌دانست اگزوسه با وجود برد بالا مرد این فاصله و این مسافت زیاد تا نیروگاه نیست فارغ از پرتاب اگزوسه و گردش به عقب شماره دواش خطر به چنگ تامکت افتادن را قبول و به مسیر خود ادامه داد. نزدیک شدن بیش از این به فضای بوشهر یعنی خودکشی بنابراین رهبر دسته به محض وارد شدن به لبه بُرد پروازی موشکش جنگنده را در موقعیت مناسب قرار داد اگزوسه را پرتاب کرد و بدون معطلی در ارتفاع پایین گردش شدیدی به طرف بصره داشت.

موشک اول با رسیدن به آب‌های ساحلی بوشهر ناتوان از ادامه مسیر در همان نقطه به آب فرو رفت تا شاهد عبور اگزوسه رهبر به آسمان بوشهر و ورود موشک به فضای نیروگاه شود اگزوسه دوم به علت ارتفاع پایین با یکی از ساختمان‌های بلند نیروگاه برخورد و خسارت ناچیزی به بار آورد.

بازگشت سوپراتاندارد‌ها به فرانسه و حضور میراژ‌ها

با تمام اتفاقات و شکار‌ها و افتخارات سوپر اتاندارد‌ها در عراق، سرانجام در فوریه ۱۹۸۵، با آغاز تحویل جنگنده‌های Mirage F-۱ که قابلیت لانچ (بارگذاری) اگزوست را دارا بودند، سوپر اتاندارد‌ها به زادگاه مادری‌شان برگشتند و به سازمان رزم فرانسه بازگردانده شدند. پرسنل فنی و خلبانان سوپر اتاندارد، به خاطر آشنایی با جنگنده «میراژ» و سیستم‌هایش به گردان‌های میراژ پیوستند. اسکادران ۸۱ منحل نشد و تبدیل به اسکادران جنگنده Mirage F-۱ شد و مأموریت اصلی آن حملات دقیق به مواضع دشمن بود.

مأموریت میراژ‌های فرانسوی

میراژ‌های فرانسوی کلا در یک مقطع ۶ هفته‌ای از مارس ۱۹۸۶ وارد عراق شده بودند و مأموریت آن‌ها چنین یاد می‌شود. بعد از عملیات «والفجر ۸» و پیروزی قطعی ایرانی‌ها بر فاو، باید پاتکی ضد ایرانی‌ها زده می‌شد و به فکر استفاده از پاد جنگ الکترونیک افتادند و به همین دلیل از نیروی هوایی مصر کمک خواستند که آن‌ها «میراژ ۵» را فرستادند. غلافی که این همه باعث دردسر خلبانان و پدافند ایران شد. غلاف پیشرفته و قوی سلنیا AN/ALQ-۲۳۴ بود که با ایجاد اختلال فوق سنگین اکثر رادار‌های هوابرد را از کار می‌انداخت. سر انجام پس از شش هفته اختلال و شکار شدن یک میراژ، قطعی و یک شکار احتمالی؛ به زادگاه خود بازگشتند.

نقش میراژ پنج در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، چشمگیر نبود، ولی انکار قدرت جنگال آن هم کار صحیحی نیست. میراژ‌های مصری در عراق بخشی از دفتر تاریخ جنگ تحمیلی شد و تا ابد هم باقی خواهد ماند.

منبع: ایسنا

انتهای پیام/ 341